گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛ دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی که سعی دارد از طریق آموزشهای عملی، متخصص تربیت کند، اینک با حدود ۳۰۰۰ دانشجو از دانشگاههای پرجمعیت استان به شمار میآید. آموزشکده فنی پسران شیروان، آموزشکده فنی و حرفهای پسران بجنورد، آموزشکده فنی پسران جاجرم، آموزشکده دختران بجنورد و آموزشکده کشاورزی سمنگان، پنج دانشکده ای هستند که ساختار دانشگاه را چیده اند.
این دانشگاه که اینک سعی در معرفی بیشتر خود به جامعه دانش آموزی استان دارد، دارای حدود ۵۰ کد رشته محل در مقاطع کاردانی و کارشناسی است که این موضوع را میتوان یک ظرفیت مناسب برای تربیت نیروهای متخصص دانست.
برای دریافت پاسخ از شرایط، ویژگی ها و فعالیتهای علمی این دانشگاه با قربانعلی رسام، رئیس دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی به گفتگو نشستیم.
دانشجو: ابتدا شرحی از دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی بدهید.
دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی در سال ۹۷ از تجمیع ۵ آموزشکده تشکیل شد و اینک ارتباط آنها با دانشگاه مرکزی تهران قطع شده و مستقل شده اند؛ لذا ما یک دانشگاه با ۵ دانشکده به صورت پراکنده مشغول فعالیت هستیم.
ماموریت دانشگاه ما تربیت تکنسین است و از این رو به دنبال تحصیلات تکمیلی نیستیم، زیرا معتقدیم هرچه مدرک بالاتر رود شرایط پذیرش کار سختتر است. قبح آچار به دست گیری، برای دانشجویان ما شکسته شده و هدف ما همین است. آموزشهای عالی کشورهای پیشرفته جهان نیز به همین سمت میرود.
دانشجو: نقطه تمایز دانشجویان فنی و حرفهای و متخصصانی که در بازار فعالیت میکنند، در چیست؟
دانشجویان ما موضوعات مهارتی را تخصصیتر فرا میگیرند. بالفرض اگر یک مکانیک به صورت تجربی مواردی را یاد گرفته، دانشجوی ما این موضوع را علمی بررسی میکند؛ که این امر باعث افزایش بازدهی میشود. البته این کوچکترین مثال بود. طراحی و ساخت وسایل و تجهیزات مختلف از مهمترین فعالیتهای دیگر دانشگاه فنی و حرفهای است؛ ما تلفیقی از علم و عمل داریم که باعث میشود ایدههای دانشجویان این دانشگاه عملیاتی باشد.
دانشجو: رشتههای این دانشگاه به چه صورت انتخاب میشوند؟
رشتهها در دانشگاه فنی و حرفهای بر اساس نیاز بازار است، لذا هرگاه حس کنیم بازار کار رشتهای اشباع شده است آن را حذف میکنیم و رشتههای جدید و پرکاربردتری را اضافه میکنیم. از این رو برخی رشتهها مانند امور زراعی را خاموش اعلام کردیم، اما به جای آن رشته تولیدات گلخانهای را جایگزین خواهیم کرد.
دانشجو: امکانات رفاهی دانشگاه فنی خراسان شمالی در چه حدیست؟
از جهتی که دانشگاه دولتی هستیم ملزم به مهیا کردن امکاناتی مانند سلف سرویس و خوابگاهیم. در دانشکدههای سطح استان هیچ گونه مشکلی برای خوابگاه و غذا وجود ندارد. فقط دانشکده دختران ما با کمبود خوابگاه مواجه است، زیرا حدود ۶۰۰ نفر متقاضی خوابگاه هستند که از این تعداد، فقط ۲۰۰ نفر در خوابگاههای دولتی با قیمت پایین اسکان داده میشوند. باقی دانشجویان نیز در خوابگاههای خودگردان مستقر هستند.
با آموزش و پرورش درخصوص یک ملک دچار اختلاف هستیم که اگر آن حل شود میتوانیم تعداد خوابگاه هایمان را افزایش دهیم. همچنین بنیاد خیرین دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی که پیش از این وجود نداشته را راه اندازی کرده ایم و سعی میکنیم از این طریق از ظرفیت خیرین برای خوابگاه سازی استفاده کنیم.
دانشجو: چه میزان دانشجوی بومی و غیر بومی دارید؟
در بین دانشجویان پسر حدود ۷۰ درصد افراد بومی و باقی غیر بومی هستند، اما در بین دختران این آمار برابر است؛ علت آن هم رشتههای خاص دانشکده دختران ماست؛ به عنوان مثال رشته طراحی دوخت که در داشکده ما نیز فعال است، در کل کشور فقط ۶ دانشکده تدریس دارند، از این رو دختران غیر بومی ما زیادتر هستند.
دانشجو: نسبت استاد و اعضای هیئت علمی به دانشجو در این دانشگاه قابل قبول است؟
نسبت استانداردی که وزارت علوم در این موضوع تعریف کرده، یک به بیست است، اما هیچ دانشگاهی به این عدد نمیرسد. در دانشگاههای دیگر فقط دو عنوان هیئت علمی و کارمند وجود دارد. اما در دانشگاه ما از آن جایی که پیش از این زیر نظر آموزش و پرورش بوده، عنوان دیگری با نام کادر آموزشی و یا مدرس وجود دارد؛ لذا نسبت استاد به دانشجو در این دانشگاه با سایر دانشگاههای دیگر متفاوت است و فقط ۴ نفر با عنوان عضو هیئت علمی در دانشگاه فنی فعال هستند.
با حدود ۴۰۰ استاد همکاری داریم و بار اصلی تدریس در دانشگاه ما بر دوش بیرون از دانشگاه است. این مسئله بار هزینهای بیشتری بر ما تحمیل میکند. هزینه این اساتید باید از بودجه جاری ارائه شود که حدودا در هر سال حدود ۷۰۰ میلیون بار مالی بر دوش دانشگاه میگذارد.
دانشجو: جایگاه دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی در استانداردها؟
دانشگاهی که اینک مسئولیت آن را عهده دار هستم تا سال ۸۹ زیر نظر آموزش و پرورش بوده و استانداردها طبق معیارهای آنان سنجش میشده. ما نوپا هستیم و هنوز در استانداردها وضعیت مطلوبی نداریم. اما پروژههایی داریم که با اجرای آنان وضعیت بهتر میشود. به عنوان مثال سالن آمفی تئاتر دانشگاه حدود ۶۰ درصد پیشرفت داشته که پس از بهره برداری، امکانات مناسبی ارائه میدهد.
همچنین ۴۲۰۰ متر دیگر فضای آموزشی برای دانشگاه تعریف شده است و به زودی عملیات احداثش آغاز میشود. ساختمان مرکزی نیز به بهره برداری خواهد رسید و ۲ سوله آموزشی دیگر احداث خواهد شد و سلف نیز گسترش مییابد.
سالن ورزشی دانشکده دختران ما به رشد ۹۰ درصدی رسیده است. این پیشرفت با بودجههای ملی تحقق پیدا کرد و انتظار داریم مسئولان استانی از طریق بودجههای استان باقی مانده آن را تکمیل کنند.
دانشجو: تاکنون استان چه میزان کمک مالی به شما کرده است؟
دانشجو: برنامههای علمی پیش روی دانشگاه فنی و حرفهای خراسان شمالی را بیان کنید.
احتمالا مجوز مرکز رشدی را برای فعالیتهای علمی دانشجویان بگیریم. ۲ مرکز کسب و کار و نوآوری برای دو دانشکده در سال ۹۸ راه اندازی خواهد شد که اصول اولیه کسب و کار را به دانشجویان آموزش خواهد داد و تسهیلاتی در اختیار آنها قرار میدهد و دانشجویان میتوانند کسب و کاری راه بیندازند. همچنین به دانشجویان مشاورههایی داده میشود تا توانمند شده و پس از مدتی بتوانند به صورت رسمی وارد فضای کسب و کار شوند. در واقع این مراکز بهانه نبود سرمایه اولیه را از بین میبرد. مجوز این دو مرکز گرفته شده است و باید فضای فیزیکی آن آماده شود که در تابستان این کار را انجام میدهیم. برای این پروژه مبلغ ۷۰۰ میلیون تومان اختصاص یافته است و منتظر تامین اعتبار آن هستیم.
دانشجو: برنامههای دانشگاه فنی بجنورد برای اشتغال دانشجویان چیست؟
از سمت صندوق رفاه وزارت علوم طرحی با نام کارگاههای جوار خوابگاهی آغاز شده است و مطابق این طرح صندوق رفاه تا سقف ۱۰۰ میلیون تومان تسهیلات ارائه میدهد تا دانشجویان بتوانند در مدت دانشجویی خود کسب و کاری راه اندازی کنند. ما برای آموزشکده سمنگان خود کارگاه تولیدات گلخانهای در نظر گرفته ایم که دانشگاه فنی و حرفهای کشور هم موافقت کرده است. کارگاه تولید پوشاک ایرانی نیز برای دانشکده دختران بجنورد درخواست کرده ایم و منتظر پاسخ هستیم. پیگیر دو کارگاه تولید قابهای فلزی و کارگاه تولید اپلیکیشنهای هوشمند نیز هستیم.
دانشجو: از وجود اختلاف با آموزش و پرورش گفتید. این اختلاف چیست؟
آموزش و پرورش به جای این که بیاید و بنشیند تا مشکل را حل کنیم سعی دارد مکان آموزشکده دارالفنون ما را تصاحب کند. این دانشکده طبق ماده ۲۳ قانون پنجم توسعه در اختیار ماست. در این قانون به صراحت بیان شده است که آموزشکدههای فنی و حرفهای که زیر نظر آموزش پرورش بوده اند، از این نهاد با تمام اموال واملاک جدا میشود. قانون صراحت دارد.
نیروهایی که طبق قانون آموزش و پرورش حقوقشان را نمیدهد نیز مشمول همین قانون اند. چرا برای پرداخت حقوقها اعتراضی ندارند؟ وزارت علوم کمبود نیروی پرسنلی داشته است؟
مکان آموزشکده دارالفنون بجنورد با صراحت قانونی در اختیار ماست. اکنون آموزش و پرورش حرفش این است که، چون شما ساختمان جدیدی ساخته اید پس آن مکان را باید به ما بدهید. این حرف غلط است. اکنون سند به نام آموزش و پرورش است و در انتقال سند تعلل میکنند.
دانشجو: دانشگاه فنی خراسان شمالی به دستاورد علمیای دست یافته است؟
دانشگاه ما آنچنان به دنبال ثبت اختراع نیست. اما تولید دستگاه esu، تولید دستگاه میوه خشک کن که به فاز تجاری رسیده و حتی به کشورهای سوریه و ارمنستان صادر میشود، طراحی دستگاه سنگ جمع کن زمینهای کشاورزی، طراحی آیینه هوشمند خودرو و طراحی سمپاش خورشیدی از جمله موارد فعالیت دانشگاه ماست که هنوز به فاز تجاری نرسیده است. البته دستگاههای زیادی نیز که نمونه خارجی دارد توسط دانشجویان برای استفاده دانشجویی تولید شده است.