جوانان ایرانی با همت خود صادرات رنگ را جایگزین واردات کردند / دغدغه‌های یک شرکت دانش‌بنیان نانویی برای حضور در بازار جهانی

به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو؛ توجه به علم نانو قطعاً یکی از راه‌های دستیابی به پیشرفت و در پی آن جهش تولید خواهد بود در همین میان شرکت‌های متعدد دانش‌بنیان در این زمینه فعال هستند. برای شناخت بهتر فعالیت، مشکلات و دستاورد‌های این صنعت به سراغ حسین نجف خانی، مدیرعامل شرکت بهسان نانو تاک، از فعالان عرصه نانو رفتیم.

از کجا شروع به کار کردید و چه شد که وارد این فضای کاری شدید؟
شرکت را اردیبهشت ۹۷ تاسیس و اسم آن را «بهسان نانو تاک» با نام تجاری «رنگ بهسان» ثبت کردیم.

یک سال و نیم قبل از اینکه شرکت را به صورت حقوقی ثبت کنیم روی R&D کار کردیم. می‌خواستیم بسنجیم این بازار به چه محصولاتی نیاز دارد که در حوزه فناوری نانو و تخصص ما باشد لذا بازارسنجی کردیم. در این مدت شاهد بودیم که فناوری نانو در خاصیت آبگریزی استفاده می‌شود. از سال ۸۸ الی ۸۹ شرکت‌های زیادی در این زمینه فعال بودند، اما محصولات‌شان پایداری یا دوام کوتاه مدت داشت؛ لذا خیلی از مشتریان از محصولات ایرانی ناراضی بودند. تولیدکنندگان می‌گفتند دوام و پایداری محصولات ۶ ماهه یا یک ساله است، لذا برای اینکه بتوانند مشتری را جذب کنند کالا را گارانتی و دارای ضمانت‌نامه می‌کردند، اعطای گارانتی به دلیل اینکه محصول کیفیت لازم را نداشت حس عدم اعتماد به مشتریان می‌داد. از این رو، شرکت ما فناوری نانو را در صنعت جدید یعنی رنگ و رزین وارد کرد. پس از آن بود که نظر مشتریان به این سو تغییر کرد که رنگ، دوام و پایداری بالایی دارد و این اقدام موفقیت‌آمیز بود.

اولین محصولمان، رنگ‌های ضدآب یا رنگ‌های آبگریز بود که تست زیادی روی آن انجام شد. در ابتدای فعالیت‌مان در این حوزه با مشکلی مواجه شدیم و آن وارداتی بودن برخی از مواد اولیه این صنعت بود. با توجه به مشکلات واردات مواد شیمیایی و نوسانات نرخ ارز برایمان مشکلاتی بوجود آورد. در همین حال، ستاد فناوری نانو یک فراخوان داد و شرکت ما در برنامه تجاری‌سازی فناوری نانو شرکت کرد.

پس از ارائه طرح، در دوره ششم نانومچ پذیرفته و تحت حمایت ستاد فناوری نانو در نانومچ قرار گرفتیم. به کمک کارگزاران ستاد فناوری نانو توانستیم مواد اولیه را در داخل بدست آوریم. در نمایشگاه فناوری نانو که مهرماه سال‌های ۹۷ و ۹۸ برگزار شد، فرصت خوبی برایمان ایجاد شد تا بسیاری از مشتریان این صنعت با محصولات ایرانی شرکت ما آشنا شوند.

ویژگی منحصر به فرد این محصول نسبت به نمونه‌های خارجی چیست؟
طرحی که برای نانومچ ارائه داده بودیم، مربوط به رنگ ضدآب مخصوص سطوح چوب بود. دلیلی برای این کار داشتیم؛ این محصول تولید کننده داخلی نداشت و تمام تولید کنندگان آن خارجی بودند و در ایران نمایندگی داشتند؛ مثل همپل برای چوب هایبریلوکس برای نما و چوب ترموبود آلاچیق و ویلا‌ها و خیلی جا‌های دیگری که با چوب سر و کار داشتند.

محصولات خارجی قیمت‌شان از حدود ۵۵۰ هزار تا ۲ و نیم میلیون تومان متفاوت بود. از همین رو، خیلی‌ها در صنعت چوب با مشکل مواجه بودند، بسیاری از کارگاه‌های چوب صنعت چوب و نماسازان چوبی و ویلاسازان با این مشکل مواجه شده بودند و ما از طریق نمایشگاه فناوری نانو فرصتی پیدا کردیم خودمان را نشان بدهیم. قیمت محصول ما بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان بود.

نمونه‌های خارجی که در ایران بودند دست مشتری را بسته نگه می‌داشت، زیرا فقط ۱۰ طیف رنگی در سبد انتخاب مشتریان بود، این موضوع فرصتی شد که ببینیم صنعت چوب در چه حوزه‌ای از رنگ‌ها نیازمندی دارد؛ لذا حدود ۱۰۰ طیف رنگی با کاتالوگ‌های چوبی تهیه کردیم تا دست مشتری باز باشد و هر رنگی که مد نظرش بود را تهیه کردیم.

ویژگی دیگر محصولات شرکت ما این بود که بسیاری از شرکت‌هایی که رنگ‌های خارجی تهیه می‌کردند و در ایران نمایندگی داشتند به علت تغییر قیمت دلار و ارز رنگ‌ها را دستکاری می‌کردند. این اقدام باعث کاهش کیفیت محصول می‌شد و بسیاری از آن‌ها خاصیت ضدآبی نداشتند و به همین دلیل دیگر نمی‌شد از آن‌ها در نما و فضای آزاد، ویلا یا شمال کشور در زمان برف و باران استفاده کرد، زیرا دیگر نمی‌توانستند جلوی پوسیدگی و ترک خوردن چوب را بگیرد.

چند نفردر شرکت شما مشغول به فعالیت هستند؟
ما از اول کار یک تیم چهار نفره بودیم در حال حاضر نیز ۱۱ الی ۱۲ نفر هستیم که هفت نفر ثابت و بقیه پاره وقت هستند. دفتر مرکزی ما در شهر تهران واقع و آزمایشگاه تخصصی ما در آزمایشگاه میکرونانو سیال دانشکده مکانیک دانشگاه صنعتی شریف قرار دارد، افرادی که در کارگاه ما واقع در شهرک صنعتی اراک حضور دارند به صورت تمام وقت و شاغلان در آزمایشگاه به صورت پاره وقت فعالیت می‌کنند.

آیا در این زمینه صادرات هم دارید؟
پیش از عید نوروز امسال استارت صادرات را زدیم. متاسفانه با موضوع کرونا مشکلاتی در این مسیر پیش رویمان قرار گرفت. از این رو، با کمک خود ستاد فناوری نانو و کارگزاران ستاد نانو، تصمیم گرفتیم ابتدا نیاز صنعت داخل را تامین پس از آن وارد صادرات شویم.

 

در این زمینه از شما حمایت هم شد؟
اوایل سال ۹۸ طرح‌مان را به مرکز رشد صنعتی شریف ارائه دادیم و آن‌ها طرح ما را پذیرفتند. هم‌اکنون نیز در کارگاهی کار می‌کنیم که زیر نظر کارخانه نوآوری و ماشین‌سازی است و این کارخانه فضایی را در اختیار ما قرار داده است.

این در حالی است که زمانی که می‌خواستیم در تهران تولیداتمان را راه‌اندازی کنیم، خیلی شرط و شروط گذاشتند که مثلاً باید فضای تولیدی مواد شیمیایی و رنگ و رزین ۱۲۰ کیلومتر از تهران دور باشد و این موضوع برای ما محدودیت ایجاد می‌کرد.

همچنین با توجه به اینکه در تهران خیلی قیمت ملک بالا بود مجبور شدیم که به اراک برویم. اراک به عنوان یکی از شهر‌های صنعتی محدودیتی مانند تهران برایمان ایجاد نکرد. کارخانه نوآوری و ماشین‌سازی اراک طرح ما را پذیرفت و فضای کارگاهی در اختیار ما قرار داد. این فضای کارگاهی به صورت قراردادی تا مدتی به صورت رایگان در اختیار ما قرار دارد تا رشد کنیم و پس از این مدت به صورت استیجاری این فعالیت را ادامه می‌دهیم.

برای کارخانه ماشین‌سازی نیز فرصتی ایجاد شد؛ در این کارخانه دیگ بخار، بویلر و تجهیزات سنگین تولید می‌شود و برای رنگ کردن این تجهیزات فرصتی بدست آوردیم تا بتوانیم بخشی از رنگ‌های مورد نیاز کارخانه را تامین کنیم.
ستاد نانو و مرکز رشد فناوری‌های دانشگاه شریف هم از ما حمایت کردند، دفتر کار هم از طریق مرکز رشد دانشگاه‌های صنعتی شریف در اختیارمان قرار گرفت.

کمک‌های دیگری که به ما شد، چالش‌های نوآوری بود. یکی از چالش‌ها مربوط به ساخت پوشش ضد گرد و غبار برای سطوح پنل خورشیدی بود که شرکت متقاضی آن هلدینگ برق و انرژی غدیر بود.

یکی از مشکلات رایج اسن پنل‌های خورشیدی در ایران گرد و خاک است، گرد و خاک که روی سطوح پنل خورشیدی می‌نشیند باعث کاهش بازدهی تولید برق می‌شود و به واسطه همین چالشی راه‌اندازی شده که چه کسانی از کل ایران می‌توانند این مشکل را برطرف کنند.

این چالش‌ها دو مرحله داوری دارد؛ در داوری مرحله اول طرح‌هایی که به نظرشان خوب باشد برای داوری حضوری معرفی می‌کنند. تیم ما برای داوری حضوری رفت و در مرحله اول پذیرفته شد و وارد مرحله دوم ساخت نمونه آزمایشگاهی شد.

در مرحله دوم که مربوط به صنایع خورشیدی بود، حدود ۲۹ تیم از کل ایران ثبت‌نام کرده بودند که ۶ تیم در مرحله دوم پذیرفته شده بودند ما هم جزو ۹ تیم بودیم. به ما ۶ ماه فرصت داده شد که نمونه آزمایشگاهی را بسازیم و ما موفق شدیم و از آن ۶ تیم سه تیم به مرحله سوم راه پیدا کردند که جزو سه تیم هم بودیم و الان در مرحله تست میدانی هستیم. هر کاری که بهتر باشد به عنوان برنده نهایی می‌رود و علاوه بر جایزه ۲۰ میلیونی است قراردادی با شرکت متقاضی هم بسته می‌شود.

خوبی که چالش‌های نوآوری دارد این است تولید کننده را به مصرف کننده وصل می‌کند. لازم نیست بازارسازی یا بازاریابی انجام بدهیم، از این رو خیلی کار من (تولید کننده) را سریع‌تر می‌کند.

مورد دیگر مربوط به چالش ساخت پوشش خود تعیین شونده آنتی‌باکتریال و تصویر کننده کاشی و سرامیک بود. شرکت متقاضی‌اش هم «ایپا سرام» است. در این چالش هم شرکت کردیم که در مرحله اول ۵۱ گروه ثبت نام کرده بودند از این تعداد پنج تیم، شرکت یا گروه به مرحله دوم راه یافتند. تیم شرکت ما برنده نهایی اعلام شد.

این کار در ادامه رنگ‌های نانو است؟
محصولاتی که ارائه دادیم شاخه‌ای از همین رنگ رزین یعنی پایه رنگ و رزین با فناوری نانو است.

توصیه شما به کسانی که قصد ورود به بازار شرکت‌های دانش‌بنیان را دارند، چیست؟
به افرادی که قصد راه‌اندازی کسب و کار را دارند، می‌گویم من مسیری که رفتم خیلی پستی و بلندی داشت، خیلی سد جلویم بود، ولی مقاومت کردم. دانشجویان در قدم اول نه حمایت مالی دارند نه فضایی دارند؛ کمکی پشتشان نیست. فقط دانشش را دارند. برای این افراد بهترین راهکار این است اول استارت‌آپ شوند؛ بدون اینکه ثبت حقوقی کنند.

 

چون وقتی وارد فضای حقوقی می‌شوند هزار داستان و مکافات دارند. درواقع وقتی شرکتی ثبت حقوقی می‌شود، حسابداری، بیمه و مالیات به آن اضافه می‌شود؛ لذا اولین کار استارت‌آپ است؛ بازار را بسنجند که کشش و توانایی دارند یا خیر؟ سرمایه‌گذار پیدا کنند. استارت‌آپ که می‌شوند زیر نظر یک استارت‌آپ شتاب‌دهنده قرار می‌گیرند. شتاب دهنده سعی می‌کند سرمایه‌گذار پیدا کنند. اگر شرکت خود ما هم سرمایه‌گذار داشت به جای این همه مدت دوندگی می‌توانستیم شاید یک سال زودتر خودمان را به بازار معرفی کنیم. ما اگر در ابتدا تامین کننده مالی داشتیم کارمان جلو می‌افتاد.