محور مقاومت تنها نقطه ضعف جریان‌های غربی و ضد انقلاب است / افغانستان اگر از غرب مستقل نشود، آینده‌ای نخواهد داشت

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، تحولات منطقه، درگیری و نزاع‌های کشورها و مشکلاتی که از درون کشورهای منطقه را به خودشان مشغول کرده است همه بر روند تحولات کشور ما نیز اثرگذارند. افغانستان از جمله کشورهای منطقه است که روند تحولات آن از نظر اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر کشور ما نیز اثرگذار است .بر این اساس طی میزگردی با دانشجویان به بررسی مسائل منطقه بخصوص ایران و افغانستان پرداختیم.

 

عبدالله آبادی، دبیر بین الملل اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان و فدایی دبیر بین الملل دانشگاه مذاهب اسلامی دراین باره به گفتگو نشستند.

 

 

 

عبدالله آبادی: منطقه ژئوپلیتیکی جنوب غرب آسیا یا همان خاورمیانه به واسطه برخی دلایل و زمینه‌های ژئوپلیتیکی موجود آبستن رقابت و درگیری‌های فراوانی بوده است؛ مجموعه حوادثی که این منطقه از جهان را به یکی از ناامن‌ترین مناطق تبدیل کرده است و حوادث پی در پی به بخش جدایی ناپذیر آن شده است. تقریبا منطقه خاورمیانه بر سه محور مورد توجه است: محور مقاومت، محور ترکیه و اخوان المسلمین، و محورغرب به نمایندگی رژیم صهیونیستی و همکاری عربستان سعودی.

باتوجه به فضایی که وجود دارد، بیشتر درگیری در این منطقه توسط رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا برنامه ریزی و اجرا می‌شود، درگیری های داخلی عراق و افغاستان و برنامه ریزی خروج نظامیان آمریکا، درگیری های ارمنستان و آذربایجان در موضوع قره باغ و همچنین تحولات لبنان و درگیری های تازه در مرز هند و پاکستان همه جزو مسائلی هستند که با دخالت آمریکا و رژیم صهیونیستی به وجود آمده است.

 

باتوجه به این موضوعات می‌توان گفت که منطقه در یک گسست خاص و تحولات خاصی واقع شده است که کشورهای اسلامی هرکدام به طرقی در داخل یا خارج به نزاع با هم هستند؛ نزاع و درگیری های از وجود وحدت و یکپارچگی جلوگیری می‌کند و این را جزو پروژه صهیونیستی باید دانست تا با ایجاد اختلافات کشورهای اسلامی به هیچ عنوان به فکر مقابله با اسرائیل و یکپارچگی دینی حرکت نکنند که از قبل در این بین در جریان بود پروژه عادی سازی روابط با کشورهای عربی اسلامی بوده و همچنان این مسیر به قوت خود باقیست. اما مطمئنا چون رژیم صهیونیستی نقشه های خود را در چند مسیر به اجرا می‌گذارد، هر لحظه باید منتظر یک اتفاق جدید در منطقه باشیم.

 

فدایی: جمهوری اسلامی افغانستان دارای یک وضعیت خاصی است. با توجه به مرزهای مشترکی که با چند کشور ایران پاکستان و کشورهای ترکمنی دارد و همچنین به دلیل موقعیت ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی که در منطقه خاورمیانه دارد از اهمیت ویژه ای برخوراست. به خصوص که ایالات متحده بعد از سال ۲۰۰۱ به بهانه حادثه یازده سپتامبر وارد افغاستان شد و برنامه ریزی طولانی مدتی داشت برای اینکه بتوانند یک هژمونی  تمام عیاری در منطقه ایجاد کنند تا به خواسته هایی که در منطقه دنبال می کند برسد.

 

افغانستان علاوه بر منابعی که در اختیار دارد یک نقش استراتژیکی را در انتقال انرژی به دنیای آزاد ایفا می‌‌کند و باتوجه به اینکه کشوری است که ایدئولوژی بنیاد گرایی در آنجا ترویج دارد و با کشورهای عربی در ارتباط است خصوصا برخی گروه های افغان با عربستان سعودی در ارتباط هستند و این موضوع برای اسرئیل و آمریکا بسیار مورد توجه است و حضور همه جانبه آمریکا در افغانستان  به این دلیل است که بتواند ایران را به یک انزوای بین المللی سوق بدهد و همچنین پایگاه های آن بتوانند یک تهدید نظامی برای ایران تلقی شوند و همینطور که شاهد بودیم حضور نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان فجایع انسانی زیادی را در پی داشته است و به تازگی اخباری منتشر شده که تنها گوشه ای از جنایات افشاشده سربازان خارجی برای نیروهای غیرنظامی افغان بود که می‌تواند در صورت خواست کشور افغانستان در دادگاه های بین المللی مورد تعقیب و دادخواست قرار بگیرد.

 

محور مقاومت تنها نقطه ضعف و ترمز جلوگیر جریان های غربی و ضد انقلاب است

عبدالله آبادی: محور مقاومت و کشورهای حامی و همراه این جریان که با رهبری کشورمان ایران انجام می‌گیرد، تنها نقطه ضعف و ترمز جلوگیر جریان های غربی و ضد انقلاب است که با پیروزی های پی در پی خود در منطقه از جمله لبنان، سوریه، یمن و عراق توانمندی های خود را افزایش داده و دست نشانده های غرب را از بین برده است، در حال حاضر استراتژی موجود در منطقه به تشکیل جبهه مقابل غرب توسط ایران، روسیه، چین شکل گرفته و از آسیای میانه تا آفریقا و آمریکای لاتین پیش رفته است تا اینکه غرب را در تمام عرصه ها عقب رانده و از منطقه خارج کند.

 کشورهایِ هند، افغانستان و پاکستان، به صورت مجموع تشکیل دهنده یک مجموعه بزرگی هستند که یک منطقه را تشکیل می دهند. این کشورها اگرچه در ترتیبات منطقه ای مختلف حضور داشته و علایق سیاسی گوناگونی دارند، اما در یک رابطه متقابل تاثیرگذاری و تاثیر پذیری قرار دارند. یعنی هم روی هم تاثیر می گذارند و هم تاثیر می پذیرند. افغانستان به لحاظ موقعیت جغرافیایی از موقعیت ژئوپلیتیکی بر خوردار است که به مثابه یک چهار راه بوده و تمامی کشورهایِ منطقه از طریق افغانستان به همدیگر وصل می شوند.

 

 

عبدالله آبادی: افغانستان در یک موقعیت ژئوپلیتیکی قرار دارد که از تمامی کشورهایِ منطقه تاثیر می پذیرد. از ترکیه، عربستان، کشورهایِ آسیای مرکزی و همچنین از ایران، پاکستان و هند تاثیر خواهد پذیرفت. پس تحولات و فرایندهایِ سیاسی، فرهنگی و اقتصادی منطقه،بر افغانستان تاثیر جدی خواهد گذاشت. اما مربوط به ظرفیت های افغانستان است که از این موقعیت و تاثیرپذیری می تواند استفاده مطلوبی را به کارببرد تا تاثیر هم بگذارد یا خیر؟ از جنبه دیگر اگر به افغانستان نگاه کنیم باتوجه به فرایندهای تاثیرگذار که در مقابله با جریان تکفیری در کشورهای عراق و سوریه ایجاد کرده ، نشان داده است که با ظرفیت موجود خود به راحتی می‌تواند تاثیرپذیر باشد تا بیشتر در کنار انقلاب اسلامی ایران قرار بگیرد و اهداف یکسانی با ایران داشته باشد، افغانستان باتوجه به اختلافات داخلی که دارد نمی‌تواند در فضای بین الملل به طور چشمگیری وارد شود و از طرفی سیاست های اقتصادی، اجتماعی و امنیتی افغانستان بیشتر دغدغه های مسئولین امر در این کشور را به خود اختصاص داده، افغانستان جزو اولین کشورهایی بود که در آن جریان های تکفیری شکل گرفته و فعالیت کرده اند. برای مثال طالبان از زمان شکل گیری تا به حال تا قبل از شکل گیری داعش و دیگر گروه های تکفیری بیشترین التهاب را در منطقه ایجاد کرده و تبدیل به مسئله ای شد که پای غرب را به این منطقه باز کرد.

 

عبدالله آبادی: افغانستان از قدیم به علت داشتن همسایگی، مسلمان‌بودن، داشتن مرز مشترک، اشتراکات فرهنگی و تاریخی روابط مناسب و خوبی را با ایران داشته است. به دلیل پیوندهای متنوع و گسترده‌ای که ما با کشورهای آسیای مرکزی به‌ویژه افغانستان داریم من جمله پیوندهای محیط زیستی، مساله آب، محدودیت منابع طبیعی، مسائل اقتصادی و همچنین پل ارتباطی بودن افغانستان برای ما با شرق آسیا تاثیرات زیادی برهم می‌گذاریم. مسئله اقتصادی از آن دست مسائل مهمی است که می‌توان نام برد، زیرا میزان واردات افغانستان از ایران تا سال ۲۰۲۰ برابر یک میلیارد و ۲۴۷ میلیون دلار بوده، که مارا جزو برترین کشور‌های صادرکننده به افغانستان قرار داده پس از ایران کشور‌های چین، پاکستان، ازبکستان، قزاقستان و ترکمنستان سالانه حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار صادرات به افغانستان دارند در دوماهه نخست سال ۹۹ افغانستان ۳۴۱ میلیون دلار واردات از ایران داشته است. می‌توان اینطور بیان کرد که تحولات افغانستان در بعد اقتصادی اگر سمت و سوی غیرمتعارف نداشته باشد به نفع ما خواهد بود.

 

 

 

عبدالله آبادی: در بعد مسائل فرهنگی با توجه به نگاه مردم افغانستان به ایران و انقلاب اسلامی وقتی به گذشته رجوع می‌کنیم به حضور نیرو‌های داوطلب افغانستانی در جنگ هشت ساله ایران و عراق نیز می‌رسیم، زیرا بیش از ۳۰۰۰ افعان در قالب تیپ ابوذر ۳ به شهادت رسیدند. شهید نسیم افغانی از جمله شهدای مشهور افغانستانی است که در سن ۳۱ سالگی به شهادت رسید و پیکرش در منطقه عملیاتی والفجر یک (فکه) تفحص و شناسایی شد.

 

 

 

 

عبدالله آبادی: در بعد امنیت ملی هم به این صورت است که قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای برای تضییع دولت و حاکمیت ایران، تنشسازی فرقه‌ای و بهره برداری ابزاری از ساز مان های تروریستی منطقه ای را به عنوان راهکارهای موثر دنبال می‌کند. به ویژه این مسئله وقتی جدی می شود که پیوندهایی در دو سوی مرز از جمله پیوندهای قومی وجود داشته باشد. برای مثال پیوندهای قومی و قبیله ای پشتون ها و بلوچ ها، و پیروی برخی از گروههای افراطی آنها، از سلفی گری مورد حمایت طالبان و القاعده در این منطقه، می‌تواند تهدید هایی جدی علیه امنیت ملی ایران پدید آورد. جنبش های جدایی طلبانه و مسلحانه ی قومی، حمالت چریکی و سبک و روش جنگهای جهادی، از جمله تهدیدهای جدی علیه امنیّت استان های مجاور مرزهای شرقی ایران به شمار می‌رود. به گونه‌ای که نفوذ عوامل القاعده و تفکر طالبانیسیم در برخی از جنبش های قومی بلوچ، می‌تواند به شکل گیری گروههای تروریستی، شبکه های جنایی سازمان یافته و غیره منجر شود، و به تدریج جبهه ای سیاسی– نظامی برای جمهوری اسلامی ایران در این مناطق به وجود آورد.

 باتوجه به مسائلی که درباره این کشور گفته شد می‌توان جایگاه تحولات افغانستان را نسبت به ایران مشخص کرد که اگر رویکرد ها نسبت به ایران منفی و یا در مقابل ایران قرار بگیرد در بعد سیاسی و تاثیر رقبای ایران در افغانستان بیشتر شود، مطمئنا در موضوعات اقتصادی چه در مسئله صادرات ایران به افغانستان و چه در مسئله اتصال ترانزیتی ما به شرق آسیا با مشکل مواجه خواهیم شد و بعد فرهنگی و امنیتی هم می‌توان اینگونه گفت این تحولات مطمئنا با جوسازی های مختلف منفی نگاه جامعه افغانستان چه در داخل ایران و چه در خود افغانستان باعث کنش های مختلف و تیره شدن روابط بدنه مردمی و از جمله فعال شدن ظرفیت های مقابله ای با ایران خواهد شد.

 

 

 

فدایی: در حال حاضر افغانستان با بحران سیاسی جدی و عمیقی روبرو است و علاوه بر گروههای بنیادی که در افغانستان فعالیت می کنند مثل داعش و طالبان و ... دولت افغانستان به خودی خود پایداری مناسبی ندارد و خیلی از مسئولین کابل نشین باهم کشمکشهای عمیقی دارند و این نشان دهنده این است که سیاستهای داخلی این کشور کاملا متزلزل است و متاسفانه جمهوری اسلامی افغانستان به طور مستقیم از کشورهای دیگر دنیا تاثیر پذیری بالایی دارد و این تاثیر پذیری در سطوح مختلف سیاسی و اقتصادی و نظامی خود را نشان داده است و البته تلاش می کنند که جبهه گیری نداشته باشند و حمایت تمام کشورها را داشته باشند ولی مشخصا به طرف آمریکایی وابستگی مشهودی دارند در حال حاضر که قابل انکار نیست و این نوع سیاست در افغانستان باعث شده که آینده افغانستان به هیچ وجه قابل پیش بینی و تصور نباشد؛ چرا که از طرفی نیروهای ضد طالبانی در آنجا فعالیت می کنند که حامی دولت هستند و خیلی بعید نیست که طالبان بخش جدیدی از نزاع ها را علیه دولت افغانستان آغاز کند و بعید نیست که طالبان بتواند بخشهای عمده و استراتژیکی را در افغانستان بدست آورد ولی به طور کلی هیچ چیزی در افغانستان قابل پیش بینی نیست چرا که تمام سیاست ها از جانب کشورهای امپریالیستی کاملا مشهود است. تنها چیزی که از افغانستان قابل پیش بینی است این است که ار افغانستان نتواند به صلح پایدار در کشور خودش برسد آینده ای برایش متصور نخواهد بود مگر اینکه بتواند استقلال خود را از طرف غربی ایجاد کند.

 

عبدالله آبادی: این کشور در حال حاضر درگیر مسئله صلح می‌باشد که اگر این اتفاق به معنای واقعی انجام شود ظرفیت های بسیاری زیادی برای ایران در افغانستان بوجود خواهد آمد البته این را هم باید مدنظر قرار بدهیم که صلح با طالبان به معنای حاکم شدن صلح بر افغانستان نیست. زیرا تعداد فراوانی گروه های جهادی کوچک و بزرگ فعال میباشند من جمله داعش که خواهان تداوم جنگ در افغانستان هستند و همچنین باتوجه به گذشته و اتفاقات مختلف در حین برگزاری جلسات صلح میتوان اینگونه بیان کرد که رقبای منطقه ای زیاد با مسئله صلح موافق نیستند من جمله هند که نگران نفوذ بالقوه رقیبش پاکستان در افغانستان بعداز صلح است. به همین ترتیب عربستان سعودی ملاحظات در مورد نقش رقیب بالقوه‌اش قطر دارد، جایی که ده ماه مذاکره میان طالبان و امریکا برگزار شده بود و همچنین حضور آمریکا در برقراری صلح زیرا اگر چنین اتفاقی رخ دهد مطمئنا آمریکا در مرحله بعداز آن باید این کشور را به طور کامل ترک کند و از طرفی این منطقه به خاطر مرکزیت داشتن نسبت به ایران، روسیه پاکستان و هند و من جمله رقیب اقتصادی آنها چین نخواهد گذاشت صلح رقم بخورد و به طرقی از آن جلوگیری خواهد کرد، تمام این موارد باعث می‌شود که مسئله صلح یا به تعویق بیافتد یا اینکه به سرانجام نرسد.