به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو از مشهد، دومین جلسه دوره مطالعاتی زن و خانواده «دختران انقلاب»، از سوی واحد مطالعات زن و خانواده دفتر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه فردوسی با حضور دانشجویان نخبه و فعال فرهنگی دانشگاههای مشهد در آمفیتئاتر دانشکده دامپزشکی این دانشگاه برگزار شد.
زهرا سیاح، عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه موضوع جمعیت از حدود سال 90 به یک موضوع استراتژیک با ابعاد بسیار فراگیر در کشور تبدیل شده، اظهار کرد: بسیاری سعی داشتند این موضوع را سیاسی جلوه دهند که با مجاهدت رهبری در تکرار این موضوع و اهمیت آن منجر به این شد که این نتیجه به دست آید «موضوع جمعیت، موضوعی ملی است نه حزبی و جناحی».
سیاح، در تشریح شرایط جمعیتی ایران در حال حاضر گفت: برای بررسی این موضوع دو اصطلاح «نرخ باروری کامل» و «نرخ باروی جایگزین» مطرح میشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف در خصوص نرخ باروری کامل توضیح داد: این نرخ مربوط به متوسط تعداد فرزندان متولد شده به ازای هر زن است، به عبارت بهتر به متوسط اولاد برای هر خانواده نرخ باروری کامل اطلاق میشود.
وی همچنین درباره نرخ باروری جایگزین افزود: این نرخ مربوط به تعداد فرزندان یک خانواده بهطور متوسط برای جایگزینی نسل است تا نسل در معرض انقراض و سیر نزولی قرار نگیرد.
سیاح با بیان اینکه ممکن است با نگاه سطحی برای محاسبه نرخ باروری جایگزین به عدد 2 برسیم، متذکر شد: این محاسبه دارای اشکال است زیرا ممکن است به واسطه اتفاقات غیرمترقبهای مانند جنگ، زلزله و بیماری یا مرگ فرزندان پیش از والدین، امکان جایگزینی مسیر نشود.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به این مطلب که نرخ باروری در کشورهای پیشرفته 2.1 در نظر گرفته شده، بیان کرد: در کشور ایران با احتساب شرایط زلزلهخیزی و آمار تصادفات و غیره نرخ باروری جایگزین 2.5 در نظر گرفته شده است که این عدد در کشورهای آفریقایی به علت شیوع بیماریها و حوادث 3.3 است.
وی با بیان اینکه مطابق آخرین مختصات در سال 90 ایران از لحاظ باروری دارای نرخ 1.6 است، گفت: بالاترین آمار ولادت در دهه 60 اتفاق افتاد و پس از آن تا حدود سال 90 دچار سقوط شده و بعد از آن افزایش مییابد.
سیاح در همین خصوص یادآور شد: برخی با مشاهده این رشد جمعیتی دچار ذوقزدگی شده و موضوع جمعیت را حلشده دانستند در حالیکه اینگونه نیست.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف همچنین اظهار کرد: عدهای معتقدند کاهش نرخ باروری اتفاقی حاصل از مدرنیته و تغییر سبک زندگی است و در همه دنیا تغییر سبک زندگی منجر به کاهش این نرخ شده، بنابراین نباید احساس خطر کرد.
وی ادامه داد: با بررسی رفتار متوسط کشورهای دنیا و کاهش نرخ باروری به دلیل مدرنیتهشدن مشاهده میشود این نرخ با کاهش 30 درصدی روبهرو شده در حالیکه در ایران حدود 70 درصد بوده است که اختلاف زیادی دارد.
سیاح با بیان اینکه جمعیتشناسان غربی و حتی مراکز اندیشههای استراتژیک مطالعات گستردهای بر روی جمعیت ایران انجام دادند، اظهار کرد: آنها معتقدند ایرانیان در سالهای معاصر دو انقلاب انجام دادند، انقلاب سیاسی سال 1357 و دیگری انقلاب در کاهش نرخ باروری که در تمام دنیا بیسابقه بوده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به اینکه نرخ باروری در سال 65 در آغاز تحولات تنظیم جمعیت 6.6 بوده، تشریح کرد: در این زمان سیاستگذاران جمعیت در افقی 20 ساله، چهار برنامه پنج ساله را برنامهریزی کردند و تلاش شد نرخ 6.6 به 4 کاهش یابد.
وی تصریح کرد: هدفی که بنا بود طی 20 سال محقق شود در سال 71 محقق شد و در سال 72 نیز قانون جامع تنظیم خانواده و جمعیت در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید در حالیکه قبل از آن به هدف مورد نظر رسیده بودیم.
سیاح در تشریح این قانون گفت: این قانون سختگیرانه و با مجازاتهایی مانند نداشتن حق بیمه و اولاد برای فرزند سوم به بعد همراه بود و تمام دستگاهها نیز در راستای کاهش تعداد فرزندان فرهنگسازی و فعالیت کردند بهطوریکه هیچ برنامه فرهنگی با موفقیت این طرح در کشور اجرا نشد.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با توضیح اینکه هنگامی که اکثریت جمعیت کشوری 15 تا 66 سال باشد، بیشتر جمعیت این کشور مولد هستند، عنوان کرد: این کشور اگر بتواند از این موقعیت به خوبی استفاده کند میتواند پنجره جمعیتی جهش اقتصاد و توسعه داشته باشد.
وی یادآور شد: چنین پدیدهای در هر تمدن فقط یکبار اتفاق میافتد و گفته شده در صورت استفاده خوب سیاستمردان از این موقعیت، میتوانند راه صد ساله را یک شبه طی کنند که کشورهایی مانند هنگکنگ، ژاپن و چین این وضعیت بهره خوبی بردند و دلیل موفقیتهای کسبشده کشور در ورزش و علم به دلیل قرار گرفتن در این موقعیت است.
سیاح با اشاره به اینکه در حال حاضر ما در پنجره جمعیتی قرار داریم، هشدار داد: این پنجره جمعیتی از سال 1410 شروع به بسته شدن میکند، هرچند دیگران در مطالعات اقتصادیشان مطابق آن عمل کرده و با تشدید تحریمها تلاش کردند کشور نتواند به اقتصاد و توسعه بپردازد.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با بیان اینکه ژاپنیها معتقدند توان باروری به فرهنگ باروری بستگی دارد، یادآور شد: کشور ژاپن برای این موضوع برنامههای تشویقی فراوانی طرح کرده است و برای آن میلیاردها هزینه کرده است.
وی همچنین گفت: برای رفع مشکلاتی مانند ازدواج، اشتغال و غیره باید از 20 سال پیش برنامهریزی صورت میگرفته است و نباید اینگونه صورت مسئله افزایش جمعیت را پاک کرد.
سیاح اظهار کرد: این سوال مطرح میشود که چرا همزمان با تلاش غرب برای افزایش جمعیت خود، ایران با کمکهای بینالمللی سیاستهای کنترل جمعیتی را آغاز میکند و مورد تشویق آنها نیز قرار میگیرد؟
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: سازمان عفو بینالملل که در جزوهای با عنوان «باشد که زاد و ولد کنید» که به زبان فارسی برای مسوولان جمهوری اسلامی ایران ارسال کرده، با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری درباره افزایش جمعیت، به تمسخر اقدامات ایران پرداخته است.
وی با اشاره به اینکه در این جزوه، از رویکردهای افزایش جمعیتی ایران یاد شده و با جملاتی تهدیدگونه در برابر آن موضعگیری شده است، تصریح کرد: در طول مدت تحریمها به ویژه تحریمهای دارویی علیه کشور، نهتنها کشور برای واردات داروهای پیشگیری از بارداری تحریم نبود بلکه این داروها ارزانتر نیز داده میشد و گاهی به دلیل خرید این داروها به کشور وام تعلق میگرفت.
سیاح با بیان اینکه جنگ جمعیتی به دو نوع عملیات نظامی غیرمسلحانه و عملیات نظامی مسلحانه تقسیم میشود، اظهار داشت: ظرف دو سال گذشته میزان برنامههای تهیه شده در شبکههایی مانند بیبیسی فارسی، منوتو، جم تیوی در خصوص تمسخر افزایش جمعیت و فرزندآوری به مراتب بیشتر از برنامههای صداوسیما بوده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف ادامه داد: همچنین طبق اعلام وزارت اطلاعات، 30 هزار سایت و وبلاگ بهطور همزمان برای فعالیت و تمسخر این موضوع فعالیت کردهاند.
وی درباره جنگ جمعیتی غیرمسلحانه توضیح داد: در این نوع جنگ برای کم شدن جمعیت سایر کشورهای نظام سلطه از جمله کشورهای جهان سوم و آفریقایی، بهطور خاص کشورهای مسلمان و بهطور ویژهتر شیعیان تلاش شده است.
سیاح در خصوص روشهای عملیات نظامی غیرمسلحانه اظهار کرد: صدور بیماریهای مسری مانند ایدز، ابولا، آنفولانزای خوکی و غیره به این صورت که با ساخت بیماری بهطور معمول آن را در آفریقا آزمایش میکنند و گاهی ممکن است دامنگیر خودشان شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف در خصوص ساخت واکسنهای آلوده توسط کشورهای غربی تشریح کرد: آمریکاییها مجموعهای از عملیات نظامی بدون اسلحه را تعریف کردند و غذا و دارو نیز یکی از وسایلی است که با آن سیطره بر دنیا را تعریف کردهاند.
وی در رابطه با روشهای جنگ جمعیتی در جهان اظهار کرد: حشرهکشهای آلوده، کودهای آلوده و بذرهای یکبار مصرف روشهایی است که برای جنگ جمعیتی به کار رفته است و آنچه که صادر میکنند با آنچه در در کشور خودشان مصرف میکنند کاملا متفاوت است.
سیاح در ادامه توضیح داد: جنگ نظامی با کشتار یکی از ترفندهای جنگ جمعیتی است و کشتههای کشورهای مختلف بیشتر شامل زنان، کودکان و غیرنظامیان است، بنابراین اسم این کار جنگ نیست بلکه نسلکشی است.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف همچنین متذکر شد: برژینسکی، از سیاسمتداران آمریکا در روزنامه والاستریت گفته بود با ایران بازی بلندمدتی را آغاز کنید و زمان را بخرید، زیرا تغییرات جمعیتی ایران و تغییر نسل، به نفع رژیم جاری نیست.
وی خاطرنشان کرد: در طول هشت سال جنگ تحمیلی در مجموع حوادثی مانند موشکباران، بمباران و غیره کشور ایران حدود 300 هزار شهید تقدیم کرده است.
سیاح با بیان اینکه ظرف 25 سال گذشته حدود 3 میلیون عمل ناباروری زنان در کشور اتفاق افتاده که حدود 10 برابر کشتههای جنگ بوده است، همچنین عمل ناباروری مردان در کشور سه برابر متوسط جهانی بوده است، گفت: آمار مرگومیر در کشور بر اثر تصادفات با فرهنگسازی و آموزشها و تلاشهای صورت گرفته از 20 هزار به حدود 16 هزار رسیده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف در همین خصوص افزود: طبق گفته برخی از مسوولان وزارت بهداشت آمار سقط جنین در سال گذشته حدود 300 هزار مورد بوده که کمتر از 10 درصد آن با مجوز پزشک قانونی انجام میشود، یعنی معادل کشتههای هشت سال جنگ تحمیلی، در مورد قبح این کار چقدر فرهنگسازی انجام میشود؟
وی چالشهای ناشی از کاهش جمعیت را سه دسته اقتصادی، سیاسی ـ امنیتی و فرهنگی ـ اجتماعی دانست و اظهار کرد: جمعیت سالخورده نیاز به هزینههای بهداشتی، سلامت و بیمه بیشتری دارد و بیمههای بازنشستگی با سونامی بازنشتگان مواجه میشوند.
سیاح افزود: کشوری با جمعیت کم با کاهش اقتدار سیاسی، کاهش قوای نظامی و محافظهکار شدن سیاستمداران و مشکلات امنیتی به دلیل تراکم پایین جمعیت روبهروست.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف اضافه کرد: روابط فرزندان دچار آسیب میشود و نرخ پایین باروری نهادینه میشود که در این صورت دیگر قابل تغییر نیست.
وی با اشاره به اینکه «تکفرزندی» اتفاق عجیبی است، گفت: در سال 93 تعداد خانوادههای تکفرزند از مرز 33 درصد گذشت که این امر موجب گوشهگیری، پرکردن اوقات فراغت با رسانهها، کم شدن انسجام خانواده و بلوغ زودرس میشود.
سیاح در تشریح سیاستهای جمعیتی کشورهای مختلف گفت: در سوئد، برای تشویق پدران و مادران به فرزندآوری تخفیف ساعات کاری به همراه دریافت مزایای شغلی، تصویب قوانین گسترده در زمینه ایجاد مراکز حمایتی غیرانتفاعی برای مراقبت روزانه از کودکان و برخورداری از مزایای مرخصی ویژه، برای مادرانی که تا 30 ماه پس از تولد فرزند قبلی، فرزند دیگری به دنیا آورند، در نظر گرفته شده است.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به ممنوعیت سقط جنین در ترکیه و معالجه رایگان نابارورسازی زنان و مردان در ترکیه، گفت: اردوغان اعلام کرده اگر خانوادهها سه فرزند داشته باشند کشور میتواند تا حدودی ساختار فعلی را حفظ کند ولی برای پویایی در رشد جمعیت باید تعداد فرزندان افزایش یابد.
وی همچنین درباره سیاستهای جمعیتی رژیم صهیونیستی بیان کرد: هدف از ازدواج در میان قوم یهود افزایش جمعیت است و تأهل برای ازدیاد قوم بنیاسرائیل عامل مهمی تلقی شده و پذیرش آن بر هر یهودی واجب است.
سیاح ادامه داد: شورای افزایش جمعیت اسرائیل با همکاری کابینه رژیم صهیونستی سال 1246 شمسی تأسیس شد و برای تشویق زنان اسرائیلی به زایش بیشتر، کمک مالی چشمگیری را به آنان اختصاص داد.
عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی شریف در همین خصوص اظهار کرد: برای اسرائیلیها داشتن چهار فرزند مقرر شده و کارمندان بازنشسته که دارای فرزند بیشتری هستند، حقوق بازنشستگی بیشتری دریافت میکنند.
وی در ادامه افزود: نظریهپردازان صهیونیستی همواره به نقش موثر و سازنده زنان متدین یهودی در تقویت رژیم اشغالگر قدس اشاره میکنند، این عده معتقدند زنانی برای اسرائیل مفیدترند که صاحب هشت فرزند باشند.
سیاح در پایان خاطرنشان کرد: یکی از شعارهای انتخاباتی پوتین برای ریاست جمهوری روسیه این بود که «به من رأی دهید تا با افزایش جمعیت جامعهای قدرتمند بسازم» و در همین راستا بارها از خانوادههای پرجمعیت تقدیر کرده است.