ایران و روسیه شیرهای نفت را برای یکماه ببندند!

به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، بازار فروش نفت در شرایط نابسامانی بسر می برد. کاهش قیمت نفت از طریق اعمال فشار نظام سلطه و همراهی کشورهای مطیعی همچون عربستان که سهم قابل توجهی از بازار را برعهده دارد، راه را برای هرگونه اقدام دیپلماتیک از طریق تشکلهای منطقه ای و بین المللی همچون اوپک بسته است.

در این شرایط اقدامات ضربتی و انقلابی و بهم زدن بازی حریف تنها راهکار رسیدن به اهداف موردنظر و بازی نکردن در زمین نظام سلطه است. در اینخصوص شرایط ویژه و طلایی بوجود آمده است که کشورهایی همچون ایران و روسیه را کاملاً در جهت منافع یکدیگر همسو کرده است؛ اقدامات سنگین تحریمی از سوی ایالات متحده و اتحادیه اروپا همزمان و بطور مشابه در حال شکل گیری و اعمال بر این دو کشور است؛ متاسفانه به دلیل ناهمسویی سیاستمداران و نبود یک طرح مشترک برای اقدام عملیاتی، روزبروز تحریم ها بدون آنکه نتیجه منفی برای تحریم کنندگان داشته باشد شدت می یابد.

این مهم بویژه در قیمت فروش نفت نمود چشمگیر داشته و اقدام مشترک از سوی ایران و روسیه را اجتناب ناپذیر می کند؛ دراینخصوص بازگشت به پیشنهاد رهبر انقلاب می تواند راهگشا باشد:

«از جمله کارهای مهمّی که دولتهای عرب میتوانند بکنند این است که صادر کنندگان نفت از نفت استفاده کنند. این حرفی که غربیها در دنیا به راه انداخته‌اند که از سلاح نفت استفاده نکنید، حرف درستی نیست. نفت مال ملتهاست و باید به سود خودشان از آن استفاده کنند. امریکاییها از گندم و از محصولات غذایی به عنوان سلاح استفاده کردند؛ در خیلی جاهای دنیا هم میکنند. چرا کشورهای اسلامی و عربی این حق را نداشته باشند؟ یک ماه - فقط یک ماه - به‌صورت نمادین و سمبلیک، صادرات نفت را به همه کشورهایی که با اسرائیل روابط حسنه دارند قطع کنند.»

بسیاری از کارشناسان حتی یکی از زمینه های کودتای آمریکا در ونزوئلا در سال 81 را بواسطه تهدید رهبری در خصوص تحریم نفت ارزیابی می کنند.

در هر حال پیشنهاد قطع صادرات نفت به صورت همزمان توسط ایران و روسیه به مدت یکماه پیشنهادی است که در راستای فشار شدید در مقابل تحریمهای یک جانبه ایالات متحده و همپیمانان می تواند به صورت جدی مورد بررسی قرار گیرد.

در اینخصوص محسن دانشمند در یادداشتی در فارس می نویسد:

قیمت نفت در بازارهای جهانی در ماه های اخیر، افت بسیار شدیدی پیدا کرده است به گونه ای که از حدود 107 دلار در اواخر خرداد امسال به حدود 57 دلار در اواخر آذرماه رسید. هرچند برای وقوع این موضوع از لحاظ کارشناسی و فنی دلایل زیادی مانند افزایش عرضه و کاهش تقاضا (برهم خوردن موازنه عرضه و تقاضا به نفع عرضه) و افزایش تولید نفت شیل آمریکا بیان شده است اما بسیاری از کارشناسان صنعت نفت و کارشناسان مسائل سیاسی اعتقاد دارند، یکی از مهمترین دلایل و یا شاید مهمترین دلیل روند به شدت نزولی قیمت نفت، سیاسی است. یکی از مهمترین مستندات این ادعا، سخنان جیمز وولسی رئیس اسبق سازمان سیا در یک گردهمایی مسیحیان حامی رژیم صهیونیستی در واشنگتن (اواخر تیر 93) است. رییس اسبق سازمان سیا در دوران ریاست جمهوری بیل کلینتون گفت: «روزی که نفت به جای 100 دلار به بشکه‌ای 60 دلار برسد، تاریک‌ترین روزی است که ایران تاکنون تصور کرده است. اگر ما می‌خواهیم روی ایران اهرم فشار داشته باشیم تنها یک راه وجود دارد و آن رسیدن نفت به بشکه‌ای 60 دلار است.این کاهش همچنین تاریک‌ترین روز برای پوتین خواهد بود. روسیه هیچ چیزی نمی‌سازد. آخرین باری که شما در بازار ایستاده‌اید و یک کالای «ساخت روسیه» دیده‌اید چه زمانی بوده است؟ روسیه با درآمد نفت و گاز سر می‌کند. مساله‌ گاز قدری پیچیده است اما بحث نفت بسیار ساده است. نفت تنها منبع درآمد آنهاست. اگر قیمت این منبع درآمد ناگهان نصف شود، مطمئنا آنها را بسیار ناراضی خواهد کرد.»

اجلاس ناموفق اوپک و تکرار دوباره تاریخ

حدود دو ماه قبل بود که با سقوط قیمت نفت به حدود 80 دلار، موضوع سقوط قیمت نفت توسط مسئولین و رسانه‌ها به صورت جدی پیگیری شد. تنها راهکاری هم که برای اصلاح این وضعیت مطرح شد، ضرورت درخواست فوری ایران برای تشکیل جلسه اضطراری اوپک برای پایین آوردن سقف تولید اوپک بود. راهکاری که به دلایل نامشخصی مورد تایید مسئولین وزارت نفت قرار نگرفت و نهایتا نشست اوپک در وضعیتی که قیمت نفت به حدود 70 دلار رسیده بود، به صورت عادی در اوایل آذرماه برگزار شد. در این نشست هم در حالی که انتظار می رفت، مسئولان ایرانی تلاش زیادی برای قانع کردن اعضای اوپک برای کاهش سقف تولید اوپک کند عربستان موفق شد با همکاری برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس (کویت، امارات و قطر) جلوی اجرای اقدامات جدی برای افزایش قیمت نفت را بگیرد و زنگنه نیز بعد از پایان نشست اوپک، به خبرنگاران گفت: «از تصمیم اوپک ناراحت نیستم!»

این اقدام عربستان با بهانه ضرورت حفظ سهم بازار اوپک در بازارهای جهانی نفت و در راستای همراهی این کشور با سیاست های غرب صورت گرفت، دقیقا همان بهانه ای که این کشور با استفاده از آن لوازم سقوط قیمت جهانی نفت در سال های پایانی جنگ تحمیلی با هدف ایجاد فشار به اقتصاد ایران را فراهم کرد و خدمتی بزرگ و ماندگار به آمریکا انجام داد.

خروجی تصمیم بی فایده و ناامیدکننده اوپک، تشدید سقوط قیمت نفت در بازارهای جهانی بود به گونه ای که ظرف چند روز قیمت جهانی نفت به کمتر از 60 دلار رسید. در روزهای اخیر هم قیمت نفت با نوساناتی در همین محدوده 60 دلار روبرو بوده است. اما ظاهرا این پایان ماجرا نیست زیرا موسسات بین المللی معتبر غربی در حوزه انرژی مانند آژانس بین المللی انرژی خبر از کاهش دوباره تقاضای نفت در سال 2015 می دهند، مسئولین وزارت نفت امارات هم به بازار اطمینان می دهند حتی با 40 دلاری شدن نفت هم اوپک، سقف تولید خود را کاهش نخواهد داد و رسانه های پرمخاطب غربی مانند خبرگزاری رویترز هم از احتمال 20 دلاری شدن قیمت نفت در ماه های آینده سخن می گویند. با این وجود، همچنان هیچ اقدام قابل توجهی از سوی سایر اعضای اوپک صورت نمی گیرد و تولیدکنندگان اصلی نفت جهان (زیان کنندگان اصلی سقوط قیمت نفت) و به طور خاص ایران و روسیه به عنوان اصلی ترین اهداف جنگ قیمتی نفت در ماه های اخیر صرفاً با نگرانی در حال تماشای روند قیمت نفت در بازارهای جهانی هستند. اما آیا واقعا هیچ راهی برای مقاومت در برابر مدیریت قیمت جهانی نفت توسط غرب وجود ندارد و باید همچنان مسوولین کشور به صورت منفعلانه از اقدامات عربستان انتقاد کنند و منتظر افزایش خسارت کلان ناشی از سقوط قیمت نفت بود؟

راهکارهایی برای خروج از وضعیت فعلی بازار نفت

اخیرا کارشناس یکی از کانون های تفکر حوزه انرژی در ایران از پیشنهاد «توقف یک ماهه عرضه نفت صادرات نفت ایران و 4 صادرکننده بزرگ برای افزایش قیمت» سخن گفته است. این کارشناس حوزه انرژی با بیان اینکه مجموع عرضه نفت به بازارهای جهانی توسط کشورهای ایران، روسیه، عراق، الجزایر و ونزوئلا مجموعا 11 میلیون بشکه نفت در روز است، گفته است: «یک پیشنهاد مهم در این زمینه مطرح شده تا ایران به همراه این چند کشور با انجام یک توافق به صورت محدود برای مدت یک ماه عرضه نفت به بازارهای صادراتی خود را متوقف کنند، این اقدام می تواند به سرعت قیمت نفت را افزایش دهد و در مقایسه با فروش نفت با قیمت پایین، مزایای اقتصادی بیشتری را نصیب کشور کند». محاسبات این کارشناس انرژی نشان می دهد که در یک سال آینده اگر تنها یک ماه عرضه نفت را متوقف کنیم و قیمت نفت را حداقل از 60 به 70 دلار برسانیم، سود به مراتب بیشتری نصیب کشور می شود.

البته به نظر می رسد پیشنهادات دیگری را نیز در این زمینه می توان مطرح کرد که با مشکلات کمتری اجرایی می‌شوند. به عنوان مثال، در صورتی که صرفاً ایران و روسیه با انجام یک توافق دوجانبه به صورت محدود و برای مدت یک ماه، عرضه نفت به بازارهای صادراتی خود را متوقف کنند (مجموعا 6 میلیون بشکه در روز)، این اقدام هم به تنهایی می تواند باعث افزایش سریع قیمت نفت در بازارهای جهانی شود. در مجموع و با توجه به شرایط فعلی، پیگیری مسئولین وزارت نفت برای تاثیرگذاری در روند تغییرات قیمت جهانی نفت در ماه های آتی، با اجرایی کردن این پیشنهادات ضروری است.

مرجع: مسیرآنلاین