چندی است که همه جا خبر تصویب طرح یک فوریتی ممنوعیت ازدواج زیر ۱۳ سال دختران و زیر ۱۵ سال پسران در مجلس شورای اسلامی پیچیده است.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- فاطمه اوچی؛ * چندی است که همه جا خبر تصویب طرح یک فوریتی ممنوعیت ازدواج زیر ۱۳ سال دختران و زیر ۱۵ سال پسران در مجلس شورای اسلامی پیچیده است. کسانی که امروز این طرح را نوشته اند همانهایی هستند که سال پیش با عنوان پای بندی به تعهدات بین المللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک، خواستار ممنوعیت ازدواج زیر ۱۸ سال بودند و تحت فشارهای اذهان عمومی و نخبگان فرهنگی و علمی این حوزه مجبور به عقب نشینی و البته ورود به یک سناریو جدید شدند.
کسانی که امروز به عنوان موافقان طرح یک فوریتی افزایش سن ازدواج از آن دفاع میکنند، همانهایی هستند که با یک نطق غیر علمی با زبانی گشاده میگویند: ازدواج دختران زیر ۱۳ سال باعث افزایش سرطان در آنها میشود... اولا بگویند کدام سرطان یا سرطان ها؟ بعد بگویند چه قدر؟ ثالثا بگویند منبعشان چیست؟
موافقان میگویند میزان مرگ و میر مادران در سنین زیر ۱۵ سال بیشتر است در حالی که به گزارش دفتر سلامت و جمعیت وزارت بهداشت طی سالهای ۸۵-۹۳ با توجه به مقدار بارداری نرخ مرگ و میر مادران زیر ۱۸ سال به طور متوسط ۲.۷ در ده هزار تولد و برای مادران بالای ۳۵ سال ۴.۹ در ده هزار تولد بوده است.
گروهی از موافقان به مسائل سلامت دختران پرداخته اند و گروهی نیز به دلایل دیگر دست آویز شده اند. مثلا ازدواج زودهنگام را به عنوان آداب و رسوم ناپسند و از موارد خشونت علیه زنان میدانند و تدوین لایحه جامع تامین امنیت زنان در برابر خشونت را با همکاری قوه قضائیه از سر گرفتند. در طرح آمده است: ازدواج در سن پایین که در اکثر موارد با اجبار از سوی والدین همراه است ازآنجاکه باعث میشود فرد بدون گذراندن دوران کودکی و نوجوانی، به یکباره پا به عرصه مسئولیتهای اجتماعی ازجمله خانه داری، همسرداری و ... بگذارد در بلندمدت باعث نارضایتی و مشکلات مزمن روحی و روانی ازجمله اضطراب، افسردگی و پرخاشگری میشود؛ اما در پژوهشهای انجام شده، رضایت زندگی جنسی در ۶ استان کشور با بالاترین نرخ ازدواج در سنین پایین، از ۶۶ درصد تا ۸۹ درصد بوده که میزان بالای رضایت جنسی را نشان میدهد.
از دیگر نکات قابل تامل این طرح، افزایش حداقل سن ازدواج دختران به ۱۶ سال تمام شمسی و پسران به ۱۸ سال تمام شمسی است. موافقان این طرح میگویند نباید منافع فرد به خاطر خانواده پایمال شود و ما داریم درباره انسان حرف میزنیم نه شیء که تعدادش مهم باشد. میگوییم شما که هر فرد برایتان مهم است و تعداد نه... با یک دو دو تا چهارتای ساده از خود بپرسید: آیا هیچ دختری قبل از سن ۱۶ سال و هیچ پسری قبل از سن ۱۸ سال به بلوغ جسمی، فکری و اجتماعی برای تشکیل یک زندگی مستقل نرسیده است؟ آیا سلب کردن حق یک فرد از تشکیل زندگی مستقل که جزو حقوق مسلم و طبیعی هر انسانی است و خدا برای او قرار داده است، درست است؟ آیا به تعویق انداختن آن و درگیر کردن ذهن، روح و جسم پسر و دختری که به بلوغ جنسی رسیده است و به خاطر این طرح قادر به اطفای نیاز جنسی خود از راه صحیح و شرعی نیست، انسانی است؟
از خطرات دیگر افزایش حداقل سن ازدواج، تاثیر آن بر مسئله جمعیت است. اکنون ایران از خط قرمز خطر بحران جمعیت هم عبور کرده و نرخ باروری به ۱.۷ رسیده است. یعنی رشد جمعیت کاهش یافته و تا سال ۱۴۱۵ نرخ رشد جمعیت صفر میشود. افزایش سن ازدواج، موجب کاهش دوره باروری و متعاقب آن کاهش فرزندآوری میشود.
گفتیم که گفتند نباید منافع فرد به خاطر خانواده پایمال شود. از آنها میپرسیم با این ترمز نبریدهای که در اجرای تعهدات بین المللی دارید، چیزی از خانواده باقی میگذارید که فردی به جامعه تحویل دهد تا شما منافع آن را تامین کنید؟
* فاطمه اوچی- دانشگاه علوم پزشکی البرز
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.