دام ۲۵ میلیون تومانی خودرو

با وجود اینکه مسؤولان اعلام کردند افزایش وام خودرو تا سقف 25 میلیون تومان یکی از برنامه‌های خروج از رکود دولت محسوب می‌شود به‌تازگی اعلام شده اصلا وامی برای خرید خودرو در نظر گرفته نشده است!  وطن‌امروز روز گذشته خود اعلام کردی با توجه به مشکلات عدیده بانک‌ها، حتی اگر وام خودرو ابلاغ هم شود بعید است بانک‌ها زیر بار پرداخت وام‌ها بروند.

این در حالی است که یکی از رسانه‌های حامی دولت نیز گزارش داد اصلا وامی در کار نیست و بانک مرکزی در اعلام افزایش وام خودرو گاف داده است! رئیس کل بانک مرکزی در حالی از اعطای وام 25 میلیون تومانی خودرو خبر داده که در بسته دولت برای خروج از رکود، اعطای این تسهیلات از سوی بانک‌ها مد نظر نبوده اما به اشتباه گفته شده این مبلغ از سوی برخی بانک‌های عامل به متقاضیان ارائه خواهد شد.

داستان از این قرار است که بانک مرکزی از خودروسازان خواسته به متقاضیان برای 80 درصد قیمت یک خودرو تا سقف 25 میلیون تومان تسهیلات ارائه دهند و سند خودرو را نیز در رهن خود بگیرند. بانک مرکزی هم در ازای این اقدام خودروسازان تسهیلات ارزان در اختیار خودروسازان قرار می‌دهد تا آنها بتوانند بخشی از مشکل نقدینگی خود را برطرف کنند.

بنابراین در این میان قرار نبوده بانک‌های عامل نقشی را عهده‌‌دار شوند و این وام از مثلث «مشتری»، «خودروساز» و «یک بانک عامل با هماهنگی بانک مرکزی» تشکیل شده است.

اقتصادنیوز از رسانه‌های حامی دولت دیروز گزارش داد با انتشار سریع خبر اعطای وام 25 میلیون تومانی خودرو، نظام بانکی در معذوریت قرار گرفته و بنا را بر آن گذاشته به تعدادی محدود از متقاضیان، وام خودرو از طریق برخی بانک‌ها اعطا کند که کارشناسان صنعت خودرو پرداخت چنین وامی را بعید می‌دانند.

از این رو می‌توان گفت وام 25 میلیونی خودرو صرفا یک برداشت رسانه‌ای از گفته‌های مبهم رئیس کل بانک مرکزی بوده و قرار نیست این مبلغ از طریق نظام بانکی به مشتریان داده شود بلکه متقاضیان خودرو به نمایندگی‌های مجاز شرکت‌های خودروساز مراجعه کرده و برای 80 درصد خودروهای مورد نظر خود تا سقف 25 میلیون تومان تسهیلات اعتباری دریافت خواهند کرد.

این گزارش حاکی از آن است که هم‌اکنون برخی خودروسازان بخش خصوصی اقدام به ارائه تسهیلات کرده‌اند و تا 70 درصد قیمت خودرو را تامین اعتبار می‌کنند و مشتری می‌تواند با پرداخت 30 درصد قیمت خودرو صاحب وسیله نقلیه مورد نظر خود شود.

همچنین مشاور انجمن خودروسازان در همین رابطه گفته بود چشم‌مان آب نمی‌خورد ریالی بابت وام خودرو به مردم پرداخت شود، چون بانک‌ها آنقدر گرفتاری دارند که ارائه چنین وامی برایشان در آخرین اولویت قرار می‌گیرد.

داوود میرخانی‌رشتی با اشاره به بسته پولی جدید دولت برای خروج از رکود، اعطای وام 25 میلیون تومانی را غیرممکن دانست و گفت بعید است سیستم بانکی بتواند به حجم انبوه تقاضایی که برای خرید خودرو به صورت اقساطی وجود دارد پاسخ دهد.

مدیرعامل ایران خودرو در دهه 60 در ارزیابی بسته خروج از رکود دولت برای تحریک تقاضا گفت: از ابتدای سال نیز قرار بود وام 15 میلیونی خودرو ارائه دهند که خبری از این وام نشد و با اینکه بیش از 6 ماه از سال گذشته یک ریال تسهیلات بابت خرید خودرو به متقاضیان ارائه نشده است.

او افزود: در اینکه بسته دولت برای تحریک تقاضا بسیار مناسب طراحی شده هیچ شکی نیست و به نظر می‌رسد با اجرایی شدن آن تحولی در بازارهای کشور به وجود‌ آید اما بحث این است که وام 25 میلیونی با چه سازوکاری در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت و جزئیات آن کی اعلام خواهد شد.

میرخانی گفت: اینکه بگوییم قرار است وام 25 میلیونی بدهیم یک حرف است و اینکه سازوکار پرداخت این وام اجرایی شود و مانند وام 15 میلیونی در حد حرف نماند یک حرف دیگر. از این رو با توجه به سابقه برخی بدقولی‌ها من چشمم آب نمی‌خورد که متقاضیان ریالی از وام 25 میلیون تومانی را دریافت کنند.

او افزود: خودروسازان از شنیدن پرداخت تسهیلات خوشحال شده‌اند چون پیش‌بینی می‌شود در صورت پرداخت این وام صف تقاضا شکل گیرد اما ما به وعده دولت مشکوک هستیم و بعید می‌دانیم چنین بسته‌ای برای خودرو عملیاتی شود.

میرخانی در پاسخ به این پرسش که آیا ممکن است تسهیلات 25 میلیون تومانی را به گردن خود خودروسازان بیندازند، گفت: خودروسازان اگر می‌توانستند از 10 سال پیش چنین کاری را انجام می‌دادند. آنها منابع لازم را در اختیار ندارند و بعید است نظام بانکی هم بتواند از طریق بسته جدید دولت برای آنها کاری کند.

طرح سرکاری

اگر موضوع سرکاری بودن افزایش وام خودرو صحت داشته باشد نمی‌توان انتظار داشت بازار خودرو آن هم در فصل مرده خرید رونق بگیرد و به این زودی‌ها از رکود خارج شود. به گفته کارشناسان اگر وام خودروی 25 میلیون تومانی ابلاغ هم شود هیچ بانکی رغبت ندارد وام با بازپرداخت 7 ساله به مشتریان خود بدهد. جالب اینکه انتشار محاسبات بازپرداخت وام 25 میلیون‌ تومانی در شبکه‌های اجتماعی موجب شده خریداران رغبتی برای دریافت وام 25 میلیون تومانی نداشته باشند.

طبق گفته رئیس کل بانک مرکزی، شرایط سود وام 25 میلیون تومانی به گونه‌ای است که نرخ مورد نظر 16 درصد است که از طریق نمایندگی‌های مجاز شرکت‌های خودروساز اجرا می‌شود که اسناد ناشی از فروش توسط شرکت خودروساز با نرخ 16 درصد تنزیل و خریداری می‌شود، بانک مرکزی هم منابع لازم برای این تسهیلات را با نرخ 14 درصد تامین می‌کند. بنابراین اگر در نهایت وام 25 میلیون تومانی با سود 16 درصد در اختیار خریدار قرار گیرد، وی باید در یک دوره 7 ساله هر ماه با پرداخت حدود 495 هزار تومان قسط، تسهیلات دریافتی را برگرداند. در عین حال که وام 25 میلیون تومانی در پایان دوره با مجموع ۴۱/۷ میلیون تومان تسویه می‌شود.

بر این اساس برای تسهیلات 25 میلیون تومانی باید حدود 17 میلیون تومان سود پرداخت شود. ولی در سوی دیگر سود تسهیلات 25 میلیون تومانی این احتمال هر چند ضعیف نیز مطرح است که اگر سود ارائه شده به خودروساز 16درصد و قرار باشد که در نهایت تسهیلات با نرخ 21 درصد یعنی سود عقود مبادله‌ای به مشتری پرداخت شود آنگاه در یک دوره 7 ساله، خریدار باید ماهانه 570 هزار تومان قسط پرداخت کند.

این در حالی است که با سود 21 درصد، وام 25 میلیون تومانی با مجموع حدود 48 میلیون تومان بازپرداخت خواهد شد. از این رو خریدار باید در ازای 25 میلیون تومان وام 23 میلیون تومان سود برگرداند. در عین حال که طبق مصوبه اردیبهشت ماه امسال باید وام 15 میلیون تومانی فعلی خودرو با سود 21 درصد و مدت بازپرداخت 3 ساله در بانک‌ها ارائه شود که البته بررسی‌ها نشان می‌دهد این تسهیلات در تعداد کمی از بانک‌ها و اغلب با سود 27 درصد قابل پرداخت است.
مردم فقط می‌توانند خودروی بی‌کیفیت بخرند.

یک کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه دولت باید مانع بروز هرگونه رخنه‌ای برای ایجاد فساد در ارائه تسهیلات ارزان شود، گفت: متأسفانه هنوز برای کیفیت و نوآوری خودرو کاری خاصی انجام نشده و مردم امروز با این وام می‌توانند همان خودروهای گذشته را خریداری کنند.

ابوالحسن کاکایی در گفت‌وگو با تسنیم، با اشاره به اینکه به نظر می‌رسد ارائه وام 25 میلیون تومانی برای خرید خودرو مانند قول‌های دیگر مسؤولان باشد، اظهار داشت: در چند سال اخیر دولت برای ترغیب مردم برای خرید کالاهای مصرفی بادوام برنامه‌های مختلفی را پیش‌بینی کرده است که از آن جمله می‌توان به ارائه وام‌ها با درصدهای کم اشاره کرد اما این موضوعات کمتر رنگ و بوی اجرایی به خود گرفته است. وی با بیان اینکه پرداخت وام جدید خودرو مشخص نیست در چه زمانی اجرایی خواهد شد، افزود: راهکار دولت برای پرداخت این وام به چه شکل است؟ متأسفانه طی سال‌های گذشته مردم وام‌هایی را تحت عنوان خودرو دریافت می‌کردند اما به جای خرید خودرو منابع دریافتی را در بانک‌ها سرمایه‌گذاری می‌کردند.

این کارشناس خودرو با تأکید براینکه دولت باید مانع بروز هرگونه رخنه‌ای برای ایجاد فساد در ارائه تسهیلات ارزان شود، گفت: نکته قابل تأمل دیگر تأمین منابع اینگونه تسهیلات است. دولت می‌خواهد این تزریق نقدینگی را از کجا و به چه شکل در جامعه انجام دهد که منجر به تورم نشود.