به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی با عنوان «واکاوی سند طرح جامع فولاد کشور از منظر فرصتها و چالشهای انقلاب صنعتی چهارم و پیشنهاد فرصتهای اصلاحی و تحولی» هدف از انجام این گزارش را واکاوی سند جامع فولاد کشور از منظر فرصتها و چالشهای انقلاب صنعتی چهارم دانسته است؛ بنابراین گزارش، شواهد متعددی، نشان میدهد در صنعت فولاد کشورهای پیشرو، انقلاب صنعتی چهارم موضوعی کلیدی است و برنامهها و اقدامهای مؤثری دراین باره انجام داده اند و چشم اندازهای خود را نیز مبتنی بر این انقلاب ترسیم کرده اند.
گزارش مرکز پژوهشهای مجلس میافزاید؛ در حال حاضر، طرح جامع فولاد کشور در جایگاهی بین انقلاب صنعتی دوم و سوم قرار دارد. همچنین تمرکز این طرح بر برآورد میزان تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۴ با توجه به عرضه و تقاضا و همچنین برون یابی سایر زیرساختها و نیازمندیهای تولید مانند آب، برق، گاز، فناوری و ... است؛ بنابراین طرح جامع فولاد کشور، برنامه و راهبرد مشخصی برای انقلاب صنعتی چهارم ندارد.
این گزارش میافزاید؛ بی توجهی به انقلاب صنعتی چهارم در طرح جامع فولاد کشور منجر به مسائلی، چون وابستگی شدید فناورانه، از دست دادن بازارهای آینده، جهت دهی نادرست توانمندی ها، کاهش بهره وری و افزایش هزینه تولید، ناتوانی در ارائه مدلهای جدید کسب وکار، آسیب پذیری در مقابل تهدیدهای فناورانه و از دست دادن فرصت تجارت فناوری خواهد شد. لکن به رغم کمبودها و چالش ها، ظرفیتهایی نیز در صنعت فولاد کشور وجود دارد که میتوان با بالفعل کردن و ارتقا آن، این صنعت را برای نقش آفرینی در انقلاب صنعتی چهارم آماده ساخت.
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس؛ از جمله این ظرفیتها میتوان به برخی ظرفیتهای طرح جامع فعلی، نیروی انسانی خبره، دانش فنی انباشته، زیرساختهای آموزشی، پژوهشی و آزمایشگاهی، قوانین و نهادهای حامی و تسهیل گر، شرکتهای دانش بنیان و اکوسیستم رو به رشد استارتاپی، اشاره کرد.
یافتههای این مطالعه نشان میدهد که باید به جای هدفگذاریهای کمّی و کوشش نهادهای حاکمیتی و بنگاههای تولیدی در این راستا، «فولاد دانش بنیان» یا «فولاد ۰/۴» به عنوان مفهوم محوری در بازنگری مجدد طرح جامع فولاد در نظر گرفته شود و همه طرحها و برنامه های سیاستی و عملیاتی در راستای آن تنظیم شود. تدوین برنامه راهبردی برای صنعت فولاد کشور، مبتنی بر اقتضائات انقلاب صنعتی چهارم، باید به تمام برنامههای مکان یابی، آب، برق، گاز، زیست محیطی و برنامه توسعه فناوری این صنعت توجه داشته باشد.