مفقوده امروز جامعه پزشکی، اخلاق است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، حجت الاسلام مهدی ابراهیمی امروز در همایش «فرهنگ و تمدن پزشکی در عصر رضوی» که به همت دانشگاه علوم پزشکی مشهد در تالار رازی دانشکده بهداشت این دانشگاه در حال برگزاری است، گفت: رسول گرامی اسلام می‎فرمایند خداوند کسانی را که معارف ما را احیاء کنند مورد رحمت قرار می‌دهد.

وی افزود: جای خالی مباحث فرهنگی، تاریخی و اخلاقی در علم پزشکی، ما را بر آن داشت تا این همایش را با عنوان فرهنگ و تمدن در عصر رضوی در این دانشگاه برگزار کنیم و تلاش دشته باشیم تا عصارهای ناب پزشکی در تمدن اسلامی را در این دوره نیز در میان قشر عالم به دانش پزشکی بسط دهیم.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به این نکته که پرداختن به مسائل اخلاقی در حوزه علم پزشکی سکوی پرتاب عالمان در این حوزه خواهد بود، متذکر شد: امروز در جامعه پزشکی در امر درمان بسیاری از بیماری‌ها با چالش روبه رو نیستیم؛ بلکه مشکل اصلی ما در این حوزه مفققود ماندن اخلاق و معرفت اخلاقی نسبت به حوزه کاری پزشکی است.

ابراهیمی دوره رضوی را دوره شکوفایی فرهنگ و تمدن و علم دانست و بیان داشت: البته یادگیری‌های تقلیدی در این دوره موجب بسیاری از انحرافات در علم پزشکی شده بود و بر این اساس رسالات بسیاری شکل گرفتند که تلاش داشتند تا بحث علمی و مبنایی در زمینه علم پزشکی را حفظ کنند.

معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تفاوت میان یک مسئله گوی ساده با یک مجتهد و عالم را در علم مجتهد دانست و افزود: مجتهد و عالم در خصوص آن چه که ارائه می‌دهد تفسیر و تحلیل دارد؛ در حالی که یک مسئله گوی ساده این گونه نیست و تنها آن چه را که در حد درک خود می‌فهمد منتقل می‌کند و توان سخن گفتن در خصوص چرایی‌ها را ندارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، تصریح کرد: هنگامی که از فرهنگ و تمدن پزشکی در عصر رضوی سخن به میان می‌آید رابطه میان علم پزشکی و متون پزشکی در یک دوره خاص مطرح می‌شود.

حجت الاسلام ابراهیمی ورود به پیچیدگی‌های فلسفی و علمی در این خصوص را بسیار مطرح دانست و خاطرنشان کرد: در خصوص بحث پزشکی باید این نکته را مد نظر قرار داد که عنوان اسلامی در قالب آیات و روایات و متونی که در عصر رضوی مطرح می‌شود پیشتر در خصوص رعایت نکات بهداشتی خود را جلوه می‌دهد.

وی خاطر نشان کرد: رساله ذهبیه شاخص ترین متن در این حوزه می‌باشد که نشان دهنده وجود ارتباط میان مباحث بزرگ پزشکی و متون اسلامی دارد. البته فارغ از این نکته که این کتاب منتسب به امام رضا(ع) می‌باشد یا خیر.

معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد متون اسلامی در قسمت‌های پزشکی را فارغ از روش مشخص و خاصی دانست و تاکید کرد: از کنار این موضوع نمی‌توان به سادگی گذشت که در بطن متون اسلامی مسائل پزشکی بسیاری نهفته است؛ اما این که با چه شیوه‌ای می‌توان به این نکات پرداخت جای تامل دارد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، علم پزشکی را علمی تجربی و خارج از آموزه‌های فقهی و تعبدی دانست و تاکید کرد: مبنای مشاوره فقهی به امام معصوم باز می‌گردد و ما در این خصوص قدرت تحلیل تجربی را نداریم؛ اما این در حالی است که در علم پزشکی شرایط کاملا بر عکس است و ما می‌توانیم علم را آزمون و خطا کنیم.

حجت الاسلام ابراهیمی علم را قادر در به توصیف کشیدن تعاریف موجود از بدن انسان و سلامت وی دانست و تصریح کرد: امروز علم پزشکی توصیفات موجود در خصوص بدن و سلامت جسم را کاملا به تصویر می‌کشد مانند توصیف مراحل رشد جنین در قرآن کریم، که امروز این علم است که پرده از این توصیف در تصویر برداشته است.

وی به احادیث و سندهای موجود در خصوص علم پزشکی در طول تاریخ اشاره داشت و بیان کرد: در بحث حدیث حتما جعل احادیث مد نظر است، به نحوی که انگیزه‌های اقتصادی، قومی و منطقه‌ای در این خصوص می‌تواند تاثیر گذار بوده و مقدمات انگیزه‌هایی جهت جعل احادیث را به دنبال داشته باشد.

این استاد دانشگاه با طرح این موضوع که امروز بشر مهر خاتم بر علم نزده است به انگیزه‌های پیشرفت علمی اشاره داشت و افزود: گاه پیش می‌آید که زبان علمی و دینی با یکدیگر متفاوت است و ما در مسائل فقهی با مسائلی روبه رو می شویم که پزشکی نیست.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: در این خصوص نباید دخالتی در میان علم و فقه ایجاد کرد و یا موضوعاتی را که دین در آن‌ها دارای تاکیداتی است تنها با موضوعات علمی دنبال کنیم.

معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، ادامه داد: به عنوان مثال حرام دانستن شراب و یا گوشت خوک مسائلی فراتر از علم پزشکی می‌باشند و این منع اسلامی تنها به دلیل ضررهای جسمی این مواد نیست؛ بلکه حرمت نخوردن گوشت خوک و یا دیگر موارد بالاتر از یک ضرر پزشکی است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد گونه‌های مختلف علمی پزشکی و فقهی را در کنار یکدیگر دارای اهمیت دانست و تصریح کرد: باید تلاش کرد تا فضا جهت بحث علمی در این دو مقوله باز شود و در نتیجه فرهنگی صحیح در جامعه شکل بگیرد.