به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محسن شاطرزاده، سفیر جمهوری اسلامی ایران در برزیل و معاون امور بینالملل و اقتصادی اسبق وزیر صنایع و معادن در دومین نشست از مجموعه نشستهای «گفتمانی نقد و بررسی عملکرد سیاست خارجی دولتهای گذشته و تبیین رویکردههای پیش روی دولت آینده» که از سوی قرارگاه دانشجویی شهید رجایی (قدر) استان فارس برگزار شد، گفت: موقعیت ژئوپلیتیکی مهم ایران از عوامل اهمیت دستگاه دیپلماسی در کشور است. بسیاری از کشورها یک یا دو مورد موقعیت ژئوپولیتیک بیشتر ندارند، اما ایران به تنهایی دارای شش موقعیت ژئوپلیتیکی مهم است . ایران مهمترین کانون رقابت جهانی از نظر ژئوپلیتیکی است . ورود و تقویت روابط با حوزه تمدنی (آسیای میانه و قفقاز و شبه قاره هند) باید به عنوان یک اولویت در سیاست خارجی تلقی شود . حوزه تمدنی ایران یک حوزه اقتداری و تولید قدرت ملی برای کشور است ولی متاسفانه در دیپلماسی خارجی دولت یازدهم و دوازدهم نمود خارجی قابل توجه نداشته است.
شاطرزاده با اشاره به رویکرد سیاسی امنیتی وزارت امور خارجه اظهار داشت: باید رویکرد سیاسی - امنیتی وزارت روابط خارجی به رویکرد سیاسی - اقتصادی تغییر پیدا کند . بعد از جنگ جهانی دوم اکثر کشورهای جهان به خصوص در کشورهای توسعه یافته رویکرد خود به سیاست خارجی را به رویکرد سیاسی - اقتصادی تغییر داده و به تولید و افزایش ثروت ملی از طریق توسعه روابط خارجی پرداخته اند.
سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در برزیل تاکید کرد: بر اساس رهنمود مقام معظم رهبری ؛ راهبرد دیپلماسی دولت باید راهبرد دولت مقاومت باشد، اما متاسفانه سیاست خارجی دولت ما، نه تنها در طراز دولت مقاومت نیست بلکه گاهی مقابل دولت مقاومت هم هست و این امر با توجه به فایل صوتی اخیر منتشر شده از آقای دکتر ظریف به خوبی استنباط میشود.
وی در ادامه افزود : تشکیلات ایجاد شده جدید در وزارت امور خارجه که به وسیله آقای دکتر ظریف ایجاد شده در دنیا سابقه ندارد و خودخواهانه و از روی خودشیفتگی مفرط شخص آقای وزیر بوده و باعث انهدام تشکیلات وزارت خارجه و حذف همه معاونتهای سیاسی و منطقهای شده است و وزیر بعدی در دولت آتی کار دشواری در بازسازی ساختار تشکیلاتی وزارت خارجه در پیشرو خواهد داشت.
وی با اشاره به تعبیر مقام معظم رهبری از وزارت خارجه تصریح کرد: مسئولیت وزارت خارجه معادل مسئولیت مجموعه وزارتخانههای دیگر است . مقام معظم رهبری میفرمایند: «مجموعه وزارتخانههای کشور متولی سیاست داخلی و وزارت خارجه به تنهایی متولی کل سیاست خارجی است.»
شاطرزاده ۲۴محور را برای اقتصاد مقاومتی معرفی میکنند که نزدیک به ۱۸ مورد مستقیم یا غیرمستقیم مربوط به دستگاه سیاست خارجی است و این نشان از اهمیت دستگاه سیاست خارجی در اقتصاد مقاومتی دارد.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در برزیل بیان کرد: ضرورتها و ظرفیتهای متعددی برای همکاری با کشورهای جنوب وجود دارد و این کشورها موتور محرک اقتصاد جهانی در دهه آینده هستند. متاسفانه رویکرد دستگاه دیپلماسی ما در سالهای اخیر به غرب و کشورهای غربی بوده و خروجی آن نتیجه صرفا برجام بوده است . همه تخم مرغهای سیاست خارجی را در سبد برجام گذاشتند و موجب شرطی شدن اقتصاد کشور شدند. باید نگاه دستگاه سیاست خارجی متعادل شده و نگاه به شرق و جنوب اهمیت و اولویت پیدا کند. باید به رابطه با کشورهای جنوب بیشتر توجه کرد و از ظرفیت همسایگان کشور باید بیشتر استفاده شود.
وی ادامه داد: ایران جزو معدود کشورهایی در جهان است که ۱۵ کشور همسایه دارد . باید اولویت اول دستگاه سیاست خارجی ارتباط با همسایگان باشد.
وی مطرح کرد: آقای ظریف دارای بیشترین اختیارات در موقعیت وزیرامور خارجه بعد از انقلاب است و به قولی دارای چک سفید امضا بود و به گفته آقای ظریف، رئیس جمهور، اعتقاد دارد که وزارت خارجه هیچ وظیفه و مسئولیتب در حوزه دیپلماسی اقتصادی ندارد . متاسفانه دولت تدبیر و امید و شخص آقای رئیس جمهور روحانی اصلا به دیپلماسی اقتصادی اعتقاد ندارد و هیچ فعالیتی در این زمینه انجام نشده است.
شاطرزاده با اشاره به راهبردهای پیشنهادی برای دستگاه سیاست خارجی دولت آتی خاطرنشان کرد: تغییر رویکرد از سیاسی - امنیتی به سیاسی-اقتصادی، تغییر نام وزارت امور خارجه به وزارت روابط خارجی، تغییر ساختار و تشکیلات وزارت خارجه بر اساس وظایف محوله در توسعه دیپلماسی اقتصادی، تغییر نگاه از بلوک غرب به بلوک شرق و توسعه همکاریهای جنوب- جنوب، تدوین و توسعه راهبرد دیپلماسی دولت مقاومت، توجه جدی و توسعه روابط در حوزه تمدنی ایران (اوراسیا) اعم از آسیای میانه و قفقاز و شبه قاره هند، پیگیری مگاپروژهها و برندسازی بین المللی، هدف گذاری چهارساله ۵۰۰ میلیارد دلاری، ساماندهی مجدد کمیسیونهای مشترک اقتصادی با دیگر کشورها، تربیت و اعزام سفرای اقتصادی، تشکیل کنسرسیومهای بزرگ صادراتی، هدف گذاری اقتصادی که میتواند ظرفیت افزایش ثروت ملی پانصد میلیارد دلاری را برای کشور به ارمغان آورد راهبردهای پیشنهادی برای دستگاه سیاست خارجی است.