نگاهی انتقادی به رشد تشکل‌های نو ظهور در دانشگاه‌ها

گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو، یادداشت دانشجویی* از سال 93 شاهد اوج  گیری  راه اندازی تشکل های دانشجویی در فضای دانشجویی هستیم. اما پس از بررسی چیستی و چرایی راه اندازی گسترده آنها باید نقد های وارد به این فضا را بررسی کرد .

بعضی از این تشکل‌ها توسط دانشجویانی راه اندازی شده اند که یا وابستگی سیاسی به بیرون دانشگاه دارند یا تحت تاثیر فضایی سیاسی جامعه  گرد هم آمده اند. برخی دیگر از این تشکل‌ها برخواسته از خرد دانشجویان آگاه و انقلابی برای سامان دادن حرکت انقلابی دانشجویی تشکیل شده است.

از انتقاداتی که می‌توان در مورد این تشکل‌های نو ظهور مطرح کرد به مواردی اشاره خواهم کرد.

فقدان وجود مرامنامه منتشر شده و روشن برای مخاطبان

یکی از نقدهایی که به تشکل‌های نوظهوری سیاسی در دانشگاه ها و دانشکده ها مطرح است، این است که مرامنامه ای برای خود ندارند و مشخص نیست قرار است چه تفکری را رهبری کنند و دقیقا روش آنها مشخص نیست  و تا به حال به دنبال کسب جایگاه و عضو بوده اند، در واقع اینگونه می‌نماید که فعالیت آنها مقطعی و برای یک برهه ی زمانی خاص است. این موضوع خود شبحات زیادی را به همراه دارد.

آیا تضمینی هست که از این تشکل‌ها استفاده ابزاری  نشود ؟

باید این نکته را مد نظر داشته باشیم که برخی از افرادی که برخی از این تشکل ها را بنا نهاده اند تحت تاثیر عوامل بیرونی دانشگاه هستند و به احتمال زیاد بعد ها مورد نفوذ اشخاص و گروه‌های غیر دانشجو قرارمی‌گیرند به عبارتی احتمال آن هست که  تشکل آنها ماهیت ابزاری به خود بگیرد و ابزاری برای پیشبرد اهداف غیر دانشگاهی شود. به زبان ساده تر احتمال تبدیل شدن آنها به جای پای نفوذ غیر دانشگاهیان در دانشگاه هست، سئوال: آیا تضمینی وجود دارد که از دانشگاه و دانشجویانی که عضو می‌شوند سوء استفاده‌ای صورت نگیرد؟؟؟

آیا به تشکل علمی نیاز نداریم ؟

در روزهایی که شاهد راه اندازی تشکل‌های سیاسی زیادی هستیم جای تشکل‌های علمی خالی است و مسائل علمی از اولویت دغدغه‌ها خارج شده است.

چنین فضایی کاملاً مشکوک است چرا که این مدل حرکاتی با این سرعت رشد در روزهایی مختوم به  انتخابات نو سئوال برانگیز است که مبادا دانشگاه و دانشجو تبدیل به ابزاری شوند که پس از گذشت یک مقطع خاص قربانی بازی های نا عادلانه سیاسی باشند.

علت طرح این بحث این است که هنوز سوء استفاده از دانشجویان تهران در خرداد 78 و کودتای 78 را فراموش نکرده و باید عبرتی شود که راه را بدانیم و بشناسیم.

خطر آرمان زدگی و مخاطرات آن در تشکل‌های نو ظهور

تشکل‌هایی که راه اندازی  میشوند باید توسط مسئولین دانشگاهی به گونه‌ای کنترل شوند که از یک جمع منطقی و کاملا فهمیده متشکل باشند. امروز برخی از این تشکل ها در حلقه ی مرکزی خود افرادی آموزش ندیده و ناتوان را دارند که بعدها از فرصت به تهدید تبدیل می‌شوند و می‌توانند با کد دهی غلط دانشگاه را به جولانگاه احزاب و دانشجو را به رادیکالیسم اشوب محور سوق دهند.

نمونه ی این اعمال در فتنه ی 88 در دانشگاه های کشور بسیار صورت گرفت. اعضای تشکل ها در اثر مدیریت احساسی مسئولینشان دچار رادیکالیسم شدند و دانشگاه‌ها به اشوب کشیده شدند و نمونه ی دیگر آن توهین به امام رهبری بود.

شبهه هرمی بودن این تشکل ها وجود دارد!

عمدتا وقتی به روابط بین برخی از این تشکل ها نگاهی منطقی داشته باشیم می‌بینیم، برخی تشکل‌ها دسته‌دسته شده است و خود را در دانشگاه با آرایش گروهی بیمه کرده تا بتواند اهداف خود را در این مسیر پیش ببرد و این نوع ساختار ما را به یاد ساختارهرمی شکل می اندازد که همه زیر مجموعه ها تحت تاثیر نوک هرم هستند؛ با این وجود احتمال ایجاد التقاط فکری و عدم انعطاف در آنها بالا می‌رود که چنین عملی بعد ها می‌تواند به بی قانونیهای سیاسی و ... منجر شود این موضوع بسی جای تامل دارد.

نتیجه گیری:

تشکل های نو ظهور را باید با دو نوع نگاه ترسیم کرد.

 مدل اول: تشکل‌های برخواسته از روحیه انقلابی و مطالبه محور دانشجویان که اگر این دغدغه صحیح باشد باید در زمینه علمی هم فعال شوند و چنین  دغدغه ای خود مفید و محترم است.

مدل دوم: این تشکل‌ها مقطعی و مدت دار هستند و برای هدف خاصی به صحنه آمده اند که پس از رفع حاجت خود صحنه را ترک می‌کنند. این مدل به استفاده ابزاری از دانشجویان و دانشگاه ختم می‌شود و کم تر دیده شده که اینگونه نباشد.

 لذا باید مسئولین عزیز دلسوز و محترم دانشگاه های سراسر کشور با سازکارهای قوی و مستدل برنامه‌ای جهت غنی سازی تشکل‌ها و سیستم تشکل‌ها با کنترل عقلانی صورت دهند که هم منافع دانشجویان فعال در صحنه تامین شود و هم جو سالم علمی و سیاسی دانشگاه امن و تضمین شده باشد. در طول دو سال قبل زحمات شایانی در این زمینه کشیده شده است ولیکن زمان و برنامه ریزی بیشتر لازم است.

حسین محمدی اصل- دانشجوی کارشناسی سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.