«پیمان پولی دوجانبه» برگ برنده مذاکره کنندگان، در صورت شکست مذاکرات است

به گزارش گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»،‌بسیج دانشجویی ۱٠ دانشگاه تهران پیرامون تحریم‌های بانکی و انفعال بانک مرکزی در مقابل این تحریم‌ها بیانیه ای صادر کرد که به شرح زیر است:

برنامه‌های اقتصادی براساس و با فرض ماندن تحریم‌ها بایستی برنامه‌ریزی بشود و تعقیب بشود و تحقّق پیدا بکند. فرض کنیم که این تحریم‌ها ذرّه‌ای و سرِ سوزنی کم نخواهد شد؛ که حالا خود آنها هم همین را می‌گویند. آنها هم می‌گویند که تحریم‌ها دست نخواهد خورد، حتّی از حالا شروع کردند که اگر در زمینه‌ی هسته‌ای هم به توافق برسیم، معنای آن این نیست که همه‌ی تحریم‌ها برداشته خواهد شد؛ هنوز چیزهای دیگری هم هست. (بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مسئولان نظام ۱۳۹۳/۰۴/۱۶) بنده عقیده‌ام این است که اگر حتّی در مسئله‌ی هسته‌ای هم همان‌جور که آنها دیکته می‌کنند ما پیش برویم و قبول کنیم دیکته‌ی آنها را، باز هم حرکت مخرّب آنها و تحریم‌های آنها برداشته نخواهد شد؛ انواع و اقسام مشکلات را باز هم درست می‌کنند؛ چون با اصل انقلاب مخالفند. (بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار مردم آذربایجان۱۳۹۳/۱۱/۲۹)

پس از انقلاب شکوهمند اسلامی، نظام سلطه به سردمداری آمریکا برای به زمین زدن انقلاب، از سلاح های مختلف نظامی، سیاسی،  فرهنگی و اقتصادی استفاده کرد و همانطور که رهبر معظم انقلاب فرموده اند، از زمستان سال ۹۰ جنگ تمام عیار اقتصادی را علیه مردم ایران آغاز کرد.

دشمن از حربه تحریم در جنگ اقتصادی استفاده کرده و اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده است. اما با توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب در مورد راهکارهای فراونی که این حربه دشمن را کند می‌کند، دولت می‌تواند راهکارهای مشخصی را برای بی‌اثر کردن تحریم‌های اصلی، بدون توجه به نتیجه مذاکرات هسته‌ای، در پیش بگیرد. در واقع طبق اعترافات صریح مسئولین آمریکا، تحریم‌های اصلی از جمله نفتی و بانکی در مذاکرات هسته‌ای لغو نخواهد شد و لغو این تحریم‌ها به پذیرش خواسته‌های آنها در موضوعات دیگر از جمله حقوق بشر غربي، حذف مقاومت در مسائل منطقه‌ای و... مشروط شده است. بنابراین همانگونه که رهبر انقلاب اسلامی فرمودند، دولت باید دل به نقاط حقیقی و نه خیالی ببندد. از سوی دیگر دولت باید توجه داشته باشد که در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن، اگر همه تحریم‌ها به طور همزمان لغو شود، همچنان چماق تحریم بر سر ملت ایران خواهد بود و مردم و نظام جمهوری اسلامی احساس امنیت اقتصادی نخواهند داشت. راهکار مدبرانه و عاقلانه این است که دولت راه‌هایی را برای بی‌اثر کردن تحریم‌ها بیابد، به این معنا که شرایط اقتصادی و ساخت درونی کشور، به سمتی برود که امکان تحریم برای دشمنان وجود نداشته باشد.

تحریم‌های تحمیل شده علیه کشورمان در دو حوزه اصلی نفتی و بانکی بیشترین اثرگذاری را بر اقتصاد داشته است که تحریم‌های نفتی به دلیل وابستگی اقتصاد کشور به صادرات نفت خام و تحریم‌های بانکی به دلیل وابستگی ارزی به دلار آمریکا و یورو اروپا، امکان پذیر شده است. در حوزه تحریم‌های نفتی، با رشد صنایع پتروشیمی و گذر  از خام فروشی، می‌توان در میان مدت به بازار وسیع، گسترده و غیر قابل تحریم محصولات پتروشیمی وارد شده و تحریم‌های نفتی را بی‌اثر کرد.

اما درمورد تحریم‌های بانکی یک راه کوتاه‌مدت و مفید وجود وارد که به نظر مي‌رسد دولت محترم، توجه لازم را نسبت به آن نداشته است. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، ایران می‌تواند به وسیله حذف ارز واسط دلار و یورو در ۵۵درصد از مبادلات خود، به واسطه پیمان پولی دوجانبه با چند کشور اصلی طرف معاملات خود، بیش از نیمی از تحریم‌های بانکی را در کوتاه مدت بی‌اثر کند. این شیوه ایست که روسیه در یکسال اخیر و بدنبال تحریم‌های غرب علیه این کشور، برای چند بار از آن استفاده کرده و درحال حاضر درحال رایزنی برای چهارمین و پنجمین پیمان پولی دوجانبه با طرف های تجاری خود است؛ در حالي كه ايران طي چندين سال تحريم هنوز اقدام عملي در اين حوزه انجام نداده است.

از سوی دیگر گسترش پیمان پولی دوجانبه درجهان عمدتا در شرایطی و در بین کشورهایی انجام می‌شود که تحت تحریم‌های بانکی غرب قرار ندارند، بلکه مدت‌هاست كه روشن شدن فرجام فروپاشي اقتصاد امريكا و دلار بدون پشتوانه، قدرت‌هاي اقتصادي جهان از اروپا تا چين و ... را به فكر دوري از افزايش ذخاير دلاري خود انداخته است. به همين دليل قدرت‌های اقتصادی غیرغربی از جمله کشورهای عضو گروه بریکس، بدنبال حذف ارز واسط و به جریان انداختن ارزهای ملی خود در سطح بین المللی هستند تا  موجب استحکام و امنیت ارزی و مبادلاتی خود شوند. اما با توجه به تحریم های بانکی تحمیل شده علیه کشورمان، در شرایط فعلی که بسیاری از پول‌های ما در کشورهای دیگر بلوکه شده و نیازهای ما در کشور معطل مانده، اهمال مسئولين امر در اقدام عاجل، براي مردم جاي بسي تامل و تعجب دارد. بدیهی است که یکی از اهداف اصلی انقلاب اسلامی، استقلال از ابرقدرت‌های شرق و غرب بوده است اما تا هنگامی که اقتصاد جمهوری اسلامی به دلار در حال افول وابسته باشد! استقلال اقتصادی نخواهیم داشت. با تمام این اوصاف، چه در شرایط تحریم و چه در شرایط عادی ما باید با استفاده از ديپلماسي اقتصادي فعال به سمت تقويت پول ملي و  استفاده از ریال در مبادلات خارجی و گسترش پیمان‌های پولی دوجانبه خصوصا با کشورهای درحال توسعه چین، هند، کره جنوبی و... كه خود داوطلب چنين روابطي هستند برویم تا هم از نوسانات ارزی در امان بمانیم و هم مبادلات اقتصادی را آسان‌تر انجام دهیم.

در این زمینه، با توجه به درخواست‌هاي مكرر جامعه علمی و نخبگانی کشور از بانک مرکزی در اين خصوص، متاسفانه شاهد انفعال طولاني مدت بانک مرکزی نسبت به این مسئله و در نتیجه تضعيف موضع ایران درمورد تحریم‌های بانکی و در مذاکرات برای لغو تحریم‌های بانکی هستیم. لازم به ذكر است اغلب که سخن از حذف دلار در مبادلات خارجی به میان آمده است،  مسئولان بانک مرکزی اظهار داشته‌اند که دلار از بيشتر مبادلات تجاری ایران حذف شده است و در حال حاضر مبادلات با ارزهای دیگر انجام می‌گیرد. در حالی که منظور از پیمان پولی دوجانبه این نیست که ما از دام دلار در آمده و در دام یوان و روپیه بیافتیم. پیمان پولی دوجانبه به معنای دوجانبه بودن جریان ارزی دو کشور است و لازمه آن برای ایران ورود ریال در سطح منطقه و جهان است.

از سوی دیگر اگر وزارت امور خارجه نیز مانند طرف غربی که مسیر های موازی تحریم مثل کاهش قیمت نفت را در دستور کار قرار داد، به جای گذاشتن  تمام داشته های خود در سبد مذاکرات، بر روی طرح هایی مثل پیمان پولی دوجانبه سرمایه گذاری می‌کرد، نه تنها نیمی از مشکل تحریم‌های بانکی حل می‌شد، بلکه این پیام را هم به طرف غربی می‌داد که ایران هم در صورت شکست مذاکرات، گزینه‌های زیادی برای حل مساله تحریم‌ها دارد.

در پايان خاطر نشان مي‌گردد كه بسیج دانشجویی به عنوان چشم بيدار ملت، انتظار دارد که بانک مرکزی و وزارت امور خارجه، اقدامات واقعی و نه تبلیغاتی درباره انعقاد پیمان‌های پولی دوجانبه در راستای بی اثر کردن تحریم‌ها انجام دهد و هیچ گونه تعلل و انفعالی را در این زمینه برنمی تابد، و تا اقدام عملي و مثمر ثمر مسئولين محترم از مطالبه حقوق ملت مظلوم به هر يك از طرق قانوني، دست بر نخواهد داشت.

والسلام من اتبع الهدی

۱. بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر

٢. بسیج دانشجویی دانشگاه شهید بهشتی

٣. بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی

۴. بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع)

۵. بسیج دانشجویی دانشگاه تربیت مدرس

۶. بسیج دانشجویی دانشگاه علم و صنعت

۷. بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران

۸. بسیج دانشجویی دانشگاه علوم اقتصادی

٩. بسیج دانشجویی دانشگاه شهید عباسپور

۱٠. بسیج دانشجویی دانشگاه الزهرا (س)