همسایه‌های زمین| ونوس
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، ونوس، زهره یا ناهید دومین سیاره منظومه خورشیدی و نزدیک‌ترین همسایه سیاره‌ای ما است. زهره از نظر ساختار و اندازه مشابه زمین است و به همین دلیل آن را دوقلوی زمین می‌نامند، با این حال این دوقلو‌ها یکسان نبوده و تفاوت‌های اساسی بین آن‌ها وجود دارد. این سیاره در جهت مخالف اکثر سیارات به آرامی دور خورشید می‌چرخد. جو غلیظ آن گرما را بعلت اثر گلخانه‌ای گریزان به دام می‌اندازد و بنابراین این سیاره به یکی از گرم‌ترین سیاره‌های منظومه شمسی تبدیل شده تا حدی که دمای سطح آن می‌تواند سرب را ذوب کند. با نگاهی اجمالی به زیر ابر‌های این سیاره، آتشفشان‌ها و کوه‌های تغییر شکل یافته را خواهیم دید. اسم این سیاره از ونوس، خدای عشق و زیبایی روم باستان گرفته شده است.
اندازه و فاصله
زهره با شعاعی به اندازه ۶۰۵۲ کیلومتر، تقریبا هم اندازه زمین است. این سیاره بطور میانگین ۱۰۸ میلیون کیلومتر یا ۰.۷ واحد نجومی با خورشید فاصله دارد. یک واحد نجومی (AU)، فاصله خورشید تا زمین است. با یک احتساب زمینی برای رفتن به خورشید از زهره تنها ۶ دقیقه زمان نیاز دارید.
مدار و چرخش
مدار و چرخش زهره از چند جهت غیرمعمول است. زهره یکی از دو سیاره‌ای است که از شرق به غرب می‌چرخد. فقط زهره و اورانوس این چرخش «رو به عقب» را دارند. هر سال در این سیاره ۲۲۵ روز طول می‌کشد و هر روز در این سیاره تقریبا ۲۴۳ روز زمان می‌برد. این سیاره طولانی‌ترین دوره روز را بین سیارات منظومه شمسی داشته و طول روز آن حتی از یکسال کامل خود سیاره نیز بیشتر است. اما خورشید در زهره مانند هر سیاره دیگر در هر «روز» طلوع و غروب ندارد. در این سیاره یک چرخه شبانه‌روزی ۱۱۷ روز زمینی طول می‌کشد، زیرا زهره در خلاف جهت چرخش مداری خود به دور خورشید می‌چرخد.
زهره هر سال خود را در ۲۲۵ روز زمینی، کمتر از دو چرخه شبانه‌روزی زهره‌ای، طی می‌کند. مدار آن به دور خورشید از هر سیاره دیگری دایره‌ای شکل‌تر است. سیارات دیگر معمولا در مدار‌های بیضوی شکل می‌چرخند. با زاویه محوری فقط ۳ درجه، این سیاره نیز مانند عطارد تقریباً عمود می‌چرخد و بنابراین فصول قابل توجهی را تجربه نمی‌کند.
ساختار
زهره از بسیاری جهات، ساختاری شبیه به زمین دارد. این سیاره هسته‌ای آهنی دارد که شعاع آن به ۳۲۰۰ کیلومتر می‌رسد. روی این هسته گوشته‌ای از سنگ‌های داغ وجود دارد که به دلیل گرمای داخلی سیاره به آرامی در حرکتند. سطح آن یک پوسته نازک از سنگ است که با جابجایی گوشته سیاره و ایجاد آتشفشان‌ها برجسته شده و حرکت می‌کنند.
تشکیل
هنگامی که منظومه شمسی در حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش به شکل فعلی خود رسید، هنگامی که گرانش گاز و گرد و غبار را به یکدیگر می‌چرخاند، زهره تشکیل شد و سیاره دوم از خورشید را شکل داد. زهره مانند سیارات خاکی دیگر دارای یک هسته مرکزی، گوشته سنگی و یک پوسته جامد است.
سطح
از فضا، زهره به شکل سفید درخشان دیده می‌شود، زیرا با ابر‌هایی پوشیده شده که نور خورشید را بازتاب می‌کنند. در سطح آن، سنگ‌ها به رنگ خاکستری مانند سنگ‌های زمین هستند، اما جو غلیظ سیاره نور خورشید را فیلتر می‌کند؛ بنابراین اگر روی زهره بایستید همه چیز را نارنجی خواهید دید. زهره کوه‌ها، دره‌ها و ده هزار آتشفشان دارد. بلندترین کوه زهره، ماکسول مونتس است که اتفاع آن به ۸.۸ کیلومتر، شبیه به اورست در زمین، می‌رسد. چشم‌انداز این سیاره غبارآلود است و دمای سطح به ۸۸۰ درجه فارنهایت یا ۴۷۱ درجه سانتیگراد می‌رسد.
پیش از این تصور می‌شد که زهره بر اثر فعالیت‌های آتشفشانی ۳۰۰ تا ۵۰۰ میلیون سال پیش شکل گرفته است. زهره دارای دو منطقه مرتفع و بزرگ است؛ ایشتار ترا (Ishtar Terra) که تقریبا به اندازه استرالیا و آفرودیت ترا (Aphrodite Terra) تقریبا هم اندازه آمریکای جنوبی است. زهره پر از دهانه است، اما عرض هیچکدام از آن‌ها کوچکتر از ۱.۵ تا ۲ کیلومتر نیست، زیرا شهاب‌سنگ‌های کوچک در جو غلیظ این سیاره می‌سوزند و تنها شهاب سنگ‌های بزرگ به سطح رسیده و این دهانه‌ها را ایجاد می‌کنند.
تقریبا تمام ویژگی‌های سطح زهره به نام زنان برجسته زمین نامگذاری شده است. یکی از دهانه‌های آتشفشانی آن ساکایاوا نام دارد، زن بومی آمریکایی که اکتشاف لوئیس و کلارک را هدایت می‌کرد. دره‌ای عمیق در این سیاره به نام دیانا خدای شکار در روم باستان نامگذاری شده است.
اتمسفر و مگنتوسفر
زهره دارای جو غلیظ، ضخیم و سمی است که با دی‌اکسیدکربن پر شده است و با ابر‌های ضخیم و مایل به زرد متشکل از اسید سولفوریک است احاطه شده است. جو غلیظ و ضخیم آن گرمای خورشید را به دام می‌اندازد و همین باعث می‌شود تا دمای سطح زهره به ۴۷۰ درجه سیلسیوس برسد. در سطحی که ابر‌ها قرار گرفتند، حدود ۳۰ مایل از سطح کره، دما تقریبا مانند دمای سطح زمین است.
هنگامیکه زهره در مدار خورشیدی خود به جلو حرکت می‌کند، درحالیکه به آرامی در محور خود به عقب می‌چرخد، سطح بالای ابر‌ها هر چهار روز زمینی در اطراف سیاره به سرعت می‌چرخند. علت این پدیده باد‌های طوفانی است که سرعتی به اندازه ۳۶۰ کیلومتر بر ساعت دارند. سرعت ابر‌ها با کاهش ارتفاع کاهش یافته و در سطح آن تنها چند مایل بر ساعت سرعت دارند. روی سطح آن شبیه به یک روز بسیار مه‌آلود زمینی است. جو بسیار سنگین بوده و حس می‌کنید در ۱.۶ کیلومتری عمق آب هستید. فشار در این سیاره ۹۰ برابر فشار زمین است. با اینکه زهره در اندازه کره و حتی اندازه هسته آهنی تقریبا مشابه زمین است، میدان مغناطیسی آن بعلت چرخش آهسته، بسیار ضعیف است.
حلقه، قمر و امکان حیات
سیاره زهره هیچگونه قمر و حلقه‌ای ندارد. تا به حال هیچ انسانی این سیاره را ندیده است، همچنین فضاپیمایی که به سطح آن فرستاده شده نیز مدت زمان زیادی دوام نیاورده است. دمای بالای زهره، قطعات الکترونیکی در فضاپیما را در زمان بسیار کوتاهی بسیار داغ کرده و به نظر نمی‌رسد که هیچ فردی بتواند در مدت طولانی در سطح زهره زنده بماند. ونرا ۱۳ اتحاد جماهیر شورویی تنها به مدت دوساعت توانست از گرمای شدید و فشار خردکننده زهره جان سالم به در برد. در حال حاضر مهندسان چندین کشور در حال مطالعه روش‌هایی برای افزایش طول عمر فضاپیما‌های رباتیک در محیط‌های سخت هستند.
حدس و گمان‌هایی درباره زندگی در زهره وجود دارد و دانشمندان احتمال می‌دهند که در لایه‌های بالای ابر‌های اتمسفر زهره که دما کمتر است، حیات وجود داشته باشد.
این سیاره را از نزدیک ببینید
سایت ناسا برای علاقه‌مندان به نجوم سیستم سه بعدی را طراحی کرده که از طریق آن شما می‌توانید سیاره عطارد را بصورت سه بعدی مشاهده کنید. همچنین این سایت (https://solarsystem.nasa.gov/) برای شما امکاناتی درباره اطلاع از فاصله لحظه‌ای زهره از خورشید، مدت زمانی که سیاره رو به خورشید است، ویژگی‌های کلی سیاره و مقایسه آن با سیارات دیگر را بصورت سه‌بعدی فراهم می-کند.
ارسال نظرات