متفکر آزاد: باید تمرین مردم سالاری در حکمرانان پررنگ شود/ مومنی‌ها: حوزه اختیارات ریاست جمهوری نیاز به اصلاح دارد

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، برنامه تلویزیونی «غیرمحرمانه» با موضوع «اختیارات قوه مجریه» با حضور روح الله متفکر آزاد عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی؛ سید حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی ایران، دکتر محمدمهدی مومنی‌ها کارشناس رسانه و محمدرضا خباز سیاستمدار جمعه بیست و چهارم اردیبهشت ماه از شبکه دو سیما پخش شد.

روح الله متفکر آزاد عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: فصل انتخابات فصل اظهار نظر‌های تخصصی در حوزه حکم رانی نیز می‌باشد، اختیارات هر رئیس جمهوری در قانون اساسی مطرح است و در فصل نهم این قانون در اصل ۱۱۳ تا ۱۴۱، با حدود و اختیارات رهبر معظم که تمام امور اجرایی کشور به دست اوست، مواجه می‌شویم.

متفکر آزاد با بیان اینکه پس از اتمام دوره ریاست جمهوری، با چالشی به عنوان کمبود اختیارات و ادعای کمبود اختیارات مواجه می‌شویم اضافه کرد: واقعیت این است که وقتی فردی وارد دوره ریاست جمهوری می‌شود، بدین معناست که اعتقاد و التزام عملی به قانون اساسی را پذیرفته است و وقتی وارد این رقابت می‌شود می‌داند که با چه مسائلی مواجه است و چه اختیاراتی دارد و از چه ظرفیت‌هایی برخوردار است.

متفکر آزاد همچنین عنوان کرد: اختیارات بسیار گسترده و ظرفیت‌های بسیار بزرگ و بی نظیری در اختیار رئیس جمهور است که در قیاس با دو قوه دیگر (مقننه و قضایی)، تفاوت دایره اختیارات اجرایی او مانند دریایی در برابر قطره است. لذا؛ هنگامی که ادعای کمبود اختیارات می‌شود، از این بابت است که معمولا وقتی کاری انجام می‌شود اگر خوب باشد عنوان می‌شود که ما انجام داده ایم، اما اگر بد باشد، "نگذاشتند" را عنوان می‌کنند و کمتر گفته می‌شود که "نتوانستیم".

وی افزود: اگر در همان ابتدا و در ورود به عرصه رقابت‌ها واقعیت‌ها را در اختیار مردم قرار دهیم، و بر اساس وعده‌های واقعی به مردم بدهیم، بعد از آن با تحقق وعده‌ها با مشکل مواجه نخواهیم بود و اگر مشکلی صورت گرفت، از مردم عذرخواهیم کنیم. بنابراین؛ اگر قرار است که رئیس جمهوری در پایان یا نزدیک به دوره خدمتگذاری مدعی این باشد که اختیارات کافی نداشتم، بهتر این است که این اختیارات و فقدان را از همان ابتدا عنوان کند و این ادعا که در روند دوره ریاست جمهوری خود به این نتیجه رسیده است از یک رجل سیاسی پذیرفته نیست. البته تصور غلطی نیز در این میان است که فکر می‌کنیم رئیس جمهور بر این تصور است که، چون رئیس جمهور از مردم رای گرفته است، یک قدرت بلامنازع می‌باشد در صورتیکه در اصل ۱۲۰ قانون اساسی وقتی رئیس جمهور سوگند یاد می‌کند، قسم او بر این اساس است که به سمت خودکامگی نخواهد رفت.

متفکر آزاد با تاکید بر اینکه باید تمرین مردم سالاری را در حکمرانان پررنگ کنیم، گفت: هر رئیس جمهوری بعد از اتمام دوره خود باید از کار‌های که نتوانسته به سرانجام برساند، از مردم عذرخواهی کند.

* اختیارات ریاست جمهوری اختیارات خوبی است

در ادامه این برنامه؛ سید حمید حسینی عضو اتاق بازرگانی ایران با بیان اینکه سیاست‌های کلی کشور را قانون اساسی تعیین می‌کند، گفت: هدایت سیاست خارجی، حوزه‌های نظامی و امنیتی در حوزه اختیارات رهبری می‎باشد. گاهی شاید در تفکیک این قوا احساس شود که رئیس جمهور از اختیارات لازم برخوردار نیست، لیکن فردی که وارد حوزه ریاست جمهوری می‌شود، باید بعد از ۴۲ سال تجربه کافی داشته باشد و از حد و حدود اختیارات رئیس جمهور مطلع و آگاه باشد. از طرفی میزان همکاری سایرین به نوع گفتمان رئیس جمهور مرتبط می‌شود. یک رئیس جمهور می‌تواند از تمامی حوزه‌های اختیارات دیگران بهره گیرد. در صورت نداشتن گفتمانی که سبب اعتمادسازی سایرین شود عنوان می‌کند که اختیاراتی در این راستا نداشتم.

حسینی معتقد است؛ اختیارات ریاست جمهوری اختیارات خوبی است اگر اختیارات ریاست جمهوری خوب نبود قوه مقننه به کار اجرایی علاقه نداشت و این نشان می‌دهند که اختیارات قوه مجریه بیش از قوای دیگر است و همه علاقه‌مند ورود به حوزه اجرا هستند.

وی افزود: وقتی مقام معظم رهبری می‌بینند که مسائل و مشکلات کشوری حاد شده و شورای هماهنگی قوای سه گانه را تشکیل می‌دهد و با اختیاراتی که به آن می‌دهد، نشان از اشکالاتی است که به نظر می‌رسد بیشتر در بندی است که رئیس جمهور مسئول اجرای قانون اساسی است.

حسینی یکی از مولفه‌های قدرت میزان حضور مردم در انتخابات است، اضافه کرد: علیرغم ابهاماتی که در اختیارات ریاست جمهوری وجود دارد، لیکن اهمیت انتخابات ریاست جمهوری برای کشور و حضور مردم در انتخابات از اهمیت بالایی برخوردار است.

* قانون اساسی وحی منزل نیست

همچنین محمدرضا خباز سیاستمدار همچنین تاکید کرد: قانون اساسی در اصل ۱۱۳ حاکی از این است که پس از مقام رهبری، رئیس جمهور عالی‌ترین مقام رسمی کشور است و مسئولین اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه جز در اموری که مستقیما به رهبری مربوط می‌شود، برعهده دارد.

وی افزود: رئیس جمهور مسئول اجرای قانون اساسی در همه ابعاد می‌باشد و شامل حال همه ارکان کشور می‌شود.

خباز با بیان اینکه قانون اساسی وحی منزل نیست، گفت: مسئولین به این نتیجه رسیدند که قانون اساسی کشور یکبار بعد از ده سال اجرا، می‌بایست بازنگری شود. بنابراین؛ حدود بیست سال پیش مقام معظم رهبری در سفر به کرمان فرمودند که قانون اساسی هم باید بازنگری شود. البته ایشان عنوان کردند که در ابتدا باید احزاب سیاسی قدرتمند شده تا بتوانند فراگیر شده و در آینده دور باید قانون اساسی تغییر داده شود. لیکن در هر صورت هر کسی که کاندیدا می‌شود، از ابتدای انقلاب اسلامی قانون اساسی را مطالعه کرده است و از اختیارات خود آگاه می‌باشد. فقط یک پیش فرض داشته که هر کدام از کاندیدا اگر رئیس جمهور شوند، می‌تواند از ظرفیت‌های قانون اساسی و در اختیار رئیس جمهور نیست استفاده کند.

خباز با اعتقاد بر اینکه قانون باید تغییر یابد، گفت: اگر رهبری اختیارات نیروی انتظامی را در اختیار وزیر کشور قرار ندهد، هیچ اقدامی از سوی وزیر کشور ممکن نیست. تیغ بُران و قدرتمند قوه مجریه در داخل، نیروی انتظامی است.

وی خاطرنشان کرد: کسی که با داعیه ریاست کشور وارد انتخابات می‌شود اگر تعامل نداشته باشد قدرت ایجاد حسن متقابل میان خود و قوای دیگر ندارد. بنابراین؛ مردم باید به کسی رای دهند که مزید بر قانون، توانایی و قدرت تعامل میان قوا را برقرار سازد.

خباز اضافه کرد: با توجه به موافقت رهبری، رئیس جمهور بعدی زمینه را فراهم کند و مجلس با دو سوم آراء رای دهد تا شرایط بازنگری در قانون اساسی فراهم شود و اختیارات رئیس جمهور را افزایش دهیم تا بیشتر بتواند به مردم کمک کند.

وی با تاکید بر اینکه زمینه گفتگو باید فراهم شود، افزود: تمام تفکرات درون نظام باید نظرات خود را بیان کنند. همه گروه‌های سیاسی درون نظام کم و بیش معتقدند که قانون اساسی که از سال ۱۳۶۸ اصلاح شده، نیازمند اصلاحات جدیدی می‌باشد؛ که اصلاحات جدید در راستای خدمت به مردم است. در این صورت طبیعتا دست مجریان در خدمت رسانی به مردم باز خواهد بود.

* حوزه اختیارات ریاست جمهوری نیاز به اصلاح دارد

در ادامه برنامه دکتر محمدمهدی مومنی‌ها کارشناس رسانه در گفت و گویی تلفنی عنوان کرد: مسئله اختیارات ریاست جمهوری از موضوعات مهمی است که حداقل در دو دهه اخیر بسیار مورد بحث بوده و روسای جمهور نیز به این مسئله پرداخته اند.

وی همچنین عنوان کرد: تعیین سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران پس از مشورت با مجمع تشخیص مصلحت نظام یکی از مهمترین وظایف رهبری است. لیکن در حوزه اجرا هیچ کجا مسئولیتی اجرایی برای ایشان مشاهده نمی‌شود و مقام اصلی و عالی در حوزه اجرا ریاست محترم جمهور است که اختیارات بسیار گسترده ایی می‌باشد.

مومنی‌ها با اشاره به اینکه اختیاراتی موجود در ریاست جمهوری تا حدود زیادی خوب و کافیست، عنوان کرد: معضل اصلی جامعه ما اکنون معضل اقتصادی است. با نگاهی به معضلات اقتصادی به صورت ریشه ایی می‌توان گفت که بخش عمده آن دست دولت بوده و با سیاستگذاری‌های مناسب جلوی بسیاری از اتفاقات را گرفت. البته وجود تحریم‌ها در این راستا تاثیرگذار بوده، لیکن در اکثر مواقع کم کاری صورت گرفته است. بنابراین؛ در انتخابات ریاست جمهوری باید شخصی از سوی مردم انتخاب شود که براساس وظایف و اختیارات فعلی بتواند کشور را به بهترین شکل ممکن اداره کند.

وی افزود: بسیاری از دلسردی‌های فعلی از سوی مردم، به دلیل عملکرد دولت در حوزه اجراست. وقتی مردم امنیت اقتصادی نداشته باشند این احساس در آن‌ها بوجود می‌آید که وجود آن‌ها در انتخابات تاثیرگذار نیست و می‌بایست حتما برای مردم نقاط ضعف را به صورت شفاف، کامل و جامع بیان کرد.

مومنی‌ها با بیان اینکه حوزه اختیارات ریاست جمهوری نیاز به اصلاح دارد، گفت: در حال حاضر براساس اختیارات فعلی رئیس جمهور باید به اداره کشور بپردازد. وضعیت کشور در حوزه‌های مختلف به خصوص در حوزه اقتصادی مناسب نیست و در حوزه سیاست داخلی و خارجی نیاز به بازنگری وجود دارد و بهتر است با نگاهی نو مسائل را پیش برد.

گفتنی است؛ «غیرمحرمانه» کاری است از گروه اقتصاد و دانش به تهیه کنندگی و کارگردانی علیرضا عاصم یوسفی و اجرای محمدجعفر خسروی که جمعه‌ها حوالی ساعت ۱۸ و تکرار آن شنبه‌ها ساعت ۱۴:۳۰ از شبکه دو سیما پخش می‌شود.