محققان دانشگاه صنعتی امیرکبیر جاذبی پلیمری را طراحی کردند که به واسطه آن میتوان پسابهای رنگزای «سانست یلو» را تصفیه و از آن نیز حسگری را برای شناسایی این ماده رنگزا تهیه کرد.
به گزارش گروه فناوری خبرگزاری دانشجو، سحر فروغی راد فارغ التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «سنتز و بررسی عملکرد پلیمرهای قالب مولکولی بر پایه نانولولههای هالویزیت در تصفیه پساب مواد رنگزا» گفت: علت انتخاب این پروژه در حقیقت مسئله تصفیه پسابهای صنایعی است که از مواد رنگزا استفاده میکنند.
وی با بیان اینکه رنگزاها در صنایع گوناگونی نظیر نساجی، چاپ، چرم سازی، داروسازی و غذایی به کار میروند، بیان کرد: در این پژوهش پلیمر قالب مولکولی به روشی نو و کارآمد تهیه شده است، که علاوه بر ظرفیت جذب بالا، ۳۵ میلیگرم بر گرم، و سرعت جداسازی مناسب، حدود ۴۵ دقیقه، دارای خاصیت مغناطیسی است.
محقق دانشگاه امیرکبیر افزود: پلیمرهای قالب مولکولی پلیمرهایی هستند که ساختار یک مولکول هدف در حین پلیمریزاسیون در حافظه آنها ثبت میشود و پس از اتمام فرایند، قادر هستند به عنوان جاذب اختصاصی در هر محیطی به صورت کاملا گزینش پذیر تنها مولکول هدف خاص خودشان را جذب کنند.
فروغی راد با تاکید بر اینکه مغناطیسی بودن این جاذب این امکان را فراهم میکند تا پس از اتمام عمل تصفیه، ذرات جاذب به سهولت توسط یک آهنربای خارجی از محیط جداسازی شوند؛ اظهار کرد: در این پروژه نانوپودر جاذبی را برای جذب اختصاصی ماده رنگزای «سانست یلو» به دست آوردیم.
وی با تاکید بر اینکه رنگزای «سانست یلو» پرکاربردترین رنگزا در صنایع غذایی ایران بوده و مقادیر بیش از حد مجاز آن سبب بروز مشکلات حساسیتی و بیش فعالی خصوصا در کودکان میشود، گفت: این جاذب پلیمری به دو صورت امکان تجاری شدن دارد؛ در فاز اول در صنایع غذایی و برای تصفیه پسابهای رنگزای «سانست یلو» و در فاز دوم به صورت یک حسگر برای شناسایی و کمی سازی مقدار رنگزای «سانست یلو» موجود در انواع فراوردههای غذایی.
فارع التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر ادامه داد: این پژوهش به عنوان پروژه دکتری در ظرف مدت سه سال انجام شده است و سه مقاله ISI چاپ شده در نشریات معتبر خارجی دستاورد این پژوهش است.
وی عنوان کرد: این پلیمر برای نخستین بار در دنیا تهیه شده است و عملکرد گزینش پذیری آن در حضور چند مخلوط رنگزا بررسی شده است.
وی با اشاره به ویژگیهای طرح گفت: تهیه جاذبی منحصر به فرد برای جذب گزینش پذیر سانست یلو از محیط آب و جداسازی بسیار ساده پودر جاذب توسط آهنربای خارجی، بدون نیاز به سانتریفوژ و سایر روشهای جداسازی هزینه بر و زمان بر از برجستهترین ویژگیهای این طرح به شمار میرود.
فروغی راد با بیان اینکه این طرح هیچ نمونه داخلی و خارجی ندارد، گفت: قابلیت بازیابی پلیمر، ظرفیت جذب بالا، سینتیک جذب سریع و قابلیت جداسازی ساده از مزیتهای رقابتی این طرح به شمار میروند.
وی با اشاره به کاربردهای پروژه گفت: از نتایج این طرح میتوان در صنایع غذایی و داروسازی به عنوان جاذب در تصفیه پساب بهره برد؛ همچنین حسگر آن میتواند به منظور شناسایی و کمی سازی مقادیر رنگزا در حین تولید به کار رود.
گفتنی است؛ این پژوهش به صورت مشترک میان گروه رنگ و گروه پلیمر در دانشکده مهندسی پلیمر و رنگ دانشگاه صنعتی امیرکبیر انجام گرفته و اساتید راهنمای این طرح علیرضا خسروی و وحید حدادی اصل از اعضای هیئت علمی این دانشگاه بودهاند.