پل‌های شکسته برجام
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سید محمد حسین حسینی؛ برجام به فرجام رسیده، اما دولت تدبیر و امید همچنان دست به دامن غرب وحشی است. اصلا چرا برجام فایده‌ای ندارد؟ برجام تنها یک توافق است نه معاهده. طرفین این توافق، سلسله تعهداتی را در برابر هم پذیرفته و امتیازاتی را هم پیش بینی کرده اند. اصلا قصد نداشتند که در حقوق بین الملل برای خودشان الزاماتی ایجاد کنند. باتوجه به اینکه هیچ اشاره‌ای به تشریفاتی که در ماده ۱۱ کنوانسیون ۱۹۶۹ وین درخصوص حقوق پیش بینی شده، در اینجا اصلا وجود ندارد، چون برجام را امضا نکردند که در مجالس قانون گذاری به تصویب برسد- هرچند در مجلس شورای اسلامی ایران به تصویب رسید، ولی عملا فایده‌ای نداشت و صرفا یک عمل نابخردانه و ایجاد الزامات یک طرفه از سمت ایران برای خود ایران بود - پس برجام یک توافق است نه معاهده.
برجام اساسا یک توافق سیاسی است نه یک معاهده و از نظر حقوق بین الملل قابل دفاع از طریق روش‌های حقوق بین المللی نیست. اگر طرفی آن را نقض کند آثارش این نیست که منتهی به یک اختلاف حقوقی شود و یک مرجع قضایی و حقوقی به آن رسیدگی و حکم دهد. ضمانت اجرای آن فقط و فقط برگشت به وضعیت گذشته و شرایط سیاسی قبل است. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد؛ صرفا یک چوب در کنار دیواری ترک خورده و دارای ریزش است! اصل برجام یک تفاهم است نه معاهده و قطعنامه شورای امنیت نمیتواند تضمین آن باشد چه برسد امضای کری! همچنین نکته مهم‌تر اینکه؛ در متن برجام ما عمل به تعهدات را داوطلبانه داریم، یعنی می‌توانند عمل کنند یا نکنند! ذکر عبارت داوطلبانه یعنی عدم وجود مسئولیت حقوقی در صورت عدم اجرای تعهدات. بنابراین، برجام یک توافق سیاسی است و طرفین دراین زمینه، مسئولیت حقوقی بین المللی ندارند.
باتوجه به این شواهد و قرائن، چطور میتوان گفت بازگشت به برجام برای ایران منافعی دارد؟ دولت بایدن حتی به تعلیق مدت دار برخی از تحریم هاهم اقدامی نکرده، اما دولت ایران؛ همچنان چنگ به دستان غرب می‌اندازد که به مذاکره بنشینند. در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، بار‌ها مذاکرات با آمریکا صورت گرفته که جز شکست برای ایران اسلامی حاصلی نداشته است.
از زمان بازرگان تا ماجرای تصرف لانه جاسوسی آمریکا و دست‌های پشت پرده جهت ارسال گروگان‌ها به آلمان و مذاکرات پشت پرده ای؛ تا ماجرای جناب هاشمی رفسنجانی و حزب الله لبنان و آن گول خوردن کودکانه! بعد از جناب هاشمی رفسنجانی به آقای خاتمی میرسیم که دستور به بستن دهان منتقدان را می‌دهد، ولی در عوض می‌گوید باید با دنیا تعامل داشت! و بازهم پای میز مذاکرات با آمریکا شکست میخورند و امتیازات سنگینی می‌دهند. اگر نبود برخی فشار ها؛ امروز حادثه ۱۱ سپتامبر به پای ایران اسلامی نوشته میشد.در همان سالها، درتیم مذاکره کننده ایرانی چهره‌ای آشنا به چشم می‌خورد، آنهم حضور حسن روحانی رئیس جمهور کنونی ایران اسلامی بود.
این سیر مذاکرات و شکست‌ها و حقارت‌ها در کارنامه اصلاحات و لیبرال‌ها بسیار پرامتیاز و پر رونق است. آنچنان رونق نفودی که از طریق این مذاکرات برایران ایجاد شد، که دیگر نیازی به کار عمیق سرویس‌های جاسوسی برای نفوذ سخت نیست. بازگشت دوباره و اجرای گام به گام برجام، نه تنها فایده‌ای ندارد، بلکه گرفتن نفس‌های ایران اسلامی در این عرصه سخت جهانی است.
موضع جمهوری اسلامی ایران مشخص است، که آمریکا ابتدا باید تعهدات را عملیاتی کند؛ نه روی کاغذ بلکه در عمل و بعد از بررسی و صحت سنجی، میتوان در خصوص بازگشت صحبت کرد. اما این را مردم فهیم ایران بدانند که برجام یک توافق است نه معاهده بین المللی که بتوان دل به آن خوش کرد. با توجه به عقبه خراب و متن تاسف باری که به قلم رسید در برجام؛ حضور جمهوری اسلامی ایران دربرجام مساویست با ضرر مضاعف.
خنده دار است که کشوری برسر مواضع قدرتش برود و با یک کشور دیگر مذاکره کند و بگوید که لطفا بیایید این مواضع قدرت مارا ببرید، فقط با ما صحبت کنید! مثل این میماند که شما ۱۰۰ میلیون تومان به کسی بدهید و در عوض ۲ میلیون تومان دریافت کنید و بگوید به به عقب مذاکره و صلحی!
این بازگشت چراغ خاموش، در مواجهه با قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین؛ می تواند شیطنتی از سمت دولت اصلاحات جهت زمین زدن سیر سفر به شرق است. سیری که میتواند با مدیریت صحیح، تحریم هارا بی اثر کند و اقتصاد آمریکا را به فلجی بکشاند.
گرچه این شیطنت‌ها ممکن است در متن قرارداد نیز دیده شود، متنی که دولت ممکن است تنظیم کند تا منافع برجام ارجحیت داشته باشد به این قرارداد. ضمن اینکه انتظار می‌رود مجلس شورای اسلامی بصورت کاملا جدی پیگیر این موضوع باشد؛ انتظار می‌رود که مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در این باره ورود کند. البته امیدواریم بازهم شاهد تصویب‌های ۲۰ دقیقه‌ای نباشیم، چه بسا که سوابق عزیزان در عرصه توافق‌ها بسیار درخشان است.
ورود دوباره به برجام و صحبت از مذاکرات، نوشیدن زهری دوبار است. زهری که جامش با FATFها و سایر بند‌های مختلف پر میشود. نیم بیشتر عمر انقلاب اسلامی در دست جبهه اصلاحات بوده است، کافی نیست سیر مذاکرات پوچ؟ خطوط قرمز مشخص شده است و مواضع جمهوری اسلامی ایران درخصوص برجام؛ همان‌هایی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی به آن اشاره داشتند.
جامعه دانشجویی در مقابل این فرآیند ساکت نخواهد نشست و این صدای آشنای بسیجیان دانشجو است که بر پنجره‌های پاستور لرزه می‌اندازد که جلوی این فرآیند خفت بار را بگیرید. منافع ایران اسلامی، در خود ایران اسلامی است؛ نه در دامان جاسوس پروران غرب وحشی.
سید محمد حسین حسینی - دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی استان گلستان
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.