ونزوئلا به عنوان دارنده بزرگترین ذخایر نفتی دنیا، چندی است که صحنه راهپیمایی و اعتراضات مخالفان دولت انقلابی مادورو است. در ادامه این روند مخالفان در نظر دارند از نمایندگان پارلمان بخواهند برای مادورو "دادگاه سیاسی" ترتیب دهند، اما رئیس جمهور ونزوئلا اعلام کرده است در صورت ارائه چنین درخواستی که نقض قانون اساسی این کشور است، از دادستانی کل کشور دستگیری مخالفان را خواستار خواهد شد. در همین حال قرار است فردا (یکشنبه) دولت با نمایندگان اپوزیسیون به گفتگو بنشیند و دبیر کل سازمان ملل نیز از دو طرف خواسته است مانع دامن زدن بر اختلافات شوند. بر این اساس برای تبیین وضعیت سیاسی ونزئولا و آینده این کشور گفتگویی با عبدالحمید شهرابی، کارشناس مسائل سیاسی و مسئول تحقیقات خانه آمریکای لاتین انجام دادهایم که در ادامه میخوانید:
در روزهای اخیر شاهد تظاهرات مخالفان دولت مادورو در ونزوئلا هستیم. به نظر شما ریشه مخالفت های خیابانی مردم و رهبران اپوزیسیون در چه چیزی است؟
ریشه اصلی مشکلات ونزوئلا را باید مانند دیگر کشورهای آمریکای جنوبی در سابقه تاریخی دخالت نیروهای استعمارگر و امپریالیسم ببینیم. در اواخر دهه 90 میلادی و در ادامه مبارزات چاوز، قدرت در اختیار نیروهای انقلابی قرار گرفت و این مساله سرمنشأ تهاجمات بعدی آمریکا به این کشور شد. زیرا ایالت متحده نمیتوانست به راحتی قبول کند که ونزوئلا به عنوان بزرگترین دارنده ذخایر نفتی از سلطهاش خارج شده است. به همین دلیل از آن زمان این کشور شاهد انواع تلاشهای امپریالیسم برای ایجاد بیثباتی و سرنگون کردن انقلاب بولیواری از سوی آمریکا است.
آیا مخالفان حکومت مادورو را میتوان ایادی و بازیگران آمریکا در ونزوئلا دانست؟
آمریکا به تنهایی در این گونه کشورها دست به اقدام نمیزند. طبقه الیگارشی و اشراف که البته فقط یک درصد جامعه را شامل میشوند وابسته با امپریالیسم هستند و آمریکا از طریق همین گروه دست به احتکار میزند، سرمایهها را از ونزوئلا خارج و تولید را فلج میکند و با ایجاد تورم و انواع مشکلات اقتصادی در میان مردم نارضایتی عمومی به وجود میآورد. نیروهای سرمایه داری وابسته به آمریکا اگر چه به لحاظ اندازه و تعداد بسیار کوچک هستند ولی از قدرت زیادی برخوردارند و بالاخص در حوزه اقتصاد کنترل امور را در اختیار دارند. اینها هم چنین قدرت تبلیغاتی بسیار بالایی دارند و قادرند طبقات متوسط و حتی بخش هایی از طبقات محروم اجتماعی را تحت تأثیر قراردهند.
با این حال این به معنای عدم نقص در مدیریت اقتصادی دولت ونزوئلا نیست. اما رسانههای وابسته به آمریکا و تحت کنترل استکبار تلاش می کنند تا تمامی نارضایتیها را به حکومت مادورو و پیش از آن چاوز نسبت دهند. چنانکه در داخل کشور ما هم یکی از روزنامههای اقتصادی پرتیراژ هر هفته مطلبی در این باره منتشر میکند که انقلاب بولیواری باعث مشکلات عظیم اقتصادی برای مردم ونزوئلا شده است.
بر این اساس آمریکا در کنار به راه انداختن یک جنگ تمام عیار اقتصادی، جنگ تبلیغاتی و رسانهای را نیز در دستور کار دارد. در مورد تظاهرات خیابانی باید اول دید ماهیت این تظاهراتها چیست. زیرا انقلاب ما هم در سال 88 با چنین تجربهای روبرو شد ولی در اینجا در سایه خط و مشیهای روشنگرانه رهبری، حرکتی که هدف ایجاد بی ثباتی در ایران را دنبال می کرد مدیریت شد.
آینده کشور ونزوئلا را چگونه ارزیابی میکنید؟
هدف جنگ تمام عیار اقتصادی، سرنگونی دولت انقلابی مادورو است. پیش از این نیز آمریکا از راه کودتاهای پارلمانی و نفوذ و دسیسه چینی در انتخابات ملی دربرزیل، پاراگوئه، آرژانتین و هندوراس حکومت هایی که در مقابل سلطه اش مقاومت می کردند را ساقط کرد. بنابراین آمریکا فشار خود را ادامه میدهد و در این شرایط این خطر وجود دارد که بحران در ونزوئلا حادتر شود. زیرا واقعاً مشکلات اقتصادی مانند افزایش نرخ تورم فشار زیادی بر مردم آورده است.
با این حال انقلاب نیز حامیان و طرفداران خود را دارد. نیروهای طبقه مستضعفی که در نتیجه اقدامات چاوز خانه دار شدند، از رفاه اجتماعی برخوردار شدند، توانستند به تحصیلات عالیه دست یابند، اینها که اکثر مردم ونزوئلا هستند برای تداوم انقلاب مبارزه میکنند و حاضر نخواهند بود به راحتی دستاوردهای انقلاب را از دست بدهند. اما متأسفانه پایداری این طبقه در رسانهها منعکس نمیشود و رسانه های ما هم در این زمینه بیشتر یا تبلیغات ایالات متحده علیه ونزوئلا را منعکس می کنند و یا سکوت می کنند.
در مورد پیش بینی آینده ونزوئلا به نظر بنده علی رغم افت و خیزهای مقطعی در کشمکش نیروهای متضاد به لحاظ منافع اجتماعی، پیروزی از آن طبقه مستضعف خواهد بود و وظیفه ما در قبال آنها حمایت از ملت ونزوئلاست. من در شرایطی این حرف را میزنم که ملتهای مبارز مسلمان در سوریه، یمن و عراق در حال تحمیل شکست های سنگین به نظام سلطه گر سرمایهداری جهانی هستند. همینطور شاهد گسترش مقاومت در نیجریه و دیگر کشورهای آفریقایی، آسیایی و منطقه آمریکای لاتین هستیم و کشور بزرگ و قدرتمند روسیه هم در شرایط فعلی در مقابل سلطه جویی آمریکا مقاومت و از مبارزات کشورهای جبهه مقاومت حمایت می کند. در عین حال برخی در بلندگوها اعلام میکنند که باید دست از مقاومت برداشت زیرا آمریکا فشارها را بیشتر میکند و ممکن است دست به جنگ نظامی نیز بزند.
این دقیقا پیامی است که استکبار سعی دارد به گوش ملتها برساند و متأسفانه از میان افرادی که چنین نظریاتی دارند، برخی به پست های بالا و حتی به ریاست جمهوری میرسند و رویکرد دولتشان عقبنشینی در مقابل استکبار است.
آیا سخنان شما به این معنا است که در صورتی که آمریکا فشارها را از دولت مادورو بردارد، این دولت قادر است بر مشکلات اقتصادی فائق آید و مسیر انقلاب را ادامه دهد؟
بله. زیرا اهم مشکلات ونزوئلا از سوی آمریکا است. اگر اداره کشور به ملت آن سپرده شود، آنها قادر خواهند بود خط چاوز را ادامه دهند و به اهدافشان دست یابند. البته ممکن است دچار اشتباهاتی شوند اما از خطاهایشان درس میگیرند و جلو می روند.