به گزارش گروه اقتصادی "خبرگزاری دانشجو" به نقل از مرکز آمار ایران، آمارگیری از هزینه و درآمد خانوارهای شهری کشور، در سال 1392 با مراجعه به 18880 خانوار نمونه، با جمعیتی برابر 65702 نفر، طی 12 ماه انجام گرفته است.
خصوصیات اجتماعی و اقتصادی خانوار
بر اساس نتایج این طرح در سال 1392:
متوسط تعداد افراد خانوار 3.48 نفر بوده است و توزیع خانوارهای نمونه بر حسب تعداد افراد خانوار، نشان میدهد که خانوارهای 4 نفری با 29.2 درصد، بیشترین و خانوارهای 10 نفر و بیشتر با 0.2 درصد کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص دادهاند.
خانوارهای نمونه بدون فرد باسواد 5.6 درصد بوده است و خانوارهای دارای 2 نفر با سواد با 29.2 درصد بیشترین سهم را در کل خانوارهای نمونه داشتهاند.
متوسط تعداد افراد شاغل خانوارهای نمونه 0.9 نفر و متوسط تعداد افراد دارای درآمد 1.4 نفر بوده است. خانوارهای دارای یک نفر شاغل با سهم 60.9 درصد از کل خانوارهای نمونه بیشترین و خانوارهای دارای 5 نفر شاغل و بیشتر با 0.1 درصد، کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص دادهاند، خانوارهای بدون فرد شاغل 24.3 درصد از خانوارهای نمونه را تشکیل داده است.
بررسی فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار نشان میدهد که 11.7 درصد در بخش «عمدهفروشی، خردهفروشی، تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلتها و کالاهای شخصی و خانگی»، 11.6 درصد از سرپرستان خانوارهای نمونه در بخش «صنعت» و در بخش «ساختمان»، 9.9 درصد در بخش «حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات» 50. درصد در بخش «اداره امور عمومی، دفاع و تأمین اجتماعی اجباری»، 3.5 درصد در بخش «کشاورزی، شکار و جنگلداری» و «آموزش» ، 33.8 درصد «غیرشاغل» و 9.4 درصد در سایر فعالیتهای اقتصادی اشتغال داشتهاند.
نتایج طرح نشان میدهد که در بین خانوارهای شهری وضع شغلی سرپرست اغلب خانوارها مزد و حقوقبگیر خصوصی و پس از آن کارکن مستقل است.
امکانات و تسهیلات مورد استفاده خانوار
در این بخش ابتدا درصد خانوارهای نمونه شهری بر حسب نحوه تصرف مسکن مورد استفاده خانوار نشان داده شده است. در سال 1392 نحوه تصرف بالغ بر 64.2 درصد خانوارهای نمونه به صورت ملکی (ملکی عرصه و اعیان و ملکی اعیان) است.
بررسی خانوارها از نظر تعداد اتاق در اختیار آنها نشان میدهد که 40.8 درصد خانوارهای نمونه دارای 4 اتاق، 34.6 درصد دارای 3 اتاق، 11.8 درصد دارای 5 اتاق، 8.5 درصد دارای 2 اتاق، 3.3 درصد دارای 6 اتاق و بیشتر و 1.0 درصد دارای 1 اتاق بودهاند.
نتایج بررسی در سال 1392 نشان میدهد 98.4 درصد از خانوارهای نمونه از اجاق گاز، 98.3 درصد از تلویزیون رنگی، 93.8 درصد از تلفن همراه، 89.2 درصد از جاروبرقی،82.2 درصد از ماشین لباسشویی، 56.8 درصد از ویدئو، DVD و VCD و 53.5 درصد از یخچال فریزر، 5.4 درصد از چرخ خیاطی، 48.2 درصد از یخچال، 43.9 درصد از اتومبیل شخصی، 38.4 درصد از پنکه، 37.8 درصد از رایانه، 23.0 درصد از فریزر، 15.4 درصد از موتورسیکلت، 12.7 درصد از رادیو ضبط، ضبط و پخش صوت،10.2 درصد از دوچرخه، 7.8 درصد از ماکروویو و فرهای هالوژندار، 5.7 درصد از رادیو، 4.3 درصد از ماشین ظرفشویی، 3.0 درصد از کولر آبی متحرک، 1.4 درصد از کولر گازی متحرک و 0.6 درصد از تلویزیون سیاه و سفید استفاده کردهاند.
هزینههای خانوار
بر اساس نتایج این طرح در سال 1392، متوسط هزینه سالانه خانوار شهری برابر 205.983 هزار ریال بوده که از این مقدار 26.7 درصد مربوط به هزینههای خوراکی و دخانی و 73.3 درصد مربوط به هزینههای غیرخوراکی است.
متوسط هزینه سالانه خانوار شهری در مقایسه با رقم مشابه در سال 1391، 25.4 درصد افزایش یافته است. هزینههای خوراکی و دخانی خانوار در سال 1392 نسبت به سال 1391 معادل 23.3 درصد و هزینههای غیرخوراکی معادل 26.2 درصد افزایش یافته است.
در سال 1392 متوسط هزینه خوراکی و دخانی یک خانوار شهری، برابر 54953 هزار ریال بوده است که در مقایسه با سال 1391 به میزان 23.3 درصد افزایش نشان میدهد.
بر اساس نتایج این بررسی، در بین هزینههای خوراکی و دخانی بیشترین سهم، 21.9 درصد مربوط به هزینه «گوشت» بوده و هزینههای مربوط به «آرد، رشته، نان، غلات و فرآوردههای آن» با 21.3 درصد، «میوهها و سبزیها» با 18.4 درصد «شیر و فرآوردههای آن و تخم پرندگان» با 11.5 درصد و «نوشابهها، غذاهای آماده و دخانیها» با 7.5 درصد در مراتب بعدی اهمیت قرار داشته است.
در سال 1392 هزینههای مربوط به «میوه و سبزیها» 36.9 درصد، «ادویهها، چاشنیها و سایر ترکیبهای خوراکی» 33.5 درصد، «نوشابهها، غذاهای آماده و دخانیها» 28.6 درصد، «خشکبار و حبوب» 26.9 درصد «روغنها و چربیها» 24.5 درصد، «شیر و فرآوردههای آن و تخم پرندگان» 24.1 درصد، «قند ، شکر ، شیرینیها ، چای، قهوه و کاکائو» 22.3 درصد، «آرد، رشته، نان، غلات و فرآوردههای آن» 19.8 درصد و «گوشت» 13.1 درصد نسبت به ارقام هزینه مشابه سال قبل افزایش داشته است.
در سال 1392، متوسط هزینههای غیرخوراکی یک خانوار شهری برابر 151.29 هزار ریال بوده است، که در مقایسه با سال قبل، افزایشی برابر با 26.2 درصد نشان میدهد. هزینه «مسکن» با سهمی معادل 45.3 درصد از کل هزینههای غیرخوراکی، بیشترین سهم را دارا بوده است. هزینههای«حمل و نقل و ارتباطات» با 14.3 درصد، بهداشت و درمان با 12.5 درصد، «کالاها و خدمات متفرقه» با 11.4 درصد و «پوشاک و کفش» با 6.3 درصد در مراتب بعدی قرار دارند.
در سال 1392 ، لوازم، اثاث و خدمات 41.3 درصد، هزینههای «بهداشت و درمان» 33.2 درصد، «پوشاک و کفش» 29.3 درصد، «کالاها و خدمات متفرقه» با 24.7 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است.