امام سجاد(ع) یک الگوی دقیق کار تشکیلاتی است

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ حجت الاسلام والمسلمین پناهیان به عنوان سخنران این جلسه با اشاره به موضوع تشکیلات و کار تشکیلاتی کردن گفت: از امام صادق (ع) نقل شده روزی به شومی روز عاشورا معرفی شده و آن روز، روزی بود که شش نفر -بعضی ها تعدادشان را بیش از 10 نفر هم نقل کرده اند- آن ها با هم در کنار خانه کعبه پیمان بستند که اجازه ندهند بعد از پیامبر گرامی اسلام وضعیت اداره جامعه آنچنان که پیامبر فرموده اند، باشد. آنها در واقع هم پیمان شدند در واقع کار تشکیلاتی کردند. این کار تشکیلاتی بعدها اثرش را در روز عید غدیر نشان داد.

همین گروه طرفدارانی را جلوی منبر پیغمبر(ص) قرار دادند، تا رسول خدا(ص) شروع به سخنرانی کردند و وقتی که حضرت میخواستند به موضوع غدیر بپردازند، جلوی منبر را خالی کردند و رفتند. این کارشان جلسه را به هم زد. این کار هم یک کار تشکیلاتی است. این ها یک سازماندهی انجام دادند و می خواستند با یک حرکت تشکیلاتی غدیر را به هم بزنند.

وی در ادامه با اشاره به وجود کار تشکیلاتی دشمنان در برابر پیامبر(ص) گفت: آنها کاملا هماهنگ عمل کردند و کاری که باید انجام میگرفت را انجام دادند، بنده سوالم این است که در مقابله و مواجهه تشکیلات دشمنان با رسول خدا(ص) تشکیلاتی شکل گرفت؟ و مهمتر اینکه آیا می شود در مقابل این تشکیلات، تشکیلاتی نداشت؟ بعد پیروز هم شد؟ پاسخ به این سوال مشخص است. می توان گفت که رسول خدا(ص) در آن دوره از تشکیلات قوی ای برخوردار نبودند. چون برای یک تشکیلات یک عده افراد هم پیمان نیاز است که این افراد ضمن برخورداری از معرفت به آن هدف، از قوت لازم برای اجرای برنامه ها و جایگاه اجتماعی لازم هم برخوردارند. ولی در آن دوره واقعا رسول خدا(ص) و امیرالمومنین(ع) غریب بودند. ما از این غربت خیلی حرف می زنیم ولی گاهی صریحا غربت را موشکافی نمی کنیم.

سخنران دوازدهمین سوگواره هنر و حماسه در ادامه به مثال هایی از وجود و عدم وجود تشکیلات در تاریخ اسلام پرداخت و گفت: در جریان عاشورا امام حسین(ع) از تشکیلات و نیروهای تشکیلاتی استفاده کرد. اما در مورد فاطمیه این تشکیلات نبود. در روایات داریم که حضرت علی(ع) می فرمایند: اگر حمزه و جعفر بودند کار به اینجا نمیکشید، اما چه کنم که عقیل و عباس آن قدرت را ندارند.

ما معمولا از غربت اهل بیت(ع) یاد می کنیم، اما از منشا آن حرفی نمی زنیم. از قدرت امام زمان ارواحنا له الفدا، یاد می کنیم ولی تصریح نمی کنیم که این قدرت ناشی از تشکیلات مومنین است. در روایت ها صراحتا داریم که یاران حضرت طبقه بندی می شوند و بعد 313 نفر نیروی برجسته برای حلقه اول هستند.

مسلم است که نمی توانند این افراد با هم یک ارتباط تشکیلاتی یک ارتباط سازماندهی شده نداشته باشند. وقتی که شما ویژگی های اصحاب حضرت ولی عصر ارواحنا له الفدا را می شنوید، می بینید که این ها این گونه نیستند که فقط نسبت به حضرت ارادت و اطاعت داشته باشند، اینها نسبت به یکدیگر هم موضع دارند و یک جمع منسجم هستند.

استاد پناهیان در ادامه به عصر حاضر و وظیفه امروز اشاره کرد و گفت: ما اگر تماشاگر باشیم کنار زمین و از یک تیم طرفداری می کنیم، اگر دیدیم کسی یک کار هنرمندانه، یک کار جوانمردانه انجام داد باید برای او کف بزنیم و الا ناجوانمردانه انجام دادیم. من خواهش می کنم از زاویه تشکیلات به تاریخ نگاه کنید. به غربت دین و به قدرت دین نگاه کنید. ما الان در ایران اسلامی در جامعه خودمان بسیاری از ضعف ها را داریم ناشی از عدم وجود تشکیلات قوی مومنان است. حالا نظر خودم را میگم. بنده تعجب میکنم از بعضی از نیروهای مذهبی یا نیروهای مردمی به هر تعبیری که شما بکار بگیرید که اینها خیلی از نهادهای دولتی انتظار دارند. یک نهاد دولتی یک اداره است. تشکیلات به شدت میتواند قویتر از اداره میتواند عمل کند.

وی در ادامه به یکی از اثرات دشمنی دشمنان با یکدیگر اشاره کرد و گفت: خدا در قرآن می فرماید اگر ظالمین با هم دعوا نمی کردند مساجد در جهان نابود شده بود، اما این که با هم درگیر می شوند این وسط یک اجازه تنفسی به حق داده می شود. امام صادق(ع) بر اثر درگیری حکومت بنی امیه و بنی عباس یک فرصتی پیدا کرد اینقدر دین را رونق دادند.

استاد پناهیان در ادامه به نماز جماعت به عنوان یک موضوع تشکیلاتی اشاره کرد و گفت: باید امام جماعت صف های نماز را مرتب کند و حتی خود پیامبر بر می گشتند و این کار را انجام می دادند. اما ائمه جماعت ما این کار را نمی کنند ولی لهل سنت این موارد را رعایت می کنند و به آن تاکید دارند. من می خواهم یک مثالی در این مورد بزنم البته عذرخواهی می کنم قبلش این طور مثال می زنم. فرض کنید یک نفر از روستاهای آفریقا که خیلی محروم باشد و از روستاهای پرت مثلا کشورهای آسیای دور و از بین اسکیموها کسی که دستش به هیچ چیزی نرسیده باشد و یک نفر از آمریکای لاتین؛ چهار نفر بیایند. اینها را در مسجد بیاورید احکام نماز جماعت را به آنها معرفی کنید، ببینید آنها چه برداشت می کنند؟ قطعا آنها می گوید: ببخشید شما می خواهید ارتباط با خدا بگیرید یا میخواهید یک انسجام تشکیلاتی آموزش دهید؟ اسکیمو این را میگوید! آن وقت ما داریم برخی از امام جماعت هایی که یک عمر با مردمشان دارند با هم نماز جماعت می خوانند یاد ولایت و ولایت مداری و تشکیلات و صف و ترتیب و نظم و اینها نمی افتند.

وی در بخش انتهایی صحبت هایش به وظیفه و تشکیلات ساخته شده به دست امام سجاد(ع) اشاره کرد و گفت: بعد از عاشورا امام زین العابدین(ع) از صفر شروع به نیروسازی و تشکیلات کردند. امام سجاد(ع) فوق العاده اند، ایشان داغ های زیادی تحمل کردند، آثاری قرار دادند که انسان به اعجاب می افتد. ایشان غلام می خریدند، بعد آزاد می کرد با این غلام ها ارتباط می گرفت، نیرو جذب می کرد؛ نیرو شناسایی می کردند، با هرکسی یک مقدار کار می کرد یک عنصر تشکیلاتی می ساخت و بعد آزاد می کرد. وقتی که امام سجاد(ع) به شهادت رسید؛ بعد از سی سال، حدود پنجاه هزار غلام آزاد شدند و به وطن برگشتند.

بعد از مدتی همه افراد مدینه افراد آزاد شده امام سجاد(ع) بودند همه شان همان غلام هایی بودند که حالا برای خودشان کار و کاسبی داشتند، آزاد بودند شغل داشتند. البته نه این که همه آنها حد نهایت شیعه برسانند، نه. ولی به یک جاهایی رسیده بودند. امام با هر کس یک مقدار کار می کرد، با هر کس به یک زبانی کار می کرد؛ جاسوس ها در خانه امام فراوان بودند و حضرت هیچ چیز نمی توانستند بگویند. در این شهر امام سجاد(ع) این کار را کرد، البته بعدها نگذاشتند امام های دیگر این کار را بکنند. امام سجاد(ع) این کارها را شروع کرد، دانه دانه غلام می خرید ارتباط می گرفت یک تاثیر کوچک روی او می گذاشت و آزاد می کرد. از امام سجاد مسئله می پرسیدند؛ آقا می فرمودند فرزند پنج ساله باقرالعلوم(ع) به شما بگوید، آن وقت این غلام ها آزاد می شدند؛ از مدینه خارج می شدند و برای جهانیان معرفی می کردند یک نابغه پنج ساله در مدینه هست. این روند ساخت نیرو و تشکیلات ادامه پیدا می کند تا وقتی که امام صادق(ع) به شهادت رسیدند، فقط چهار هزار فقیه در کوفه شاگرد ایشان بودند. چهار هزار فقیه الان شما در حوزه علمیه دارید؟!

 گفتنی است ششمین شب از سوگواره هنر و حماسه همزمان با شب سیزدهم محرم الحرام، در هیئت محبین اهل بیت(ع) در دانشگاه هنر تهران با دمام زنی و زیارت عاشورا آغاز شد. در ادامه این برنامه شعرخوانی زهیر توکلی از شاعران آیینی به شعرخوانی پرداخت. این مراسم در پردیس هنرهای کاربردی دانشگاه هنر تهران واقع در: بالاتر از چهارراه ولی‌عصر(عج)، روبروی خیابان بزرگمهر برپا شده است.