به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ ایران در این دوره فیلمی را برای اسکار فرستاد که بیش از همه شانس نامزدی و احتمالا بردن جایزه را دارد اما همه کشورها چنین تصمیمی نگرفته اند. خیلی از کشورهای جهان از فرصت اکران فیلم هایشان در آمریکای شمالی به بهانه حضور درلیست بخش خارجی زبان اسکار استفاده کرده اند و تصویر جدیدی از کشورشان به دنیا معرفی کرده اند. برخی سراغ مشاهیر ملی و مذهبیشان رفته اند و بعضی ها هم کپی های دست چندم فیلم های کشورهای صاحب سبک را به اسکار فرستاده اند. در میان آثار امسال می توانیم مستند و حتی کار کودک هم پیدا کنیم. به همین مناسبت نگاهی به مهم ترین حاضران فهرست فیلم های خارجی زبان اسکار امسال انداخته ایم.
افغانستان: رفتن
نویسنده و کارگردان: نوید محمودی
زبان: فارسی
ژانر: درام رومانتیک
سابقه کشور در دوره های قبل: 10 حضور- بدون نامزدی
بازیگران: بهرنگ علوی، نازنین بیاتی، شمس لنگرودی و...
خلاصه داستان: این فیلم داستان دو جوان افغانستانی است که عاشق هم شده اند. فرشته به همراه پدر و مادرش می خواهد به ایران مهاجرت کند و همین باعث می شود تا نبی هم تصمیم بگیرد به ایران بیاید. اما به صورت غیر قانونی.
سایه روشن: این دومین بار است که فیلم برادران محمودی به عنوان نماینده افغانستان در اسکار انتخاب می شود. پیش از این فیلم «چند متر مکعب عشق» هم تبدیل به نماینده کشور همسایه مان برای رقابت در اسکار شده بود. بازیگران فیلم «رفتن» ایرانی و افغانستانی هستند و زبان فیلم هم فارسی است. «رفتن» همین طور یکی از سه فیلمی است که امسال به زبان فارسی ساخته شده و به آکادمی علوم و هنرهای فیلمسازی آمریکا ارسال شده است.
بوسنی: مرگ در سارایوو
نویسنده و کارگردان: دنیس تانوویچ
زبان: بوسنیایی، فرانسوی
ژانر: درام
سابقه کشور در دوره های قبل: 15 حضور- 1 جایزه اسکار
بازیگران: سنژانا مارکوویچ، عزالدین بجروویچ، محمد هادژوویچ و...
خلاصه داستان: به مناسبت سالگرد مرگ آرشیدوک فرانز فردیناند و آغاز جنگ جهانی، هتل اروپا در سارایوو میزبان مراسم مهمی است. مدیر این هتل اما منتظر یک میهمان مهم فرانسوی به نام ژاک است و کارکنان آشپزخانه هم تصمیم گرفته اند از حضور خبرنگاران و عکاسان استفاده کنند و به خاطر پرداخت نشدن حقوقشان دست به اعتصاب بزنند. از تلویزیون هم آمده اند تا در پشت بام هتل برنامه ای ضبط کنند.
سایه روشن: دنیس تانوویچ یکی از مهم ترین و شناخته شده ترین سینماگران بسنی در سطح جهان است. کارگردانی که سال 2001 موفق شد به خاطر فیلم «سرزمین بی طرف» اسکار بهترین فیلم خارجی زبان را به خودش اختصاص دهد امسال با «مرگ در سارایوو» به اسکار آمده. پیش از این فیلم «مرگ در سارایوو» موفق به دریافت جایزه FIPRESCI و جایزه خرس نقره ای ویژه هیئت ژوری از جشنواره بین المللی فیلم برلین شده است. این فیلم که نامزد خرس طلایی بهترین فیلم جشنواره خرس نشان هم بوده، نامزدی جایزه بهترین فیلم بین المللی جشنواره فیلم اروشلیم رژیم صهیونیستی را هم در کارنامه اش دارد.
کانادا: این فقط پایان دنیا است
نویسنده و کارگردان: زاویه دولان
زبان: فرانسوی
ژانر: درام
سابقه کشور در دوره های قبل: 41 حضور- 6 نامزدی- 1 جایزه اسکار
بازیگران: ناتالی بای، وینسنت کسل، ماریون کوتیار، لیا سیدو، گاسپار اولیه و...
خلاصه داستان: لویی نویسنده ایست که بعد از 12 سال به خانه بر می گردد تا خبر مرگ قریب الوقوعش را به خانواده اش بدهد. خبری که با شک و تردید هایی همراه است.
سایه روشن: یکی از فیلم های پر حاشیه جشنواره کن امسال ساخته جدید زاویه دولان است. فیلمی که توسط منتقدان به شدت مورد نقد واقع شد و مخاطبان هم در سینما آن را هو کردند اما در روز پایانی جایزه بزرگ هیئت ژوری را به خودش اختصاص داد. خیلی ها معتقدند فیلم جدید دولان فقط به خاطر محتوای همجنس بازانه اش مورد توجه کن قرار گرفت. باید دید می تواند با همین نگاه نامزدی در اسکار را هم تجربه کند یا خیر.
شیلی: نرودا
کارگردان: پابلو لارین
نویسنده: گیرمو کالدرون
زبان: اسپانیایی
ژانر: درام بیوگرافی
سابقه کشور در دوره های قبل: 20 حضور- 1 نامزدی
بازیگران: گایل گارسیا برنال، مرسدس موران و...
خلاصه داستان: این فیلم حول محور زندگی پابلو نرودا شاعر مشهور شیلیایی می چرخد. هنرمندی که نوبل او تحت تاثیر پیوستنش به حزب کمونیزم قرار گرفت.
سایه روشن: پابلو لارین امسال با دو فیلم زندگی نامه ای یا بیوگرافی در فصل جوایز حاضر شده. فیلم اولش همین «نرودا» است و اثر دومش هم «جکی» است که به زندگی ژاکلین کندی می پردازد. در آن فیلم نقش ژاکلین کندی را ناتالی پورتمن ایفا می کند و از الان یکی از شانس های اصلی اسکار بهترین بازیگر زن ارزیابی شده. جالب است بدانید تهیه کننده فیلم دوم دارن آرانوفسکی است. گفتنی است نرودا نامزد جایزه اصلی جشنواره های فیلم شیکاگو، لندن و مونیخ هم شده است.
چین: ژوان زانگ
کارگردان: هو جیانکی
نویسنده: زو چینگ ژی
زبان: ماندارین
ژانر: درام بیوگرافی
سابقه کشور در دوره های قبل: 29 حضور- 2 نامزدی
بازیگران: هوانگ ژیائو مینگ، کنت تونگ، تان کای و...
خلاصه داستان: در زمان دودمان تنگ، در قرن هفتم، ژوان زانگ، راهب بودایی چینی، سفری 17 ساله را به سرتاسر چین و هندوستان آغاز می کند.
سایه روشن: چینی ها یک فیلم فاخر تاریخی برای اسکار فرستاده اند که در مورد راهب بودایی و جهانگرد سرشناس کشورشان، ژوان زانگ است. برای این اثر ، چیزی حدود 33 میلیون یوآن هزینه شده تا تصویری که از چین به دنیا نمایش داده می شود بر اساس فرهنگ غنی شرقیشان باشد.
فرانسه: او
کارگردان: پل ورهوفن
نویسنده: دیوید برایک
زبان: فرانسوی
ژانر: درام، تریلر
سابقه کشور در دوره های قبل: 63 حضور- 28 نامزدی- 9 جایزه اسکار- 3 جایزه افتخاری
بازیگران: ایزابل هوپر، کریستین برکل، چارلز برلینگ و...
خلاصه داستان: میشل لوبلان یک تاجر موفق زن است که در خانه اش مورد تعدی قرار می گیرد.
سایه روشن: «او» از بین یک فهرست چهار فیلمه توسط فرانسه انتخاب شده است. «سزان و من»، «فرانتز» و «بی گناهان» دیگر فیلم های این فهرست بودند. «او» که نامزد نخل طلای جشنواره کن امسال هم بود یکی از پر حاشیه ترین فیلم های فستیوال هم به حساب می اید. این اثر به علاوه «فروشنده» فرهادی و یکی دو فیلم دیگر به موضوع تجاوز می پرداختند که باعث شد برخی منتقدان مطالبی در مورد کثرت فیلم های نشان دهنده این موضوع در کن منتشر کنند. گفتنی است آخرین باری که نماینده فرانسه موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم خارجی زبان شده به سال 1993 بر می گردد.
آلمان: تونی اردمن
نویسنده و کارگردان: مارن آده
زبان: آلمانی
ژانر: کمدی، درام
سابقه کشور در دوره های قبل: از بعد فرو ریختن دیوار برلین: 25 حضور- 7 نامزدی- 2 جایزه اسکار
بازیگران: پیتر سیمونیشک، ساندرا هولر، مایکل وینتنبورن و...
خلاصه داستان: یک پدر که در تلاش است تا رابطه اش را با دختر بزرگسالش بهبود ببخشد.
سایه روشن: «تونی اردمن» یکی از مهم ترین فیلم های جشنواره کن بود که منتقدان آن را پسندیدند اما هیئت داوران آن را نپسندید. فیلمی که در نهایت جایزه FIPRESCI جشنواره کن را به خودش اختصاص داد اما دستش از جوایز مهم ترین جشنواره کوتاه ماند.
ایران: فروشنده
نویسنده و کارگردان: اصغر فرهادی
زبان: فارسی
ژانر: درام
سابقه کشور در دوره های قبل: 21 حضور- 1 نامزدی- 1 جایزه اسکار
بازیگران: شهاب حسینی، ترانه علیدوستی، بابک کریمی، مینا ساداتی و...
خلاصه داستان: زنی در خانه اش مورد تعدی قرار می گیرد و همسرش به دنبال کسی است که چنین بلایی را بر سر همسرش آورده است.
سایه روشن: ساخته جدید فرهادی دیرتر از همه فیلم های بخش مسابقه جشنواره کن وارد لیست فستیوال 2016 شد. این اثر توانست جوایز بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلمنامه را به خودش اختصاص دهد و یکی از پر افتخار ترین فیلم های ارسالی برای آکادمی در جشنواره های خارجی است. انتخاب «فروشنده» در ایران سر و صدای زیادی را از طرف موافقان و مخالفانش بلند کرد. موافقان از شانس جایزه این فیلم می گفتند و مخالفان از تصویری که از ایران به دنیا نشان می دهد.
ایتالیا: آتش در دریا
نویسنده و کارگردان: جیانفرانکو روسی
زبان: ایتالیایی
ژانر: مستند
سابقه کشور در دوره های قبل: 62 حضور- 17 نامزدی- 11 جایزه اسکار- 3 جایزه افتخاری
خلاصه داستان: این فیلم مستندی در مورد بحران پناهجویان در اروپا است.
سایه روشن: ایتالیا رکورددار جوایز بهترین فیلم خارجی زبان است. این کشور امسال در اقدامی جالب توجه یک مستند را برای اسکار خارجی زبان ارسال کرده است. مستندی در مورد بحران پناهجویان که البته منتقدان جشنواره های اروپایی هم آن را بسیار پسندیده اند. این فیلم جایزه خرس طلایی جشنواره فیلم برلین امسال را برده و می تواند یکی از شانس های اصلی کسب جوایز پایان سال باشد.
رژیم صهیونیستی: طوفان شن
نویسنده و کارگردان: الیت زکسر
زبان: عربی
ژانر: درام
سابقه در دوره های قبل: 48 حضور- 10 نامزدی
بازیگران: لمیس عمار، روبا بلال و...
خلاصه داستان: زن صحرانشینی به نام جلیله در جنوب سرزمینهای رژیم صهیونیستی آماده میزبانی مراسم ازدواج دوم همسرش می شود. از سوی دیگر متوجه ارتباط غیر اخلاقی دخترش، لیلا و مردی به نام انور می شود. جلیله معتقد است سنت ها را نمی شود به راحتی شکست. حتی اگر دل خوشی از آنها نداشته باشی. اما لیلا معتقد است هیچ محدودیتی وجود ندارد.
سایه روشن: رژیم صهیونیستی هر ساله فیلمی را برای آکادمی ارسال می کند که برنده جایزه اوفیر شده باشد. سال گذشته فیلم فارسی زبان «بابا جون» توانست جایزه را به خودش اختصاص دهد و اتوماتیک وار به اسکار برسد و امسال «طوفان شن». این فیلم کارگردان یا بازیگر مطرحی ندارد و پیش بینی نمی شود که بتواند رژیم صهیونیستی را به جایزه ای برساند. اما اسکار همیشه روی موج پیش بینی ها حرکت نمی کند. خصوصا این که به نظر می رسد این اثر موضوعات ضد اسلامی قابل توجهی هم داشته باشد.
فلسطین: بت
نویسنده و کارگردان: هانی ابواسعد
زبان: عربی
ژانر: درام بیوگرافی
سابقه کشور در دوره های قبل: 8 حضور- 2 نامزدی
بازیگران: توفیق برهم، احمد الرخ، محمد عساف و...
خلاصه داستان: این فیلم بر اساس زندگی محمد عساف است. جوانی که از یک کمپ پناهجویی در غزه به مسابقات «عرب آیدل» می رود و جایزه اصلی را به خودش اختصاص می دهد.
سایه روشن: این فیلم که نامزد دو جایزه از جشنواره بین المللی فیلم روتردام شده سال گذشته جایزه یونسکوی جوایز فیلم آسیا پاسیفیک را هم به خودش اختصاص داد. ابو اسعد که یکی از شناخته شده ترین فیلمسازان جهان عرب به حساب می آید تاکنون با فیلم های مختلفش به اسکار رفته. جالب است بدانید که پیش از این ابو اسعد دوبار با فیلم های «عمر» و «اینک بهشت» توسط فلسطین به اسکار معرفی شده که هر دو بار تا جمع 5 نامزد نهایی هم جلو رفته است. این سومین حضور ابو اسعد در فهرست فیلم های خارجی زبان به حساب می آید.
روسیه: پارادایس
کارگردان: آندری کانچالوفسکی
نویسنده: النا کیسلوا، آندری کانچالوفسکی
زبان: روسی
ژانر: درام
سابقه کشور در دوره های قبل: 23 حضور- 5 نامزدی- 1 جایزه اسکار
بازیگران: یولیا ویسوتسکایا، کریستین کلاس، پیتر کرث و...
خلاصه داستان: داستان فیلم در دوره جنگ جهانی اتفاق می افتد و تقابل اتفاقی سه نفر را در این مقطع روایت می کند. یکی از اعضای مقاومت فرانسه، یک افسر عالی رتبه است اس نازی و یک اشراف زاده مهاجر روسی.
سایه روشن: این فیلم که به «ری» هم شهرت دارد در جشنواره بین المللی فیلم ونیز نامزد جایزه شیر طلایی بهترین فیلم بود و توانست جایزه بهترین کارگردانی را هم به خودش اختصاص دهد.
بریتانیا: زیر سایه
نویسنده و کارگردان: بابک انوری
زبان: فارسی
ژانر: وحشت
سابقه کشور در دوره های قبل: 13 حضور- 2 نامزدی
بازیگران: نرگس رشیدی، بابی نادری، آرش مرندی و...
خلاصه داستان: «زیر سایه» در مورد زندگی یک مادر و دختر در ایران زمان دفاع مقدس است که در غیاب پدر خانواده -که دکتر جبهه است- در ساختمانی زندگی می کنند. روزی موشکی به ساختمان محل زندگی این مادر و دختر اصابت می کند که عمل نمی کند اما از همان روز دختر با مشکلات شدید روحی دست به گریبان می شود. با مشورت همسایه ها به این نتیجه می رسند که این موشک اجنه را به ساختمان آورده و آنها کم کم روح دختر را تسخیر می کنند. اوج داستان «زیر سایه» جایی است که همه اهالی، ساختمان را ترک می کنند و فقط مادر و دختر باقی می مانند.
سایه روشن: از آنجایی که زبان انگلیسی، زبان رسمی بریتانیایی ها به حساب می آید، عملا هیچ فیلمی از سینمای بدنه این جزیره اروپایی نمی تواند در رقابت های خارجی زبان اسکار شرکت کند. بنابراین بریتانیایی ها لزوما هر ساله در رقابت اسکار خارجی زبان شرکت نمی کنند. هر وقت هم قصد شرکت داشته باشند، فیلمی را می فرستند که بودجه اش را داده اند اما زبانش انگلیسی نیست. در دوره های گذشته آنها فیلم هایی به زبان های ولزی، فیلیپینی، ترکی، اسپانیایی، فرانسوی و حتی روسی را به اسکار فرستاده بودند و امسال قرعه به نام زبان فارسی افتاده است. جالب است بدانید که قطر و اردن هم در تهیه «زیر سایه» به بریتانیا کمک کرده اند و پخش این فیلم هم با کمپانی مشهور نتفلیکس خواهد بود. این نخستین فیلم بلند بابک انوری است. این کارگردان ایرانی الاصل سال 2011 به خاطر فیلم «دو با دو» موفق به نامزدی در بخش بهترین فیلم کوتاه بفتا شده بود.
ترکیه: سرمای قلندر
نویسنده و کارگردان: مصطفی کارا
زبان: ترکی
ژانر: درام
سابقه کشور در دوره های قبل: 22 حضور
بازیگران: حیدر سیسمن، نوری یسیلاراز، حنیفه کارا و...
خلاصه داستان: مهمت و خانواده اش در روستایی دور از شهر و مدرنیته زندگی می کنند و این فیلم داستان زندگی آنها است.
سایه روشن: با وجود این که سینمای ترکیه همیشه مورد توجه جشنواره های غربی بوده اما اسکار چندان محصولات این کشور را مورد توجه قرار نداده است. ترک ها در سینمای اروپا به افتخارات زیادی، از جمله نخل طلای جشنواره کن رسیده اند اما در رقابت فیلم های خارجی زبان اسکار فقط یک بار به لیست نامزدهای اولیه راه پیدا کرده اند. وقتی نماینده شان «سه میمون» نوری بیلگه جیلان بود. بیلگه جیلان که به نوعی سرشناس ترین فیلمساز ترکیه حساب می شود تا کنون با چهار فیلم «خواب زمستانی»، «روزی روزگاری در آناتولی»، «سه میمون» و «فاصله» در رقابت اسکار خارجی زبان شرکت کرده و رکورددار نمایندگی ترکیه در این بخش به حساب می آید.
سوییس: زندگی مانند کروگت (کدو سبز)
کارگردان: کلود برس
نویسنده: سلین سیامارا، کلود برس، ژرمانو زولو، مورگان ناوارو
زبان: فرانسوی
ژانر: انیمیشن
سابقه کشور در دوره های قبل: 43 حضور- 3 نامزدی- 2 جایزه اسکار
صداپیشگان: گاسپار شلتر، سیکستین مورات، رائول ریبرا و...
خلاصه داستان: این فیلم داستان پسر بچه ای 9 ساله ملقب به کروگت (کدو سبز) است که با مرگ مادرش مجبور می شود به یک یتیم خانه برود. در ابتدا اوضاع خیلی سخت است اما با کمک یک پلیس به اسم ریموند و دوستان جدیدی که پیدا کرده، کروگت به تعریف تازه ای از اعتماد، عشق واقعی و خانواده می رسد.
سایه روشن: اگرچه اولین بار نیست که کشوری انیمیشن به رقابت های اسکار می فرستد اما تا کنون خیلی سابقه نداشته که یک انیمیشن کودک به اسکار بیاید. اسرائیلی ها قبلا «والتس با بشیر» و فرانسوی ها «پرسپولیس» را به عنوان نماینده اسکار معرفی کرده بودند اما هر دو اثر جزو کارهای سیاسی و بزرگسال به حساب می آیند. شاید فقط کشوری مثل سوییس حاضر می شد که یک کار کودک را به عنوان نماینده به اسکار بفرستد. این فیلم را اما دست کم نگیرید. «زندگی به عنوان کروگت» برنده دو جایزه اصلی جشنواره انسی (مهم ترین جشنواره انیمیشن جهان در فرانسه) شود و از جشنواره زوریخ، سن سباستین و ملبورن هم جوایزی را به خودش اختصاص داده. این فیلم همین طور نامزد دوربین طلایی جشنواره بین المللی فیلم کن امسال هم بوده است.
اسپانیا: جولیتا
نویسنده و کارگردان: پدرو آلمادوار
زبان: اسپانیایی
ژانر: درام رومانتیک
سابقه کشور در دوره های قبل: 58 حضور- 15 نامزدی- 4 جایزه اسکار
بازیگران: اما سوارز، آدرینا اوگارته، روزی دی پالما و...
خلاصه داستان: جولیتا به همراه نامزدش قصد سفر به پرتغال را دارد اما با گرفتن خبری از دخترش مسافرت را لغو می کند.
سایه روشن: بعید است منتقدی باشد که این اثر را جزو شاهکارهای آلمادوار ارزیابی کند. این فیلم نامزد نخل طلای جشنواره کن امسال بود اما به جز آن هیچ حضور بین المللی خاصی نداشت و به جز چند جایزه دست چندم، جایزه خاصی را هم نبرده است. یک فیلم معمولی معمولی که خیلی بعید است به راحتی بتواند نامزدی در اسکار را تجربه کند. شاید فقط با یک شگفتی بزرگ.
دیگران:
پاکستان امسال فیلم «ماه میر» را به اسکار فرستاده که احتمالا با استاندارد های این کشور یک اثر فاخر ملی در مورد شاعر نامدار اردو زبان میر تقی میر به حساب می آید.
فیلیپین «ما روزا» را به عنوان نماینده اش به اسکار فرستاده که جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره کن امسال را برده است.
مکزیک چهارمین فیلم بلند جوناس کوارون، پسر آلفونسو کوراون را به آکادمی داده.
نیوزیلند در اقدامی عجیب با یک مستند در مورد آرشیو افغانستان در زمان طالبان به اسکار امسال آمده و عراق هم «ال کلاسیکو» را به عنوان نماینده خودش معرفی کرده که پیش از این در جشنواره بین الملل فجر خودمان هم نمایش داده شده بود.
اردن با «3000 شب» داستان زن و شوهری را روایت می کند که می خواهند برای ادامه زندگی از کرانه باختری به کانادا مهاجرت کنند اما پلیس رژیم صهیونیستی زن را بازداشت می کند و همه آرزوها در هم می شکند.
«بازجویی» و «شوالیه» هم نمایندگان هند و یونان هستند. لهستان، «پس دید»، آخرین ساخته آندره وایدا را به اسکار فرستاده. فیلمسازی که امروز خبر فوتش رسانه ای شد در 90 سالگی اثری در مورد ولادیسلاو استزیمنسکی ساخته است.
مصر فیلمی با نام «کلش» را در مورد اتفاقات سال 2013 این کشور برای اعضای آکادمی ارسال کرده و آرژانتین هم با یک فیلم کمدی، درام به نام «شهروند برجسته» به اسکار آمده. اتریش فیلمی از زندگی اشتفان تسوایک را به عنوان نماینده انتخاب کرده. «آردن ها» هم نماینده بلژیک است.
اما در میان کشورهای شرق آسیا بد نیست نگاهی به نماینده های ژاپن و کره جنوبی هم داشته باشیم. ژاپن فیلم «زندگی با مادر» را به اسکار فرستاده. اثری که داستانش در زمان جنگ دوم جهانی رخ می دهد. هر چند به نظر بعید است که آمریکایی ها چنین فیلمی را مد نظر قرار دهند چون با توجه به اطلاعات منتشر شده از آن داستان در مورد مظلومیت مادری است که فرزند خودش را در بمباران ناکازاکی که توسط آمریکایی ها انجام شد از دست داده است. این فیلم که به شدت نظر آکادمی ژاپن را به خودش جلب کرده در هیچ یک از جشنواره های معتبر اروپا و آمریکا حتی شرکت هم داده نشده، چه رسد به کسب جایزه.
کره جنوبی هم با «عصر سایه ها» به اسکار می آید. فیلمی که در دهه 20 می گذرد و داستان یک گروه مقاومت را تعریف می کند که قصد دارند با انتقال محموله ای انفجاری، دارایی های ژاپن در سئول را منفجر کنند.
نکته جالب توجه این است که فیلم «من دنیل بلیک» ساخته کن لوچ که امسال موفق به بردن نخل طلای جشنواره کن شد، نمی تواند در بخش فیلم های خارجی زبان شرکت کند. چرا که به زبان انگلیسی ساخته شده است. همین موضوع شانس فیلم هایی مثل «فروشنده» را برای نامزدی در اسکار بالاتر می آورد.