برای نمایه سازی اطلاعات پژوهشگران؛
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو به نقل از اداره روابط عمومی و همکاری‌های علمی بین‌المللی مرکز منطقه‌ای اطلاع‌رسانی علوم و فناوری (رایسست) و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، تفاهم‌نامه همکاری‌های علمی، پژوهشی و فناوری بین رایسست و ISC از یک طرف و دانشگاه خلیج فارس در شیراز به امضاء رسید.
در این نشست روسای دو سازمان (دهقانی رییس رایسست و سرپرست ISC و مصلح رییس دانشگاه خلیج فارس) و همچنین معاونان و مدیران دو مجموعه (صالحی و حقیقت به ترتیب معاونان پژوهش و فناوری رایسست و ISC، فلاحتی فومنی رئیس اداره همکاری‌های علمی بین المللی رایسست و ISC، شیرزادی معاون پژوهش و فناوری و همچنین فاتحی و باقری به ترتیب مدیر پژوهش و فناوری و رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه خلیج فارس) حضور داشتند.
در آغاز جلسه ابتدا ریاست رایسست و ISC از میهمانان به خاطر حضور در سازمان که با هدف برقراری و نیز گسترش تعاملات علمی، پژوهشی و فناوری بین دو طرف انجام شده تشکر کرده، خیر مقدم گفتند. دهقانی ضمن معرفی حاضران در جلسه، بیان کرد: «مجموعه رایسست و ISC همواره به دانشگاه خلیج فارس به عنوان یک دانشگاه تاثیر گذار و مهم در منطقه جنوب کشور و سطح ملی نگریسته و خوشحال خواهیم شد بتوانیم خدمات خود به این مجموعه را بیش از پیش ارتقا دهیم».
سپس ریاست دانشگاه خلیج فارس نیز به معرفی اعضای هیئت پرداختند و عنوان کردند: «مجموعه دانشگاه خلیج فارس به دلیل نزدیکی مسافت و نیز ماهیت خدمات رایسست و ISC همواره با این دو مجموعه در تعامل بوده است و امیدواریم با حضور خود در این مجموعه شرایطی فراهم شود تا تعاملات فعلی در حوزه‌های مختلف گسترده‌تر شود».
در ادامه دهقانی به معرفی اجمالی هر یک از دو مجموعه رایسست و ISC پرداختند و عنوان کرد: «مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (رایسست) در سال ۱۳۹۰ و پیرو تفاهم نامه منعقده بین فرهنگستان علوم کشور‌های جهان سوم و وزارت آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران در شیراز تاسیس شد و هدف کلی آن تامین منابع و مدارک علمی مورد نیاز دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در کشور‌های واقع در منطقه شبه قاره هند تا شمال آفریقا است.
وی ادامه داد: «در حال حاضر تعداد عناوین نشریات غیر فارسی زبان در مجموعه بیش از ۸۰۰۰ عنوان می‌باشد که تعداد عناوین نشریات فارسی نیز به ۲۲۰۰ می‌رسد که این نشریات حوزه‌های موضوعی مختلف را با نسبت‌های متفاوت پوشش می‌دهند. در حال حاضر در مجموعه حدود ۴ میلیون سند علمی شامل کتاب، مقاله، طرح‌های تحقیقاتی، ... وجود دارد که طبق برنامه ریزی به عمل آمده تا آخر سال ۱۳۹۷ انشا الله این عدد به ۵ میلیون برسد».
وی در ادامه به برنامه جذب دانشجویان رشته‌های علم سنجی و زبانشناسی رایانشی از سال ۱۳۹۳ اشاره کرده عنوان داشتند: «جذب این دانشجویان که به صورت محدود صورت می‌گیرد با هدف کمک به اعضای هیئت علمی و فرایند‌های پژوهشی دو مجموعه صورت می‌پذیرد». دهقانی ادامه داد: «هدف نهایی ما این است که رایسست و ISC را به مراکزی برای ثبت نشریات علمی و ارزش گذاری نشریات، دانشگاه‌ها و دانشمندان در سطح منطقه و جهان اسلام تبدیل نمائیم».
دهقانی در ادامه به چگونگی تاسیس و فعالیت‌های ISC پرداخت و اظهار کرد: «ISC در سال ۱۳۸۷ و پیرو مصوبه چهارمین نشست وزرای آموزش عالی کشور‌های اسلامی و با تایید و همکاری آیسسکو در شیراز تاسیس شد. این پایگاه دارای یک شورای راهبری است که در آن شخصیت‌ها و نمایندگان نهاد‌ها و وزارتخانه‌های مختلف مانند وزیر عتف، معاونان وزارتین و ... عضو هستند. ضمناً یک کمیته اجرایی نیز تعریف شده است که اعضای آن از نمایندگان مناطق جغرافیایی مختلف کشور‌های اسلامی انتخاب می‌شوند و تاکنون ۴ عضو بین المللی این کمیته از سوی وزرای کشور‌های مربوطه معرفی شده اند که عضویت آن‌ها در جلسه آتی شورای راهبری مطرح و نهایی خواهد شد. اسامی مناطق نهایی شده نیز عبارت است از: مالزی (نماینده کشور‌های جنوب شرق آسیا)، عمان (نماینده کشور‌های جهان عرب)، ترکیه و پاکستان نمایندگان کشور‌های اسلامی». ISC یکی از معدود سازمان‌هایی در کشور است که ساختار اجرایی آن نیز بین المللی است. هدف این پایگاه ارزش گذاری علمی نشریات، دانشمندان و رتبه بندی دانشگاه‌های کشور‌های اسلامی است».
رئیس ISC در مورد محتوای این پایگاه عنوان کرد: «در حال حاضر بیش از ۳۰۰۰ عنوان نشریه علمی از کشور‌های مختلف اسلامی در این پایگاه نمایه می‌شود. ضمناً این نشریات که به زبان‌های مختلف و عمدتاً فارسی، انگلیسی و عربی است، در پایگاه گزارش استنادی نشریات نیز از نظر کیفیت در قالب چهار چارک (Q ۱,Q ۲,Q ۳,Q ۴) سطح بندی می‌شوند».
دهقانی در مورد برخی از خدمات دیگر ISC اظهار داشت: «خدمت دیگر فراورده ثبت همایش‌های معتبر علمی است که در حال حاضر در سطح کشور انجام می‌شود و برنامه گسترش آن به همایش‌های معتبر کشور‌های اسلامی را مد نظر داریم. خدمت دیگر بحث رتبه بندی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور‌های اسلامی است که در آن این نهاد‌ها برای هر کشور اسلامی تحلیل و رتبه بندی می‌شوند. همچنین رصدخانه تولید علم نیز از فراورده‌های بسیار کاربردی دیگر این مجموعه است که به صورت مصور و برای هر کشور اسلامی تولیدات علمی آن کشور را بر اساس استنادات دریافتی بر اساس پایگاه ISI ارزیابی و گزارش می‌کند. البته رایسست هم اطلس علم ایران را تولید کرده که تولید علمی استان‌ها و نیز مناطق مختلف ایران را بر اساس استناد‌ها نشان می‌دهد و اطلاعات ارزشمند دیگری را به مخاطبان ارائه می‌دهد».
رئیس رایسست و ISC ضمن اشاره به حجم گسترده تعاملات بین الملل به ویژه در مبحث تفاهم نامه‌ها و کارگاه‌ها به تفاهم نامه‌ای که اخیراً با گروه همکاری‌های اقتصادی D. ۸ منعقد گردیده اشاره کرد و برنامه ISC برای تعامل با ۸ کشور D. ۸ برای گسترش بیش از پیش جایگاه این کشور‌ها در سهم تولیدات علمی کشور‌های اسلامی و جهان را تبیین کرد.
شایان ذکر است کشور‌های D. ۸ از نظر علمی حدود ۷۳ درصد از تولیدات علمی کل جغرافیای کشور‌های اسلامی را پوشش می‌دهند و حدود ۵۶ درصد از کشور‌های اسلامی حاضر در رتبه بندی‌های بین المللی از کشور‌های گروه D. ۸ هستند.
سپس مصلح ریاست دانشگاه خلیج فارس ضمن ابراز خرسندی از فعالیت‌های صورت گرفته و موفقیت‌های کسب شده، اظهار کرد: «نقش رایسست در تامین اطلاعات منابع علمی و نیز جایگاه ISC در رصد تولید علم و نیز مبحث رتبه بندی نشریات، محققان و نیز دانشگاه‌ها برای ما بسیار ارزشمند است و ما به خدمات مشاوره‌ای این مجموعه نیاز بسیار داریم تا بتوانیم جایگاه خود را ارتقا دهیم. خدمات این مجموعه به خصوص در مبحث رتبه بندی و رصد تولید علم باعث ایجاد حرکت در جامعه علمی کشور و کشور‌های منطقه شده و در حقیقت علت حضور ما در این مجموعه بهره مندی از این خدمات به نحوی مطلوب است».
وی در ادامه ابراز علاقه کردند در سایر حوزه‌ها نظیر انجام پروژه‌های تحقیقاتی، همکاری‌های بین المللی، برگزاری همایش ها، کارگاه‌ها و نشست‌های علمی ملی و بین المللی و نیز چاپ نشریه و کتاب و موضوعات مورد علاقه دیگر نیز تعاملات گسترده‌ای با رایسست و ISC شکل گیرد.
مصلح در ادامه اظهار داشتند: «دانشگاه خلیج فارس ماموریت‌های خاصی را نیز بر عهده دارد که از آن جمله می‌توان به ماموریت این دانشگاه در افزایش رخداد واژه خلیج فارس در مقابل الفاظ سوگیرانه جعلی که بعضاً در جهان عرب استفاده می‌شود، اشاره کرد».
وی به شکل گیری دانشگاهی با کمک کشور‌های عربی با عنوانی سوگیرانه نیز اشاره کردند و حضور دانشگاه خلیج فارس را با دارا بودن منابع اطلاعاتی غنی اسناد تاریخی خلیج فارس در این خصوص بسیار موثر قلمداد کردند. همچنین برگزاری همایش‌های مرتبط با خلیج فارس با همکاری رایسست و ISC و نیز دسترس پذیر کردن منابع خلیج فارس در سطح بین الملل از موضوعات دیگر مورد علاقه طرفین بود».
در ادامه با حضور صدا و سیمای استان فارس تفاهم‌نامه همکاری علمی، پژوهشی و فناوری به امضای روسای دو مجموعه رسید. این تفاهم نامه حاوی موضوعات متنوعی است که به عنوان نمونه‌ای از آن‌ها می‌توان به موراد زیر اشاره کرد: نمایه سازی اطلاعات و آمار تولیدات پژوهشگران دانشگاه خلیج فارس در پایگاه‌های اطلاعاتی رایسست و ISC؛ کمک به تبیین و تحقق شاخص‌های رتبه بندی دانشگاه خلیج فارس و تعیین جایگاه این دانشگاه در بین دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی؛ همکاری با دانشگاه خلیج فارس در جهت معرفی و ورود این دانشگاه در نظام‌های بین المللی رتبه بندی؛ استفاده دانشگاه خلیج فارس از منابع و مدارک علمی الکترونیکی و چاپی موجود در رایسست بر اساس قرارداد‌های مربوطه؛ ارائه مشاوره و حمایت از سوی رایسست و ISC برای راه اندازی مرکز اطلاع رسانی و نیز شاخه رایسست در دانشگاه خلیج فارس؛ ارسال اطلاعات کتابشناختی مربوط به منابع مختلف علمی (نظیر کتاب ها، طرح‌های تحقیقاتی، ...) موجود در دانشگاه خلیج فارس جهت ثبت در پایگاه‌های رایسست؛ ارسال مجموعه مقالات کنفرانس ها، سمینار‌های ملی و بین المللی و متن متن سخنرانی‌های علمی و مجلات دانشگاه خلیج فارس با هدف ثبت در رایسست و ISC و موارد متعدد دیگر.
ضمناً جلسات جانبی بین معاونان و مدیران دو مجموعه برگزار شد و در آن در مورد چگونگی عملیاتی سازی تفاهم نامه و نیز چگونگی بهره مندی دو طرف از ظرفیت‌های یکدیگر بحث و گفتگو شد. خاطر نشان می‌سازد برای تسریع در عملیاتی سازی این تفاهم نامه مقرر شد دو طرف نمایندگان خود را به عنوان رابط اجرایی تفاهم نامه طی روز‌های آتی معرفی کنند.
در این نشست روسای دو سازمان (دهقانی رییس رایسست و سرپرست ISC و مصلح رییس دانشگاه خلیج فارس) و همچنین معاونان و مدیران دو مجموعه (صالحی و حقیقت به ترتیب معاونان پژوهش و فناوری رایسست و ISC، فلاحتی فومنی رئیس اداره همکاری‌های علمی بین المللی رایسست و ISC، شیرزادی معاون پژوهش و فناوری و همچنین فاتحی و باقری به ترتیب مدیر پژوهش و فناوری و رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه خلیج فارس) حضور داشتند.
در آغاز جلسه ابتدا ریاست رایسست و ISC از میهمانان به خاطر حضور در سازمان که با هدف برقراری و نیز گسترش تعاملات علمی، پژوهشی و فناوری بین دو طرف انجام شده تشکر کرده، خیر مقدم گفتند. دهقانی ضمن معرفی حاضران در جلسه، بیان کرد: «مجموعه رایسست و ISC همواره به دانشگاه خلیج فارس به عنوان یک دانشگاه تاثیر گذار و مهم در منطقه جنوب کشور و سطح ملی نگریسته و خوشحال خواهیم شد بتوانیم خدمات خود به این مجموعه را بیش از پیش ارتقا دهیم».
سپس ریاست دانشگاه خلیج فارس نیز به معرفی اعضای هیئت پرداختند و عنوان کردند: «مجموعه دانشگاه خلیج فارس به دلیل نزدیکی مسافت و نیز ماهیت خدمات رایسست و ISC همواره با این دو مجموعه در تعامل بوده است و امیدواریم با حضور خود در این مجموعه شرایطی فراهم شود تا تعاملات فعلی در حوزه‌های مختلف گسترده‌تر شود».
در ادامه دهقانی به معرفی اجمالی هر یک از دو مجموعه رایسست و ISC پرداختند و عنوان کرد: «مرکز منطقه‌ای اطلاع رسانی علوم و فناوری (رایسست) در سال ۱۳۹۰ و پیرو تفاهم نامه منعقده بین فرهنگستان علوم کشور‌های جهان سوم و وزارت آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران در شیراز تاسیس شد و هدف کلی آن تامین منابع و مدارک علمی مورد نیاز دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی در کشور‌های واقع در منطقه شبه قاره هند تا شمال آفریقا است.
وی ادامه داد: «در حال حاضر تعداد عناوین نشریات غیر فارسی زبان در مجموعه بیش از ۸۰۰۰ عنوان می‌باشد که تعداد عناوین نشریات فارسی نیز به ۲۲۰۰ می‌رسد که این نشریات حوزه‌های موضوعی مختلف را با نسبت‌های متفاوت پوشش می‌دهند. در حال حاضر در مجموعه حدود ۴ میلیون سند علمی شامل کتاب، مقاله، طرح‌های تحقیقاتی، ... وجود دارد که طبق برنامه ریزی به عمل آمده تا آخر سال ۱۳۹۷ انشا الله این عدد به ۵ میلیون برسد».
وی در ادامه به برنامه جذب دانشجویان رشته‌های علم سنجی و زبانشناسی رایانشی از سال ۱۳۹۳ اشاره کرده عنوان داشتند: «جذب این دانشجویان که به صورت محدود صورت می‌گیرد با هدف کمک به اعضای هیئت علمی و فرایند‌های پژوهشی دو مجموعه صورت می‌پذیرد». دهقانی ادامه داد: «هدف نهایی ما این است که رایسست و ISC را به مراکزی برای ثبت نشریات علمی و ارزش گذاری نشریات، دانشگاه‌ها و دانشمندان در سطح منطقه و جهان اسلام تبدیل نمائیم».
دهقانی در ادامه به چگونگی تاسیس و فعالیت‌های ISC پرداخت و اظهار کرد: «ISC در سال ۱۳۸۷ و پیرو مصوبه چهارمین نشست وزرای آموزش عالی کشور‌های اسلامی و با تایید و همکاری آیسسکو در شیراز تاسیس شد. این پایگاه دارای یک شورای راهبری است که در آن شخصیت‌ها و نمایندگان نهاد‌ها و وزارتخانه‌های مختلف مانند وزیر عتف، معاونان وزارتین و ... عضو هستند. ضمناً یک کمیته اجرایی نیز تعریف شده است که اعضای آن از نمایندگان مناطق جغرافیایی مختلف کشور‌های اسلامی انتخاب می‌شوند و تاکنون ۴ عضو بین المللی این کمیته از سوی وزرای کشور‌های مربوطه معرفی شده اند که عضویت آن‌ها در جلسه آتی شورای راهبری مطرح و نهایی خواهد شد. اسامی مناطق نهایی شده نیز عبارت است از: مالزی (نماینده کشور‌های جنوب شرق آسیا)، عمان (نماینده کشور‌های جهان عرب)، ترکیه و پاکستان نمایندگان کشور‌های اسلامی». ISC یکی از معدود سازمان‌هایی در کشور است که ساختار اجرایی آن نیز بین المللی است. هدف این پایگاه ارزش گذاری علمی نشریات، دانشمندان و رتبه بندی دانشگاه‌های کشور‌های اسلامی است».
رئیس ISC در مورد محتوای این پایگاه عنوان کرد: «در حال حاضر بیش از ۳۰۰۰ عنوان نشریه علمی از کشور‌های مختلف اسلامی در این پایگاه نمایه می‌شود. ضمناً این نشریات که به زبان‌های مختلف و عمدتاً فارسی، انگلیسی و عربی است، در پایگاه گزارش استنادی نشریات نیز از نظر کیفیت در قالب چهار چارک (Q ۱,Q ۲,Q ۳,Q ۴) سطح بندی می‌شوند».
دهقانی در مورد برخی از خدمات دیگر ISC اظهار داشت: «خدمت دیگر فراورده ثبت همایش‌های معتبر علمی است که در حال حاضر در سطح کشور انجام می‌شود و برنامه گسترش آن به همایش‌های معتبر کشور‌های اسلامی را مد نظر داریم. خدمت دیگر بحث رتبه بندی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی کشور‌های اسلامی است که در آن این نهاد‌ها برای هر کشور اسلامی تحلیل و رتبه بندی می‌شوند. همچنین رصدخانه تولید علم نیز از فراورده‌های بسیار کاربردی دیگر این مجموعه است که به صورت مصور و برای هر کشور اسلامی تولیدات علمی آن کشور را بر اساس استنادات دریافتی بر اساس پایگاه ISI ارزیابی و گزارش می‌کند. البته رایسست هم اطلس علم ایران را تولید کرده که تولید علمی استان‌ها و نیز مناطق مختلف ایران را بر اساس استناد‌ها نشان می‌دهد و اطلاعات ارزشمند دیگری را به مخاطبان ارائه می‌دهد».
رئیس رایسست و ISC ضمن اشاره به حجم گسترده تعاملات بین الملل به ویژه در مبحث تفاهم نامه‌ها و کارگاه‌ها به تفاهم نامه‌ای که اخیراً با گروه همکاری‌های اقتصادی D. ۸ منعقد گردیده اشاره کرد و برنامه ISC برای تعامل با ۸ کشور D. ۸ برای گسترش بیش از پیش جایگاه این کشور‌ها در سهم تولیدات علمی کشور‌های اسلامی و جهان را تبیین کرد.
شایان ذکر است کشور‌های D. ۸ از نظر علمی حدود ۷۳ درصد از تولیدات علمی کل جغرافیای کشور‌های اسلامی را پوشش می‌دهند و حدود ۵۶ درصد از کشور‌های اسلامی حاضر در رتبه بندی‌های بین المللی از کشور‌های گروه D. ۸ هستند.
سپس مصلح ریاست دانشگاه خلیج فارس ضمن ابراز خرسندی از فعالیت‌های صورت گرفته و موفقیت‌های کسب شده، اظهار کرد: «نقش رایسست در تامین اطلاعات منابع علمی و نیز جایگاه ISC در رصد تولید علم و نیز مبحث رتبه بندی نشریات، محققان و نیز دانشگاه‌ها برای ما بسیار ارزشمند است و ما به خدمات مشاوره‌ای این مجموعه نیاز بسیار داریم تا بتوانیم جایگاه خود را ارتقا دهیم. خدمات این مجموعه به خصوص در مبحث رتبه بندی و رصد تولید علم باعث ایجاد حرکت در جامعه علمی کشور و کشور‌های منطقه شده و در حقیقت علت حضور ما در این مجموعه بهره مندی از این خدمات به نحوی مطلوب است».
وی در ادامه ابراز علاقه کردند در سایر حوزه‌ها نظیر انجام پروژه‌های تحقیقاتی، همکاری‌های بین المللی، برگزاری همایش ها، کارگاه‌ها و نشست‌های علمی ملی و بین المللی و نیز چاپ نشریه و کتاب و موضوعات مورد علاقه دیگر نیز تعاملات گسترده‌ای با رایسست و ISC شکل گیرد.
مصلح در ادامه اظهار داشتند: «دانشگاه خلیج فارس ماموریت‌های خاصی را نیز بر عهده دارد که از آن جمله می‌توان به ماموریت این دانشگاه در افزایش رخداد واژه خلیج فارس در مقابل الفاظ سوگیرانه جعلی که بعضاً در جهان عرب استفاده می‌شود، اشاره کرد».
وی به شکل گیری دانشگاهی با کمک کشور‌های عربی با عنوانی سوگیرانه نیز اشاره کردند و حضور دانشگاه خلیج فارس را با دارا بودن منابع اطلاعاتی غنی اسناد تاریخی خلیج فارس در این خصوص بسیار موثر قلمداد کردند. همچنین برگزاری همایش‌های مرتبط با خلیج فارس با همکاری رایسست و ISC و نیز دسترس پذیر کردن منابع خلیج فارس در سطح بین الملل از موضوعات دیگر مورد علاقه طرفین بود».
در ادامه با حضور صدا و سیمای استان فارس تفاهم‌نامه همکاری علمی، پژوهشی و فناوری به امضای روسای دو مجموعه رسید. این تفاهم نامه حاوی موضوعات متنوعی است که به عنوان نمونه‌ای از آن‌ها می‌توان به موراد زیر اشاره کرد: نمایه سازی اطلاعات و آمار تولیدات پژوهشگران دانشگاه خلیج فارس در پایگاه‌های اطلاعاتی رایسست و ISC؛ کمک به تبیین و تحقق شاخص‌های رتبه بندی دانشگاه خلیج فارس و تعیین جایگاه این دانشگاه در بین دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی؛ همکاری با دانشگاه خلیج فارس در جهت معرفی و ورود این دانشگاه در نظام‌های بین المللی رتبه بندی؛ استفاده دانشگاه خلیج فارس از منابع و مدارک علمی الکترونیکی و چاپی موجود در رایسست بر اساس قرارداد‌های مربوطه؛ ارائه مشاوره و حمایت از سوی رایسست و ISC برای راه اندازی مرکز اطلاع رسانی و نیز شاخه رایسست در دانشگاه خلیج فارس؛ ارسال اطلاعات کتابشناختی مربوط به منابع مختلف علمی (نظیر کتاب ها، طرح‌های تحقیقاتی، ...) موجود در دانشگاه خلیج فارس جهت ثبت در پایگاه‌های رایسست؛ ارسال مجموعه مقالات کنفرانس ها، سمینار‌های ملی و بین المللی و متن متن سخنرانی‌های علمی و مجلات دانشگاه خلیج فارس با هدف ثبت در رایسست و ISC و موارد متعدد دیگر.
ضمناً جلسات جانبی بین معاونان و مدیران دو مجموعه برگزار شد و در آن در مورد چگونگی عملیاتی سازی تفاهم نامه و نیز چگونگی بهره مندی دو طرف از ظرفیت‌های یکدیگر بحث و گفتگو شد. خاطر نشان می‌سازد برای تسریع در عملیاتی سازی این تفاهم نامه مقرر شد دو طرف نمایندگان خود را به عنوان رابط اجرایی تفاهم نامه طی روز‌های آتی معرفی کنند.
ارسال نظرات