علیزاده در گفتگو با دانشجو:
عیسی علیزاده، معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، درباره فعالیت‌های فرهنگی این نهاد گفت:اگر گفته باشیم که اساس تاسیس و راه اندازی جهاد دانشگاهی فعالیت‌های فرهنگی بوده و با این هدف تشکیل شده شاید سخن خیلی دور از واقع نباشد، چون سال‌هایی که جهاد دانشگاهی تاسیس شد، سال‌های بعد انقلاب بود که احساس می‌کردند فعالیت فرهنگی و علمی در دانشگاه‌ها باید تغییر کند و متناسب با اهداف و آرمان‌های انقلاب اهدافی تعیین شد.
وی افزود: جهاد در این سال‌ها در سه حوزه فعالیتی و ساختاری و نیروی انسانی خوب عمل کرده است. گرچه معتقدم اساس کار فرهنگی نیروی انسانی آن کار است. یعنی اگر بخواهیم اضلاع را تعریف کنیم اصل اساس آن نیروی انسانی است که به نظرم جهاد در تربیت نیروی انسانی فرهنگی متناسب با جایگزینی نیرو‌های متعهد دیگر خوب عمل کرده و اگر ما دانشجو را به مثابه بدنی حساب کنیم که نیاز‌های مختلف دارد معاونت فرهنگی دانشگاهی برای هرکدام از این نیاز‌های فرهنگی یک مرکز و سازمان تخصصی و یک ساختار تخصصی خوب دارد.
علیزاده اضافه کرد: اگر دانشجو در دانشگاه نیاز به مسائل هویتی داشته باشد نیاز به مسائل ایرانی و ملی داشته باشد ما متناسب با آن مرکز گردشگری ایران را داریم که متناسب با نیاز‌های دانشجویان با مسائل هویتی مانند برنامه‌هایی مثل ایران مرز پرگهر، یا همایش خلیج فارس آشنا می‌کند. اگر دانشجونیاز به برنامه‌های دینی و قرآنی و سبک زندگی داشته باشد سازمان فرهنگی دانشجویان و خبرگزاری ایکنا را داریم که زیر نظر معاونت فرهنگی است که ۸ سازمان زیرمجموعه دارد مرکز گردشگری، مرکز انقلاب، مرکز افکارسنجی، خبرگزاری قرآنی، سازمان فعالیت‌های قرآنی، ایسنا، سازمان انتشارات و صندوق قرض الحسنه یعنی حتی اگر در بعد مالی هم یک دانشجویی احساس نیاز کند، با این نگاه که برای مثال دانشجویی وام می‌خواسته برود شهرستان خودش، این صندوق به او کمک می‌کند.
وی در ادامه گفت: این که چه مقدار این ساختار‌ها موثر و موفق بوده یا نه، به نظر من نیاز به این دارد که یک ساختار بیرونی آن را ارزیابی کند. یعنی آسیب شناسی کند، ولی خروجی کار برای ما این است که آن چیزی که جامعه ما در قشر دانشجو کم دارد را برایش مهیا کرده باشیم و برنامه‌ها باید حول محور این جبران کسری‌ها باشد که این برنامه ها در سه محور است: یکی مباحث مربوط به هویت، یکی مربوط به ایجاد اعتماد و سرمایه اجتماعی و دیگری مباحث مربوط به نشاط و شادی. در نظرسنجی هایمان که توسط ایسپا (که یکی از مهمترین مراکز افکارسنجی و زیرمجموعه معاونت فرهنگی است) گرفته شده، عموما یک سری کار‌ها در این زمینه انجام داده‌ایم، مثلا برنامه‌هایی که خود مراکز سلامت روان و سنجش سلامت روانی دارد مثل طرح سیمای زندگی دانشجویان که خود دانشگاه تهران محرمانه انجام داده و نشان می‌دهد در حوزه آسیب‌های اجتماعی اعتماد و سرمایه اجتماعی رو به تنزل هستیم و این مختص به دانشگاه نیست یعنی هم در حوزه جامعه این اتفاق می‌افتد و هم در حوزه دانشگاه و دانشجو هم جدای از جامعه نیست لذا من احساس می‌کنم برنامه‌هایی که در این حوزه ریخته می‌شود باید متناسب با نیاز دانشجو باشد. چون اگر بنا باشد خودمان یک برنامه‌ای بریزیم و در کنار آن خودمان هم تعریف کنیم و ارزشگذاری نکنیم و تاثیرگذاری را نسنجیم مثل خیلی از کار‌هایی که انجام و نتیجه بارزی ندارد می‌شود.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی تصریح کرد: جهاد دانشگاهی تاکنون توانسته تعداد زیادی از دانشجویانی که ممکن است در حوزه فرهنگی با خیلی از ساختار‌های فرهنگی همراه هستند را همراه کند، اما قطعا جا برای کارو برنامه ریزی بیشتر دارد. هر کدام از همین ساختار‌هایی که گفته شد این ویژگی را دارد که تکرار شده است، ما تشکیلاتی داریم یک معاونت فرهنگی در مرکز است تمام استان هایمان معاونت فرهنگی و جهاد دانشگاهی دارند زیرمجموعه تمام معاونت فرهنگی خبرگزاری ایکنا ایسنا و این مراکز است و این ساختارخیلی به کمک ما آمده است. اگر می‌خواستیم کار آماری نظرسنجی انجام بدهیم با کمترین هزینه و بیشترین دقت و کمترین زمان انجام می‌دهیم.
علیزاده خاطرنشان کرد: در حوزه فعالیت‌های قرآنی تمام شعب ما خبرگزاری ایکنا دارد در حوزه سیاسی اجتماعی تمام شعب ما خبرگزاری ایسنا دارد این‌ها سرمایه‌ای است که شاید از لحاظ اعتبار و بودجه در هزینه‌هایی که اختصاص پیدا می‌کند در بعد فرهنگی زیاد به نظر نیاید، که آن را هم باز من یک نکته‌ای دارم، ولی واقعیت این است که به نظر من از حیث ساختار و تشکیلات و شمول فعالیت‌ها که تمام جوانب را شامل می‌شود این‌ها نقاط مثبت جهاد است و یک سری تهدیدات هم هست.
نهاد‌های فرهنگی دانشجویی گا‌ها فعالیت‌های یکدیگر را خنثی می‌کنند
وی در ادامه گفت: این که در دانشگاه نهاد‌های مختلفی متولی فعالیت فرهنگی هستند خوب است، ولی مشکلی که وجود دارد ،این که گهگاهی فعالیت آن‌ها همدیگر را خنثی کند یا در جهت رفع اثر آن به خاطر عدم هماهنگی باشد. این که دچار روزمرگی و سیاست زدگی شویم، این که بدون نیاز دانشجو برنامه ریزی کنیم و یا خدای ناکرده تحت تاثیر فعالیت‌های سیاسی یا جناح بندی قراربگیریم. واقعیت این است من احساس می‌کنم اگر حال دانشجویان این جامعه خوب باشد حال جامعه هم خوب می‌شود و اگر حال دانشگاه و دانشجویان خوب نباشد حال جامعه هم خوب نخواهد بود.
علیزداه اضافه کرد:چون دانشجو به اعتبار حضور در دانشگاه دانشجو می‌شود به اعتبار این که در منزل نقش فرزند را بازی می‌کند فرزند خانواده می‌شود، نقش همسر را بازی می‌کند همسر می‌شود، نقش برادر را بازی می‌کند، به نظر من اگر غفلت شود قطعا تهدید می‌تواند باشد. مضاف بر این که جهاد فرصت دیگری دارد آن هم نگاه مثبتی است که مسئولین دارند تقریبا سران نظام و کسانی که در رده بالای نظام هستند از خود حضرت آقا گرفته نکاتی در مورد این که جهاد دانشگاهی " یکی از ثمرات خوب انقلاب است" یا شعار "ما می‌توانیم" را جهاد دانشگاهی توانسته خلق کند و من به این نهاد امیدوارم این‌ها در بیانات مختلف گفته می‌شود، ولی واقعیت این است که اگر بخواهیم فعالیت فرهنگی انقلاب را بعد از ۴۰ سال بازبینی کنیم واقعا باید متناسب با امکانات و اعتبارات و فضا‌هایی که هر کدام از نهاد‌های فرهنگی داشته اند نسبت به عملکرد خودشان باید پاسخگو باشند. چون قضاوت در مورد عملکرد در مقایسه با امکاناتی است که در اختیارهر مجموعه است انجام می‌شود. شما نمی‌توانید به یک فردی یک امکانات اولیه‌ای بدهید و بعد توقعات خیلی بالایی داشته باشید.
امسال هفتمین دوره مناظرات دانشجویی را داریم
علیزاده اضافه کرد: من فکر می‌کنم جهاد دانشگاهی با همین مجموعه‌هایی که در اختیار داشته توانسته حداکثر استفاده را بکند و در خیلی از فعالیت‌ها پیشگام بوده است، یک دلیلش هم شاید این باشد که جهاد دانشگاهی در حوزه فرهنگی ریسک پذیر است. یعنی ترس از این که بخواهد وارد یک حوزه‌های شود مثلا در مباحث آزاداندیشی امسال هفتمین دوره مناظرات دانشجویی را داریم واقعیت این است که ما در هر کدام از این فعالیت‌هایی که داریم چند نکته را در نظر می‌گیریم.
وی اضافه کرد: هر کدام از سازمان‌ها فعالیت شاخصی دارد مثلا سازمان انتشارات ما همین پایان نامه سال دانشجویی که روی میز است هفدهمین دوره کتاب سال دانشجویی را برگزار می‌کند یا مرکز امام و انقلاب طریق جاوید را برگزار می‌کند یا سازمان دانشجویان ما مناظرات را دارد که در دانشگاه فضای خلایی تحت عنوان عدم نقدپذیری و تحمل نظر مخالف و عدم نحوه بیان نظر بدون تخریب، بدون تحقیر، بدون کوبیدن مخالف را تقریبا پر کرده‌ایم و براساس آن مناظرات دانشجویی را تعریف کردیم که امسال هفتمین دوره آن را داریم و گزاره‌ای است که دانشجویان می‌توانند گروه موافق و مخالف را انتخاب کنند. بگویند مثلا حجاب اجباری خوب است، یک گروه می‌گویند مخالف هستیم و یک گروه می‌شوند و صحبت می‌کنند و گروهی می‌گویند موافق هستیم اصلا اجباری نیست. گروه‌ها در حضور هیئت داورانی که باز با اصل گزاره شاید زیاد کاری نداشته باشند تقسیم می‌شوند. یعنی به متد و نحوه استدلال و سوادشان بیشتر توجه می‌شود. این در واقع شکل و مدلی از مناظره دانشجویی می‌باشد.
وی ادامه داد: یکی از مواردی که در دانشگاه باید احساس می‌شد؛ کرسی آزاداندیشی و تریبون آزاد و مواردی اینگونه بود. این‌ها در واقع شامل مسائلی می‌شود که اگر دانشجویان فرصت این که در این مجامع بیان کنند پیدا نکنند یا احساس کنند کسی شنیدار حرفشان نیست ممکن است همین امر موجب آسیب در فضای دانشجویی شود.
استقبال دانشجویان از موضوعات فرهنگی آنقدر که باید و شاید نیست
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی با اشاره به دیگر فعالیت‌های این معاونت گفت: همچنین باید بگویم که در حوزه سازمان دانشجویان مسائلی که مربوط به آسیب‌های اجتماعی بود که الان خیلی دغدغه نظام است یا مسائل محیط زیست که مباحث مربوط به انرژی در حال حاضر بسیار مطرح است، در حوزه مصرف آب ما کانون‌های فعالی در این حوزه داریم. واقعیت این است شاید به دلیل اینکه یک انسجامی بین متولیان فرهنگ نیست و یک تعریف مشخصی از خیلی از حوزه‌ها ندارند تاثیرگذاری آن طور که باید و شاید نیست. تقریبا در حوزه فعالیت دانشجویی هم مثلا تعریف مشخصی از نشاط و شادی نداریم اگر می‌گوییم شادی در دانشگاه کم شده هر کدام از متولیان تعریفشان از شادی یک چیز است بعد به تناسب آن هم تصمیم گیری و هم قضاوت می‌کنند و این به نظر من نمی‌تواند تاثیرگذار باشد اگر دنبال هدف تاثیر باشیم باید اول به یک فهم مشترکی بین خودمان برسیم بگوییم آیا ما فعالیت‌هایی که می‌کنیم همه در پایه نخ تسبیح است؟ یعنی اگر همه را دانه‌های تسبیح فرض کنیم نخی بین این هست یا اگر ما یک فعالیتی می‌کنیم شما یا مجموعه دیگر نمی‌آید آن را خنثی کند؟ واقعیت این است که استقبال دانشجویان از موضوعات فرهنگی آنقدر که باید و شاید نیست.
علیزاده اظهار داشت: وقتی اردو‌های دانشجویی که مختلط هستند متوقف می‌شوند دانشجویان خودشان با تور‌های بیرونی مسافرت می‌روند. یعنی شما نمی‌توانید بگویید که، چون من یک ظرفیت و بستری دارم هیچ کس از بستر‌های دیگر استفاده نمی‌کند. بلکه خودشان مجوز آژانس مسافرتی می‌گیرند و به مسافرت می‌روند. دانشجوی متولد دهه ۷۰ و ۸۰ از مناسبات سیاسی و اتفاقات مهمی که در کشور افتاده تصور چندان درستی ندارد و باید گفت که خیلی از مسائل اجتماعی در کشور تغییر پیدا کرده است. شما نمی‌توانید نسخه دانشجوی ۷۵ را برای ۸۵ بریزید اگر ما این را بپذیریم به نظر من خیلی باید تغییر کنیم. دلیلش این است که حوزه کار فرهنگی، حوزه دغدغه است و کارمندی نیست. یعنی اگر من که فرهنگی هستم خودم هر روز دغدغه فرهنگی نداشته باشم و به حوزه فرهنگ مسلط نباشم و فیلم و تئاتر و موسیقی را نشناسم و علاقه‌مند نباشم و نگاهم نگاهی کارمندی باشد، کار به درستی پیش نمی‌رود. دوم اینکه حوزه فرهنگ حوزه‌ای است که خود آدم‌ها باید آنچه می‌پذیریند بگویند. نکته بعد این است که به نظر من ما در این سال‌ها در حوزه فرهنگی بعضی از مسئولین مان دچار شعارزدگی شده اند. اگر من می‌گویم که حمایت از کالای داخلی باشد منی که فرهنگی هستم حداقل باید در زندگی خودم ۷۰ درصد نشان بدهم که این هست اگر می‌گویم باید ارز از کشور خارج نشود دیگر نباید من در این شرایط سفر خارجی بروم که ارز از کشور خارج کنم بعد بگویم سفر خارجی خوب نیست یعنی بین گفتار و رفتارم هماهنگی باشد در غیر این صورت نمی‌توانیم تاثیرگذار باشیم.
فرهنگسازی یعنی: همراه سازی مردم و مسئولین
وی گفت: اگر حوزه فرهنگ را درست کنیم هم حوزه پژوهش آموزش و اقتصاد و حتی سیاست درست می‌شود و اگر روی مردم فرهنگ سازی نکنید و نتوانید از لحاظ فرهنگی اقناعشان کنید آنوقت یک زمانی در سیاست خارجی وقتی مجبور می‌شوید یک موضع گیری کنید همراهی مسئولین ومردم به خودی خود معضل می‌شود. این کار فرهنگی یعنی این که تو باید سیاست‌ها را در گام اول به مردم بقبولانی، ولی مشکل این است که ما حوزه‌ها را جدا کردیم. گذشته استاد خودش نقش فرهنگی در دانشگاه داشت، یعنی مشکل اقتصادی، ازدواج و دغدغه‌های روانی دانشجو را پیگیری می‌کرد و درس هم می‌داد. الان همه چیز تفکیک شده است، در حوزه آموزش، استاد درس می‌دهد و می‌رود. در حوزه پژوهش و فرهنگی هم درس می‌دهند می‌روند.
علیزاده یادآور شد:تا وقتی جزیره‌ای به موضوع نگاه کنیم نتیجه‌ای نمی‌گیریم من معتقدم که هنوز در حوزه آسیب‌های اجتماعی موضوع سنجش دینداری و ارزش‌ها، توجه به آرمان‌ها در دانشگاه وضعیت از جامعه بهتر است. ولی مشکل این است که دانشگاه یک گروهی است که به عنوان الگو نگاه می‌شود، وقتی فرزند خانواده وارد دانشگاه می‌شود و به سطحی از تحصیلات می‌رسد پدر و مادر اگر نظری داشته باشند به نظرش نگاه می‌کنند یعنی این جامعه هدف و الگو بودن قشر دانشجو خیلی می‌تواند برای ما فرصت باشد اگر توجه کنیم.
وی درباره اینکه جشنواره کتاب سال دانشجو چند سال است انجام می‌شود و خروجی آن چه بوده است گفت: امسال بیست و چهارمین دوره جشنواره کتاب را برگزار می‌کنیم. در حوزه دانشگاه‌ها همانطور که گفتم ما می‌خواهیم دانشجو هر کدام از نیازهایش را با یکی از مجموعه‌های ما برطرف کند، امسال ۲۴ دوره است که این جشنواره برگزار می شود. ویژگی جشنواره کتاب سال و پایان نامه سال این است که درصد عمده از پایان نامه ها تبدیل به کتاب می‌شود و جهاد دانشگاهی از آن حمایت می کند. نکته دیگر اینکه جشنواره کتاب سال فقط علمی نیست، تمام رشته‌ها در آن شرکت دارند. واقعیت این است که همین هم یک موضوع فرهنگی است یعنی این که بالاخره دانشجو در کنار فعالیتش بتواند اثری از خودش بگذارد و بداند جایی ازاو حمایت می‌شود. خوشبختانه انتشارات جهاد دانشگاهی بسیارپذیرفته شده و اساتید دانشگاه دوست دارند جهاد دانشگاهی کتابشان را چاپ کند. چون می‌دانند جهاد دانشگاهی ممیزی کتاب‌ها راسخت می‌گیرد و مثل بعضی انتشاراتی‌ها نیست که دو میلیون بدهید ۵۰۰ نسخه دیجیتال بگیرید.
معاون فرهنگی جهاد دانشگاهی یادآور شد: کتاب‌های ما در حوزه‌ها مختلف هستند، بعضی‌ها مورد توجه قرار گرفته و تجدید چاپ شده و حتی بعضی از کتاب ها منبع درسی شده‌اند. بعضی از کتب با توجه به این که خوب بوده چاپ شده است و دانشجو براساس آن می‌تواند از کتابش دفاع کند.
علیزاده افزود: اما من معتقدم که این در کنار فعالیت‌های دیگر ماست یعنی هرکدام از ساختار‌هایی که جهاد دانشگاهی راه اندازی کرد براساس یک نیاز است. ابتدا سازمان دانشجویان را راه اندازی کرد وسپس ایکنا، بعد مرکز امام و انقلاب، پس احساس می‌کرد که دانشجو باید طوری باشد که در مواجهه با معاونت فرهنگی در دانشگاه سراسر کشورتمام آپشن‌های مورد نظر خود را بیابد. هایپر مارکت‌ها جوری است وقتی وارد شوید هر نیازی که داشتید رفع می‌شود ما هم برای هر کدامش یک ساختارمشخص گذاشتیم طوریکه اگر دانشجو دوست داشته باشد وارد فعالیت اجتماعی و محیط زیست شود با سازمان دانشجویان می‌رود اگر دوست داشته باشد کار دینی کند با سازمان فعالیت قرآنی؛ اگر دوست داشته باشد در مورد امام انقلاب انتشارات و پایان نامه داشته باشد هر کدام از این‌ها حتی اگر علاقه‌مند به حوزه سیاسی اجتماعی خبری باشد خبرگزاری ایسنا در کل کشور است می‌تواند خبرنگار افتخاری باشد.
ارسال نظرات