افزایش تعداد پایان‌نامه‌ها به معنای پیشرفت علمی کشور نیست/ سیستم نظارت بر تولید رساله علمی دچار آسیب است

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سعید پورعلی، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در اختتامیه شانزدهمین دوره جشنواره پایان نامه سال دانشجویی که صبح امروز در پژوهشکده فرهنگ و هنر جهاد دانشگاهی برگزار شد، گفت: رسالت آموزش عمومی بالا بردن سطح دانش هایی است که شاید چندان تخصصی نیستند. رسالت و ماموریت آموزش عالی تربیت نیروهای تخصصی در رشته های تحصیلی می باشد و این مهارت و تبحر در سطوح ارشد و دکتری شتاب دهنده کشور به حساب می آید. فرآیند توسعه کیفیت هر کشوری با کیفیت دانش آموختگان مقاطع تحصیلات تکمیلی گره خورده است.

وی افزود: برای کمک به فرآیند توسعه کشور نیاز به اقتدار علم و سرمایه گذاری در آموزش عالی داریم. جدی گرفتن الزامات نهاد علم بر فعالیت های دانشگاهی در مسیر اقتدار علمی، توسعه و ارتقای فرهنگی و اجتماعی و هویت های دانشگاهی را فراهم می آورد. یکی از شروط لازم برای فارغ التحصیلی پایان نامه می باشد و پایان نامه فرصتی برای تمرین عملی دانشجو است. هر اندازه انگیزه و شوق آموختن فضای غالب بر پایان نامه ها باشد، رساله های بهتری ارائه می شود و  این شوق مسئولیت پذیری علم و تلاش به تولید علم جان تازه ای بخشیده است.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در ادامه تصریح کرد: عنایت به سلامت و شفافیت موضوع پایان نامه، مراحل تدوین، راهنمایی و مشاوره و دفاع از رساله ها، اعتباربخشی به دانشگاه را تضمین می کند. دانشگاهیان برای رسیدن به مقصود خود باید انتخاب موضوع و انجام پژوهش را به دور از تعصب دنبال کنند؛ ضمن اینکه دانشجویان و پژوهشگران باید بلندنظر بوده و به دیگران اجازه نقد دهند.

وی تصریح کرد: محقق و پژوهشگر باید به دور از تعصبات رایج با کنجکاوی و خلاقیت تولید علمی داشته باشد. ایجاد فضای انتقادی و دعوت برای حضور در رقابت علمی اهمیت زیادی دارد که نتیجه آن حتما به رشد در جامعه می انجامد . در چنین فضایی پژوهشگر کسی است که کمک نوآورانه در رشته خود دارد و نشاط علمی ایجاد می کند.

پورعلی در ادامه گفت: در حقیقت پژوهشگر متعهد است و امکاناتی فراهم می کند تا به دانش رشته خود تسلط همه جانبه بیابد و تلاش برای فهم بیشتر و اشتیاق برای پرسش کردن و جسارت برای طرح پرسش های نو را سرلوحه تلاش های علمی خود می کند.

وی در ادامه بیان داشت: در این میان نمی توان به نقش برجسته اساتید اشاره نکرد. البته در کنار این سیستم، نظارت حرفه ای و مراحل تولید یک رساله علمی دچار نواقص و کاستی های جدی است.

معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به نواقص سیستم آموزش عالی کشور گفت: سیستم آموزش عالی کشور برای بهره مندی بیشتر از تدوین رساله های تحصیلات تکمیلی باید اقدامات بیشتری انجام دهد و این مسئله را به طور جدی دنبال کند. وضعیت پایان نامه ها از هر جهت مانند انتخاب موضوع یا تصحیح و نگارش دچار آسیب های اساسی است. شناخت این آسیب ها و تلاش برای رفع آنها، یکی از مهمترین کارهایی است که باید انجام شود.

وی در ادامه گفت: افزایش تعداد پایان نامه ها و مقالات مستخرج از رساله ها نباید به معنای پیشرفت علمی کشور قلمداد شود. رفع نیازهای اساسی کشور در حوزه های دفاعی، سیاسی، اجتماعی علاوه بر تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه، از هدر رفتن منابع و شوق و انرژی دانشجویان جلوگیری می کند و استفاده از این فرصت، هم برای دانشجویان و هم برای نظام آموزش عالی، یک مبحث مهم می باشد.

پورعلی اظهار داشت: ضعف و بی انگیزگی دانشجویان تحصیلات تکمیلی می تواند با طراحی مکانیسم های تشویقی تقویت شود. رسیدگی به وضعیت معیشت اساتید در ارتقای پایان نامه ها نیز اثربخشی زیادی دارد و اساتید با انگیزه های علمی باید در این عرصه حضور داشته باشند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: اولویت کمیت بر کیفیت، فشار به دانشجویان برای اتمام تحقیقات، فشار به اساتید برای افزایش آثار مطلوب و تقویت مدرک گرایی آسیب های زیادی را به نظام آموزش عالی و تحقیقاتی کشور وارد کرده است و مبارزه جدی با فساد علمی در قالب خرید پایان نامه اهمیت زیادی دارد ، چرا که خرید پایان نامه سرمایه فرهنگی، اجتماعی و هویت دانشگاهی را تهدید می کند و مقابله با این تهدید، می تواند نقش موثری در ارتقای سرمایه اجتماعی داشته باشد.