دبیر جنبش عدالتخواه در گفتگو با «خبرگزاری دانشجو»:
به گزارش خبرنگار دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، تا چندی دیگر جشنواره نسل چهارم، فضای رقابت بین نشریات دانشجویی کشور را فراهم می‌سازد. این همایش قطعا محلی برای هم افزایی نشریات دانشجویی است. فرصتی که نشریات از مشکلات یکدیگر آگاه شده و واکنش‌های لازم را از هم فرا خواهند گرفت. به منظور آشنا شدن با مسائل، مشکلات و فرصت‌های پیش روی به سراغ یکی از فعالان عرصه دانشجویی رفتیم تا با او به گفتگو بنشینیم. حسین شهبازی‌زاده، هم اکنون دبیر جنبش عدالت خواهی دانشجویان در کشور است. متن پیش رو ماحصل گفتگوی ما با وی می‌باشد.
• به نظر شما مشکلات اصلی پیش روی انتشارات دانشجویی چیست، همچنین اثرگذاری نشریات دانشجویی باید در چه سطحی باشد؟
مشکلات مربوط به نشریات دانشجویی به دو چیز مربوط می‌شود. بخشی به جریانات دانشجویی مربوط می‌شود. بخش دیگر این مشکلات از بیرون ایجاد می‌شود. «کلکم راع و کلکم مسوول عن رعیته». هر کس به اندازه‌ای که می‌بیند مقید به گفتن است. واضح است که کار دانشجو از دانشگاه شروع می‌شود اما به دانشگاه ختم نمی‌شود بلکه باید به فضای بیرون از دانشگاه نشر پیدا کند و اثرگذاری داشته باشد. عمده اثر فعالیت دانشجو چه در حیطه ژورنالیستی و چه نشریات دانشجویی و چه هر کار دیگری باید خارج از دانشگاه باشد. مشکل بعدی نشریات دانشجویی ملاحظات پیش آمده است. ملاحظاتی که به هیچ وجه مربوط به نظام نیست. اما باید ملاحظه باند سیاسی یا قبیله‌ای که در حال حاضر دولت را در اختیار دارد یا مدیریت دانشگاهی را در اختیار دارد بشود. زمانی که ملاحظات دانشجویی تبدیل به ملاحظات اساسی نظام می‌شود، دانشجو دیگر قادر به بیان مسایل و مشکلات نیست. بنابراین ملاحظات اشخاص و جناح‌ها و مدیران دانشگاه‌ها از جدی‌ترین مشکلات در عموم فضای نشریات کشور و از جمله نشریات دانشجویی است که محدودیت‌هایی را برای نشریات دانشجویی فراهم آورده است.
• محدودیت‌های پیش روی نشریات دانشجویی در دانشگاه چیست؟
علاوه بر ذکر مشکلات فوق محدودیت عمده نشریات دانشجویی این است که در جریانات دانشجویی بالاخص در فضای نشریات دانشجویی گاهی تقسیم کار به نوعی شکل می‌گیرد که عده‌ای به جای جریان دانشجویی فکر می‌کنند و جریان دانشجویی به جای آن‌ها عمل می‌کند. جریان دانشجویی در فضای نشریات باید مصالح توده‌ها و مردم انقلاب را اصل قرار داده تا بتواند منشأ اثر شود. اگر جریان دانشجویی به این مصالح اهمیت ندهند ناظر اتفاقاتی نه تنها در داخل جریانات دانشجویی بلکه در بیرون جریانات خواهیم بود و در این مورد باید دقت نظر به عمل آید. دانشجو به دلیل شخصیتش مسئول به رعایت خیلی از مسائل نیست. مسئولین اعم از دانشجویی و غیر دانشجویی باید در برخورد با جریانات دانشجویی سعه صدر بیشتری داشته باشند و فرصت صحبت کردن به منتقدین را بدهند. طبق این قاعده، منتقد در نظام اسلامی اپوزوسیون نیست، منتقد باید محترم‌ترین طبقه جامعه به حساب آید.
حضرت علی (ع) به مالک اش‌تر فرمودند: وزیرانت را از بین کسانی انتخاب کن که در گفتن حق ذره‌ای به تو فکر نکنند. انتقاد منتقدین شأن بسیار بالایی دارد و به همان اندازه خود منتقد شخصی والاست. طرفی که شنونده حرف است باید سعه صدر داشته باشد و طرف گوینده نباید ملاحظات شخصی و جناحی داشته باشد که اگر این امر صورت گیرد نشریات دانشجویی می‌توانند بیشترین و بهترین اثر را داشته باشند.
• آسیب‌هایی که می‌تواند گریبان گیر نشریات دانشجویی شود چیست؟
نگاه قطبی و قبیله‌ای بزرگ‌ترین آسیب ممکن است. اگر مردم جامعه‌ای به دو گروه تقسیم شوند که هر کدام در فضای جداگانه زندگی کنند چه پیش خواهد آمد؟ به عنوان مثال در کشور مصر مردم به دو گروه تقسیم شده‌اند، عده‌ای در فضای اخوان المسلمین زندگی می‌کنند، یعنی نشریات آن‌ها را می‌خوانند یا به رسانه‌های آن‌ها رجوع می‌کنند و با آن‌ها در رفت و آمد هستند اما گروه دیگر هیچ هم پوشانی در این فضا ندارند. با وجود اینکه همه آن‌ها مصری هستند اما زبان هم را نمی‌فه‌مند. بناباین اگر فضایی ایجاد شود که جامعه دو قطبی شود، در چنین فضایی بیشترین ضربه را مردم خواهند خورد. در حقیقت نشریات بالاخص نشریات دانشجویی باید حرف‌های %۹۸ بزنند یعنی دردهای مشترک مردم را بیان کنند. اگر این نشریات وارد فضایی شوند که منافع قطبین و یا جناحین سیاسی را تأمین کنند در وافع به دو قطبی شدن جامعه دامن زده‌اند اما هر چه فاصله نشریات از این گونه فضا‌ها بیشتر باشد و منافع توده‌ها را اصل قرار دهند فارغ از اینکه منافع کدام جناح تأمین یا به خطر می‌افتد، پیاده نظام هیچ قبیله سیاسی نخواهند شد و بالعکس منافع مردم و توده‌های انقلاب را تأمین کرده‌اند.
• مشارکت دانشجویان و اساتید در تولید محتوای نشریه چه میزان بوده است؟
دانشجویان باید با اساتید در ارتباط باشند. در واقع شعار دادن بدون عمل کردن به آن، شعار‌ها را تبدیل به کلیشه‌هایی می‌کند که فاقد محتوا و ارزش هستند. برای حرف باید مصادیقی وجود داشته باشد و برای یافتن مصادیق نیاز به استاد و متخصصص داریم. اشخاصی هستند که در این زمینه تخصص دارند و دانشجویان موظفند از این تخصص استفاده کنند چرا که در دهه چهارم انقلاب شعار دادن کافی نیست بلکه باید توضیح تصویری داده شود و این کار بر عهده دانشجو می‌باشد.
• یک نشریه منتشر شده در فضای دانشگاه باید دقیقا چه پارامترهای محتوایی را رعایت کند تا یک نشریه دانشجویی باشد؟
یک نشریه دانشجویی علاوه بر رعایت کردن برخی پارامتر‌ها، برخی از آن‌ها را نیز نباید رعایت کند. به عنوان مثال جایی که احساس می‌کند منفعت توده‌ها به خطر افتاده است باید بسیار محکم و جدی حرفش را بزند. در نشریات دانشجویی نباید به صرف دانشجو بودن و آزاد بودن برخی مسائل لحاظ شود. به قول رهبر معظم انقلاب: یک دانشجو باید قلمی تیز داشته باشد تا بلکه نوشته‌هایش به جایی برسد. این نوشته‌ها باید معیارهای علمی و مستدل به استدلال‌های قوی در نشریه دانشجویی داشته باشند و دانشجو نیز باید حریت و صراحت دانشجویی داشته باشد. بر عهده دانشجو است که از کوچک‌ترین تا بزرگ‌ترین و جدی‌ترین مسائل و مشکلات دانشجویی و دانشگاه را مطرح کند تا قادر باشد با عنوان کردن آن در نشریات دانشجویی بر سرنوشت دانشگاه اثر گذار باشد.
• آیا آموزش‌های اولیه خبرنگاری در دستور کار نشریات قرار دارد؟
در فضای عمومی دانشگاه کشور، نشریات دانشجویی به لحاظ فنی موفق نیستند. البته نباید انتظاری بیشتر از این هم داشت. در واقع علاوه بر اینکه باید خوب حرف زده شود، باید یاد گرفت حرف خوب هم، خوب زده شود. دانشجویان قادر خواهند بود که در این زمینه بهتر عمل کنند.
• چه سازمان‌هایی باید برای آموزش ورود پیدا کنند؟
مهم‌ترین اشخاصی که در این زمینه تصمیم گیرنده هستند دانشجویان می‌باشند. اگر دانشجو برای حرفی که می‌زند ارزش قائل باشد پس قادر خواهد بود بهترین شیوه را برای بیان کردن پیدا کند و برای بهتر بیان کردن به دنبال آموزش می‌رود. بنابراین اصلیترین متغیر در این زمینه خود دانشجو خواهد بود.
• ایجاد فضای رقابت بین نشریات دانشجویی تا چه حد بر کیفیت نشریات موثر خواهد بود؟
در فضای کلی رسانه‌ای و نشریات دانشجویی بیشتر از اینکه رقابت‌های فنی اهمیت داشته باشد که البته در جای خود حائز اهمیت هستند، مطرح کردن مسائل و مشکلات جدی رسانه‌ای و ژورنالیستی زرد قابل اهمیت و پیگیری است. این مشکلات در رسانه و نشریات دانشجویی حلقه گم شده‌ای هستند که دانشجو باید در مطرح کردن آن‌ها بکوشد و در کنار این فعالیت مهم وارد فضای رقابتی نیز شود.
• برگزاری همایش نشریات دانشجویی تا چه حد می‌تواند به رقابت و بالا بردن کیفیت نشریات و ارائه مشوق به نشریات کمک کند؟
در واقع برگزاری این همایش‌ها از میزان متوسط زیاد‌تر شده است که اگر یک دهم این هزینه‌ها صرف تربیت ژورنالیست شود بسیار کارآمد و معقول‌تر خواهد بود.
ارسال نظرات