احمدیان: جهش تولید با حمایت از شرکت‌های دانش بنیان محقق می‌شود / بروکراسی و نوسان ارزی اصلی‌ترین مشکل تولیدکنندگان

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، شرکت آوا یکتا سامانه نوین (آویتا) به همت جمعی از فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف فعالیت خود را از چند سال گذشته در زمینه تولید تجهیزات پزشکی و توانبخشی آغاز کرده است. اولین محصول این شرکت ویلچر‌های سبک وزن با فناوری الیاف کربن است که مورد توجه و استقبال جامعه معلولین و جانبازان و خانواده ایشان قرار گرفته است. محمد رضا احمدیان؛ مدیرعامل شرکت آوا یکتا سامانه نوین یا آویتا در سه سال گذشته در حوزه تولید ویلچر‌های الیاف کربنی فعالیت می‌کند، ویلچر‌های سبک وزنی که نوید روز‌های سبک بال تری را به معلولین و جانبازان وخانواده هایشان می‌دهد تا با سهولت بیشتر امکان جا به جایی و حمل ونقل را داشته باشند. محمد رضا احمدیان در این گفتگو بخشی از ویژگی‌های تولیدات دانش بنیان این مجموعه را برای ما توضیح داده است، تولیداتی که حمایت از آن علاوه بر ایجاد اشتغال منجر به ارز آوری می‌شود، اما یک پای درد دل کسب و کار‌های دانش بنیان شکایت از عدم حمایت از این بخش مهم است که در سال جهش تولید لزوم حمایت از تولیدات دانش بنیان چند برابر می‌شود.

همکاران شما در این بخش علمی در چه رده سنی قرار دارند؟ نخبگان جوانان در تولیدات دانش بنیان چه سهمی بر عهده دارند؟
همکاران ما در شرکت آویتا متشکل از فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف هستند که همگی از نخبگان دکترای مکانیک، دکترای مهندسی و علم مواد، فارغ التحصیلان مدیریت و طراحی صنعتی هستند. شرکت‌های دانش بنیان از استعداد‌های درخشان و فارغ التحصیلان ممتازترین دانشگاه‌های ایران تشکیل شده است، فارغ التحصیلانی که میانگین سنی زیر ۳۰ سال دارند، مجموعه آویتا از یک تیم بیست نفره تشکیل شده است که هدف آن‌ها ارتقای تولیدات دانش بنیان و خدمت به تولید داخلی و صادرات خارجی است. شرکت آویتا از سال ۸۳ فعالیت خود را در زمینه تولید وسایل نقلیه الکتریکی آغاز کرد و در سال ۸۵ اولین نمونه محصول خود که خودروی تک سرنشین الکتریکی بود را تولید و در سال ۸۸ دومین محصول دو سرنشین خودروی الکترونیکی را ساخت. سال ۹۱ موتور سیکلت برقی آویتا نیز یکی از محصولات دانش بنیان شرکت به شمار می‌رود. این شرکت همچنان به عنوان مشاور گروه‌های خودروسازی درحوزه خودرو‌های برقی و هیبریدی فعالیت دارد، اما به طور خاص از سال ۹۵ ساخت موضوع ویلچر سبک وزن را کلید زد، این پروسه با نمونه سازی وساخت ده نمونه ویلچر شروع شد و به بازار‌ها و نقاط مشخص شده عرصه شد، تست‌ها و بررسی‌ها عملکرد موفق ویلچر‌ها را تایید کرد لذا با تکمیل محصول خط تولید شرکت در سال ۹۸ راه اندازی شد. ما در زمان شروع کار پنج دانشجوی دانشگاه شریف بودیم درحال حاضر به بیست نفر رسیده ایم و امید می‌رود نخبگان و مهندسان و طراحان این مجموعه به بیش از سی نفر افزایش بیابد چرا که در حال حاضر برای تولید محصولات جدید در سال ۹۹ برنامه ریزی‌هایی صورت داده ایم.

چرا به سمت تولید ویلچر رفتید؟ چه انگیزه‌ای باعث توجه به تولید ویلچر‌های سبک وزن در گروه شما شد؟
به دلیل اینکه در کشور نوآوری در حوزه ویلچر بسیار پایین است و به طراح‌های ویژه در تولید ویلچر توجه چندانی نشده است، با اینکه کپی‌های خوبی در زمینه تولید ویلچر انجام شده، اما به صورت خاص در طراحی این محصول دقت عمل خاصی صورت نگرفته است. وقتی در مجموعه ما به صورت خاص بحث ساخت ویلچر مطرح شد، همکاران مجموعه با بررسی محصولات مختلف و توجه به نکات لازم در طراحی یک صندلی چرخدارموفق به طراحی این محصول براساس ایده‌های خود شدند، به این معنا که محصول ما کپی هیچ محصولی نیست، بلکه یک محصول کاملا جدید است که مزیت اصلی و تفاوت مهم ما با سایر سازنده‌ها طراحی وقالب ریزی است که مختص خودمان است، مهمترین مزیت و تفاوت تیم ما داشتن تیم طراحی بسیار قوی ونوآوری‌های خاص دراین زمینه است.

 

اگردولت مایل به حمایت از شرکت‌های دانش بنیانی مثل شما باشد چه انتظارات حمایتی از دولت دارید؟
مهمترین حمایت دولت از شرکت‌های دانش بنیان کنترل بازار ارز و جلوگیری از ایجاد نوسان دراین بازار است. امروز تنش‌های ارزی باعث سرگردانی شرکت‌های دانش بنیان شده اند، نمی‌دانیم چه محصولی را در چه زمانی خریداری کنیم، بین ده تا بیست درصد بخشی از محصول ما وارداتی است، حتی قطعات داخلی که متاثر از نرخ ارز نیست هم با تنش‌های ارزی گران می‌شود، مثلا با چهار برابر شدن نرخ ارز، قیمت یک قطعه آلمینیوم هم چهار برابر می‌شود، با اینکه هشتاد درصد محصول ما کاملا ساخت داخلی است، اما فضای ملتهب بازار ارزی بر کسب و کار‌های دانش بنیان و فعالیت‌های شرکت ما نیز اثرات منفی به جا می‌گذارد.

کدام قسمت از محصول شما وارداتی است و آیا امکان طراحی و تولید آن را در داخل کشور ندارید؟
دوچرخ عقب وارداتی است که به فضل خدا سال ۹۹ آن را نیز خودمان طراحی و تولید می‌کنیم.

آیا تحریم‌ها بر روند کاری شما تاثیر خاصی گذاشته اند؟
به هر حال تحریم‌ها در همه حوزه‌ها تاثیر گذارند، ما نیز مانند سایر بخش‌های اقتصادی کشور از تحریم‌ها آسیب دیده ایم، اما اگر دولت از شرکت‌های دانش بنیان حمایت کند و مشکلات اداری وبروکراسی‌ها برداشته شود و تنش‌های ارزی کاهش بیابد شرکت‌های دانش بنیان براساس بنیه علمی و حجم بالای توانایی خود فعالیت‌های چشمگیری را رقم می‌زنند. نخبگان جوانی که به عشق خدمت به وطن از کشور مهاجرت نکردند انتظار حمایت‌های خاص دانش بنیانی دارند، اعطای وام‌های متناسب بسته به فعالیت شرکت ها، کنترل نوسانات ارزی و حمایت از کسب و کار‌ها بسیار مهم است. مثلا در شرایط شیوع ویروس کرونا دولت باید از همه اصناف و کسب و کار‌ها بخصوص کسب وکار‌های دانش بنیان برای تولید علم و محصولات بر پایه علم حمایت کند تا در چنین ایامی شرکت‌های دانش بنیان همانند سایر کسب و کار‌ها شکست نخورند. شرکت‌های دانش بنیان در بحث صادرات و سود آوری و ارز آوری یاری دهنده دولت و حاکمیت هستند لذا تولید هزینه از سوی دولت و فشار‌های بیجا بر شرکت‌های دانش بنیان مغایر با شعار سال و توصیه‌های مقام معظم رهبری مبنی بر حمایت، رشد و جهش تولید است. اگرمجموعه‌های دولتی در راستای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان جنبش حمایتی به راه بیاندازند و بستر‌های لازم را برای صادرات محصولات با کیفیت داخلی البته بدون چشمداشت فراهم کنند اقتصاد و تولید را در مسیر رو به رشدی قرار می‌دهند که نوید دهنده روز‌های خوب برای اشتغال، تولید، صادرات و ارز آوری است.

برای آینده مجموعه خود چه برنامه‌ای دارید؟
در سه بعد به دنبال توسعه محصولات خود بودیم، بعد اول ساخت ویلچر‌هایی در رده قیمتی پایین‌تر و با کیفیت و موضوع دیگر ساخت وسایل نقلیه برقی مختص معلولین هستیم. خودروی برقی دو سر نشین و تجهیز خودرو‌ها برای جا به جایی ویلچر و تسهیل حمل و نقل ویلچر در وسیله نقلیه عمومی نیز رویکرد مهم دیگر ماست. بعد سوم هم ورود به ساخت قطعات پیشرفته الیاف کربنی است.

 

 

ویژگی تکنولوژی الیاف کربن چیست؟
استحکام تکنولوژی الیاف کربن به مراتب بیشتر از فولاد است و بیشتر در صنایع خاص وهایتک مورد استفاده قرار می‌گیرد، ناگفته نماند هزینه‌های ساخت وطراحی الیاف کربن نیز بسیار بالاست و از دانش فنی پیچیده‌ای برخوردار است و نیازمند مطالعه، تحقیق، بررسی و تست‌های مکرر است تا به نتیجه دلخواه برسد واینکه این فناوری ذاتا گران قیمت است، اما خواص بالای این تکنولوژی باعث منحصر به فرد شدن آن و استفاده در صنایع خاص مثل هوافضا، تجهیزات نظامی و قسمت‌های خاصی از خودروسازی سوپراسپورت یا هایپر کار و خودرو‌های بسیار پیشرفته یا ساخت شاسی خودرو‌های سوپر اسپورت لامبورگینی، بوگاتی به کار می‌رود. این فناوری از آن جهت در شاسی این خودرو‌ها به کار می‌رود چرا که وظیفه جمع کردن تجهیزات خودرو بر روی این قطعه را دارد، بنابراین شاسی این خودرو‌ها را از جنس الیافت کربن می‌سازند تا تمام تنش‌ها به آن منتقل شود، ویژگی الیاف کربنی وزن بسیار پایین و استحکام بسیار بالاست، ویژگی ممتازی که باعث استفاده از آن دربال ملخ هواپیما، شاسی ملخ توربین بادی، دوچرخه‌های مسابقه، تجهیزات پیشرفته ورزشی خاص و نظامی شده است.

آیا به لحاظ قیمت بین محصول طراحی شده شما و محصول مشابه خارجی تفاوت معناداری وجود دارد که صادرات این محصول به نفع اقتصاد کشور تمام شود؟
ویلچر ما به قیمت ۱۰ میلیون تومان عرضه می‌شود، البته افزایش نرخ دلار قیمت این محصول را به ۱۲ تا ۱۴ میلیون تومان افزایش می‌هد، با این قیمت هم ویلچر تولیدی ما کمتر یا نزدیک به ۱۰۰۰ دلار است در حالی که مشابه این محصول با وزن بسیار بالاتری از محصول تولیدی ما بین ۲ تا ۱۵ هزار دلار به فروش می‌رسد. ویلچر تولیدی ما ۵/۸ کیلوگرم وزن دارد، ویلچری با کیفیت، شیک، سبک وزن و روان که فرصت مغتنمی برای افزایش صادرات غیر نفتی است، کالای بسیار رقابتی که با برنامه ریزی در سال جاری با توجه به اختلاف قیمت بین محصول تولید داخلی و مشابه خارجی گزینه خوبی برای صادرات و ارز آوری است، موضوعی که درسال جاری آن را دنبال خواهیم کرد. ویلچر‌ها از نظر کاربری به دو دسته اکتیو و پسیو تقسیم می‌شوند، برخی افراد به دلیل قدرت عضلات کمر وتوانایی دست خود قدرت جا به جایی ویلچر را دارند، اما برخی همانند بیماران بیمارستانی که قادر به جا به جایی ویلچر خود نیستند از ویلچر‌های پسیو یا غیر فعال استفاده می‌کنند، وزن بالا مهمترین خصوصیت این ویلچراست که نمونه‌های خوب آن وزن ۱۵ کیلوگرم و نمونه‌های ضعیف آن وزن ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرمی دارند. افرادی که به تنهایی مایل به جا به جایی ویلچر خود هستند نیازمند محصولی با جا به جایی راحت‌تر هستند، این گروه نیاز به ویلچر‌هایی با وزن پایین و قابلیت تحرک بالایی دارند، طراحی مهندسی برای عملکرد بهتر ویلچر و استفاده از مواد پیشرفته وخاص‌تر برای ارتقای این دو مدل ویلچر بسیار ضروری است. تیم طراحی و مهندسی ما برای جا به جایی راحت‌تر معلولان طراحی ویلچر‌هایی با این خصوصیت را در دستور کار قرار داد، لذا برای کاهش وزن محصول عموما به سمت متریال پیشرفته می‌روند ویلچر‌های غیر فعال که معمولا ۱۵ کیلوگرم به بالا هستند با فعالیت‌های جدید شرکت‌های دانش بنیان خارجی به ۱۰ کیلوگرم رسیده اند، جدای بحث طراحی مواد پیشرفته در سبکی ویلچر بسیار مهم است مثلا به جای فلزآلمینیوم معمولی، گرید‌های با استحکام بالاتر یعنی استحکام بالاتر آلمینیوم یا آلیاژ‌هایی از تیتانیوم استفاده می‌شود، اما در بهترین حالت الیاف کربن که از تکونولوژی بسیار پیشرفته‌ای برخوردار است با وجود استحکام بالای خود نسبت به فولاد و کاهش وزن خود در این طراحی حرف اول را می‌زند و ۵ برابر فولاد استحکام دارد، وزن الیاف کربن یک پنجم قطعه فولادی است، پس استحکام به وزن الیاف کربن نسبت به فولاد ۵ برابر است، در چنین وضعیتی هنگامی که یک ویلچر طراحی می‌شود با حفظ شاکله طراحی که توسط تیم داخلی اجرا می‌شود وزن محصول در قسمت‌هایی که الیاف کربن درآن به کار برده شده یک پنجم می‌شود، یعنی ما توانسته ایم ویلچر ۱۵ کیلوگرمی را به ۸ تا ۵ کیلوگرم وزن بستگی به تعداد آپشن‌های ویلچر کاهش دهیم. محصول تولیدی ما نصف وزن رقبای وارداتی است مثلا ویلچر خوش نام "ویرا" آلمان با وزن ۱۸ کیلوگرم دربازار ما ۱۴ میلیون تومان به فروش می‌رسد در حالی که تولید ما با وزن بسیار پایین‌تر نزدیک به ۸ تا ۱۰ میلیون تومان به فروش می‌رسد، که علاوه بر سبک بودن استحکام بالایی دارد. همکاران ما برای اولین بار طراحی چشمگیری در ویلچر به کار برده اند، آن‌ها از سر هم بندی چند لوله به نام ویلچربر روی یک تشک به محصولی چشمگیر، رنگی و زیبا رسیده اند که از منظر کاربردی این ویلچر به خاطر نوع طراحی و نقاطی که برای مرکز ثقل در نظر گرفتیم تحرک پذیری بالا و بسیار روانی دارد.