نقد و بررسی مستند جنجالی «هويدا»

 به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو به نقل از روابط عمومی خانه مستند انقلاب اسلامی مستند «هويدا؛ زندگي زمانه و مرگ» ساخته‌ی مصطفي شوقي در موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران به نمایش درآمد و سپس جلسه‌ی نقد و بررسی این فیلم با حضور دكتر مجيد تفرشي برگزار شد.

در ابتداي اين نشست مصطفي شوقي نويسنده و كارگردان مستند هويدا با بيان اينكه نسخه پيش رو در واقع نسخه سينمايي كار است كه از 4 قسمت 42 دقيقه با حفظ مبناي روايت تاريخي فيلم تدوين شده، تاكيد كرد: در اين مستند سعي شده كه برش هايي از زندگي هويدا و نقش او در توسعه آمرانه پهلوي و پس از آن فروپاشي ،زنداني شدن و دادگاهي شدنش مورد توجه قرار بگيرد. 

شوقي با بيان اينكه برخي از تصاوير مستند هويدا از جمله دادگاه آن براي نخستين بار است كه پخش مي شود گفت: يك مستند تاريخي زماني ارزش افزوده مي يابد كه چيزي فراتر و بيش تر از آنچه تاكنون وجود داشته باشد را در فيلم به نمايش بگذارد. از اين رو فكر مي كنم مستند هويدا اين ارزش افزوده را دارد. كارگردان مستند هويدا با بيان اينكه در مستند هويدا سعي كردم كه به جاي اينكه قاضي باشم،راوي قصه هويدا و دوران پهلوي باشم و هرآنچه كه است را بياورم. به همين دليل روايت ها و داستان هاي مخدوش كه بعضي آنها توام با افسانه سرايي است را  مورد توجه قرار ندادم.

در ادامه اين نشست دكتر مجيد تفرشي پژوهشگر تاريخ معاصر و سند پژوه ارشد ايراني در مركز اسناد بريتانيا با اشاره به اينكه عموما در تاريخ نگاری رسمي و تاريخ نويسي اپوزيسيون با ارزش هاي امروزي، حوادث سالهاي 57 را قضاوت مي كنند گفت:تلاش خوب كارگردان مستند از يك جهت جدا از جنبه هاي خوب ديگر اين فيلم ،قابل تقدير است اما نکته ای كه بايد مورد توجه قرار بگيرد اين است که بعد از سي و چند سال كارهاي مستند رسمي از تاريخ پهلوي و بدتر از آن روايت بي بي سي و بسيار بدتر من و تويي از حكومت شاه، اين  مستند مي تواند مقدمه اي باشد براي رها كردن تاريخ نويسي و مستند سازي از چنبره «آبرو بري و آبرو خري»و خوب اين كار سخت و پيچيده اي است .

دكتر موسي حقاني رئيس موسسه مطالعات تاريخ معاصر ايران  با بيان اينكه يكي از بخش هايي كه در اين فيلم مورد توجه قرار گرفته بود،توسعه دهه چهل بود كارگردان اين فيلم را دعوت كرد با با افراد ديگري نيز كه منتقد توسعه آمرانه دهه چهل هستند نيز به گفت و گو بنشيند:«مدل توسعه آمرانه شاه در دهه چهل به شدت ضرر ايران شد و هويدا نيز در تحقق اين بستر نقش مهمي را دارد.» 

در مستند هويدا ،به تبار خانوادگي و دوران نخست وزيري سيزده ساله اميرعباس هويدا و برنامه هاي اقتصادي،سياسي و اجتماعي حكومت پهلوي تا پيروزي انقلاب و سپس دادگاهي شدن او در بعد بهار سال 58 اشاره شده است.
مستند «هویدا»، به تهیه‌کنندگی مهدی مطهر و نويسندگي و کارگردانی مصطفی شوقی، از تازه‌ترین محصولات خانه مستند انقلاب اسلامی است که به زودی به صورت عمومی از آن رونمایی می شود.