همسایه‌های زمین|
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، سیاره ما سومین سیاره از خورشید و تنها مکانی است که موجودات زنده در آن ساکن هستند. با اختلاف بسیار کم نسبت به سیاره زهره، زمین بزرگترین سیاره بین چهار سیاره نزدیک به خورشید است. نام زمین (Earth) تنها ۱۰۰ سال قدمت دارد. تمام سیارات منظومه شمسی به جز زمین به نام خدایان روم و یونان باستان نامگذاری شده‌اند، با این حال «Earth» یک کلمه آلمانی بوده و در معنای ساده یعنی «سطح زمین».
اندازه و فاصله
با شعاع ۶۳۷۱ کیلومتری، زمین بزرگترین سیاره خاکی است. این سیاره میانگین ۱۵۰ میلیون کیلومتر و تقریبا ۱ واحد نجومی با خورشید فاصله دارد. با احتساب زمان زمینی، تقریبا ۸ دقیقه طول می‌کشد که از خورشید به زمین برسید.
مدار و چرخش
زمین هر ۲۳.۹ ساعت یکبار به دور خود و هر ۳۶۵.۲۵ روز یک دور کامل به دور خورشید می‌چرخد. محور چرخش زمین نسبت به صفحه مدار زمین به دور خورشید در زاویه ۲۳.۴ درجه قرار گرفته است و باعث ایجاد فصول سالانه روی این سیاره آبی میشود. طی بخشی از سال، نیمکره شمالی به سمت خورشید و نیمکره جنوبی برخلاف آن قرار می‌گیرند. شش ماه بعد وضعیت نیمکره‌ها عکس یکدیگر میشود.
ساختار
زمین از چهار لایه تشکیل شده است. هسته سخت داخلی متشکل از آهن و نیکل ۱۲۲۱ کیلومتر شعاع و ۵۴۰۰ درجه سیلیوس دما دارد. در اطراف هسته داخلی، هسته خارجی با ضخامت ۲۳۰۰ کیلومتر بوده و از آهن و نیکل مذاب تشکیل شده است.
گوشته که ضخیم‌ترین لایه است، با مخلوط سنگ‌های گرم و ویسکوز ۲۹۰۰ کیلومتر ضخامت داشته و غلظتی شبیه به کارامل دارند. لایه خارجی، پوسته زمین است و ضخامت آن بطور متوسط ۳۰ کیلومتر است. در انتهای اقیانوس‌ها این لایه نازک‌تر بوده و تنها ۵ کیلومتر بالاتر از گوشته است.
شکل‌گیری
هنگامی که منظومه شمسی در حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش به شکل فعلی خود رسید. هنگامی که گرانش گاز و گرد و غبار را به یکدیگر می‌چرخاند، زمین تشکیل شد و سیاره سوم از خورشید را شکل داد.
سطح
لیتوسفر زمین که شامل پوسته قاره‌ای و اقیانوسی و گوشته فوقانی است، به صفحات عظیمی تقسیم می‌شوند که مداوم در حرکت هستند. اقیانوس‌ها که تقریبا ۷۰ درصد سطح سیاره را تشکیل داده، عمقی به اندازه ۴ کیلومتر داشته و ۹۷ درصد آب زمین را در خود جای داده‌اند. تقریبا تمام آتشفشان‌های زمین زیر اقیانوس‌ها پنهان هستند. طولانی‌ترین رشته کوه و بلندترین قله زمین در زیر این اقیانوس‌ها قرار گرفته‌اند.
لیتوسفر زمین که شامل پوسته قاره‌ای و اقیانوسی و گوشته فوقانی است، به صفحات عظیمی تقسیم می‌شوند که مداوم در حرکت هستند. اقیانوس‌ها که تقریبا ۷۰ درصد سطح سیاره را تشکیل داده، عمقی به اندازه ۴ کیلومتر داشته و ۹۷ درصد آب زمین را در خود جای داده‌اند. تقریبا تمام آتشفشان‌های زمین زیر اقیانوس‌ها پنهان هستند. طولانی‌ترین رشته کوه و بلندترین قله زمین در زیر این اقیانوس‌ها قرار گرفته‌اند.
اتمسفر
جو زمین از ۷۸ درصد نیتروژن، ۲۱ درصد اکسیژن و ۱ درصد گاز‌های دیگر تشکیل شده است. وجود این جو بر آب‌وهوای زمین، محافظت دربرابر تشعشعات مضر خورشیدی و شهاب‌سنگ‌ها اثر می‌گذارد.
وجود چرخش سریع و هسته مذاب، میدان مغناطیسی زمین را آنقدر قوی کرده که بادهای خورشیدی را به شکل قطره در می‌آورد. وقتی ذرات باردار بادهای خورشیدی در میدان مغناطیسی زمین گیر می‌افتند، با مولکول‌های هوای قطب‌های مغناطیسی سیاره برخورد می‌کنند و باعث ایجاد شفق‌های قطبی یا نور‌های شمالی و جنوبی می‌شوند.
سوابق زمین‌شناسی نشان می‌دهد که وارونگی میدان مغناطیسی زمین بطور میانگین هر ۴۰۰۰۰۰ سال یکبار اتفاق می‌افتد. تا آنجا که می‌دانیم، وارونگی مغناطیسی صدمه‌ای به زندگی روی زمین وارد نمی‌کند و حداقل تا هزار سال دیگر اتفاق نخواهد افتاد. اما وقتی این اتفاق رخ بدهد، احتمالا عقربه‌های قطب‌نما تا چندین قرن و کامل شدن جابجایی، مسیر‌های مختلفی نشان بدهند و بعد از کامل شدن جابجایی، همه قطب‌نما‌ها به جای شمال به جنوب اشاره خواهند کرد!
قمر و امکان حیات
زمین تنها یک قمر دارد که باعث ایجاد ثبات شده و وجود فصول و آب‌وهوای نامنظم را در زمین تعدیل کرده است. برخی از قمر‌های سیارات دیگر قطعه سنگ‌هایی هستند که توسط گرانش یک سیاره گرفته شده، اما قمر زمین اینگونه نیست. وقتی زمین سیاره جوانی بود، سنگ بزرگی به آن برخورد کرده و بخشی از فضای درونی زمین را جابجا کرد. قطعات حاصل از این برخورد کنارهم قرار گرفته و قمر زمین را شکل دادند. با شعاعی به اندازه ۱۷۳۸ کیلومتر، قمر زمین پنجمین قمر بزرگ در منظومه شمسی و در فاصله ۳۸۴۴۰۰ کیلومتری زمین قرار گرفته است. زمین با ویژگی‌های خاص تا نون تنها مکان مناسب برای حیات موجودات زنده شناخته شده است.
این سیاره را از نزدیک ببینید
سایت ناسا برای علاقه‌مندان به نجوم سیستم سه بعدی را طراحی کرده که از طریق آن شما می‌توانید سیاره عطارد را بصورت سه بعدی مشاهده کنید. همچنین این سایت (https://solarsystem.nasa.gov/) برای شما امکاناتی درباره اطلاع از فاصله لحظه‌ای زمین از خورشید، مدت زمانی که سیاره رو به خورشید است، ویژگی‌های کلی سیاره و مقایسه آن با سیارات دیگر را بصورت سه‌بعدی فراهم می-کند.
ارسال نظرات