معاون پژوهشی شریف در گفتگو با دانشجو:
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دانشگاه صنعتی شریف یکی از سرآمدان فعالیت های پژوهشی در میان دانشگاه‌های کشور است. دانشگاهی موفق که بسیاری از ابتکاراتش در حوزه‌های پژوهشی مورد توجه سایر دانشگاه‌های کشور قرار گرفته. از این رو با محمدرضا موحدی معاون پژوهشی دانشگاه شریف به گفتگو نشستیم تا کمی بیشتر از زیروبم فعالیت‌های پژوهشی شریف بدانیم.
دانشگاه شریف به نسبت دیگر دانشگاه ها در زمینه پژوهشی فعالیت های بسیاری داشته و موفق به جذب شرکت‌ها و نهادهای بیرونی شده است و از خدمات آنان نیز استفاده هم می کند ، آیا این فعالیت‌ها ادامه دارد ؟
اگر فعالیت های پژوهشی یک زنجیره در نظر گرفته شود این زنجیره از پژوهش‌های کاربردی آغاز می‌شود ، در یک گروه تحقیقاتی از زمانی که یک دانش به فناوری و بعد فناوری تا به مراحل آماده سازی رسد افرادی که توان سرمایه گذاری در فناوری را دارند باید اقدامات لازم را انجام دهند تا تحقیقات به دست آمده به شرکت دانش بنیان تبدیل شود .
دانشگاه شریف برنامه ریزی هایی را در نظر گرفته تا بتواند بستر حمایتی مناسبی را در زمینه سرویس دهی و خدمات رسانی بهتر در صنعت و ارتباط با دانشگاه ارائه دهد.
دانشگاه صنعتی شریف حمایتی تحت عنوان مجتمع خدمات فناوری با سازماندهی اعضای هیئت علمی و مجموعه ای از دفاتر و مراکز در دانشگاه تاسیس کرده که با استفاده از نام و حمایت های دانشگاه با مراکز گوناگون قراردادهایی را در صنعت منعقد می کند.
این گونه فعالیت‌ها در گذشته در دانشکده‌ها انجام می شده است اما فضایی متناسب به فعالیت خود را نداشتند و اکثر دانشجویان در این گونه مراکز مشغول فعالیت می شدند در صورتی که دانشجویان شرایط خاصی مانند درس و امتحان دارند و نمی توانند همیشه در این مراکز فعالیت کنند ، پژوهشگران دائمی و فارغ التحصیلان باید به صورت حرفه ای در این مراکز مشغول فعالیت شوند تا قراردادهای بهتری منعقد و خدمات بهتری ارائه شود .
در مجتمع خدمات فناوری چند شرکت مستقر است؟
در مجتمع خدمات فناوری هیچ شرکت دانش بنیانی مستقر نیست و فقط دفاتری با مدیریت اعضای هیئت علمی ، فارغ التحصیلان و پژوهشگران در زمینه پژوهش های صنعتی و سازمانی فعالیت می کنند.
تاکنون در حوزه توسعه فناوری و تجاری سازی چه فعالیت هایی در دانشگاه انجام شده است؟
اعضای هیئت علمی در حوزه توسعه فناوری و تجاری سازی ، فناوری را با تحقیقات به نتیجه رساندند و دانش فنی را توسعه دادند که حاصل آن تولید یک محصول سخت افزار و نرم افزار بوده است.امروزه با توجه به قابلیت های موجود یک محصول و توان عرصه و فروش آن در بازار از محصولات حمایت خواهیم کرد ، در بازار طرح هایی برای تولید نمونه های اولیه نیاز به سرمایه گذار دارد که بعد از تولید هم نمونه های اولیه محصول باید استاندارد و گواهینامه لازم را برای ورود به بازار اخذ کنند در این راستا دانشگاه از اساتید حمایت می کند تا فناوری های توسعه یافته ای را آماده کنند ، بعد از عرصه در بازار شرایطی را ایجاد خواهیم کرد که در خارج از کشور محصولات معرفی و در مراحل بعد تجاری سازی شوند ، این گونه شرکت هایی که با این روش فعالیت می کنند در خارج از دانشگاه مستقر هستند .
کمی از پارک فناوری دانشگاه بگویید. چرا و به چه هدفی تاسیس شده؟
پارک فناوری در اطراف دانشگاه شریف تاسیس شد. برخی از شرکت ها فقط عضو پارک هستند و در پارک حضور فیزیکی ندارند اما شرکت هایی که در پارک حضور فیزیکی دارند از معافیت مالیاتی برخوردار هستند ، در مجتمع خدمات فناوری شریف مجموعه‌ای از شتاب دهنده ها قرار دارند و تیم های دانشجویی در حوزه های مختلف می توانند ایده های خود را مطرح و مورد حمایت قرار گیرند تا در نهایت ایده آن ها به شرکت های دانش بنیان تبدیل شود .
چگونه استارت آپ ها در دانشگاه پیشرفت کرده اند ؟
پیشرفت استارتاپ‌ها ممکن است از ایده‌های دانشجویی یا فعالیت‌های محققان در تیم‌های اساتید و یا دانشجویان باشد که بعد از تلاش‌های اولیه قابلیت عرضه پیدا کرده اند. استارتاپ‌های موجود در واقع استارتاپ‌هایی بودند که در گام اول به مرکز رشد منتقل شده بودند و بعد از سه سال مستقر شدن در مرکز رشد به شرایط کنونی تبدیل شده اند.
شتاب دهنده ها چه مراحلی برای برگزیده شدن در دانشگاه را طی کرده اند؟
دانشگاه شریف به نسبت دیگر دانشگاه ها در زمینه پژوهشی فعالیت های بسیاری داشته و موفق به جذب شرکت‌ها و نهادهای بیرونی شده است و از خدمات آنان نیز استفاده هم می کند ، آیا این فعالیت‌ها ادامه دارد ؟
اگر فعالیت های پژوهشی یک زنجیره در نظر گرفته شود این زنجیره از پژوهش‌های کاربردی آغاز می‌شود ، در یک گروه تحقیقاتی از زمانی که یک دانش به فناوری و بعد فناوری تا به مراحل آماده سازی رسد افرادی که توان سرمایه گذاری در فناوری را دارند باید اقدامات لازم را انجام دهند تا تحقیقات به دست آمده به شرکت دانش بنیان تبدیل شود .
دانشگاه شریف برنامه ریزی هایی را در نظر گرفته تا بتواند بستر حمایتی مناسبی را در زمینه سرویس دهی و خدمات رسانی بهتر در صنعت و ارتباط با دانشگاه ارائه دهد.
دانشگاه صنعتی شریف حمایتی تحت عنوان مجتمع خدمات فناوری با سازماندهی اعضای هیئت علمی و مجموعه ای از دفاتر و مراکز در دانشگاه تاسیس کرده که با استفاده از نام و حمایت های دانشگاه با مراکز گوناگون قراردادهایی را در صنعت منعقد می کند.
این گونه فعالیت‌ها در گذشته در دانشکده‌ها انجام می شده است اما فضایی متناسب به فعالیت خود را نداشتند و اکثر دانشجویان در این گونه مراکز مشغول فعالیت می شدند در صورتی که دانشجویان شرایط خاصی مانند درس و امتحان دارند و نمی توانند همیشه در این مراکز فعالیت کنند ، پژوهشگران دائمی و فارغ التحصیلان باید به صورت حرفه ای در این مراکز مشغول فعالیت شوند تا قراردادهای بهتری منعقد و خدمات بهتری ارائه شود .
در مجتمع خدمات فناوری چند شرکت مستقر است؟
در مجتمع خدمات فناوری هیچ شرکت دانش بنیانی مستقر نیست و فقط دفاتری با مدیریت اعضای هیئت علمی ، فارغ التحصیلان و پژوهشگران در زمینه پژوهش های صنعتی و سازمانی فعالیت می کنند.
تاکنون در حوزه توسعه فناوری و تجاری سازی چه فعالیت هایی در دانشگاه انجام شده است؟
اعضای هیئت علمی در حوزه توسعه فناوری و تجاری سازی ، فناوری را با تحقیقات به نتیجه رساندند و دانش فنی را توسعه دادند که حاصل آن تولید یک محصول سخت افزار و نرم افزار بوده است.امروزه با توجه به قابلیت های موجود یک محصول و توان عرصه و فروش آن در بازار از محصولات حمایت خواهیم کرد ، در بازار طرح هایی برای تولید نمونه های اولیه نیاز به سرمایه گذار دارد که بعد از تولید هم نمونه های اولیه محصول باید استاندارد و گواهینامه لازم را برای ورود به بازار اخذ کنند در این راستا دانشگاه از اساتید حمایت می کند تا فناوری های توسعه یافته ای را آماده کنند ، بعد از عرصه در بازار شرایطی را ایجاد خواهیم کرد که در خارج از کشور محصولات معرفی و در مراحل بعد تجاری سازی شوند ، این گونه شرکت هایی که با این روش فعالیت می کنند در خارج از دانشگاه مستقر هستند .
کمی از پارک فناوری دانشگاه بگویید. چرا و به چه هدفی تاسیس شده؟
پارک فناوری در اطراف دانشگاه شریف تاسیس شد. برخی از شرکت ها فقط عضو پارک هستند و در پارک حضور فیزیکی ندارند اما شرکت هایی که در پارک حضور فیزیکی دارند از معافیت مالیاتی برخوردار هستند ، در مجتمع خدمات فناوری شریف مجموعه‌ای از شتاب دهنده ها قرار دارند و تیم های دانشجویی در حوزه های مختلف می توانند ایده های خود را مطرح و مورد حمایت قرار گیرند تا در نهایت ایده آن ها به شرکت های دانش بنیان تبدیل شود .
چگونه استارت آپ ها در دانشگاه پیشرفت کرده اند ؟
پیشرفت استارتاپ‌ها ممکن است از ایده‌های دانشجویی یا فعالیت‌های محققان در تیم‌های اساتید و یا دانشجویان باشد که بعد از تلاش‌های اولیه قابلیت عرضه پیدا کرده اند. استارتاپ‌های موجود در واقع استارتاپ‌هایی بودند که در گام اول به مرکز رشد منتقل شده بودند و بعد از سه سال مستقر شدن در مرکز رشد به شرایط کنونی تبدیل شده اند.
شتاب دهنده ها چه مراحلی برای برگزیده شدن در دانشگاه را طی کرده اند؟
در سامانه «ستاک» دانشجویان ایده ها و طرح های خود را مطرح می کنند و بعد از بررسی های کمیته شتاب دهی اگر ایده قابلیت عرضه داشته باشد تا حدودی مورد حمایت قرار می گیرند ، مهم ترین نکته این است افرادی در فضای شتاب دهی حضور دارند که سازندگان گذشته استارت آپ ها بوده اند و تجربه کافی دارند و می توانند به افراد راهنمایی و خدمات مورد نیاز بدهند. اما اگر بعد از مدتی استارت آپ ها بخواهند از فضای شتاب دهنده ها برای تبدیل شدن به شرکت خارج شوند باید ابتدا درخواست عضویت در مراکز رشد را بدهند و بعد از اینکه به شرکتی بزرگ تبدیل شدند باید به پارک های فناوری منتقل شوند .
شرکت های دانش بنیانی که در اطراف دانشگاه مستقر هستند چگونه سازماندهی می شوند؟
شرایط حضور در پارک های فناوری چیست؟
اگر شرکت ها در پارک مستقر باشند چه مزیت هایی برای آن ها دارد؟
مزیت هایی مانند معافیت مالیاتی، خدمات اداری و حسابداری که به صورت یکپارچه به همه شرکت ها سرویس می دهند ، زمانی که شرکت ها در پارک ها مستقر باشند جز شرکت های دانش بنیان محسوب می شوند .
ظرفیت پارک‌ها از لحاظ فیزیکی چه میزان است؟
در حال حاضر شرکت‌هایی که خواستار مستقر شدن در پارک‌ها باشند و فضای کاری نداشته باشند می‌توانند برای مستقر شدن در پارک ثبت نام کنند، اما ظرفیت دانشگاه محدود است. در این راستا برنامه هایی در نظر گرفته شده اما برنامه ای برای خریدن زمین برای فضای فیزیکی پارک نیست ، ما در دانشگاه می توانیم جهت مستقر شدن شرکت ها در ساختمانی مذاکراتی داشته باشیم تا شرکت های خصوصی بتوانند محل در نظر گرفته شده را خریداری کنند .
در حال حاضر دانشگاه فقط می‌تواند بستری برای شرکت‌ها فراهم کند تا شرکت به طور متمرکز در ساختمانی مستقر شوند ، دانشگاه در این زمینه پیگیر است تا با سازمان ها همکاری های لازم را انجام دهد بر این اساس برج‌های فناوری در نظر گرفته شده که شرکت‌ها خریداری کنند.
روند اعطای تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی برای شرکت‌های دانش بنیان چگونه است؟
پارک دانشگاه شریف هنوز نوپا است و سرویس دهی و خدمات آن در آینده بیشتر خواهد شد و دانشگاه پیگیر افزایش خدمات است ، فراهم کردن فضا برای فعالیت شرکت ها سبب هم افزایی شرکت‌ها می‌شود و در واقع اکوسیستمی ایجاد می‌شود که شرکت‌ها جذب شوند. امکان بهره برداری از نیروی انسانی دانشگاه و تعامل با دانشگاه در پارک‌ها بستر‌هایی بر ای فعالیت بهتر شرکت ها است. در واقع دانشگاه به صورت R&D برای شرکت‌ها عمل می‌کنند. اصولا تفاوت پارک‌های دانشگاه و دیگر پارک‌ها این است که هرچه شرکت ها دانش بنیان‌تر باشد باید در پارک‌های علم و فناوری دانشگاه مستقر شوند در این راستا دانشگاه شریف بررسی هایی را انجام می دهد.
برنامه مشترکی برای همکاری با دیگر دانشگاه‌ها دارید؟
با دانشگاه‌های سطح یک کشور جلسات متعددی برگزار می شود و همه مسئولین دانشگاه اعم از معاونان پژوهشی، اداری، مالی با یکدیگر تبادل نظر دارند و در این زمینه دبیرخانه مشترکی نیز تاسیس شده که در این جمع مسائل قانون گذاری در حوزه تحقیقات یا آئین نامه مرتبط با دانشگاه‌ها بیان می شود که در بسیاری از موارد سبب افزایش همکاری‌هایی بین دانشگاهیان می شود .
با کدام دانشگاه‌ها ارتباط دارید؟
دانشگاه شریف با دانشگاه هایی مانند تهران، امیرکبیر، علم و صنعت، صنعتی اصفهان، شیراز، تبریز، اصفهان، فردوسی، مشهد، علامه، خواجه نصیر ارتباط دارد.
دانشگاه‌ها در خصوص ارتباط با صنعت برنامه‌ای دارند؟
ارتباط با صنعت بحثی کلی است و برای اینکه ارتباط معنادار کامل و پیوسته بین صنعت و دانشگاه ایجاد شود طرفین باید احساس نیاز کنند. با بخشنامه نمی‌توان هیچ دانشگاهی را اجبار کرد. به عنوان مثال من اگر متولی صنعت باشم باید احساس نیاز کنم تا بتوانم در بازار رقابت کنم و محصولم موفق شود و لازمه آن استفاده از تحقیقات علمی دانشگاهی است. دانشگاهیان باید بدانند بدون ارتباط صنعت دانشگاه موفق نخواهد شد مگر اینکه صرفا واحد آموزشی باشند . به هر حال دانشگاه و صنعت باید با یکدیگر باید همکاری کنند و نیاز به یکدیگر داشته باشند. صنعت نباید خود را از دانشگاه بی نیاز بداند در شرایطی که صنعت هر چه لازم دارد از خارج از کشور وارد و لیسانس خریداری می کند در کشور هیچ نوآوری صورت نمی‌گیرد و ارتباط با صنعت ایجاد نمی‌شود.
شرکت های دانش بنیانی که در اطراف دانشگاه مستقر هستند چگونه سازماندهی می شوند؟
براساس تحقیقات ۴۰۰ شرکت در اطراف دانشگاه مستقر هستند که برخی از آنان تیم‌های استارت آپ فارغ التحصیلان دانشگاه شریف و برخی شرکت‌های خصوصی هستند که از مزیت بزرگی مانند حضور و توانمندی اساتید استفاده می‌کنند و از لحاظ اقتصادی پروژه‌هایشان ارزان‌تر به پایان می‌رسد.
شرایط حضور در پارک های فناوری چیست؟
شرکت‌های دانش بنیان باید از لحاظ کیفیت و دانش بنیان بودن و گردش مالی باید افق روشنی داشته باشند که بنابر این شرایط افراد در پارک پذیرش می‌شوند، از سال گذشته تا کنون ۳۰ شرکت در فضای فیزیکی پارک و برخی خارج از پارک پذیرفته شده اند.
اگر شرکت ها در پارک مستقر باشند چه مزیت هایی برای آن ها دارد؟
مزیت هایی مانند معافیت مالیاتی، خدمات اداری و حسابداری که به صورت یکپارچه به همه شرکت ها سرویس می دهند ، زمانی که شرکت ها در پارک ها مستقر باشند جز شرکت های دانش بنیان محسوب می شوند .
ظرفیت پارک‌ها از لحاظ فیزیکی چه میزان است؟
در حال حاضر شرکت‌هایی که خواستار مستقر شدن در پارک‌ها باشند و فضای کاری نداشته باشند می‌توانند برای مستقر شدن در پارک ثبت نام کنند، اما ظرفیت دانشگاه محدود است. در این راستا برنامه هایی در نظر گرفته شده اما برنامه ای برای خریدن زمین برای فضای فیزیکی پارک نیست ، ما در دانشگاه می توانیم جهت مستقر شدن شرکت ها در ساختمانی مذاکراتی داشته باشیم تا شرکت های خصوصی بتوانند محل در نظر گرفته شده را خریداری کنند .
در حال حاضر دانشگاه فقط می‌تواند بستری برای شرکت‌ها فراهم کند تا شرکت به طور متمرکز در ساختمانی مستقر شوند ، دانشگاه در این زمینه پیگیر است تا با سازمان ها همکاری های لازم را انجام دهد بر این اساس برج‌های فناوری در نظر گرفته شده که شرکت‌ها خریداری کنند.
روند اعطای تسهیلات صندوق نوآوری و شکوفایی برای شرکت‌های دانش بنیان چگونه است؟
پارک دانشگاه شریف هنوز نوپا است و سرویس دهی و خدمات آن در آینده بیشتر خواهد شد و دانشگاه پیگیر افزایش خدمات است ، فراهم کردن فضا برای فعالیت شرکت ها سبب هم افزایی شرکت‌ها می‌شود و در واقع اکوسیستمی ایجاد می‌شود که شرکت‌ها جذب شوند. امکان بهره برداری از نیروی انسانی دانشگاه و تعامل با دانشگاه در پارک‌ها بستر‌هایی بر ای فعالیت بهتر شرکت ها است. در واقع دانشگاه به صورت R&D برای شرکت‌ها عمل می‌کنند. اصولا تفاوت پارک‌های دانشگاه و دیگر پارک‌ها این است که هرچه شرکت ها دانش بنیان‌تر باشد باید در پارک‌های علم و فناوری دانشگاه مستقر شوند در این راستا دانشگاه شریف بررسی هایی را انجام می دهد.
برنامه مشترکی برای همکاری با دیگر دانشگاه‌ها دارید؟
با دانشگاه‌های سطح یک کشور جلسات متعددی برگزار می شود و همه مسئولین دانشگاه اعم از معاونان پژوهشی، اداری، مالی با یکدیگر تبادل نظر دارند و در این زمینه دبیرخانه مشترکی نیز تاسیس شده که در این جمع مسائل قانون گذاری در حوزه تحقیقات یا آئین نامه مرتبط با دانشگاه‌ها بیان می شود که در بسیاری از موارد سبب افزایش همکاری‌هایی بین دانشگاهیان می شود .
با کدام دانشگاه‌ها ارتباط دارید؟
دانشگاه شریف با دانشگاه هایی مانند تهران، امیرکبیر، علم و صنعت، صنعتی اصفهان، شیراز، تبریز، اصفهان، فردوسی، مشهد، علامه، خواجه نصیر ارتباط دارد.
دانشگاه‌ها در خصوص ارتباط با صنعت برنامه‌ای دارند؟
ارتباط با صنعت بحثی کلی است و برای اینکه ارتباط معنادار کامل و پیوسته بین صنعت و دانشگاه ایجاد شود طرفین باید احساس نیاز کنند. با بخشنامه نمی‌توان هیچ دانشگاهی را اجبار کرد. به عنوان مثال من اگر متولی صنعت باشم باید احساس نیاز کنم تا بتوانم در بازار رقابت کنم و محصولم موفق شود و لازمه آن استفاده از تحقیقات علمی دانشگاهی است. دانشگاهیان باید بدانند بدون ارتباط صنعت دانشگاه موفق نخواهد شد مگر اینکه صرفا واحد آموزشی باشند . به هر حال دانشگاه و صنعت باید با یکدیگر باید همکاری کنند و نیاز به یکدیگر داشته باشند. صنعت نباید خود را از دانشگاه بی نیاز بداند در شرایطی که صنعت هر چه لازم دارد از خارج از کشور وارد و لیسانس خریداری می کند در کشور هیچ نوآوری صورت نمی‌گیرد و ارتباط با صنعت ایجاد نمی‌شود.
تا زمانی که دانشگاه احساس نکند که برای ادامه فعالیت نیاز به تاثیرگذاری اجتماعی دارد ارتباط شکل نمی‌گیرد زیرا دانشگاه و صنعت هر دو موضوعات وارداتی از خارج از کشور هستند. دانشگاه برای اینکه موفقیت خود را تضمین کند باید با صنعت ارتباط داشته باشد به همین ترتیب صنعت هم باید نیاز به دانشگاه داشته باشد. برای اینکه این ارتباط ایجاد شود باید اول احساس نیاز حس شود اگر در حوزه‌ای مهم احساس نیاز ایجاد شود متوجه خواهیم شد که خیلی خوب دانشگاه و صنعت با یکدیگر همکاری می‌کنند و به یکدیگر نیاز دارند.
مسائل اصلی و مهم صنعت این است که صنعت باید پویایی داشته باشد وبرای ادامه بقای خود نیاز به کار کردن با دانشگاه دارد .مانند اینکه در صنعت خودروسازی یک خودروساز احساس کند اگر سراغ تحقیقات دانشگاهی نرود ماشینی که تولید می کند به فروش نخواهد رسید و با تکنولوژی توان رقابت ندارد این احساس نیاز ایجاد می شود اما امروزه خودروساز بدون هیچ نوآوری خودروی خود را از خارج از کشور وارد می‌کند و طبیعی است که به سراغ دانشگاه نمی‌رود مگر اینکه به اجبار بخشنامه که در این عرصه اثرگذار هم نخواهد بود البته اخیرا در حوزه‌های دفاعی و دیگر حوزه‌ها محصولاتی که نیاز بوده به دلیل تحریم‌ها توان وارد کردن از خارج کشور نبوده است .
در سال جدید دانشگاه تفاهم نامه جدیدی را منعقد کرده است؟
مسائل اصلی و مهم صنعت این است که صنعت باید پویایی داشته باشد وبرای ادامه بقای خود نیاز به کار کردن با دانشگاه دارد .مانند اینکه در صنعت خودروسازی یک خودروساز احساس کند اگر سراغ تحقیقات دانشگاهی نرود ماشینی که تولید می کند به فروش نخواهد رسید و با تکنولوژی توان رقابت ندارد این احساس نیاز ایجاد می شود اما امروزه خودروساز بدون هیچ نوآوری خودروی خود را از خارج از کشور وارد می‌کند و طبیعی است که به سراغ دانشگاه نمی‌رود مگر اینکه به اجبار بخشنامه که در این عرصه اثرگذار هم نخواهد بود البته اخیرا در حوزه‌های دفاعی و دیگر حوزه‌ها محصولاتی که نیاز بوده به دلیل تحریم‌ها توان وارد کردن از خارج کشور نبوده است .
در سال جدید دانشگاه تفاهم نامه جدیدی را منعقد کرده است؟
به طور مداوم در داخل کشور در حوزه روابط بین الملل و دانشگاه‌های خارج از کشور و برخی از سازمان‌هایی که شرکای استراتژیک دانشگاه هستند پروژه‌هایی مشترک و ارتباط با صنعت برقرار شده و اخیرا پیگیر هستیم با وزارت نیرو و شرکت همراه اول تفاهم نامه ای را منعقد کنیم البته زمینه همکاری از قدیم با همراه اول وجود داشته ، اما امروز به دنبال مسیر جدیدی در این عرصه هستیم.
جشنواره یا مسابقات شاخصی برای امسال در دانشگاه پیش بینی کرده اید؟
مسابقات و ایونت ها به طور مداوم هر هفته در دانشگاه برگزار می شود ، در حال حاضر طراحی استارتاپ‌های تری گر و استارتاپ لکوکاپ در حوزه پرورش استعداد دانش آموزان و استعدادیابی آن‌ها است را تقویت می‌کنیم.
ارسال نظرات