«خروج» از موقعیت کرونایی سینما در جنگ با نسخه قاچاق

گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو: عباس اسماعیل‌گل
هر سال با نزدیک شدن به ایام برگزاری جشنواره فیلم فجر که از آن به عنوان بهار سینمای ایران یاد می‌شود، یکی از بحث‌های اصلی درباره عدم اکران شماری از آثار باقیمانده از جشنواره سال گذشته و سنگین‌تر شدن بار چرخه اکران در این زمینه است. این چرخه هر سال سنگین‌تر می‌شود و شمار بیشتری از آثار اکران نشده به قطار طولانی آثار اکران نشده سینمای ایران اضافه می‌شود. قطاری که تنها راه رهایی از آن، یا گسترش چشمگیر ظرفیت‌های ناوگان اکران آثار سینمایی است که در عمل به واسطه هزینه‌های سنگین آن امکان پذیر نیست یا استفاده راه‌حل‌های جایگزینی همچون اکران آنلاین است. روشی که سال‌هاست در سینمای جهان هم در حال انجام است.
شیوع بیماری کرونا، اتفاقی بود که چرخه نیمه جان اکران در سینمای ایران را به سمت مرگ بود. چرخه‌ای که اگر تا پیش از این با هر زحمتی که بود که کار خود را پیش می‌برد، با ماجرای کرونا به شکلی زمین‌گیر شد که حالا شمار آثاری که در نوبت اکران هستند، از شمارش در رفته است!

 

 

تصمیم ابراهیم حاتمی‌کیا و سازندگان فیلم سینمایی «خروج» برای اکران آنلاین این فیلم، تصمیمی جسورانه برای کمک به این چرخه در حال فروپاشی بود. اتفاقی که اگر در ادامه با حمایت مردم و عدم استفاده آن‌ها از نسخه‌های قاچاق همراه شود، می‌تواند مسیری تازه پیش روی سینمای ایران قرار دهد. این مسیر نه فقط در ایام شیوع بیماری کرونا بلکه حتی پس از باز شدن سینما‌ها نیز می‌تواند ادامه پیدا کند و به چرخه اکران آثار سینمایی کمک کند.
البته این موضوع مخالفانی نیز دارد که بخش عمده آن‌ها سینماگران هستند این در حالی است که کمتر شدن فشار بر چرخه اکران آثار سینمایی در نهایت به نفع سینماداران نیز خواهد بود. چرا که فرصت نمایش آثار و همچنین شرایط آن‌ها برای انتخاب آثار پرفروش‌تر جهت اکران را هموارتر می‌کند. این همه در شرایطی است که «خروج» ابراهیم حاتمی‌کیا خود از جمله آثاری است که قطعا در صورت اکران در سینما‌ها به واسطه جایگاه و اعتبار کارگردانش و البته قصه قهرمان‌محور آن از شانس خوبی برای فروش بالا برخوردار بود، اما ورود حاتمی‌کیا به این عرصه که نوعی خط‌شکنی به شمار می‌آید، می‌تواند جسارت سایر فیلمسازان به خصوص فیلمسازان سرشناس برای ورود به این عرصه بالا ببرد. همچنان که مثلا در همین مدت اخیر و پس از اعلام قطعی شدن خبر اکران آنلاین «خروج»، تهیه‌کننده فیلم «خون شد» ساخته مسعود کیمیایی نیز نسبت به این موضوع اظهار تمایل کرد.

 

 

مسئله دیگر در ارتباط با اکران آنلاین «خروج» توجه به این نکته است که بسیاری از منتقدان از اساس نسبت به امکان زیان‌ده بودن این طرح انتقاد دارند، این در حالی است که این طرح سال‌هاست که توسط کمپانی‌های بزرگی همچون نتفلیکس در حال انجام است و ما نیز بالاخره باید به سمت اجرای چنین طرح‌هایی می‌رفتیم. در کنار آن در اکران آنلاین با توجه به اینکه دیگر خبری از سهم پخش‌کننده و سینمادار نیست و فقط بخشی از سود فروش به سامانه وی‌اودی اختصاص پیدا می‌کند، همه سود فروش اثر متعلق به سرمایه‌گذاران است و این می‌تواند مانع از ضرر سرمایه‌گذاران اثر شود.
گذشته از همه این‌ها، مسئله اکران آنلاین «خروج» را بایددر دامنه گسترده مخاطبان شبکه‌های وی اودی به خصوص در ایام قرنطینه و خانه‌نشین شدن بسیاری از مردم از جمله دانشجویان دید. اکران آنلاین «خروج» فرصتی برای تنوع بخشی به مخاطبان این اثر است. آن هم در شرایطی که تعداد مخاطبان این سامانه‌ها هر روزه در حال افزایش است. همچنین مزیت دیگر این طرح به ویژه برای خانواده‌ها آن است که می‌تواند تنها با خرید یک بلیت به شکل دسته‌جمعی و خانوادگی به تماشای این اثر بنشینند و این در شرایط اقتصادی فعلی جامعه ما می‌تواند کمکی نیز به اقشار ضعیف‌تر جامعه باشد.

 

 

از سوی دیگر شاید با این اتفاق سود مادی و ظاهری سازندگان «خروج» از نمایش آنلاین آن نسبت به نمایش سینمایی کاهش یابد، اما در عوض تعداد بیشتری از مردم مخاطب این اثر هستند. مسئله‌ای که به نظر می‌رسد بیش از همه برای سازندگان این اثر سینمایی مهم بوده و آن هم رساندن پیام فیلم به تعداد بیشتری از مخاطبان است. به ویژه اینکه این روز‌ها با گسترش سامانه‌های وی او دی، با وجود بالا رفتن تنوع محصولات عرضه شده، اما محتوای مناسب برای استفاده همه اعضای خانواده همچنان محدود است. اما «خروج» اثری است که می‌توان آن را به شکل خانوادگی تماشا کرد.
اکران آنلاین «خروج» قطعاً در مرحله اجرا دارای ایرادات و مشکلاتی خواهد شد با این همه آنچه که می‌توان به شکل قطعی درباره این اتفاق تازه سینمای ایران گفت آن است که با وجود همه این انتقادات، باز هم آغاز اکران آنلاین با اثری مهم همچون «خروج» گامی رو به جلو برای سینمای ایران است که می‌تواند نه فقط در دوره شیوع بیماری کرونا بلکه پس از آن نیز بخشی مهم از مشکلات اقتصادی سینما به ویژه در حوزه چرخه اکران را حل کند و البته عدالت در توزیع محصولات سینمایی را تا حدودی برقرار سازد و به همه سینماگران این شانس را دهد تا راحت‌تر آثارشان را به دست مخاطبان برسانند.