به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، علیرضا زاکانی در نامه‌ای به حسن روحانی رییس‌جمهور درباره صنایع پتروشیمی؛ رانت در بخش بالادستی و بی توجهی در بخش پایین دستی، مطالبی را منتشر کرد که متن کامل این نامه در ادامه می‌آید:
هوالحکیم
جناب حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای روحانی
رییس جمهور محترم
با سلام و احترام
مصاحبه خبری جنابعالی در روز دوشنبه 21 فروردین 96 حاوی نکات بسیاری بود که فرصت فراوانی برای بررسی می طلبد. از میان این نکات، موضوع #اشتغال و آمار مربوط به آن بسیار قابل تامل است. اذعان جنابعالی به اینکه در سال 94، دو میلیون و هفتصد هزار بیکار داشته ایم، در سال 95، پانصد هزار نفر به این جمع افزوده شده و در سال 96 هم این روند ادامه دارد، واقعیت تلخی است که توجه همه دلسوزان کشور را می طلبد.
از آنجا که ظرفیتهای مغفول فراوانی در کشور وجود دارد که می تواند در این راه گره گشا باشد، توجه جنابعالی را به یکی از مهمترین مزایای رقابتی کشور جلب می نمایم که می تواند کشور را از وضع موجود نجات دهد.
صنایع پایین دستی پتروشیمی در کشور با دارا بودن 13000 واحد تولیدی صنفی و صنعتی و حدود 6000 واحد ثبت شده در وزارت صنعت، معدن و تجارت و اشتغال مستقیم حدود 450.000 نفر، یکی از بزرگترین و گسترده‌ترین صنایع موجود در کشور است و این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به لحاظ دانش و علوم پلیمری در رده هفتم جهان قرار دارد.
ظرفیت اسمی تولید در صنایع بالادستی پتروشیمی سالیانه حدود 58.000.000 تن و تولید واقعی آن حدود 46.000.000 تن می باشد که این میزان تولید از مواد اولیه می تواند تکمیل کننده زنجیره ارزش افزوده در این صنایع باشد.
بر اساس پروانه های صادره در سامانه وزارت صنعت تا فروردین 96، ظرفیت موجود سالانه برای استفاده از مواد در کشور در صنایع پایین دستی پتروشیمی، نزدیک به 18.000.000 تن در حوزه پلیمری و قریب به 20.000.000 تن در حوزه شیمیایی می باشد. این در حالی است که میزان ظرفیت مصرفی واقعی در حوزه پلیمری در سال های 88 و 92 و 94 به ترتیب 1.700.000 تن، 3.700.000 تن و 2.500.000 تن بوده است. البته ملاحظه می فرمایید روند افزایشی تولید در این صنایع در سال 94 متوقف شده و کاهش یافته است که در ادامه برخی دلایل آن را ذکر می نمایم.
در خصوص اهمیت این صنعت لازم به ذکر است که اگر یک واحد مشخص از مواد خام نفتی و گازی (خوراک مایع یا خوراک گازی) به صنایع پتروشیمی وارد نماییم، حداقل 61% ارزش افزوده حاصل می گردد در حالی که اگر همان یک واحد مشخص از مواد خام نفتی و گازی پس از تبدیل به مواد پلیمر یا شیمیایی در مجتمع های پتروشیمی را به صنایع پایین دست پتروشیمی هدایت نماییم علاوه بر 61% فوق الذکر، تا 350% ارزش افزوده مجدد در صنایع پایین دستی پتروشیمی ایجاد می گردد.
مبلغ صادرات محصولات تولید شده در صنایع پایین دستی در سال 93 به 2.8 میلیارد دلار میرسد. همچنین به ازای هر یک میلیون تن مواد مصرفی اولیه در صنایع پایین دستی 200.000 شغل مستقیم ایجاد می‌گردد.
وجود بازار مناسب برای محصولات تولیدی در کشورهای همسایه دارای مرزهای آبی و خاکی با جمهوری اسلامی ایران که به 35.000.000 تن میرسد، #فرصت بسیار بزرگی را پیش روی کشور قرار داده است. با نگاهی به ارقام واردات این کشورها در خصوص محصولات پایین دستی پتروشیمی در می یابیم که چه بازار پرسود و در دسترسی در مجاورت مرزهای ماست که می توان با برنامه مدون راه اندازی صنایع پایین دستی (کوچک و متوسط) به سهولت به آن ها دست یافت.
برای مثال طبق آمار سال 2014، مجموع واردات محصولات لاستیکی و پلاستیکی 16 کشور همسایه، آسیای میانه و خلیج فارس بیش از 22 میلیارد دلار بوده است که سهم صادرات ایران به این کشورها فقط 1 میلیارد دلار (کمتر از 5 درصد سهم بازار) بوده است. در مورد پودرهای شوینده، میزان واردات همان 16 کشور، 6.5 میلیارد دلار بوده که سهم صادرات ایران به آنها حدود 240 میلیون دلار (کمتر از 4 درصد سهم بازار) بوده است.
چنین ارقامی درخصوص سایر شاخه های صنایع پایین دستی پتروشیمی نظیر #دارو و مواد پزشکی، مواد آرایشی، الیاف مصنوعی، #نساجی و پوشاک، فرش ماشینی و موکت، وسایل بازی و اسباب بازی، لوله و اتصالات، کود و سموم، تجهیزات بسته بندی و ... نیز وجود دارد.
همانگونه که ملاحظه می فرمایید پتانسیل بالقوه موجود در صنایع پایین دستی پتروشیمی جهت ایجاد اشتغال و #رونق_اقتصادی معجزه آساست به گونه ای که فعال سازی ظرفیت نهفته در این صنعت (فاصله 18.000.000 تن ظرفیت بالقوه با 2.500.000 تن ظرفیت فعلی) به تنهایی قابلیت ایجاد حدود 3.000.000 شغل #مستقیم و به اذعان کارشناسان تا سه برابر آن به طور #غیرمستقیم طی 6 سال را دارد و با توجه به وجود ذخایر فراوان نفت و گاز و مواد اولیه در کشور، می تواند تبدیل به یکی از صنایع استراتژیک و #پیشران گردد.