انتشار ویروس کرونا در جهان اثرات مختلفی برای جای گذاشته است و در عرصه سیاست این اثرات را در ۶ حوزه میتوان تبیین کرد.
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- مهدی ناصری؛ * ویروس کرونا در چندماهی که ملتهای جهان را تحت تأثیر خود قرار داده، در عرصههای مختلف سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اثرات سوئی را از خود به جای گذاشته است. در این یادداشت قصد داریم برخی از این اثرات را در حوزه سیاست در کشورمان بررسی کنیم.
۱- اظهار خستگی بخشی از جامعه از سیاستهای نظام جمهوری اسلامی
در ابتدای شیوع ویروس در ایران و اظهار نظرها مبنی بر احتمال بالای جنگ بیولوژیک آمریکا علیه ایران، این تفکر در ذهن بسیار از مردم و به خصوص جوانان شکل گرفت که اگر نظام جمهوری اسلامی تسلیم دولت آمریکا شده بود و در برابر سیاستهای استکبار جهانی ایستادگی نکرده بود، الان این ویروس منحوس در کشور وجود نداشت و مردم ایران مصون از این بیماری بودند.
مشکلات اقتصادی و تورم و بیکاری و رکود و تحریم در جامعه و نوعی سرخوردگی در جوانان سبب تقویت این تفکر در اذهان شد که همه چیز به سیاستهای نظام باز میگردد و شیوع کرونا هم در ادامه سایر مشکلات کشور میباشد. انتشار کلیپهایی در فضای مجازی مبنی بر پیش بینی شیوع کرونا و سایر اتفاقات مهم تاریخ معاصر در قالب فیلم سینمایی و کارتون و کتابهای آمریکایی سبب تشدید در تثبیت این تفکر گردید.
هر چند با همه گیری کرونا در جهان و استیصال اروپا و آمریکا در مواجهه با آن، این تفکر تا حدود زیادی رنگ باخت، اما تعداد تلفات کرونا نسبت به تعداد مبتلایان آن در ایران نسبت به برخی کشورهای دیگر و رشد احتمال دخالت جنگ بیولوژیک در ورود نوع خاص و قوی از این ویروس به کشور، همچنان این تفکر منفی نسبت به نظام را در برخی اذهان زنده نگه داشته است.
طبیعی است کسانی این تفکر را دارند که هنوز نسبت به اهداف اصیل نظام جمهوری اسلامی و ذات پلید و جنایتکار استکبار جهانی آگاهی کاملی ندارند و یا اینکه مرعوب غرب و آمریکا هستند و دفاع بازدارنده و قدرت نظامی و سیاسی جمهوری اسلامی را باور ندارند.
نهادهای فرهنگی و انقلابی کشور نظیر صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی باید به نحوی کار کنند تا معنای حقیقی گفتمان مقاومت برای نخبگان و مردم مشخص شود و افکار غلط در این زمینه از جامعه رخت بر بند. همچنین، دستاوردها و تجربههای پیروزی با تکیه بر تفکر انقلابی در قالبهای مختلف برای مردم به نمایش گذاشته شود توان نظامی و بازدارندگی و نفوذ سیاسی جمهوری اسلامی هنرمندانه تبیین شود.
البته هوشمندی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی و نظارتی و سازمان پدافند غیر عامل نسبت به جنگهای میکروبی و بیولوژیک بسیار مهم است و هرگونه وقفه و عدم توجه کافی میتواند آثار مخربی بر ذهن و روان جامعه نسبت به نظام و انقلاب اسلامی داشته باشد. هرچند پزشکان و پرستاران با ایثار و کار و تلاش فراوان توانستند خدمات خوبی به مردم در مواجهه با کرونا ارائه دهند، اما نظام سلامت کشور میبایست برنامه ریزی ویژهای برای این قبیل بیماریهای مسری داشته باشد و شایسته نیست که جمهوری اسلامی در این موارد به دنبال رهنمودهای اروپا و آمریکا باشد، چرا که نظام جمهوری اسلامی از هر نظر تحت تحریمهای ظالمانه قرار دارد و وابستگی نظام سلامت کشور به سازمان بهداشت جهانی خطری است که اگر رفع نشود، باید در آینده منتظر تهدیداتی بزرگتر از کرونا باشیم. تهدیدهایی که باید آنها را شکست دهیم و به فرصت تبدیل کنیم. خرمشهرها در پیش است.
۲- دمیدن در آتش اختلاف شیعه و سنی در کشور از طریق طعنه زدنهای عوامل جاهل یا مغرض اهل سنت به شیعه در خصوص بسته شدن حرمهای مطهر ائمه طاهرین (ع)
این موضوع سبب برانگیخته شدن احساسات شیعیان علیه نفی کنندگان شفاعت ائمه معصومین (ع) و نسبت شرک دادن به شیعیان شد و از طرفی هم گروههایی از اهل سنت را برای مبارزه عقیدتی بیشتر با تشیع به عنوان یک فرقه انحرافی و نزدیک شدن به تفکر وهابیت و سلفی گری تحریک کرد که این موضوع میتواند به عنوان یک تبلیغ برای جذب نیرو در گروههای ترویستی تکفیری نظیر داعش و جبهه النصره باشد. همچنین این موضوع میتواند به ابزاری برای شماتت طالبان در مبارزه علیه آمریکا و استکبار از سوی گروههایی نظیر داعش باشد و تفکر شیعه ستیزی به عنوان اولویت اول گروههای تکفیری را تقویت کند.
افراد درگیر با این مسأله شامل همه طیفهای مذهبی در کشور میشود، اما قطعاً در استانهای مرزی کشور که شیعه و سنی در کنار یکدیگر زندگی میکنند، نمود بیشتری دارد. حوزههای علمیه و سازمان تبلیغات اسلامی و نهادهای فرهنگی انقلابی از لحاظ عقیدتی و معاونتهای سیاسی دستگاههای اطلاعاتی و امنیتی و استانداریها از لحاظ جریان شناسی سیاسی و شناسایی دستهای پشت پرده و گروهکهای معاند میتوانند برای رفع این معضلات اقدام کنند.
۳- تشکیک در اعتقاد به اصل نظام جمهوری اسلامی
با بسته شدن درب حرمهای ائمه معصومین (ع) به وری زائران و شیطنت رسانههای بیگانه و سوء استفاده از ضعف اعتقادات در اصل امامت و ولایت و به وجود آمدن شک و شبهه در اعتقاد به تشیع در بخشی از اعضای جامعه، از آنجایی که نظام جمهوری اسلامی یک نظام مبتنی بر مکتب تشیع و اندیشه مهدویت و با پشتوانه هدایت و حمایت، ولی عصر (عج) است، طبیعی است که در حقانیت اصل نظام هم تردید ایجاد شود. افراد کم سواد و قشری بیشتر درگیر این شبهه شدند و حوزههای علمیه با رسالت تبیین حقیقت ناب مقام امامت و ولایت در خط مقدم مبارزه با ایجاد این قبیل شبهات در جامعه هستند.
۴- ایجاد فرصت برای آمریکا و استکبار جهانی برای فشار بیشتر و امتیازگیری به بهانه کمک برای حل بحران کرونا در ایران
همواره عدهای در داخل در چنین مواقعی به این موضوع دامن میزنند و پذیرش شرایط آمریکا برای رفع تحریمها را فریاد میزنند و ضمن تحریک اذهان مردم و متهم کردن نظام جمهوری اسلامی به قربانی کردن مردم برای رسیدن به اهداف خود، زمینه را برای نفوذ بیگانگان مهیا میکنند. نظام سلامت در هر جامعهای یکی از معیارهای سنجش اقتدار آن محسوب میشود و بیگانگان با اخلال در سیستم سلامت کشور میتوانند ضربههای جبران ناپذیری به کشور وارد کنند. البته امکان نفوذ امنیتی و سیاسی در پوشش کمکهای بشردوستانه بیشتر محتمل است که میتواند خطرناکتر از نفوذ در عرصه سلامت هم باشد. در چنین شرایطی وزارت امور خارجه و وزارت بهداشت و دستگاههای امنیتی باید هوشیاری لازم را به خرج دهند.
۵- ایجاد جنگ رسانهای برای کمرنگ کردن اعتماد مردم نسبت به نظام جمهوری اسلامی
دشمن سعی کرد تا اینگونه القا کند که در هنگام برگزاری راهپیمایی ۲۲ بهمن و انتخابات دوم اسفندماه هم مسئولان نظام از شیوع گسترده ویروس کرونا در ایران خبر داشته اند، اما برای مصلحت سنجی و حفظ نظام و رونق انتخابات، حقایق را اظهر نکرده اند. دشمن تا حدودی در این مورد موفق شد و توانست تا به اعتماد بخشی ازمردم به نظام خدشه وارد کند. در این مسأله هم مرجعیت رسانهای و سواد رسانه و نقش رسانهها حرف اول را در حل مشکل میزند. همچنین، انحصار حل بحران کرونا به وزارت بهداشت و درمان هم به نوعی میتواند نشانه کم کاری و کم اهمیت جلوه دادن این بحران از وسوی دولت باشد و بسیاری از کارشناسان معتقدند که بایستی شخص رییس جمهور مدیریت بحران را شخصاً به دست میگرفت تا با اختیارات خود بتواند از همه ظرفیت دستگاه اجرایی کشور برای حل بحران بهره بگیرد. همین موضوع سبب ایجاد این ذهنیت در مردم شد که جان مردم برای رییس جمهور و دولت اهمیت چندانی ندارد و به نقشه دشمن برای از دست رفتن اعتماد ملت به دولت دامن زد.
۶- ایجاد تصور ناکارآمدی دستگاه اجرایی کشور در بخشی از جامعه
نبودن برنامه مشخص برای مهار کرونا و آشفتگی در این زمینه و همچنین عدم کنترل موفق قاچاق و احتکار اقلام بهداشتی و و ضعف در کنترل قیمتها و اذعان وزیر بهداشت به اینکه «پدرسوخته ها» اجازه توزیع مناسب اقلام بهداشتی به ما را نمیدهند، سبب ایجاد تفکر ناکارامدی دولت در اذهان بخشی از جامعه شد که البته کار جهادی بسیجیان و نیروهای مسلح و جامعه پزشکی توانست تا حدود زیادی از این بار و تأثیر نقشه دشمن بکاهد. به نظر میرسد پرداختن به قانون خصوصی سازی در ایران توسط مجلس و بازنگری در آن میتواند بخشی از مشکلات را حل کند. وزارت صمت و مبارزه با قاچاق کالا از سوی پلیس، دستگاه قضایی و نهادهای اطلاعاتی و امنیتی در این زمینه مسئول هستند و باید کار را با جدیت بیشتری دنبال کنند.
مهدی ناصری- فعال دانشجویی دانشگاه مالک اشتر اصفهان
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.