گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سپیده مهرابی؛ روز شنبه که رافائل گروسی به ایران آمد خیلیها این پیش بینی را داشتند که این بار نیز غرب با سناریوی جدید وارد میدان شده تا اکنون که امریکا و اروپا با مصوبه مجلس آچمز شده اند، از درِ دیگر و با ابزارآژانس که در اختیار دارند، از راه رفته ایران در کاهش محدودیتهای هستهای که حاصل خباثت غرب نسبت به ملت ایران در احقاق حق خود بود، به نوعی جلوگیری کنند. این بود که نسخه جدید توافق ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی رونمایی شد.
امریکا و اروپا به جای این موش و گربه بازی طی این چند روز، میتوانستند همین دیروز اعلام کنند که همه تحریمهای وضع شده هستهای را ملغی کرده و منتظر پنجم اسفند و اجرای مصوبه مجلس برای عدم اجرای پروتکل الحاقی که ایران داوطلبانه پذیرفته بود، نمیمانند. اگر هم قادر به رفع تحریمها نیستند و یا اراده آن را ندارند، چرا «عِرض خود میبرند و زحمت ما میدارند». مجلس شورای اسلامی که یک روز قبل از توافق دولت با آقای «گروسی»، پیام خود را آشکارا با ۲۲۰ امضا هم به دولت و هم به غرب داده بود، خوب است دولت شفاف سازی کند.
آنچه موجب نگرانی است این است که بعد از مصوبه راهبردی مجلس شورای اسلامی، امریکا و اروپا بهدنبال پیاده سازی راهبرد «امتیازدهیهای بی ارزش» به ایران هستند و بیم آن میرود با حرکت خوبی که نمایندگان ملت انجام دادند توافق جدید با مدیر کل آژانس، مسیر رفته را دچار انحراف کرده و غرب همان جاده یک طرفهای را که از سال ۱۳۹۵ انتخاب کرده بود، مجدد ادامه دهد.
بهنظر میرسد اروپا و امریکا امیدوارند که بتوانند با طولانیکردن بازگشت به برجام و سیاست «کمتر برای کمتر»، امتیازات حداکثری بهخصوص در مورد یک توافق گستردهتر و تمدید بندهای برجامی به دست آورند.
براساس این راهبرد هماهنگ و تعریف شده، واشنگتن طی چند مرحله بهدنبال بازگشت به برجام است. این بازگشت در ابتدا شامل برخی امتیازات محدود در قبال مثلاً تردد برخی مقامات ایرانی به امریکا و مشخصاً وزیر خارجه کشورمان و یا تردد خارج از ۲۵ مایلی در خاک امریکا و رفع برخی محدودیتهای مالی خواهد بود و در انتها با آغاز مذاکرات برای یک توافق گستردهتر و تمدید بندهای غروب آفتاب در برجام، در صدد هستند بگویند اکنون و با این شرایط امریکا به تعهدات خود باز میگردد. این در حالی است که بازگشت امریکا به برجام اهمیتی برای ایران ندارد و آنچه مهم است فقط انجام تعهدات غرب بر اساس توافق برجام است.این در حالی است که ایران مسیر بازگشت به برجام در قالب یک طرح چند مرحلهای و طولانیمدت را برخلاف اهداف راهبردی خود میبیند.
ایران در شرایط فعلی هدف اصلی خود را افزایش سریع ظرفیتهای هستهای فراتر از سقفهای برجام قرار داده است. تعلیق اجرای پروتکل الحاقی نیز بیشترین تأثیر را بر طرف غربی گذاشته است. ادامه این روند تا زمانیکه امریکا با برداشتن بدون قید و شرط تحریمها موافقت کند، تنها راه عملی است که در مقابل ایران درشرایط فعلی وجود دارد.
نباید فراموش شود که اکنون در نقطهای قرار داریم که یک تصمیم درست و محکم و یک حرف واحد زدن، میتواند غرب مستأصل و آچمز شده را سر جای خود بنشاند. این را باید بدانیم که منافع ملی قابل معامله نیست و کوتاه آمدن در مقابل آن، چه بسا خسارت بزرگی را بر ملت و کشور تحمیل میکند. غرب بهدنبال مین گذاری در مسیر هستهای ما است و ما باید هوشیار باشیم در زمینی که آنها برای ما مین گذاری میکنند، بازی نکنیم. باید بپذیریم در گذشته خوشبینی مفرط ما به امریکا و اروپا موجب شرایط فعلی و طلبکاری آنها شده و اکنون ما از آنها طلبکاریم و به هیچ وجه نباید از طلب خود کوتاه بیاییم.
شاید این مقاله ژنرال بالویفسکی، رئیس وقت ستاد کل نیروهای مسلح روسیه در ۱۵ اردیبهشت ۱۳۸۶ نسبت به سیاستهای امریکا در استقرار سپر دفاع ضد موشکی در دو کشور لهستان و جمهوری چک که با مخالفت سریع مقامات روسیه مواجه شد، بی شباهت با شرایط امروز ما که اروپا و امریکا بهدنبال گذاشتن پوست خربزه زیر پای ما در هستهای هستند و مدیر کل آژانس را مأمور پیاده سازی این سیاست کردهاند نباشد.
پالویفسکی با ظرافت چنین تشبیهی را در خصوص رفتار امریکا نسبت به آنها به کار میبرد و میگوید این اقدام امریکا مثل آن است که بگویند: «ما همسایه شما در خیابان مجاور هستیم. پیشنهاد میکنیم که در خانه شما مین گذاری کنیم تا تروریستها را در آنجا منفجر کنیم، اگر آنها سر راه خود به سوی ما، وارد خانه شما بشوند. برای اینکه شما نگران نباشید، ما همه روزه به شما اطلاع میدهیم کار چگونه پیش میرود و حتی آماده هستیم شما را در مراسم مین گذاری دعوت کنیم. زمانی که کار تمام شود نیز به شما خبر میدهیم. از این رو نباید نگران باشید، در خانه خود همانند سابق زندگی کنید، چرا که ما دوست شما هستیم. اما ما خودمان تعیین میکنیم که چه زمانی دکمه انفجار را فشار دهیم».
امروز کاری که آژانس، اروپا و امریکا با ما در مقوله هستهای و این حق مسلم ملت ایران دنبال میکنند و روندی که برای ما در برجام دنبال کرده و میکنند، مشابه همین مین گذاری است که پالویفسکی در استقرار سپر ضد موشکی امریکا داشت که قرار بود در بیخ گوش روسها انجام شود و نمایندگان ملت ما نیز با درک شرایط و فهم درست موضوع، با مصوبه راهبردی خود و تکلیف کردن دولت به اجرای آن بدون هیچ کم و کاستی، قصد دارند از مین گذاری غرب و آژانس در زمین ایران جلوگیری کنند تا در آینده شاهد دعوت آنها برای مراسم مین گذاری و انفجار آن نباشیم.
سپیده مهرابی - کارشناسی اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.