روایتی کوتاه از اتفاقات امروز دانشگاه شهید بهشتی/ دانشجویان بی‌خیال نمی‌شوند!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-زینب امیدی، دانشگاه شهید بهشتی در دو سه هفته گذشته پر حاشیه‌ترین دانشگاه در فصل تابستان به شمار آمد که تا همین امروز بازتاب‌های رسانه‌ای آن در رسانه‌ها دست به دست در حال چرخیدن است.

ماجرا از این قرار است که دریافت شهریه بابت دروس جبرانی، جدیدترین بهانه دریافت پول از دانشجویان شده و هر دانشگاه بر اساس علایق خود رقم دلبخواهی را صادر می‌کند. در حالی که هنوز ساز و کار رسمی درباره اخذ شهریه بابت دروس جبرانی از دانشجویان دانشگاه‌های دولتی اتخاذ نشده است، دانشگاه‌های زیادی هستند که از دانشجویان پول می‌گیرند. پس از دانشگاه تربیت مدرس و خواجه نصیر در سال گذشته این بار تعداد زیادی از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی با تماس‌های مکرر خود با خبرگزاری دانشجو خبر از بدهی‌های عجیب و غریب خود به دانشگاه دادند.

آنطور که پیداست آن‌ها با مراجعه به سیستم آموزشی گلستان، با هشدار عجیب بدهی مواجه می‌شوند. دانشجویان هر کدام به مبالغ مختلف ۹۰۰ تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی بدهکار شدند و برای ادامه تحصیل باید این پول را پرداخت می‌کردند. این در حالی است که دانشجویان هیچ گونه اطلاع قبلی از این موضوع نداشتند و احتمالا در راستای پرداخت این پول، برنامه‌ریزی مشخصی هم برای مدیریت جیب خود و خانواده نکرده اند و حالا به یکباره شوکه شده‌اند. بخشی از این دانشجویان که در بهت بدهکاری سنگین به دانشگاه به سر می‌برند، در یک گروه تلگرامی حدود ۵۰۰ نفره جمع شدند تا صدای اعتراض خود را به گوش مسئولین دانشگاه و وزارت علوم برسانند، اما هیچ مقام مسئولی پاسخ آن‌ها را نمی‌داد به همین خاطر تصمیم به ارسال شکایت خود و ثبت آن در سایت بازرسی کل کشور می‌کنند. متن نامه

این دانشجویان در شکایت‌نامه خود به سازمان بازرسی کل کشور، نسبت به این مساله که دانشگاه در بحث پرداخت شهریه دروس پیشنیاز، «عطف به ماسبق» کرده است اعتراض کردند و نوشتند: طبق ماده ۶۰۰ قانون تعزیرات امر به دریافت پول و طبق تبصره ماده ۷۱ مکرر قانون محاسبات عمومی کشور الحاقی ۱۳۹۳ / ۱۲ / ۰۴ دریافت وجه از سوی کارمندان دولت بدون وجود مبنای قانونی جرم است و در مورد اقدامات اخیر، قانونی مبنی بر اخذ شهریه از دانشجویان روزانه وجود ندارد.

دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی معتقدند وزارت علوم مسئله أخذ شهریه را منوط به مصوبه هیات امنا کرده که هنوز چنین مصوبه‌ای به تصویب نرسیده است، بنابراین تمام اقدامات دانشگاه در خصوص امر به پرداخت شهریه و ممنوع کردن ارائه خدمات آموزشی به دانشجویان بر خلاف نص صریح قانون و واجد وصف کیفری است.

تلاش‌های خبرگزاری دانشجو پس از تماس‌های مکرر با روابط عمومی و مسئولین دانشگاه برای پاسخگویی در این امر مهم بی نتیجه ماند و در کمال ناباوری در پی انتشار متن نامه شکایت دانشجویان؛ جوابیه‌ای از سوی دانشگاه دریافت شد که ذیل آن دانشگاه شهید بهشتی، خبرگزاری دانشجو را متهم به انتشار اخبار کذب کرده و ماجرای اخذ شهریه اجباری برای دروس پیش نیاز را نیز به کل رد کرده بود. متن جوابیه

دانشجویان، اما با شنیدن این خبر سریعا با ارسال نامه‌ای خطاب به خبرگزاری دانشجو، ادعای مسئولین دانشگاه شهید بهشتی را رد و اعلام کردند شکایت آن‌ها توسط سازمان بازرسی کل کشور در حال بررسی است. متن نامه دانشجویان به خبرگزاری دانشجو

 

این ماجرا پس از انتشار گزارشی تحت عنوان «از جیب دانشجو به جیب سوراخ دانشگاه/ آیا دانشگاه‌های دولتی پول زور می‌گیرند؟» توسط خبرگزاری دانشجو همچنان در همان وضعیت به سر می‌برد تا امروز که با خبر شدیم با مطالبه گری‌های دانشجویان و پیگیری‌های خبرگزاری دانشجو، دانشگاه در اقدامی نا به هنگام پس از گذشت ۳ هفته از اعمال شهریه‌های غیرقانونی و اعتراض دانشجویان، بالآخره حساب دانشجویان بدهکار را صفر کرده است.

در همین زمینه دانشجویان با وجود صفر شدن شهریه دروس پیشنیاز امروز یکشنبه تجمع نموده و خواستار پیگیری مطالبات خود شدند. این دانشجویان که تعداد آن‌ها به ۶۰ نفر می‌رسد مطالبه اصلی خود را «شهریه دروس پیش نیاز» و «قانون سنوات» دانسته و خواستار پاسخگویی مسولان این دانشگاه هستند.

دانشجویان همچنین مطرح می‌کنند که از کجا معلوم دانشگاه این سیاست را در قبال دانشجویان ورودی ۹۵ از پی نگیرد و از کجا معلوم در هنگام فارغ التحصیلی یا پیش از دفاع این مبلغ را از تک تک دانشجویان طلب نکند؟ از این فراتر دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی شیوه‌نامه مصوب وزارت علوم که دانشگاه را مجاز به اخذ هزینه از دانشجویان روزانه دانسته را خلاف قانون اساسی و سایر قوانین بالادستی می‌دانند و خواستار توقف اجرای این بند از شیوه نامه هستند.

 

 

در پایان این تجمع اعتراضی دانشجویان بیانیه‌ای را خطاب به سیدحسن صدوق سرپرست دانشگاه شهید بهشتی صادر کردند که در ادامه مشاهده می‌کنید:

 

 

 

 

متن بیانیه دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی در اعتراض به شهریه دروس پیش‌نیاز و قانون سنوات:

«ریاست محترم دانشگاه شهید بهشتی
جناب آقای دکتر سید حسن صدوق

با سلام احتراماً به استحضار می‌رساند؛ اخیراً تصمیماتی بر خلاف قانون اتخاذ شده که مشکلات بسیاری را برای دانشجویان رقم زده است. ذیلاً با اشاره به مشکلات اخیر و ایرادات قانونی آن‌ها تقاضای پیگیری آن‌ها را داریم.

۱) وزارت علوم در مهرماه سال ۱۳۹۴ طی آیین‌نامه جدیدی که برای دوره کارشناسی‌ارشد ناپیوسته به تصویب رسانده است، در ماده نهم مقرر داشته که دانشگاه‌ها می‌توانند طبق مصوبات هیأت امنای خود از دانشجویان روزانه برای دروس جبرانی مبالغی را دریافت کنند.

 

دانشگاه شهید بهشتی تهران پس از دو سال در اردیبهشت ۱۳۹۶ مصوبه‌ای به تصویب رسانده که هنوز نیز برای اطلاع عمومی به دانشجویان ابلاغ نشده است و طبق آن برای دروس جبرانی که قبلاً گذرانده شده است مبالغ هنگفتی تعیین کرده است و ارائه هر گونه خدمت آموزشی از قبیل: صدور گواهی اشتغال به تحصیل را تا پرداخت کامل شهریه ممنوع کرده است که طبق ماده ۶۰۰ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ ممنوع و واجد وصف کیفری است.

 

فارغ از این اقدام غیرقانونی دانشگاه، اصل مصوبه وزارت علوم (آیین‌نامه) نیز بر خلاف اصل سی‌ام قانون اساسی، ماده چهارم قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۰ و تبصره ماده ۷۱ مکرر قانون محاسبات عمومی کشور الحاقی ۱۳۹۳ / ۱۲ / ۰۴ است؛ زیرا آموزش عالی طبق قانون اساسی باید به صورت رایگان باشد و این اقدام بر خلاف قانون اساسی است.

 

همچنین هر گونه تحمیل هزینه از سوی دولت برای شهروندان باید متکی به قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی باشد و مجلس شورای اسلامی در این خصوص چنین اجازه‌ای را به وزارت علوم واگذار نکرده است.

فارغ از مسائل ماهوی، آیین‌نامه مذکور مصوب ۱۳۹۴ / ۰۷ / ۰۴ و ابلاغی ۱۳۹۴ / ۰۸ / ۱۰ است و مصوبه هیات امنا نیز در اردیبهشت ۱۳۹۶ به تصویب رسیده؛ در نتیجه علی‌القاعده نمی‌بایست نسبت به دانشجویانی که قبل از این تاریخ وارد دانشگاه شده اند و هیچ اطلاعی در این خصوص نداشته‌اند، اعمال می‌شد؛ اما دانشگاه مصوبه مذکور را عطف به ما سبق کرده و ایشان را نیز مشمول شهریه‌ها دانسته است. جالب توجه است که اکثر دانشجویان دانشگاه در تحمیل دروس جبران هیچ تقصیری نداشته‌اند و ملاک و معیار خاصی برای تحمیل این دروس وجود نداشته است.

۲) در شیوه نامه اجرایی دوره کارشناسی ارشد ناپیوسته مصوب ۱۳۹۵ / ۱۰ / ۲۰ شورای آموزشی دانشگاه، مقرر گردیده است که در صورت تداوم تحصیل در ترم ششم نوع دوره آموزشی از پژوهش محور به آموزش محور تغییر می‌یابد. اولاً چنین اقدامی خارج از حدود اختیارات مقام تصویب کننده بوده؛ زیرا در مصوبه وزرات علوم چنین فرضی پیش بینی نشده است. ثانیاً چنین اقدامی بر خلاف اصول و قواعد منطقی است؛ زیرا ممکن است دانشجویی بنا به اصلاحات پیشنهادی استاد راهنمای خود در اواخر ترم پنج مجبور باشد مدت تحویل پایان نامه را به تعویق بیاندازد. طبق شیوه نامه اخیر در صورت تعویق اساساً وضعیت تحصیلی دانشجو تبدیل به آموزش محور می‌شود که خلاف منطق است.

با توجه به مراتب فوق ما دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی اقدامات فوق الذکر را محکوم میکنیم و ضمن التزام به قانون به شرح ذیل درخواست‌های خود را در راستای قوانین و مقررات کشور از مسئولان دانشگاه شهید بهشتی اعلام می‌داریم:

۱ - حذف کامل تمامی بدهی‌های دانشجویان روزانه در خصوص شهریه دروس جبرانی و حذف محدودیت‌های ناشی از اعمال شهریه من جمله عدم امکان دریافت اجازه دفاع و دریافت گواهی به اشتغال به تحصیل و ... در راستای تکالیف قانونی دانشگاه طبق ماده چهارم قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب ۱۳۸۰ و تبصره ماده ۷۱ مکرر قانون محاسبات عمومی کشور.

۲ - نظارت بر دانشکده‌ها و گروه‌های آموزشی به منظور جلوگیری از تحمیل بلاوجه دروس جبرانی که بابت تحمیل هزینه به وزارت علوم می‌گردد تا از این طریق هزینه اضافی به سیستم آموزشی کشور تحمیل نشود که لازم باشد از دانشجویان مطالبه گردد.

۳ - اصلاح سریع شیوه نامه مربوط به تحصیل در دوره کارشناسی ارشد به منظور حل کردن مشکل سنوات در ترم ششم و اصلاح رویه غلط شیوه نامه در خصوص تبدیل دوره دانشجویان از پژوهش محور به آموزش محور در صورت تداوم تحصیل در سنوات قانونی ترم ششم و اطلاع رسانی به دانشجویان از طریق اطلاعیه‌های آموزشی.

۴ - ارائه تعهد مبتنی بر عدم دریافت جریمه و ارائه خدمات دانشجویی کامل نظیر خوابگاه و غذا به دانشجویانی که به دلیل داشتن ۸ واحد جبرانی و بیشتر، معمولا قادر به دفاع تا پایان نیمسال پنجم نمی‌باشند و بر اساس شیوه نامه وزارت علوم نیز، بنا به همین دلیل، یک نیمسال بیشتر به عنوان سنوات مجاز برای آنان در نظر گرفته شده است.

۵ - عدم تبعیض در ارائه خدمات دانشجویی نظیر مکان و اولویت اختصاص خوابگاه به دانشجویان دارای سنوات مجاز در نیمسال پنجم و ششم.»

دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی با تجمع و اعتراض و تنظیم یک شکایت‌نامه مستدل و ارسال آن به سازمان بازرسی کل کشور توانستند قدم بزرگی را بردارند که شاید برای دانشجویان سایر دانشگاه‌ها الگو شود و آن‌ها نیز همین راه را پیگیری کنند. حالا دانشجویان دانشگاه که متوجه شده‌اند می‌توانند با استدلال دقیق و استفاده از ابزار قانونی مطالبات خود را پیگیری کنند، سعی دارند خواسته‌های دیگرشان را نیز مطرح کنند و به قولی می‌خواهند «تا تنور داغ است نان را بچسبانند»

 

این دانشجویان درصدد هستند که شیوه‌نامه‌ای را که بر اساس آن دانشگاه می‌تواند در صورت شش ترمه شدن هر دانشجویی، مدرک تحصیلی او را «آموش محور» می‌کند را لغو کنند چرا که آن را امری غیرقانونی می‌دانند و معاونت آموزشی دانشگاه نیز آن را خطای سهوی دانسته است.

این دانشجویان در آخرین اقدام خود دست به انتشار ویدئویی کوتاه از برخورد رئیس دانشگاه با دانشجویان معترض زدند که خود جای تامل دارد.

در آخر باید دید دانشگاه شهید بهشتی که طی این سال‌ها همیشه تلاش کرده از حاشیه‌ها دوری کند و خود را وسط میدان کش مکش‌های دانشجویی نیندازد این بار با آماجی از حواشی پیش آمده برای خود چه می‌کند؟ آیا دانشجویان مطالبات به حق خود را عملی خواهند یافت یا خیر؟