طباطبایی: رسیدن به سوخت‌های زیستی در کشور اراده‌ای قوی می‌خواهد / برخی دستگاه‌ها پای کار نیامدند

میثم طباطبایی، رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، در گفتگو با خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، وجود گاز‌های گلخانه‌ای را یکی از عوامل گرم شدن زمین دانست و اظهار کرد: گاز‌های گلخانه‌ای باعث گرم شدن کره زمین شده است، اما استفاده از سوخت‌های زیستی میتواند یکی از راهکار‌هایی باشد که بتوانیم میزان این گاز‌ها را در زمین کم کنیم.

طباطبایی ادامه داد: در واقع جایگزینی سوخت‌های فسیلی به جای سوخت‌های زیستی این کمک را میکند که انتشار گاز‌های گلخانه‌ای را کاهش داده و روند افزایش دمای کره زمین را آهسته‌تر کنیم؛ در همین راستا هم هست که کشور‌های توسعه یافته و برخی کشور‌های در حال توسعه در بخش زیادی از ناوگان حمل و نقل عمومی خود از سوخت‌های زیستی استفاده می‌کنند.

وی افزود: شاید جالب باشد که بدانید ما جزو اولین ملت‌هایی بوده‌ایم که از سوخت‌های زیستی در سده‌های گذشته استفاده میکردیم؛ به عنوان مثال حمام شیخ بهایی که در اصفهان بوده از طریق سوخت زیستی گرم می‌شده است. محققان در تحقیقات خود دریافته‌اند که در گرم کردن آب حمام از فاضلاب استفاده شده و تخمیر آن در یک رآکتور زیستی که ممکن است زیر زمین بوده باشد و تولید گاز زیستی یا متان زیستی و سوزاندن آن عاملی برای گرم شدن آب بوده است.

رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، تاکید کرد: از این نظر ما ملت پیش‌رویی بوده‌ایم، اما متاسفانه پس از کشف نفت و هجوم صنایع ما و مردم به استفاده از محصولات نفتی این پیشینه را از دست داده و فراموش کرده‌ایم.

 

حمایتی از شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه سوخت‌های زیستی نمی‌شود
وی با تاکید بر اینکه شرکت‌های دانش بنیانی که در این زمینه فعالیت می‌کنند تعدادشان بسیار زیاد است، گفت: شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه سوخت‌های زیستی جامد، مایع و سوخت‌های زیستی گازی توانایی علمی و عملی در تولید دارند، اما متاسفانه حمایتی را در این بخش نمی‌بینیم، البته اقداماتی صورت گرفته، اما در یک دهه گذشته خصوصاً شاهد این نبوده‌ایم حمایت جدی صورت گرفته باشد.

طباطبایی در خصوص حمایت‌هایی که باید از شرکت‌های دانش بنیان تولید کننده سوخت‌های زیستی صورت بگیرد، تصریح کرد: اولین حمایت برای تولید انرژی‌های تجدیدپذیر یارانه بیشتری می‌دادیم، اما یارانه‌هایی که در این حوزه اختصاص یافته یا خرید‌های تضمینی که توسط وزارت نیرو انجام شده بسیار محدود بود و از سوی دیگر با نرخ تورم و افزایش قیمت ارز همخوانی نداشته است.

وی با بیان اینکه برخی شرکت‌های دانش بنیان با وجود مشکلات موجود باز هم کار را شروع کرده بودند، گفت: متاسفانه برخی متولیان امر این شرکت‌ها را ناامید کردند، بعضی‌ها هم با وارد شدن در این فضا ضرر کردند.

بالا بودن نرخ تورم مانع تولید سوخت‌های زیستی در کشور است
رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، ضمن اشاره به انعقاد برخی قرارداد‌های خرید تضمینی ۲۰ ساله با شرکت‌های دانش بنیان حوزه سوخت‌های زیستی توسط وزارت‌خانه‌ها گفت: متاسفانه نرخ تورم خیلی بیشتر از قیمت‌هایی بود که قرارداد بسته شده بود و متاسفانه این پروژه‌ها از نظر اقتصادی تحت تاثیر مشکلات اقتصادی قرار داشته و خیلی از آن‌ها شرایط خوبی ندارد.

 

طباطبایی درخصوص استفاده از سوخت‌های زیستی در خودرو‌ها نیز تاکید کرد: فناوری خاصی برای استفاده از سوخت‌های زیستی در خودرو‌ها نیاز نیست، زیرا تمام خودرو‌های دیزلی می‌توانند تا سطح ۲۰ درصد از سوخت خود را با گازوئیل زیستی یا بایودیزل جایگزین کنند.

وی با استناد به آمار رسمی منتشر شده از شرکت نفتی انگلستان خاطرنشان کرد: نیازی نیست تا ما تغییری در سیستم سوخت‌رسانی، موتور یا حتی تجهیزات دیگر مثل پمپ‌های گازوئیل تغییر داده شود، ما می‌توانیم حداکثر تا سقف ۲۰ درصد و بسته به مقدار موجود گازوئیل زیستی در خودرو از آن استفاده کنیم؛ بنا بر آمار منتشره در هر لیتر گازوئیل زیستی که جایگزین گازوئیل نفتی شود، ۲.۶۷ کیلوگرم میتوانیم کاهش دفع دی اکسید کربن را داشته باشیم.

 

در خصوص افزودنی‌های جدید به بنزین عنوان کرد: این امکان وجود دارد که به جای بنزین از الکل یا اتالون زیستی در خودرو‌ها استفاده شود.

طباطبایی ادامه داد: یکی از مطرح‌ترین جایگزین‌های بنزین الکل‌های زیستی هستند و می‌توان اکتان بنزین را افزایش داد و جایگزین ماده سمی MTBE که ما امروز به بنزین اضافه می‌کنیم، کرد، همانگونه که در بسیاری از کشور‌های پیشرفته مثل اروپا و آمریکا به دلیل سمیت بالای این اکتان‌افزا استفاده از آن ممنوع است.

وی یادآور شد: از آنجا که این ماده سمیت دارد و برای انسان خطرناک است، می‌تواند منجر به سرطان شود و ایجاد آلود در آب، هوا و خاک آن ثابت شده است، به همین دلیل ما می‌توانیم به جای MTBE از اتانول زیستی استفاده کنیم، اما خوب گاهی گفته می‌شود که منابع تولید آن در کشور کافی نیست و نمی‌تواند کل کشور را پوشش دهد.

رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور درخصوص راهکار‌های موجود برای این ادعا تصریح کرد: ما می‌توانیم کسری اتانول موجود در کشور را وارد کرده و از سوی دیگر تولید آن را در کشور توسعه دهیم، زیرا مواد اولیه آن عمدتاً از ملاس چغندر قند و میوه بوده و در کشور موجود است.

طباطبایی با بیان اینکه امکان ایجاد زیرساخت‌های لازم برای تولید اتانول‌های زیستی در کشور وجود دارد، تاکید کرد: امکان افزودن الکل زیستی به بنزین از سطح ۵ تا ۸۵ درصد وجود دارد البته این افزایش به سازگاری موتور خودرو نیز بستگی دارد.

وی در همین رابطه اظهار کرد: در گذشته جلساتی در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با خودروساز‌ها برگزار شده و همه این صنایع اعلام آمادگی کرد‌ه‌اند که مشکلی برای سازگاری خودرو با بنزین‌های جدید ندارند به شرط اینکه استفاده از این نوع بنزین‌ها دائمی باشد و خودروساز‌ها مجبور نباشند باک بنزین‌ها را بنزینی کنند، زیرا این موتور‌ها بر اساس سوخت جدید کالیبره خواهند شد.

رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، گفت: فناوری‌های لازم برای تولید سوخت‌های زیستی در کشور وجود دارد و معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری نیز از اجرایی شدن آن حمایت می‌کند.

 

وزارت نفت پای کار نیامد
وی با بیان اینکه گران شدن قیمت بنزین در شرایط کنونی اتفاق عجیبی نیست، ادامه داد: البته باید به این موضوع توجه می‌شد که همزمان با افزایش قیمت بنزین منابع درآمدی خانواده‌ها نیز افزایش پیدا کند و در واقع این یک اصل اقتصادی است، اما امروز شاهد آن هستیم که درآمد‌ها به نسبت تورم هیچ تغییری نکرده است.

طباطبایی با بیان اینکه لازم بود در کنار افزایش قیمت بنزین اقدامات مهمتری در راستای استفاده از سوخت‌های پاک صورت گیرد، تصریح کرد: از سوی دیگر باید به تدریج یارانه‌های اختصاصی به حامل‌های انرژی پاک و سوخت‌های زیستی تعلق می‌گرفت تا عمر استفاده از سوخت‌های فسیلی به پایان برسد.

رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور تاکید کرد: البته باید در کنار استفاده از سوخت‌های زیستی، صنعت خودروسازی کشور هم باید راندمان خود را بالا می‌برد و این شرایط فراهم می‌شد که خودرو‌هایی با راندمان بالا و مصرف کم مثل کشور‌های پیشرفته و در حال توسعه بسازیم.

 

وی افزود: در کشور‌های اروپایی و توسعه یافته خودرو‌هایی وجود دارد که هر ۱۰۰ کیلومتر۳۴ لیتر بنزین و گازوییل مصرف می‌کنند و ما می‌توانستیم با این روش مصرف بنزین کمتر شده، از سوی دیگر آلاینده‌ها را کاهش دهیم و قیمت‌ها را واقعی کنیم که رعایت همین نکات می‌توانست کمک کند تا شرایط بهتری در کشور داشته باشیم.

طباطبایی با بیان اینکه ستاد توسعه زیست فناوری تلاش بسیار زیادی کرده تا از شرکت‌های دانش بنیان فعال در این حوزه حمایت کند، گفت: از سوی دیگر جلسات بسیاری با شرکت‌های خودروساز داخلی برگزار شده است؛ همچنین برای ایجاد قوانین و استاندارد‌ها با سازمان ملی استاندارد و بخش‌های مختلف دولت  هماهنگی‌هایی صورت گرفته است و در تمام این جلسات تاکید زیادی بر روی استفاده از سوخت‌های زیستی داشتند، اما متاسفانه بقیه قسمت‌های سیستم خصوصاً وزارت نفت در این همکاری مناسب را نکرده است.

رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور، ادامه داد: طی ۵ سال گذشته تلاش‌های بسیاری صورت گرفته، اما آن اراده‌ای که باید وجود داشته باشد تا این جایگزینی اتفاق بیفتد حتی در حد یک دهم درصد هم انجام نشده است؛ در حالی که ما توقع بیشتری برای ابتدای کار نداشتیم.

وی تاکید کرد: هدف ما این نبود که همه را یک شبه جایگزین کنیم، حتی اعلام کردیم که می‌خواهیم یک دهم درصد از گازوئیل مصرفی کشور از بایودیزل‌ها باشد، در واقع برای ما این مهم بود که کار شروع شود، اما این همراهی نه در قیمت گذاری و نه در پالایشگاه صورت نگرفت.

رئیس کمیته سوخت‌های زیستی کارگروه بیوتکنولوژی محیط زیست، ستاد توسعه زیست فناوری معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور با بیان اینکه برخی بخش‌های خصوصی برای تولید بایودیزل ابراز تمایل کرده بودند، خاطرنشان کرد: یکی از پالایشگاه‌ها به صورت مستقیم اعلام کرد که می‌تواند با سرمایه‌گذاری شخصی سوخت زیستی تولید کنند، اما در این بین مشکل قیمت گذاری وجود داشت و با توجه به اینکه قیمت سوخت‌های زیستی کمی گران‌تر است مایل بودند تا قیمت خرید آن‌ها به درستی تعیین شود، اما متاسفانه حمایت مناسبی انجام نشد و معتقدم به اراده‌ای قوی‌تر نیاز داریم.