خانواده منجر به عدم ایجاد شکاف نسلی در ایران شده است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، موعیدفر امروز در نشست «گسست فرهنگی و شکاف نسلی در ایران» که به همت سازمان دانشجویان خراسان رضوی در دانشکده ادبیات دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، در خصوص اهمیت این مسئله گفت: این بحث را پس از دوران اصلاحات به صورت جدی داشتیم. خصوصا زمانی که در سال 78 دو اتفاق مهم در کشور رخ داد.

وی ادامه داد: یک اتفاق جنبش‌های دانشجویی بود که در سطح تهران به صورت گسترده موجب فعال شدن عرصه خیابان بعد از انقلاب شد و تقریبا آثار جدی در سطح تهران به جا گذاشت و نگرانی‌های جدی در مسئولان ایجاد کرد و اتفاق دوم در آذر ماه سال 78 ، زمانی که تیم ملی ایران در استرالیا توانست جواز ورود به جام جهانی را بگیرد و به دنبال آن مردم به خیابان‌ها ریختند.

این استاد دانشگاه  با اشاره به این مطلب که در این دوره برخی گفتند جامعه نیازمند شادی است و برخی دیگر بحث نسل را مطرح کردند، تصریح کرد: آن دوه، دوره اصلاحات بود که امکان طرح این مسائل وجود داشت. کم کم شاهد تغییراتی در سبک زندگی شدیم و مجموعه این‌ها مسائلی را به وجود آورد که نسل نو به دنبال آنان بود.

موعیدفر خاطرنشان کرد: در دهه 60 قرن گذشته در اروپا در مقاطعی جوانان به خیابان‌ها ریختند و ارزش‌های نسل پیشین خود را به چالش کشیدند و سنت‌هایی از جمله سنت در خانواده، روابط دو جنس و غیره را مورد تردید قرار دادند و انقلابی را به وجود آوردند که به طور جدید ارزش‌ها و هنجارهای نسل‌های گذشته را به چالش کشید.

وی با طرح این پرسش که حال آیا این امر یک شکاف نسلی محسوی می‌شود یا خیر؟، تصریح کرد: برخی به شکاف نسلی را مطرح کرده‌اند؛ اما برخی تفاوت‌های نسلی را برای این پدیده فرض گرفته‌اند، چراکه می‌گفتند شکاف نسلی به معنی انقطاع نسلی است به طوری که ارزش‌ها و آرمان‌های پیشین را به هیچ وجه قبول نداشته باشیم و آنان را کنار بگذاریم؛ اما در تفاوت نسلی ارزش‌ها و هنجارها وجود دارد و تنها ابزارهای آنان متفاوت شده است.

این استاد دانشگاه افزود: در ایران نیز با توجه به این‌که نسل پیشین نسل جنگ بود و مردم با نگران‌هایی همچون امنیت مواجه بودند، بنابراین می‌بایست به یک سری ارزش‌ها توجه می‌کردند؛ اما پس از آن که دغدغه امنیت مرتفع شد و شراط جدید اقتصادی و اجتماعی به وجود آمد طبیعی می‌نمود که نسل جدید نیز انعکاس دهنده شرایط جدید اجتماعی و اقتصادی باشد.

موعیدفر بیان داشت: پس از این اتفاق برخی در ایران گفتند که شکاف نسلی رخ داده و آن آرمانی که روزی منجر به انقلاب شد کنار گذاشته شده و باورها و آرمان‌های جوانان ما دستخوش تغییر شده است. البته در کنار آنان برخی دیگر گفتند این امر شکاف نسلی نیست، چراکه شکاف نسلی در جایی رخ می‌دهد که تمایز نسلی وجود داشته باشد یعنی عرصه‌ای که هر کدام از نسل‌ها برای خود کنش و واکنش داشته باشند.

خانواده منجر به عدم ایجاد شکاف نسلی در ایران شده است

وی ادامه داد: در حالی که در جامعه ایران به هر دلیل نتوانستیم چنین عرصه‌های را ایجاد کنیم و چون در ایران هنوز خانواده اهمیت بسیار دارد و تمامی نسل‌ها در آن با هم در ارتباط هستند، بنابراین نمی‌توانیم شاهد شکاف نسلی باشیم.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: بنابراین اختلاف نسلی میان جوانان و پدران و مادران ما وجود ندارد و درست است که فرزندان ما و فرزندان زمان خود هستند؛ اما والدین نیز گرفتار همین تغییرات شده‌اند، چراکه معتقدند چنانچه دچار تغییر نشوند به طور قطع از فرزندانشان دور خواهند شد.

موعیدفر در ادامه سخنان خود به فرضیه چرخه زندگی اشاره و بیان کرد: این فرضیه معتقد است که ممکن است که تفکر جوانان ما با افراد مسن تفاوت داشته باشد؛ اما پس از گذشت سال‌ها همان جوانان نیز مانند پیران سالخورده خواهند شد و مانند همانان به مسجد می روند و همان کارهایی را می‌کنند که آنان کرده‌اند.

وی گفت: در گذشته هزاران سال طول می‌کشید که جوامع دچار تغییرات شوند و تغییراتی هم که رخ می‌داد نامحسوس بودند؛ اما امروز لحظه به لحظه در حال تغییر و دگرگونی هستیم.

این استاد دانشگاه ضمن اشاره به این نکته که چنانچه رویکردی به دنیا داشته باشید خواهید دید که تغییرات بنیادین در حال رخ دادن است، بیان داشت: مانهایم، یکی از اندیشمندان غربی می‌گوید طلایه داران نسل‌های جدید از همان نسل‌های قبلی هستند که بیشترین حامیان آنان نیز هستند.

موعیدفر ضمن تاکید بر این نکته که جامعه ما هنوز تمایز سنی نیافته که ما درگیر شکاف نسلی بشویم، گفت: بر اساس آمار و تحقیقات، امروز تمامی نسل‌ها به سمت تغییرات نگرشی و ارزشی میل یافته‌اند.

وی به ایجاد تقابلات بین فرهنگ رسمی و غیر رسمی اشاره و بیان کرد: آنچه که امروز رخ داده است ایجاد یک گسست بین این فرهنگی رسمی و غیر رسمی است.

معتقد به فروپاشی در جامعه ایران نیستم

این استاد دانشگاه در پاسخ به این پرسش که دلیل شکاف نسل بین متولیدین دهه 60 و 70 چیست؟، تصریح کرد: پس از انقلاب تنها نهاد اجتماعی که فرصت ادامه فعالیت داشت نهاد خانواده بود و فرصت زیست دیگر نهادها را کور کردیم که یکی از مهم‌ترین مشکلات ما ناشی از این است که مابقی نهادهای اجتماعی را غیرفعال کردیم و اهمیت نخبگان را ندیدیم.

موعیدفر افزود: دهه شصتی‌های ما مشکلات بزرگی داشتند که بالا بودن جمعیت در ان دهه نیز باعث مسئولان نتوانند فرصت‌های لازم را برای آنان فراهم کنند به همین دلیل بعدها به نسل سوخته معروف شدند؛ اما کودکان دهه 70 دارای این جمعیت و مشکلات نداشتند.

وی یکی از دلایل تفاوت بین دهه‌ شصتی‌ها و دهه هفتادی‌ها را وجود شرایط و اقتضائات جامعه آن دوره خواند و بیان داشت: درست است که مشکلاتی در کشور وجود دارد؛ اما ملت ما منسجم‌ترین ملت‌ها در منطقه محسوب می‌شوند، بنابراین به فروپاشی جامعه ایرانی اعتقاد ندارم.