به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، بسیج دانشجویی دانشگاه صدا و سیما درباره اظهارات آمانو، دبیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیانیهای صادر کرد که به شرح زیر است:
بسمه تعالی
گره کوری که حالا سالها است از این سازمان به آن سازمان منتقل شده است و همچنان باز نشده است. با اینکه پرونده هستهای ایران بارها به نقطه پایان نزدیک شده، اما هر بار یک مانع مهم در برابر خود دیده. گزارشهای مبهم و دو پهلوی آژانس بین المللی انرژی اتمی. این مسیر ۱۳سالهای است که پرونده هستهای ایران از آغاز تا کنون طی کرده است. در این سالها با وجود تعامل حداکثری ایران و بازرسی-های متعدد از سایتهای هستهای کشورمان، گزارشهای آژانس بینالمللی انرژی اما همه علیه فعالیت-های صلح امیز هستهای کشورمان صادر میشد.
آمریکا به عنوان بزرگترین دارنده زرادخانه هستهای و تنها کشور استفاده کننده از بمب اتم با استناد به همین گزارشهای مبهم و دو پهلوی آژانس اهرم فشاری جدید علیه ایران به دست میآورد. و در مقابل همکاریهای ایران، تنها بر فهرست تحریمهای خود علیه کشورمان افزودند. و پروندهٔ هستهای کشورمان را در این سالها به پروندهای قطور تبدیل کرد.
آژانس با اذعان به همکاریهای ایران همچنان ادعا میکرد نمیتواند صلحامیز بودن برنامه هستهای کشورمان را تایید کند. وجود این جمله تکراری در گزارشهای بعدی آژانس، در نهایت پروندهی هستهای ایران را بدون اثبات ادعاهای بیاساس به شورای امنیت فرستاد.
با این همه همکاریهای ایران با آژانس در سالهای بعد هم به صورت بیشتری ادامه داشت، اما ادبیات آژانس در قبال ایران تغییر چندانی نمیکرد. رفتن البرادعی مصری و آمدن یوکیا آمانوی ژاپنی به عنوان پنجمین مدیر کل آژانس در سال ۲۰۰۹ باعث نشد تا جمله «آژانس نمیتواند با اطمینان اعلام کند که فعالیتهای هستهای ایران کاملا صلحآمیز است» از سخنان و گزارشهای مدیرکل جدید حذف شود!!
انتشار گزارشهای دو پهلو و مبهم آژانس که از یک طرف بر نبود انحراف در برنامه هستهای ایران تاکید میکرد و از طرف دیگر بر اطمینان نداشتن از اهداف صلح آمیز ایران، ادامه پیدا کرد و این نهاد بین-المللی با وجود حقی که در ان پی تی برای تمامی کشورهای عضو جهت غنی سازی اورانیوم به رسمیت شناخته شده، همچنان در قبال کشورمان رویکرد دوگانهاش را ادامه میداد.
همزمان با شروع به کار دولت یازدهم و در فضای متاثر از برخی اظهار نظرهای بظاهر متفاوت مقامات آمریکایی، مقدمات برای فصل جدیدی از مذاکرات ایران و ۵+۱، با نقش پررنگتر آمریکا و آژانس در این فصل از مذاکرات، فراهم میشد. دو طرف در کمتر از دو سال مذاکره توافق ژنو و وین را بستری مناسب برای پایان دادن به کشمکشی ۱۳ ساله دانستند. توافقی که براساس آن ایران بسیاری از فعالیتهای هسته ایش را به حالت تعلیق در آورد و متعهد شد با قبول بازرسیهایی بیشتر از قوانین معمول، اقداماتی فراتر از ان پی تی و پادمان انجام دهد.
رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایران امیدوار بودند تا بعد از این توافق و گسترش سطح همکاریها در بالاترین حد ممکن با آژانس، ادبیات گزارشهای آژانس هم در قبال ایران تغییر کند. اما در گزارشهای جدید آژانس، بعد از ۲ سال همکاریهای گسترده و فرانر از مقررات و قوانین بین المللی و اذعان به اجرای کامل تعهدات ایران، یوکیو آمانو مدیرکل آژانس باز هم این جملهٔ همیشگی را تکرار کرد: (آژانس عدم انحراف مواد هستهای اعلام شده در ایران را بر اساس توافقنامه پادمانهای آژانس تایید میکند. اما ما در موقعیتی نیستیم که تضمینهایی معتبر درباره نبود فعالیتها و مواد هستهای اعلام نشده در ایران بدهیم و نتیجه گیری کنیم همه مواد هستهای در ایران در فعالیتهای هستهای صلح آمیز دخالت دارند)
در همین زمینه نکات مهمی وجود دارد که توجه به آن میتواند در آینده راهگشا باشد.
۱-رئیس جمهور و وزیر امور خارجه کشورمان بعد از اجرای بند به بند توافق و جزئیات آن، انتظار شنیدن چنین جملاتی را از آمانو، مدیرکلی که روز نخست ورودش به آژانس قول داده بود بیطرف، مطمئن و کارشناسانه عمل کند نداشتند. با وجود همکاریهای گسترده بعد از توافق، آمانو باز هم همان چیزهایی را میگفت که مقامهای امریکایی میگفتند! گزارشهای جدید آژانس درباره پرونده هستهای ایران با گزارشهای قبلی هیچ تفاوتی نمیکرد! در این گزارشها، هم از همکاری ایران گفته شده بود و هم از اجرای نصفه و نیمه تعهداتش و اقداماتی که اجرایش انگار تمامی ندارد و ایران باید آنها را انجام دهد. گزارشهایی که همچنان این جمله ثابت را در خود میبیند: آژانس نمیتواند ماهیت صلحآمیز برنامهٔ هستهای ایران را تایید کند!
۲-گزارش جدید آژانس بار دیگر این نکته را به همه نشان داد که آژانس همچنان راه گذشته را میرود و برخلاف خوش بینی برخی از مسئولان کشورمان به هیچ صورت قابل اعتماد نیست و این گزارش همان خواستهای است که آمریکاییها چندسالی است آن را مطرح میکنند. یعنی باز ماندن پرونده هستهای کشورمان تا مدتی نامحدود.... موضوعی که در کنار سایر نشانهها میتواند سندی محکم بر تاثیر آمریکا بر این آژانس بین المللی باشد.
۳-اظهارات آمانو در جلسه شورای حکام و گزارش جدید آژانس نشانگر آن است که برخلاف آنچه وعده میان ایران و کشورهای ۱+۵ خوانده شده، آژانس قصد مختومه کردن موضوع PMD را ندارد. و با استناد به آن موضوع ابعاد احتمالی نظامی برنامه هستهای ایران همچنان مفتوح میماند بر خلاف خوش بینی و انتظاربرخی از مسئولان کشورمان ظاهرا همچنان باید منتظر تکرار عبارت «ما هنوز نمیتونیم» در گزارشات بعدی آژانس در مورد برنامه صلح آمیز هستهای کشورمان باشیم.. حال باید از جناب رئیس جمهور و وزارت امور خارجه پرسید نتیجه دست کشیدن از حقوق مسلم مردم ایران در ۲ سال گذشته چه بود؟ چرا در حالی که ما از بسیاری حقوق مسلم خود در موضوع هستهای کوتاه آمدهایم اما همچنان آژانس کمترین تغییری در مواضع خود نداده است؟ آیا آن طور که پیش و پس از توافق وعده داده شد تمامی تحریمها در روز توافق لغو شد؟ آیا پرونده هستهای کشورمان مختومه شد؟...
۴-آقای عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان در واکنش به اظهارات جدید آمانو در برنامه تیتر امشب شبکه خبر گفتند: (۱+۵ متعهد شدهاند که پرونده را در شورای حکام ببندند اگر احیاناً این اتفاق نیفتد و حتی گوشهای از پرونده باز بماند معنایش این است که ما به تعهدات باقیمانده خود در برجام عمل نخواهیم کرد... اگر پیام دی بسته نشود حتی زمینهای برای بازگشت پیام دی باز باشد یا در آینده وجود داشته باشد یا پنجرهای در این زمینه بخواهد باز بماند معنایش این است که برجام پیش نخواهد رفت... خود ما برنامه ریزی کردهایم که اگر پیام دی بسته نشود برجام اجرا نخواهد شد و این مقدار تعهداتی را هم که اجرا کردهایم سریعاً به سر جای قبلی خود بازخواهیم گرداند.
ما دانشجویان مسلمان ایران زمین انتظار داریم مسئولان کشورمان به این اظهارات خود در مقام عمل هم پایبند باشند و در صورت مشاهده عدم حسن نیت از طرف مقابل و بسته نشدن پرونده پیام دی از سوی آژانس فورا اجرای برجام را متوقف کرده و برنامه هستهای کشورمان را به وضعیت سابق برگردانند.
۵- هرچند که ممکن است باز هم به مانند بعد از توافق ژنو برخی از مسئولان کشورمان چشمشان را به روی واقعیات ببندند و نقض عهدهای طرف مقابل را نبینند یا اینکه با سهل اندیشی و تفسیرهای عجیب و غریب این گزارش جدید را به گونهای دیگر تفسیر کنند تا همچنان اجرای تعهدات از سوی ایران ادامه یابد. اما مسئولان دولت تدبیر و بدانند خود بهتر میدانند که رهبر معظم انقلاب در مورد اجرایی شدن برجام در نامه تاریخیشان به آنها تاکید کردند: اقدامات در مورد نوسازی کارخانهٔ اراک با حفظ هویّت سنگین آن و معاملهٔ اورانیوم غنیشدهٔ موجود در برابر کیک زرد با دولت خارجی تنها هنگامی آغاز خواهد شد که آژانس، پایان پروندهٔ موضوعات حال و گذشته (PMD) را اعلام نماید.
امیدواریم رئیس جمهور و وزیر امور خارجه همانگونه که در سخن خود را مقید به تبعیت از ولی فقیه میدانند در عمل هم این دستور رهبری را سرلوحه عمل قرار دهند.
و من ا.. توفیق
بسیج دانشجویی دانشگاه صدا و سیما