ادغام دانشگاه‌ها سلیقه‌ای است/ بی قوارگی در فضای دانشگاهی کشور موج می‌زند/ دانشگاه آزاد امپراطوریِ لجام گسیخته‌ است

فیاضی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه «خبرگزاری دانشجو»، گفت: اهمیت دانشگاه‌ها در هر جامعه‌ای نسبت به سایر سیستم‌ها ویژه است، در کشور ما طبیعتا همین طور است. در شرایط تحولات سیاسی دانشگاه‌ها که باید نقش علمی مهم‌تر و بیشتری داشته باشند. اثرگذاریشان در حوزه سیاسی بیشتر است که  این در هر دوره‌ای متفاوت و هم در دوره گذار از یک جریان به جریان دیگر مشهود است. ما هم در کمیسیونی فعالیت می‌کنیم که این کمیسیون بیشتر ناظر بر همین قضایا و همین رویکرد‌ها و تحولات و همین کنش‌ها و واکنش‌های مثبت و منفی است این کمیسیون مشهون از خبرهای این گونه‌ای است.

ادغام دانشگاه‌ها بر اساس سلیقه صورت می‌گیرد

سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به ادغام برخی از دانشگاه‌ها با یکدیگر در دو سال اخیر گفت: ادغام دانشگاه‌ها در دانشگاه‌های دیگر ناشی از این است که ما سند معتبر و فرادستی را نداشتیم و بیشتر سلیقه‌ای عمل می‌شد، یعنی یک دولت دانشگاهی را تاسیس می‌کند، دولت دیگر تعطیل می‌کند. این نشان می‌دهد که ما با چشم انداز درست حرکت نمی‌کنیم و برنامه ریزی برای آینده نداریم.

وی ادامه داد: انتظار از وزارت علوم در حال حاضر این است که سند اصلی که نقشه جامع علمی کشور است باید نقشه راه باشد . نقشه راهی که باید ترسیم شود اگر در این قالب حرکت کند ما شاهد قبض و بسط این گونه‌ای نخواهیم بود. امروز دانشگاهی را ببندند، فردا باز کنند. این اشکال الان وجود دارد، علوم اقتصادی یا علوم و فنون یا دانشگاه‌های دیگر از این دست هم بیشترند، شاید از قبل با یک سلیقه ایجاد شده‌اند و با سلیقه دیگر بسته می‌شوند، مهم نیست که این سلایق چه است و چه اتفاقی افتاده، به نظر من مهم این است که چرا ما براساس نقشه جامع علمی کشور حرکت نمی‌کنیم؛ چرا بر اساس برنامه توسعه حرکت نمی‌کنیم، چرا براساس سند ایران ۱۴۰۴ حرکت نکردیم. ما نتوانستیم این چارچوب‌ها را رعایت کنیم لذا بی‌قوارگی در فضای دانشگاهی اتفاق می‌افتد و دانشگاه‌های ما هر کدام به یک شکلی رشد می‌کنند و دوباره افول می‌کنند. میزان دانشگاه‌های غیردولتی ایجاد شده در طول این سال‌ها و کرسی‌های خالی که این دانشگاه‌ها دارند در طی یک دهه این همه فراوانی و انبوهی دانشجویان در یک دانشگاه و  در انتهای این دهه کاهش و فروکش کردن تعداد دانشجو، به نظرم می‌آید همین است که مشکل ایجاد کرده . البته ممکن است سیاست‌ها نشات گرفته از یک جریان فکری سیاسی هم در این زمینه دخالت داشته باشد که این مسئله را خیلی پررنگ نمی‌دانیم. به نظر من مهم‌ترین حرف این است که دانشگاه‌های ما الان یک مقدار دچار بی‌قوارگی شده و در چارچوب نیستند، این نظام جامع باید روی کار بیاید. تاکید ما به وزیر علوم فعلی همین است که در چارچوب نقشه جامع علمی کشور حرکت کند و  هر گونه رشد کمی و کیفی با توجه به همین نقشه باشد.

فیاضی اظهار داشت: مباحثی که راجع به دانشگاه علوم اقتصادی ایجاد شد، کمیسیون به اعتراضات دانشجویی پرداخت و در جمع  دانشجویان زیادی حضور پیدا کردیم، حرف شان را شنیدیم، آنها  را به کمیسیون دعوت کردیم و در آخرش دستمان آمد که این دانشجویان معصومانه قربانی یک سیاست شدند و دستشان به جایی بند نیست. یکی آمده دانشگاه را تعطیل کرده  و آن  را با دانشگاه خوارزمی ادغام کرده است ، دانشجویان اعتراضشان این بود که ترازمان این نبوده، روزی که در دانشگاه قبول شدیم می‌توانستیم در علامه قبول شویم ،حداقل ما را امروز به علامه ببرید، به امیرکبیر ببرید و هنوزم هنوزه این بچه‌ها نگران و دلواپس آینده خودشان هستند، مشکل دیگر اینجاست که برخی رشته‌ها را دانشگاه خوارزمی ندارد، بعضی از رشته‌هایی که در علوم اقتصادی بوده مخصوص‌‌ همان دانشگاه بوده و دانشگاه‌های دیگر این رشته‌ها را ندارند. دانشجویان این دانشگاه پیگیر بودند و اتفاقاتی که افتاده اتفاقات خوبی نبوده، دانشجویان  را به کمیته انضباطی برده ،تهدید کردند از دانشگاه زنگ می‌زدند به خانواده‌هایشان که بچه‌های شما اعتراض می‌کنند برایشان گران تمام می‌شود ، با یک جو پلیسی سعی کردند که اعتراضات را بردارند. این جریان اعتراضی دانشجویان  را که اعتراض کاملا دانشجویی و صنفی بوده و اتفاقا بچه‌های بسیار خوب و معتبری هم  از نظر  علمی، هم از نظر اخلاقی، بسیار درستی بودند. به راحتی خاموش کردند.

وی خاطرنشان کرد :دانشجوهای علوم اقتصادی از مهر قرار است در دانشگاه خوارزمی تحصیل کنند اما هنوز پیگیر مطالبه خودشان هستند. البته ما در مکاتبات و مذاکرات مختلف به بچه‌ها حق دادیم که باید وزارت علوم برایشان کاری کرده باشد، برخی از اساتید را سازماندهی کردند، رئیس دانشگاه قبلی را سمتی در دانشگاه جدید دادند. البته رئیس سابق علوم اقتصادی هم حاضر نبود از دانشجویان دفاع کند. در جلسه کمیسیون حضور پیدا کرد اما از دانشجویان  دفاعی نکرد. یعنی بچه‌ها مدافعی نداشتند جز مجلس، پناهگاهشان مجلس بوده و هر روز مراجعه می‌کردند و ما هم سعی می‌کردیم حرفهایشان  را منتقل کنیم، منتهی خلاصه کلام این می‌شود که وزارت علوم در جریان امروز خودش دچار ضد و نقیض‌هایی است. در درون خودش تعارضاتی دارد و نمی‌تواند جمع کند. به نظر می‌رسد که دکتر فرهادی باید خیلی حساسیت بیشتری نسبت به این موضوعات داشته باشند و معاونانشان و مجموعه مدیریتی باید دغدغه‌های دانشجویان را توجه کنند. دانشجو‌ها حق دارند. اگر ما بخواهیم با قدرت جلو برو یم این نتیجه خوبی نخواهد داد.

سخنگوی کمیسیون آموزش در ادامه با اشاره به جریان دانشکده علوم و فنون اضافه کرد: جریان دانشکده علوم و فنون هم که البته جلسه پیرامون آن داشتیم تقریبا مشکلی شبیه به دانشگاه علوم اقتصادی برایش رخ داده اما مشکل این دانشگاه  تازه شروع شده است این دانشگاه وابسته به دانشگاه تهران است. در دوره دولت قبلی بوده و حساسیت‌هایی در این دولت ایجاد شده است که  باید در  جلسه‌ای دیگر مشکلاتشان را  مطرح و بررسی کنیم.

قطع همکاری با اعضای هیئت علمی دانشگاهها به کمیسیون گزارش نشده است

فیاضی در ادامه در خصوص قطع همکاری با برخی اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها گفت: این گزارش به کمیسیون نرسیده، ممکن است به طور فردی همکاران پیگیر باشند ولی موضوع به کمیسیون هنوز ارجاع نشده و در دستور کار کمیسیون قرار نگرفته است. این موضوع این قابل پیگیری است مسئله مهمی است، البته نظر ما این است که دانشگاه‌ها محل امنی باید برای استادان باشد مگر اینکه استادی واقعا مسئله داشته باشد و با نظام مشکل داشته باشد، مثل قضیه بورسیه‌ها وارونه خوانده می‌شود به جای اینکه آن‌ها را اخراج کنیم کسانی را اخراج می‌کنیم که مشکلی ندارند. اگر از این دست کار‌ها انجام شده باشد جای رسیدگی دارد. کمیسیون آموزش و تحقیقات آمادگی دارد که حرف‌های این اساتید را بشنود و دقیقا براساس مر قانون برخورد کند، اگر حقی ضایع شده دفاع کند.

کم کاری وزارت علوم در بحث بورسیه‌ها

سخنگوی کمیسیون آموزش در ادامه اشاره‌ای به داستان بورسیه‌ها کرد و گفت: این رشته سر دراز دارد. بنا شد جلسه‌ای با حضور وزیر، کمیسیون اصل ۹۰ و آموزش و تحقیقات و دیوان محاسبات حضور داشته باشند، جلسه برگزار شد منتهی وزیر علوم کتبا اعلام عدم حضور کردند و جلسه بدون حضور وزیر برگزار شده بود ،تصمیماتی که گرفته شد شبیه به یک بیانیه‌ای صادر که  این بیانیه در ۱۰ بند که توسط آقای زاهدی، پورمختار و تیموری معاون حقوقی مجلس امور دیوان محاسبات امضا شده بود.

وی اضافه کرد: قبل از این جلسه هم جلسه‌ای با فرهادی داشتیم و تاکید کردیم که شما در خصوص دغدغه مقام معظم رهبری راجع به بورسیه‌ها که در دیدار با دانشجویان مطرح کردند، چه کار کردید، مهلتی دادیم که باید هم حقوق استیفا شود و هم عده‌ای برای نظام هزینه کردند و آبروریزی کردند، با انتشار خبرهای نادرست موجب ناراحتی مقام معظم رهبری شدند، ما براساس این جلسه گذاشتیم و از فرهادی خواستیم که برخورد کند، منتهی بعد از گذشت دو سه هفته اتفاق خاصی نیفتاد، در ۲۶ مرداد ۹۴ جمع بندی نهایی صورت گرفت و دقیقا وظیفه وزیر را مشخص کرد، اینکه که وزارت علوم باید چه کاری انجام بدهد.

فیاضی خاطرنشان کرد: پس از تذکر مقام معظم رهبری در خصوص نادرست بودن روش وضعیت طرح بورسیه‌ها انتظار این بود که وزارت علوم به سرعت نسبت به این تعیین تکلیف اقدام می‌کرد که اظهار تاسف شده که چرا این کار را نکرده است. در ‌‌نهایت داستان محترم دیوان‌‌ همان طور در صورت جلسه ۱۱خرداد کمیسیون اصل ۹۰ آمده چند نکته را اعلام کرده که یکی اینکه احراز شرایط علمی و تخصصی دانشجویان جهت اعطای بورس برعهده وزارت علوم است و مصوبات شورای مرکزی بورس براساس قانون انجام پذیرفته شده یعنی آن‌ها قبول دارند این اتفاق افتاده غیرقانونی نبوده است.

وی یادآور شد: این بیانیه را از جمله رئیس محترم دفتر مقام معظم رهبری جناب گلپایگانی، دکتر روحانی رئیس جمهور و به لاریجانی رئیس قوه قضاییه، دکتر لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، مخبردزفولی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، ابراهیمی رئیس کل دیوان محاسبات کشور، فرهادی وزیر علوم، قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت درمان آموزش پزشکی این نامه در تاریخ ۱ شهریور ابلاغ شده و منتظر هستیم که وزارت علوم تکالیفش را عمل کند. مهلتی برای این بیانیه تعیین نشده، نمایندگان حاضر در جلسه خواستار تایید گزارش دقیق و کامل به صورت مشترک از سوی کمیسیون آموزش و اصل ۹۰ و دیوان محاسبات و مسئولین نظام شدند. از آنجا که تطبیق وضعیت هر یک از دانشجویان بورسیه با نگرش به اصل صحت مصوبات شورای مرکزی وزیر وقت علوم صرفا ناظر بر ۳۶ نفری است که حسب اعلام وزارت علوم اطلاعات نادرست ارائه نمودند با تاکید بر ضرورت فراهم نمودن امکان ادامه تحصیل و پرداخت حقوق به کلیه دانشجویان بورسیه و طرح و تصویب وضعیت مربیان در هیئت مدیره دانشگاه‌ها تا قبل از شروع سال تحصیلی تاکید می‌نماید، یعنی تا قبل از شروع سال تحصیلی باید تکلیف این دانشجویان روشن شود. ۳۶ نفری که تخلف کردند، حذف و اخراج می‌شوند مابقی باید تا پایان شهریور یعنی تا شروع سال تحصیلی تعیین تکلیف شوند.

فیاضی ادامه داد: جلسه بعدی در نظر گرفته نشده اما باید ما پیگیر انجام این مسائل باشیم. مسئله این است که در دادن بورسیه در دولت گذشته تعدادی خلاف قانون رفتند باید با این‌ها برخورد شود اما تعداد آنقدر نبود که این همه سرو صدا شد، تی‌تر یک روزنامه و ۳ هزار و چند نفر غیرقانونی که در ‌‌نهایت ۳۶ نفر بودند. اینجاست که باید با عاملین انتشار خبر دروغ پراکنی، تشویش اذهان عمومی، تخریب چهره نظام برخورد شود.

دانشگاه آزاد به امپراطوری لجام گسیخته تبدیل شده است

سخنگوی کمیسیون آموزش در مورد رشته‌های بدون مجوز دانشگاه آزاد گفت: در کشور دانشگاه آزاد برای خودش یک سلطان شده و یک امپراطوری لجام گسیخته‌ای که کار خودش را انجام می‌دهد، واقعا نمی‌دانم چه قدر مصلحت را می‌بینیم به هر حال خود وزیر علوم هر موقع که می‌گوییم دانشگاه آزاد این کارو کرده می‌گوید به من ربطی ندارد، دانشگاه آزاد مال من نیست من اصلا برایش مدیریتی ندارم، اخیرا چندین بار در کمیسیون آموزش و در جمع نماینده‌ها این موضوع مطرح شده است که این حرف، حرف درستی است، دانشگاه آزاد را آقای هاشمی مدیریت می‌کند، به نظر من هاشمی باید مصاحبه مطبوعاتی بگذارد و راجع به دانشگاه آزاد پاسخ بدهد.

فیاضی در خصوص اینکه آیا کمیسیون تاکنون از هیئت امنای دانشگاه آزاد به مجلس دعوت کرده گفت: هیچ موقع از هیئت امنا درخواستی نداشته که توضیحاتی بدهد، یک بار دعوت کردیم نیامدند، این‌ها شان خود را بالا‌تر از این می‌دانند که به مجلس بیایند، این‌ها خیلی بزرگوار هستند و در ساختمان مجلس جا نمی‌شوند.

وی ادامه داد: دانشگاه آزاد یک دفعه تا دلش خواست رشته ایجاد کرده از کاردانی، کارشناسی و  کارشناسی ارشد تا دکترا که 50 درصد اینها دکترا هستند. داد همه در آمده بود، رئیس شورای گسترش وقت وزارت علوم هم معترض بود. یک دفعه با جذب تعداد زیاد دانشجویان موافقت شد ، تمام شهرهای کوچکی که برای مثلا یک  هیئت علمی نداشت یک دفعه دانشجوی رشته دکتری گرفت یعنی ، عجیب است ما در خیلی از استان های کشور دانشگاه هایی داریم که شاید مقطع کارشناسی را  به زور اداره می کنند بعد در چنین وضعیتی برای این دانشگاه دانشجوی  ارشد و دکتری جذب شده است،این موضوع را خیلی پیگیری کردیم نهایت قرار بر این شد که تا پایان اردیبهشت گزارش کاملی توسط وزارت علوم به کمیسیون برسد و محتوای  گزارش این باشد که از میزان چند تا رشته ای که داده شده به دانشگاه ها، رشته محل ها استاندارد لازم را دارد مجوز داده شود و دانشگاههایی که استانداردهای لازم را برای  آموزش و پژوهش ندارند باید معرفی شده و حذف کنند، 30 اردیبهشت تمام شد و هیچ خبری نشد ما مسئولان دانشگاه آزاد را خواستیم به کمیسیون بیایند و گزارش بدهند.گفتند بله ما بررسی هایی که کردیم 900 تا رشته محل استانداردش قابل قبول است اما بیش از آن سه هزار در رشته دکتری بود هزار و 600، 700  رشته محل استاندارد لازم را ندارند فلذا به جای این که تعطیل شوند دو ماه مهلت دادیم که خودشان را تطبیق دهند . برخی دانشگاهها  امکانات لازم مثل  آزمایشگاه ، هیئت علمی ندارند،  به نظرمن  انعطاف اضافی در اینجا به خرج داده شد که نهایتا منجر به استعفای دکتر حسینی شد،یعنی دانشگاه آزاد فشار خودش را بر وزارت علوم آورده است، ما نتوانستیم رشته هایی که استاندارندارند را حذف کنیم.

فیاضی خاطر نشان کرد: بالاخره در نظام آموزش و پرورش باید یک استانداردی وجود داشته باشد.وقتی اعتراض می کنیم استدلالشان این است که دانشگاه آزاد در همه جای کشور دانشگاه تاسیس کرده ،حالا دانشجو ندارد و ورشکست می شود و می‌گوید به دانشجوی دکترا  فوق لیسانس بدهید که پول بیشتری بگیرم و بتوانم این ساختمانها را نگه دارم. دوره کارشناسی دانشجو ندارد مجبوریم  ارشد و دکترا بگیریم. این طرح ممکن است در اصفهان، مشهد، تبریز و مازندران خوب باشد اما  در روستا، در یک بخش، در یک شهر کوچک که واحد دانشگاهی داریم  به نظر می رسد که اجرا شدن این طرح  اجحاف در حق علم است. در حق آموزش و پژوهش کشور است.

سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس افزود:کسی تاکنون به دانشگاه آزاد نگفته بالای چشمت ابروست دارد  کار خودش را می کند.مجلس هم نمی تواند نظارت داشته باشد ما پیگیریم ولی «گفت گوش اگر گوش تو و ناله ناله من آن چه به جای نرسد فریاد است»  دانشگاه آزاد مستقل، هیئت امنای آن مستقل هستند و این است که مشکل آن برطرف نخواهد شد.

فیاضی ادامه داد: دانشگاه فرهنگیان براساس سند تحول بنیادین و قانون های مرتبط دانشگاهی  باید مثل سابق تربیت معلم بوده، مثل بورس باید عمل کند یعنی باید تعهد بگیرد بعد حقوق بگیرد، متاسفانه این حالت در یکی دو سال گذشته کم رنگ شده ،بعضی باورها در این سیستم پیش آمده که نوبخت گفته بود که ما اصلا چه نیازی به دانشگاه فرهنگیان داریم که این جوری دانشجو بگیریم، خرج کنیم ،هزینه کنیم، دانشجوی لیسانسه دانشگاه فلان که فارغ التحصیل شده امتحان می گیریم ، می گوییم  بیا اینجا معلم شو این طرز فکر محاسباتی و چرتکه ای است که در شرایط اقتصادی ضعیف به ذهن آقایان مدیران کارگزاران زده و آنجا مانع شدیم، تذکر دادیم حرف درستی نیست.  اما عملا این فضا وجود دارد ،یعنی کاهش تعداد دانشجویان را داریم .

وی اضافه کرد :دولت تعیین تکلیف نکرده، بارها بارها تذکر دادیم در مجلس هم  تذکر دادیم که دولت فکری برایش کند .از  طرفی دیگر اطلاعیه 5 هزار نفر استخدام را اعلام کردند که به نظر من کار درستی نبوده،اولویت  استخدام ها  باید با دانشگاه فرهنگیان باشد.