بیست و دومین قسمت از برنامه «شب معماری» شب گذشته با موضوع «حاشیه نشینی و بحرانهای پیرامون آن» و حضور امیر خراسانی، پژوهشگر جامعه شناسی و فعال در حوزه اقتصاد سیاسی روی آنتن شبکه چهار سیما رفت.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، خراسانی در این برنامه گفت: در ۱۰ روز گذشته دو اتفاق مهم در کشور رخ داد و مردم بعد از ترور سردار سلیمانی متوجه شدند که ما در یک جنگ عجیب و غریب با استعمار جهانی هستیم. چرا که دقیقا در ایام سوگواری برای شهادت سردار، شهرداری منطقه ۲ تهران دره فرحزاد را از نخالهها و افراد بی خانه مان تخلیه کرد و این دو صحنه وضعیت کل کشور را نشان میدهد. به عبارت دیگر ما آنطرف مرزها با استعمار میجنگیم، در حالی که استعمار در قلب شهرهای ما رسوخ کرده است.
او ادامه داد: الان بیش از ۲۰ میلیون نفر از جمعیت ایران بدمسکن هستند به این معنی که یا در بافت فرسوده زندگی میکنند و یا حاشیه نشین هستند. امروزه ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت ایران شامل در واحدهای ۵۰ متری زندگی میکنند، در حالی که اکثر آنها خانوارهای ۴ نفره هستند و ما با یک پدیده چند لایه روبه رو هستیم که محصول ۳۰ سال نظام شهرسازی، مدیریت شهری و مسکن در ایران است.
این پژوهشگر جامعه شناسی تصریح کرد: حتما باید هواپیمایی در کشور سقوط کند تا دنبال مقصر بگردیم؟ الان یک سوم جمعیت ما در حاشیه نشینی و فقر زندگی میکنند و به تحصیل، ازدواج، رفاه و ... دسترسی ندارند، ولی هیچ کس پاسخگوی این وضعیت نیست.
خراسانی بیان داشت: یکی از دلایل استعفای آخوندی، وزیر مسکن این بود که رئیس جمهور اجازه نمیدهد بازار کار خودش را انجام دهد، متاسفانه از نگاه این افراد، اصلا جامعهای به اسم ایران وجود ندارد، مردم در جنگلی زندگی میکند که هر کس برای زنده ماندن باید از صبح تا شب بجنگدد و تنها کسانی که پولدار هستند میتوانند زندگی کنند.
او گفت: نبرد تاریخی ما با استعمار زمانی معنی دارد که بتوانیم با استعمارگران داخلی مبارزه کنیم و در غیر این صورت نبرد معنی ندارد. حال فرض را بر این بگذاریم که اینجا جنگل نیست و یک میثاق ملی به اسم قانون اساسی با همه ایراداتش داریم، قطعا مطابق همین قانون دولت موظف به تامین مسکن، آموزش باکیفیت، درمان باکیفیت و ... است، اما، اما امروزه کدام یک از این مولفهها اجرایی میشود؟.
این فعال اقتصاد سیاسی گفت: وقتی باغها را در شهر تخریب وبه جای آن برج میسازیم معلوم است که خبری از شعار شهر برای همگان وجود ندارد، بلکه شهر تنها در اختیار کسانی است که میتوانند برج بسازند و اتفاقا در میان آنها نمایندگان مجلس هم وجود دارند. متاسفانه بدنه حکومتی ما خودش ذینفع است و دیگر نمیتوان تمایزی بین آن و بخش خصوصی قائل شد.
خراسانی گفت: بزرگترین مدارس غیرانتفاعی شهر یزد برای مسئولین آن استان است، اصلا چرا باید چنین وضعیتی وجود داشته باشد؟ ما با بی عدالتی فضایی روبه رو هستیم، یعنی در این کشور هم منطقه فرشته داریم، هم زعفرانیه و هم دروازه غار. از سوی دیگر شاهد ایران مال و در مقابلش کپرهای سیستان و بلوچستان هستیم و این وضعیت را همین دوستانی ساخته اند که الان یقه پاره میکنند که وارد مجلس شوند.
این فعال اقتصاد سیاسی تصریح کرد: نمیتوان فردی ۱۲ سال شهردار یک شهر باشد و الان که این شهر از آلودگی هوا در حال خفگی است، همین فرد پاسخی در این زمینه نمیدهد. بر اساس آمارها ما در کشور با کمبود یک میلیون و ۴۰۰ هزار مسکن روبه رو هستیم، اما بالای ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار مسکن نیز اضافه داریم که متعلق به بانکها هستند، یعنی عمده اثرگذاران در حوزه مسکن، بانکها هستند و عمده معاملات ما نیز در متراژ ۸۵ متر به بالا است، اما عمده ساخت ما بالای ۱۵۰ متر به بالا است.
او بیان داشت: خصوصی سازی در مرحله اول همیشه خصولتی سازی است و همیشه بخشی از بدنه حکومتها در آن دخالت میکنند، اما رفته رفته بخشی از بدنه بخش خصوصی هستند که وارد حکومت میشوند. به طور مثال اکثر سناتورهای آمریکایی جزو فعالین بخش خصوصی این کشور هستند و بخشی از دولتمردان ما نیز دچار این توهم هستند که باید یک بازار ناب داشته باشیم که مسکن را به آن بسپاریم.
خراسانی گفت: اگر قرار است دولت مسکن نسازد و در قیمت آن مداخله نکند و به طور کلی کاری به این حوزه نداشته باشد پس دیگر برای چه دولت میخواهیم؟ چرا که الان عدهای میگویند به آموزش، درمان و مسکن کاری نداریم و مردم خودشان باید بازار را تنظیم کنند در حالی که دولت یعنی تنظیم تعهدات جامعه را برعهده بگیرد.