اقساط ماورایی تسهیلات 80 میلیون تومانی خرید مسکن/ آیا متقاضیان توان پرداخت اقساط را خواهند داشت؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی "خبرگزاری دانشجو"، کمتر از یک ماه است که بحثی تحت عنوان راه‌اندازی "صندوق پس‌انداز مسکن" و پرداخت" وام 80 میلیونی" خرید مسکن به میان آمده است. موضوعی که با توجه به کاهش قدرت خرید مردم و همچنین رکود بازار مسکن بسیار ضروری به نظر می‌رسد.

 اما در این میان نکته‌ای که نباید دور از توجه بماند، همان قدرت خرید متقاضیان خرید مسکن است که در چگونگی بازپرداخت این تسهیلات نیز هویدا می‌شود.

خانه‌دار شدن آن هم در این شرایط سخت اقتصادی برای بسیاری از افراد به آرزویی دست نیافتنی تبدیل شده است اما اقساط سنگین و همچنین سودهای سنگین‌تر بازپرداخت این تسهیلات این تردید را در دل همگان می‌اندازد که در صورت اخذ این وام چگونه از عهده بازپرداخت آن برآیند به طوری که مشاهده می‌شود افراد گاها ترجیح می‌دهند برای تامین هزینه‌هایشان به جای دریافت وام چند ده میلیونی که خود می‌تواند قسمتی از بار سنگین هزینه خانوار را از دوش سرپرست بردارد، از راه‌هایی دیگری وارد شوند تا از محل این سودهای سنگین باری بر روی بارهایشان اضافه نکند.

بررسی ارقام وام‌های پرداختی مسکن و میزان دریافتی سود واصل آن در پایان مدت تعیین شده در دوره‌های اخیر به وضوح نشان می‌دهد که به طور طبیعی با طولانی‌تر شدن مدت زمان بازپرداخت مجموع اصل و سود برگشتی به دو برابر مبلغ دریافتی و یا حتی بیشتر نیز خواهد رسید.

تسهیلات مسکن در سال 1386

در سال 1386 که میزان وام مسکن از 12 میلیون تومان 18 میلیون تومان افزایش یافت شرایط به گونه‌ای بود که متقاضیان دریافت وام 18 میلیونی مسکن برای پازپرداخت این وام در مدت 12 سال با سود 13 درصد و به روش ساده، ماهانه 223 هزار و 177 تومان پرداخت می‌کردند و سود دریافتی برای این وام نیز بیش از 14 میلیون تومان بود. به بیانی دیگر برای یک وام 18 میلیونی مجموع تسهیلات و سود دریافتی از مشتری 32 میلیون و 137 هزار و 500 تومان تعیین شد.

همین طور برای بازپرداخت وام 18 میلیونی در مدت 15 سال و به روش ساده باید ماهانه 198 هزار تومان قسط پرداخت می‌شد و سود دریافتی با این حساب بالغ بر 17 میلیون تومان بود. به عبارتی مجموع تسهیلات و سود دریافتی از مشتری به بیش از 35 میلیون تومان یعنی نزدیک به دو برابر مبلغ دریافتی می‌رسید.

همچنین متقاضی دریافت وام 18 میلیونی برای بازگرداندن 18 ساله تسهیلات دریافتی باید ماهانه بیش از 181 هزار تومان قسط پرداخته و سود دریافتی حاصل ازاین وام در مدت یاد شده بالغ بر 21 میلیون تومان بود که در مجموع مشتری مبلغی حدود 39 میلیون تومان را به بانک مسکن برمی‌گرداند.

تسهیلات مسکن در سال 1392

سال گذشته نیز که بعد از مدت‌ها ثبات مبلغ وام سکن، این تسهیلات با پیشنهاد بانک مسکن و تصویب شورای پول و اعتبار از 18 میلیون تومان به 35 میلیون تومان رسید، سودهای سنگین تغییری نکرد و مشتری با اخذ وام 35 میلیون تومانی آنهم در شرایطی که قیمت هر متر خانه چندین برابر شده بود و این میزان وام چندان هم قابل توجه نبود بیش از 70 میلیون تومان باز می‌گرداند.

بر این اساس گیرنده تسهیلات 35 میلیونی با سود 15 درصد ، در 12 سال و به روش ساده باید ماهانه حدود 520 هزار تومان، سودی بیش از 40 میلیون تومان و در مجموع بیش از 75 میلیون تومان بازگرداند.

همچنین زوجین که وام 50 میلیون تومانی به آنها تعلق گرفت باید در 12 سال با سود 15 درصد ماهیانه 750 هزار تومان قسط پرداخته و در پایان با پرداخت 58 میلیون تومان سود حدود 108 میلیون تومان را به عنوان اصل و سود وام دریافتی به بانک بپردازند.

تسهیلات مسکن 80 میلیون تومانی

اما اکنون که با توجه به نامه مشترک رییس کل بانک مرکزی و وزیر راه و شهرسازی به رئیس‌جمهور  قرار بر راه‌اندازی صندوق پس انداز مسکن است، بنابرآنچه تاکنون مسئولین ذیربط عنوان کرده‌اند، وامی بین 40 تا 80 میلیون تومان را به گیرندگانی که به نظر می‌رسد عمدتا اقشار متوسط به بالا هستند، پرداخته خواهد شد.

بر این اساس وزیر راه و شهرسازی و رییس کل بانک مرکزی در نامه مشترک از رییس جمهور درخواست کردند: پرداخت مابه‌التفاوت سود به صندوق‌ها و جبران کمبود منابع آن از محل منابع عمومی (در غالب وجوه اداره شده و یارانه نرخ سود تسهیلات) ضروری می‌شود تا توازن منابع و مصارف صندوق‌ها و توسعة بازار رهن کشور ممکن شود. با توجه به مجموعة نکات مورد اشاره، از آن مقام درخواست می‌شود درخصوص جبران مابه‌التفاوت یاد شده، دستور مقتضی صادر فرمایید.

در این نامه آمده است: بخش مسکن نقش مهمی در اقتصاد کلان کشور و اقتصاد خانوارهای ایرانی دارد و بیش از 130 بخش اقتصادی روابط پیشین و پسین دارد؛ هر سال حدود 20 تا 35 درصد از تشکیل سرمایه ثابت کشور در بخش مسکن انباشت می‌شود. یک چهارم از مانده تسهیلات اعطایی بانک‌ها و موسسات اعتباری کشور متعلق به این بخش است؛ متوسط سهم مسکن از اشتغال کشور به رقم 12 درصد بالغ می‌شود و در سبد هزینة خانوار، مسکن سهمی 33 درصدی دارد.

در شرایط جاری اقتصاد کشور، بخش مسکن بی‌شک در شرایط رکودی عمیق قرار دارد: تداوم روند نزولی صدور پروانه‌های ساختمانی از سال 1392، کاهش شدید تعداد معاملات مسکن طی سه سال اخیر، کاهش شدید صدور پایان‌کار واحدهای مسکونی، عدم انطباق هزینه‌های مسکن با توان اقتصادی خانوارها، روند نزولی سهم‌بری بخش مسکن از تسهیلات بانکی و موارد مشابه همه گواه این موضوع است.

بنابر آخرین اطلاعات ارائه شده از سوی مردان وزارت راه و شهرسازی، برای بازپرداخت اقساط این وام‌ها مبلغی بین 600 تا 800 و 900 هزار تومان پیش‌بینی شده که البته سازوکار آن اعلام نشده است.

عبده تبریزی:  اختیار تعیین نرخ سود و مبلغ تسهیلات به عهده بانک مرکزی است

حال فرض را بر روال گذشته می‌گذاریم. در صورتی که وام 80 میلیون تومانی با سود 14 درصد  به مشتری اعطا شود این وام‌گیرنده برای بازگرداندن مجموع اصل و سود این وام طی 12 سال باید رقمی بالغ بر 166 میلیون تومان را به بانک بازگرداند. در عین حال برای بازپرداخت 12 ساله وام 80 میلیون تومانی با سود 14 درصد اقساط ماهیانه حدود یک میلیون و 150 هزار تومان خواهد بود.

بنابراین گزارش اگر قرار باشد که وام 80 میلیون تومانی برای بازپرداخت 15 ساله با سود 14 درصد اخذ شود آنگاه گیرنده این ماهیانه قسط کمتری درحدود یک میلیون و 70 هزار تومان را می‌پردازد، اما در پایان رقمی در حدود 200 میلیون تومان به عنوان اصل و سود وام دریافتی به بانک خواهد پرداخت.

حال متقاضی‌ای که با توجه به توان پایین اقتصادی تاکنون قادر به خرید مسکن نشده و تصمیم به گرفتن تسهیلاتی برای خانه‌دار شدن دارد، چگونه خواهد توانست از عهده بازپرداخت اقساط میلیونی این وام برآید؟

با توجه به اینکه بر اساس تدابیر در نظر گرفته شده قرار بر این بود که تسهیلات اعطایی مسکن و بازپرداخت آن برای مشتریان به گونه‌ای تنظیم شود که این افراد با توجه به قدرت خرید پایین مدت زمان طولانی‌تر و قسط کمتری را پرداخت کنند، در حال حاضر به نظر می‌رسد با طولانی‌تر شدن مدت زمان بازپرداخت، مجموع اصل و سود پرداختی برای یک وام 80 میلیون تومانی از 200 میلیون تومان هم فراتر خواهد رفت و اقساط ماهانه آن نیز بیشتر از یک میلیون تومان می‌شود. در نتیبجه به احتمال زیاد یا فرد قید خانه‌دار شدن را خواهد زد و بازار در رکود باقی خواهد ماند و یا به طرق دیگر برای تامین مبلغ خرید خانه اقدام خواهد کرد.

حال باید دید در شرایطی که میزان دستمزد و درآمد به صورت روزانه ارزش خود را با افزایش قیمت کالاها و خدمات از دست می‌دهد،‌ مردم چگونه خواهند توانست در طرح صندوق پس انداز مسکن (که گویا حداقل ۵۰درصد ارزش یک خانه در نظر گرفته شده است) شرکت کرده و بخشی از پول خود را برای پرداخت ودیعه مسکن و همچنین هزینه‌های جاری و مخارج خوراک، پوشاک و درمان خانواده خود نیز هزینه کنند؟‌