خبر بازداشت ۲۱ کارگر شرکت آذرآب این روزها در حالی رسانهای میشود که اعتراضات مسالمت آمیز آنان در روزهای گذشته وارد فاز جدیدی شده بود؛ تعیین تکلیف سهامدار خواسته اصلی آنان است.
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو- عرفان توانا؛ * کمتر از دو دهه است که سازمان خصوصی سازی در راستای اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی، مشغول واگذاری کارخانهها و شرکتهای بزرگ تولیدی به بخش خصوصی است. در این زمینه تعداد زیادی از شرکتهای مختلف طی مناقصههای مختلف به بخش خصوصی واگذار شد؛ مناقصههایی که اکنون و پس از گذشت دو دهه از فعالیت این سازمان، اشتباهات و اشکالات آن نمایان شده است.
البته این اشکالات و اشتباهات، اثرات منفی بسیاری بر روند تولید در این کارخانهها داشته است. آنچه این روزها بر سر کارگران هپکوی اراک، هفت تپه خوزستان، کنتورسازی قزوین و آذرآب اراک میآید، نتیجه سوءتدبیرهایی است که سالها قبل در سازمان خصوصی سازی رخ داده است. اما آنچه این روزها اهمیت دارد، رسیدگی به وضعیت کارگران و تولید این شرکتهای تولیدی است که روزگاری بخشهای مهمی از اقتصاد کشور را روی دوش خود داشتند.
این روزها اخباری از اعتراضات کارگران آذرآب منتشر میشود که نشان دهنده بی توجهی مسئولان کشور و استان مرکزی به حل مشکلات این شرکت عظیم اقتصادی است.
بیماری آذرآب ۳۵ ساله
آذرآب به عنوان ابرشرکتی شناخته میشود که در زمینه زیرساختهای صنعتی، ساخت پالایشگاههای گاز، نفت، مجتمعهای پتروشیمی و بخشهای بسیاری از زیرساختهای عظیم صنعتی فعالیت میکند. صنایع آذرآب از ابتدا قرار بود در کنار ماشین سازی اراک (ابرشرکت دانش بنیان ساخت تجهیزات سنگین پالایشگاهی) فعالیت کند. ماشین سازی در سال ۴۶ احداث شد و از همان زمان نیز تصمیماتی برای احداث آذرآب گرفته شد، اما پس از پیروزی انقلاب، تصمیم مسئولان اقتصادی کشور بر این شد که آذرآب به صورت مستقل کار خود را ادامه دهد و از همین رو از سال ۶۳ به عنوان شرکتی جدا به بهره برداری رسید.
آذرآب سال هاست که تولید تجهیزات پالایشگاهی و صنایع پتروشیمی کشور را به عهده دارد. انتقال فناوریهای روز دنیا در زمینه تولید شیرهای پروانهای پالایشگاهی، توربینهای آبی، بویلرهای سیکل ترکیبی و دیگر تجهیزات این حوزه، از این کارخانه صورت میگرفته است. همکاری با شرکتهای بزرگ دنیا مانند LMZ روسیه، VOITH اتریش، فاسترویلر اسپانیا، چند شرکت آلمانی و ژاپنی نیز در کارنامه ۳۵ ساله این کارخانه میدرخشد. اما اکنون وضعیت آذرآب بغرنج است.
اعتراض کارگران این شرکت از یک هفته گذشته وارد فضای جدیدی شده است. در ۱۷ مهر برای جبران بخشی از معوقات کارگران این شرکت، حدود سه میلیون و ۳۵۰ هزار تومان بابت حقوق مرداد کارگران به حساب آنان واریز شد. این خبر را مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان مرکزی به رسانهها گفته و همین امر نشان میدهد که با وجود واگذار شدن این کارخانه به بخش خصوصی، معوقات کارگران را دولت پرداخت کرده است.
ابرشرکت تولید زیرساخت پالایشگاهی در گیرودار بازیهای سرمایهداران
اما مطالبه اصلی کارگران آذرآب، تعیین تکلیف سهام دار آن است نه پرداخت معوقات کارگران. به اعتقادات آنان، اینکه حقوق عقب مانده کارگران از منابع دولتی پرداخت شود، مشکلات این کارخانه عظیم را حل نمیکند.
یساولی، عضو شورای اسلامی کار آذرآب در حاشیه اعتراضات کارگری به رسانهها گفته است که اولویت کارگران تعیین تکلیف هرچه سریعتر وضعیت سهامداری این شرکت است.
به گفته او تمام خطوط تولید آذرآب خوابیده و همین امر کارگران را نگران آینده شغلی خود کرده است.
در واقع کارگران بارها مطالبات خود را مسالمت آمیز به گوش مسئولان رسانده اند، اما کارگران معتقدند که اقدامات صورت گرفته تاکنون، باعث اتفاق مثبتی برای این شرکت نبوده است.
کارگران معتقدند اینکه مدت زیادی از آخرین سفارش کار شرکت میگذرد، نشانه ناکارآمد بودن هیات مدیره و سوءمدیریت آنان در این شرکت است.
روز گذشته و پس از آنکه کارگران اقدام مؤثری از سوی مسئولان استانی برای حل مشکلات شرکت ندیدند، اقدام به بستن ریل راه آهن خط شمال به جنوب کردند.
این موضوع باعث بازداشت ۲۱ نفر از کارگران این شرکت شد. این خبر را عباس قاسمی، دادستان اراک به رسانهها اعلام کرده و گفته است که بستن ریل و ایجاد وقفه در حرکت قطار کار ناشایستی است. کارگران آذرآب حق دارند و مطالبات آنان نیز به حق است، اما باید از مسیر قانونی خود این مطالبات را پیگیری کنند.
او در این جلسه مشکلات شرکتهایی مانند هپکو و آذرآب را مربوط به شکل ساختاری آنها در دورههای گذشته دانسته است.
وزیر کار در این جلسه با اینکه قول پیگیری مشکلات کارگران را میدهد، اما از سخنان او برمی آید که راه حلی برای حل مشکلات آذرآب در چنته ندارد.
شرکت خاص پشت پرده وضعیت آذرآب!
این موضوع وقتی پررنگ میشود که علی اکبر کریمی، نماینده مردم اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی که در همین جلسه همراه با وزیر کار حضور دارد، اعلام کند: عدهای در تلاش هستند شرکت آذرآب را به صورت هدایت شده به یک شرکت خاص واگذار کنند و آن شرکت خاص صلاحیت لازم را برای مدیریت آذرآب ندارد.
هرچند او نامی از این شرکت خاص نمیبرد، اما به نظر میرسد دستهایی پشت پرده واگذاری شرکتهای خصوصی در استان مرکزی وجود دارد که باعث میشود حل مشکلات این شرکت ها، به درازا بکشد.
البته باید یادآور شویم که اکنون سهام دار عمده آذرآب بانک کشاورزی است و مدیران این بانک هم اعلام کرده اند قصد واگذاری سهام خود در آذرآب را ندارند.
آنچه مسلم است اینکه این روزها وضعیت شرکتهای صنعتی و تولیدی بزرگی در کشور وخیم است؛ شرکتهایی که سهم بزرگی در اقتصاد کشور داشته اند و اکنون تولید در آنها بسیار کاهش یافته یا به صفر رسیده است و این سوال همچنان باقی است که دولت برای حل مشکلات این شرکتهای تولیدی آیا راه حلی دارد؟