نگاهی به سیاست­‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در خصوص ضرورت پدافند غیرعامل در کشور

گروه دانشگاه‌ خبرگزاری دانشجو- یادداشت دانشجویی* کلیدواژه پدافندغیرعامل، کلمه ای نسبتا تازه در اذهان عمومی جامعه ماست که شاید اکثریت جامعه هم اطلاعات چندانی راجع به حیطه فعالیت، وظایف و مسئولیتهای آن نداشته باشند.

در خصوص نقطه پیدایش پدافند غيرعامل می توان گفت که این حوزه از سال ۱۳۸۶ با عنوان مشاور استاندار فعاليت خود را آغاز و بر اساس دستور العمل ارسالي از سوي سازمان پدافند غير عامل كشوردر سال ۱۳۸۷ با تأييد دبير كميته دائمي پدافند غيرعامل، مقرر گرديد در وزارت كشوراداره كلي با عنوان پدافند غيرعامل ايجاد ودر استانداريها ساختار پدافند غير عامل در قالب شوراي پدافند غيرعامل به رياست استاندار ايجاد و دبيراني در اين خصوص مسئوليتهاي محوله را انجام نمايند .

تعاریف گوناگونی از پدافند غيرعامل در دست است اما به طور کلی میتوان گفت به مجموعه تدابير واقدامات غير نظامي كه موجب افزايش بازدارندگي ، كاهش آسيب پذيري، تداوم فعاليت هاي ضروري، ارتقاي پايداري ملي،مصون سازي و تسهيل مديريت بحران در مقابل تهديدات مختلف اعم از طبيعي وغيرطبيعي(انسان ساز و دشمن پايه) اطلاق مي شود.

اما جدا از بحثهایی که در مورد اهداف و ماموریتهای این سازمان وجود دارد، در سیاست‌های کلی نظام پدافند غیرعامل که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده بر پدافند غیرعامل به عنوان مجموعه اقدامات غیرمسلحانه که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب‌پذیری، تداوم فعالیت‌های ضروری، ارتقاء پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می‌شود، تأکید شده است.

رعایت اصول و ضوابط پدافند غیرعامل، طبقه‌بندی مراکز، اماکن و تأسیسات حائز اهمیت حیاتی، حساس و مهم و روزآمد کردن آن در صورت لزوم و تهیه و اجرای طرح‌های پدافند غیرعامل در خصوص مراکز، اماکن و تأسیسات حائز اهمیت(نظامی و غیرنظامی) بر اساس اولویت‌بندی و امکانات حداکثر تا پایان برنامه ششم و تأمین اعتبار مورد نیاز از موارد مورد تأکید نظام است.

بخشی از این نظام جامع به تهیه‌ی طرح جامع پدافند غیرعامل در برابر سلاح‌های غیرمتعارف نظیر هسته‌ای، میکروبی و شیمیایی و بخشی هم به دو یا چند منظوره کردن مستحدثات، تأسیسات و شبکه‌های ارتباطی و مواصلاتی در جهت بهره‌گیری پدافندی از طرح‌های عمرانی و به‌ویژه در مناطق مرزی و حساس کشور اختصاص دارد.

اما پدافند غیرعامل فقط متوجه زیرساختهای فیزیکی و سخت افزاری نیست بلکه براساس سیاست های ابلاغی رهبری، فرهنگ‌سازی و آموزش عمومی در زمینه به‌کارگیری اصول و ضوابط پدافند غیرعامل در بخش دولتی و غیردولتی و نیز پیش‌بینی مواد درسی در سطوح مختلف آموزشی و توسعه‌ی تحقیقات در زمینه پدافند غیرعامل از جمله مبانی اصلی این نظام دفاعی به شمار میرود.

حمایت لازم از توسعه‌ی فنآوری و صنایع مرتبط مورد نیاز کشور در پدافند غیرعامل با تأکید بر طراحی و تولید داخلی، به‌کارگیری اصول و ضوابط پدافند غیرعامل در مقابله با تهدیدات نرم‌افزاری و الکترونیکی و دیگر تهدیدات جدید دشمن بمنظور حفظ و صیانت شبکه‌های اطلاع‌رسانی، مخابراتی و رایانه‌ای از جمله تمهیدات اندیشیده شده در این نظام برای حفاظت از شبکه های IT و مخابراتی کشور می باشد.

شاید بتوان گفت اصلی ترین کانون توجه طرح های پدافند غیرعامل در خصوص کنترل حوادث غیرمترقبه باشد که در این خصوص پیش‌بینی سازوکار لازم برای تهیه طرح‌های مشترک ایمن‌سازی و ایجاد هماهنگی در سایر طرح‌ها و برنامه‌ها و مدیریت نهادهای مسئول در دو حوزه‌ی پدافند غیرعامل و حوادث غیرمترقبه در جهت هم‌افزایی و کاهش هزینه‌ها و نیز ایجاد مرکزی برای تدوین طراحی، برنامه‌ریزی و تصویب اصول و ضوابط، استانداردها، معیارها، مقررات و آیین‌نامه‌های فنی پدافند غیرعامل و پیگیری و نظارت بر اعمال آنها نیز از دیگر موارد مورد تأکید در ابلاغ به دستگاه‌های اجرایی بوده است.

سجاد ثقفی-فعال دانشجویی

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است