چرا دولت قراردادهای محرمانه می‌بندد؟/ فقط نهادهای مردمی می‌توانند با فساد مبارزه کنند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دکتر حسین راغفر، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه الزهرا(س) در برنامه بررسی ریشه های فساد اقتصادی در ایران به سخنرانی حول موضوع واکاوی ریشه های فساد اقتصادی در ایران پرداخت. این برنامه به همت بسیج دانشجویی دانشکده علوم جتماعی برگزار شد.

راغفر در این برنامه گفت: اصلی ترین متهم در شکل‌گیری و توسعه فساد در ایران نظام تصمیم گیری اساسی در کشور است که در آن افراد ذی‌نفع حضور دارند یکی از این مراکز تصمیم‌گیری اساسی؛ نظام برنامه‌ریزی است که از طریق برنامه‌ریزی درصدد برآورده کردن منافع افراد و طبقات خاص است.

وی در ادامه افزود: برنامه های دولتی ایران معمولا در راستای 5 نظام قرار می‌گیرد. این 5 نظام منشا اصلی بسیاری از تصمیمات اساسی کشور است با وجود اینکه اشتغال‌شان کم است و نسبت به سرمایه‌گذاری دولت بر روی آنها شاهد سود کمتری به نسبت سایر حوزه‌ها هستیم. این 5 نظام همان نظام بانکی، فولادسازی، خودروسازی، پتروشیمی‌ها و سیمان‌سازی است.

این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: فساد یعنی انحصار به اضافه‌ی صلاحدیدِ شخصی، منهای پاسخگویی. پاسخگویی نیازمند فرآیندی است که مردم در جریان امور مربوط به بخش خصوصی و عمومی قرار گیرند.

وی در ادامه در مورد شفافیت گفت: شفافیت و پاسخگویی نیازمند شفافیت جریان اطلاعات در ایران است که این امر مستلزم وجود حزب سیاسی فعال و مستقل و حضور نهادهای مردمی است. این دو باید به عنوان مجموعه‌ی خارج از نظام و دولت فعالیت کنند.

راغفر با اشاره به قراردادهای محرمانه گفت: بسیاری از قراردادهای اصلی در کشور قراردادهای محرمانه است دو قرارداد سال 83 و 93 در خودروسازی ایران با شرکت پژو فرانسه؛ بسیار بد بود. با وجود اینکه شرکت پژو از لحاظ کیفی در سطح پایینی است ولی با ما قراردادهای بسیار بالایی که در هیچ جای جهان زیربارش نمی‌روند بست.

وی ادامه داد: چرا قراردادها محرمانه است و چه کسانی نامحرم هستند؟ همین موضوع در مورد خرید و فروش هواپیماها هم مطرح است.

این استاد دانشگاه افزود: امروزه عده‌ای که با بحث جهانی شدن اقتصاد ایران مخالفت می‌کنند؛ متهم به ارتجاع می شوند. دلیل این امر این است که منافع گروه های مافیایی در ایران در گرو پیوستن ایران به اقتصاد بین المللی است.

راغفر در ادامه گفت: ما در بررسی خود در مورد کشورهای عربی منطقه؛ به این نتیجه رسیدیم که در مورد علل فروپاشی ریشه های اقتصادی این کشورها در همه تحقیقات در دو مورد اتفاق قول وجود دارد؛ این دو مورد عبارتند از: نابرابری شدید و بیکاری نسل جوان. در مورد بیکاری باید گفت در کشور ما شاخص‌ها بسیار بدتر از کشورهای خاورمیانه است و این موضوع هم به خاطر وجود افراد ذی‌نفع در در مراکز برنامه‌ریزی است.

وی در مورد برخی مقامات کشور افزود: در ایران برخی مقامات عالی‌رتبه؛ دارایی‌های زیادی دارند؛ مثلا اخیرا مشخص شده یکی از مسئولان عالی رتبه در حساب شخصی‌اش هزار میلیارد دارایی دارد و متاسفانه کسی هم نمی‌آید در این زمینه پاسخگو باشد.

این کارشناس مسائل اقتصادی در جواب سوال خبرنگار خبرگزاری دانشجو مبنی بر اینکه چه کسی یا چه نهادی باید سردمدار مبارزه با فساد در کشور باشند و اینکه چه کسانی و یا چه نهادهایی در زمینه شفافیت و مبارزه با فساد سنگ اندازی می‌کنند، گفت: همه کسانی که ذی‌نفع هستند در مسیر شفافیت سنگ اندازی می کنند. در اقتصادی که بیوت عالمان و سران نظامی، حضور داشته باشند؛ باید منتظر فساد باشیم. وقتی خیلی از نهادهای نظامی برج می‌سازند؛ باید انتظار فساد داشت. بزرگترین مجتمع تجاری دنیا در منطقه 22 تهران توسط یکی از نهادهای نظامی در حال ساختن است و کسی هم جرات نمی کند به آن بگوید این عمل شما ضد انقلابی و به ضرر مردم است.

راغفر در ادامه گفت: خیلی از سرمایه‌گذاران ایرانی که سرمایه‌شان را به خارج می‌برند به من گفته اند که وجود رانت هایی که در مسیر سرمایه گذاری در ایران هست ما را از سرمایه گذاری داخلی منصرف کرده است.

وی در ادامه جواب به سوال خبرنگار خبرگزاری دانشجو افزود: نهاد نظارتی باید بیرون از حکومت، دولت و نهادهایی که دست‌ها و شکم‌شان انباشته از حرام است؛ باشد. به نظر من به حکم رهبری و به امر ایشان فقط امکان این وجود دارد که با فساد کنونی مبارزه شود؛ چون که تقریبا همه مسئولان در این زمینه آلوده شده‌اند و خودشان ذی‌نفع هستند.

این استاد دانشگاه الزهرا در ادامه گفت: تشکل های مردمی به نظر می‌رسد تا حدی بتوانند به عنوان نهاد نظارتی عمل کنند. فشار افکار عمومی مهمترین عامل کنترل فساد است. ما در دوره حاضر؛ شاهد کمتر شدن حجم فساد در مقایسه با دوره احمدی‌نژاد هستیم؛ چون که دولت در حال حاضر می‌داند جریان سیاسی مخالف‌اش؛ در مجلس و بعضی جاها قدرت دارد. در دوره احمدی نژاد به خاطر انسداد قدرت شاهد به وجود آمدن حجم گسترده‌ای از فساد بودیم که شاید در صد سال گذشته بی سابقه بوده است.

راغفر همچنین در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری دانشجو مبنی بر اینکه وضعیت مبارزه با فساد را در آینده کشور چه طور می بینید؛ گفت: اگر همین طور پیش برویم؛ شرایط بسیار هولناک و تاریک است به خاطر همین هم ما مسائل موجود را مطرح می‌کنیم. البته این در شرایطی است که اتفاق خاصی نیفتد و در این راستا تغییری به وجود نیاید.