عیوضی: ایران بهترین موضع‌گیری را در ماجرای قره‌باغ نشان داد / دارا: جنگی که رخ داده بازی اسرائیل، ترکیه و روسیه است

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، درگیری و منازعات منطقه قره باغ از مسائل مهمی است که این روزها واکنش های مختلفی را برانگیخته و هرکسی در این باره یک تحلیل و دیدگاهی را ارائه می دهد از این رو برای بررسی بیشتر این موضوع از منظر دانشجویی با دوتن از دانشجویان فعال بین الملل به گفتگو نشستیم. 

 

عیوضی دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه علامه و مسئول بین الملل بسیج دانشجویی این دانشگاه درباره مسئله قره باغ و چگونگی آغاز آن گفت: اگر پیشینه مسئله قره باغ را بخواهیم بررسی کنیم، می‌بینیم که بعد از عهدنامه گلستان، شوروی سابق با چراغ سبز نشان دادن به ارمنی‌هایی که ایران بودند آن‌ها را روانه قفقاز کرد. بعد از آن در عهدنامه ترکمانچای که یک سری از مناطق ایران جدا شدند و ارامنه در همان مکان ساکن شدند و همان جا ماندند. بعد از گذشت سال‌ها و در سال ۱۹۸۸ که شوروی از هم می‌پاد ببنابر قومیت‌ها حکومت‌ها تشکیل می‌شوند، ولی ارمنستان و آذربایجان از همان بدو تشکیل بر سر مسئله قره باغ مشکل داشتند؛ که تقریبا می‌توان گفت در سال ۱۹۹۰ ارمنستان هفت ولایت از حکومت آذربایجان را گرفت و از آن خود کرد.

در سال ۱۹۹۴ این مناطق(قره باغ) با پشتیبانی ارمنستان گرفته شد و ارمنستان اعلام کرد که این اتفاق توسط یک سری شورشی رخ داده است، ولی ارمنستان از آن‌ها کاملا حمایت کرد و قره باغ از آن ارمنستان شد. در این سی سال که قره باغ از آن ارمنستان بوده است سطح نزاع بسیار پایین بوده و در طی همین سی سال سازمان ملل ۴ قطعنامه در محکومیت ارمنستان برای اشغال قره باغ صادر می‌کند تا سال ۲۰۲۰ که سطح تخاصم بالا‌ی رود بین این دو کشور.

 

 

دارا دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه تهران و مسئول بین الملل بسیج دانشجویی دانشگاه تهران نیز در این باره اظهار داشت: مسئله قره باغ از زمانی که قرارداد ترکمنچای و گلستان منطقه قفقاز اتفاق افتاد شروع شد اجداد ارامنه در این منطقه زندگی می‌کردند و این‌ها بنا به این سبقه تاریخی که خودشان می‌گویند ادعای مالکیت دارند. بعد از فروپاشی شوروی؛ آذربایجان و ارمنستان توافقی با هم می‌کنند. ادعای ارامنه این است که این توافق در سازمان ملل ثبت نشده منتهی این‌ها با هم توافقی می‌کنند بر سر مرز‌های قبل از جنگ ۱۵، ۲۰ سال پیش که داشتند توافقی می‌کنند به آن مرز‌ها که الان منشا هست می‌رسند قره باغ متشکل از قبایل ترک و مسلمان منطقه بود، اما ده پانزده سال پیش ارمنستان به بهانه که خاک من هست حمله می‌کند و دور قره باغ را محاصره می‌کند اشغال می‌کند و جمهوری خود مختار تحت عنوان جمهوری تشکیل می‌دهند این جمهوری خود مختار مجلس و دولت داشته منتهی تحت حمایت ارمنستان بوده. در یکی دو هفته گذشته آذربایجان حمله می‌کند و می‌خواهد این مناطق اشغالی را پس بگیرد از قره باغ و منطقه‌ای که دورش اشغال کرده اند حمله می‌کند. نقل‌های متفاوتی هست از سرداران سپاه خودمان سردار نوری اقدم و عاملی و امام جمعه اردبیل. این‌ها دوره آن جنگ ۱۵ سال و ۲۰ سال گذشته خودشان بودند و حالا لفظی که خودشان (سردار نوری اقدم) به کار می‌برند می‌گویند قهرمان قره باغ هستم و سه چهار تا نقشه تدوین کردیم برای پس گرفتن قره باغ منتهی الهام علی اوف از طرف اسرائیل و ترکیه و از طریق آمریکا تطمیع می‌شود. آن‌ها به او وعده می‌دهند اگر ایرانی‌ها را بیرون کنید قره باغ را برمی گردانیم و الان ۱۵، ۲۰ سال است اتفاقی نیفتاده و هنوز هم دلخوش این کشور‌ها است.

 

 مسئله قره باغ به خودیِ خود مثل مسئله فلسطین می‌ماند یعنی آنجا خاک اسلام بوده و مسلمان درش زندگی می‌کرده که ارامنه تصرف کردند. دولت ما به بهانه اینکه ما ترونول‌های مالی با ارمنستان داریم نمی‌خواهد موضع علیه ارمنستان بگیرد. منتهی این مسئله نمی‌تواند ما را به این وابدارد که از دولت علی اف حمایت کنیم دولت آذربایجان باکو، چون روابطی با اسرائیل‌ دارد و و از طریق همین روابط با  ترکیه و گروهک‌هایی که از طریق ترکیه در آذربایجان دارند می‌جنگند و این هم باعث به خطر افتادن امنیت ملی ماست منتهی مسئله قره باغ و مسئله منطقه‌ای که متعلق به اسلام است جداست. ما قره باغی که خاک اسلام است را مطالبه می‌کنیم. امام جمعه‌ها هم بیانیه دادند و این کار را مشروعیت بخشیدند شهدا و کشته‌های شما شهید هستند و این حمایت ما از قره باغ به معنی حمایت ما از علی اف نیست و ما خاکی که برای اسلام و مسلمین است را مطالبه می‌کنیم.

خبرگزاری دانشجو: موضع ایران دربرابر این‌ها باید چه طور باشد؟

عیوضی: از این بابت که قره باغ قبلا برای ایران بوده و به طور قانونی از ایران جدا شده و ایران عهدنامه را امضا کرده است. مسئله شخصی نیست که بگوییم اینجا برای ما بوده و باید برگردد بلکه یک عهدنامه‌ای بوده که در آن ذکر شده الی الابد است که اگر روزی جنگی میان طرفین شکل بگیرد شاید باز برگردد، اما احتمال اینکه از این جهت به قضیه ورود کنیم محلی ندارد.

اما در حال حاضر موضعی که توسط ایران گرفته شده عقلانی است، چون طرفین نزاع هر دو کشور با ما همسایه هستند ایران دو طرف را به آرامش دعوت کرده، در صورتی که طی سال‌های مختلف به این که باید ارمنستان منطقه اشغال شده را به آذربایجان برگرداند تاکید شده. اما اینکه ایران دو طرف را به آرامش دعوت کرده بهترین کاری بود که می‌شد انجام داد.


خبرگزاری دانشجو: از نظر شما تهدید مرز‌های ایران در نزاع قره باغ چگونه خواهد بود؟

عیوضی: درباره تهدید مرز‌ها دو مطلب وجود دارد. یکی اینکه تمامیت ارضی‌مان تهدید شود و دیگری اینکه امنیت ملی مورد تهدید قراربگیرد. در باره تمامیت ارضی تا کنون اتفاقی نیفتاده و تا قبل از اتفاق افتادن ما نمی‌توانیم واکنشی به آن نشان دهیم.

خبرگزاری دانشجو: آیا تمامیت ارضی ما ممکن است درخطر باشد؟

عیوضی: این را به چشم تهدید می شود دید اما نمی‌توان گفت که قطعا  این سناریو چیده شده است. درباره تفکراتنوعثمانی هم باید بگویم که مسئله نوعثمانی در واقع از تفکرات رجب طیب اردوغان نشات می گیرد که تفکرات رایجی نیست و البته هوشمندی ایران در این برهه زمانی می تواند مانع از رشد چنین تفکراتی و یا تهدیداتی شود. 

دارا: قره باغ خاک اسلام است. درست است که علی اف و ارامنه وجه اسلامی را کم کردند، اما خیلی از مسلمانان و گروه‌های اسلامی در قره باغ زندگی و فعالیت می‌کنند. قره باغ حتی فعالیت فرهنگی اسلامی دارند این خاک تصرف شده متعلق به اسلام است باید به اسلام برگردد. در رابطه با اینکه این که علی اف با اسرائیل و ترکیه رابطه دارد باید بگویم، این جنگی که رخ داده به عقیده بنده بازی ترکیه و اسرائیل و روسیه است و این‌ها می‌خواهند بهره برداری خودشان را از این جنگ داشته باشند.

دارا: نمایندگان، ولی فقیه و امام جمعه‌ها موضع گرفتند و به نظرم این موضع موضع پسندیده‌ای است، چون ما یک پیوست قومیتی در این مسئله داریم  و حالا این پیوست قومیتی که وجود دارد بدون این مواضع این جریان جدایی طلبی که راه افتاده خیلی فضایش بیشتر از این می‌شد و درجه اش بیشتر از این‌ها می‌شد. این موضعی که گرفتند به نظرم عاقلانه است بالاخره قره باغ خاک اسلام و برای اسلام است این که یک دولتی یک سری کار‌ها می‌کند این ما را نباید وابدارد از این که ما دست بکشیم از خاک اسلام از ارمنستان حمایت کنیم و این اتفاقات بیفتد.