به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، در نشست مجازی «بررسی تحولات سیاسی لبنان و چشمانداز پیشرو» که به همت دفتر مقاومت جهانی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد، احمد زارعان عضو هیات علمی و مدیر مرکز مطالعات منطقهای و بینالملل دانشگاه جامع امام حسین (ع) به بررسی مسائل روز لبنان و وضعیت عدم ثبات سیاسی در این کشور پرداخت.
زارعان در ابتدای سخنان خود، ضمن تشریح تحولات لبنان، گفت: در شرایط کنونی، وضعیت کشورهای منطقه را نمیتوان صرفا بر اساس متغیرهای داخلی این کشورها تحلیل کرد و حتما باید متغیرهای بیرونی و بازیگران منطقهای و بینالمللی را هم در نظر داشت، در خصوص لبنان هم مشهود است که تحولات این کشور از تحولات بین المللی بسیار متاثر است.
وی ضمن اشاره به استراتژی دو سویه ایالات متحده آمریکا ناظر به لبنان، افزود: اکنون لبنان دارای یک جامعه ناراضی و دولتی است که عملا بر سر کار نیست. بعد از انفجار بندر بیروت که حسان دیاب استعفا داد، حدود یک سال است که این کشور دولت ندارد و دولت روی کار فعلی، صرفا دولت پیشبرد امور است؛ طبق قوانین لبنان چنانچه دولتی استعفا دهد، دولتی که در راس امور است موظف است امور جاری کشور را پیش ببرد درحالیکه فاقد توانایی گرفتن تصمیمات استراتژیک میباشد و از نظر مشروعیت نیز دچار شائبه است.
عضو هیات علمی دانشگاه جامع امام حسین (ع) ادامه داد: ما در حال حاضر شاهد بحران ترکیبی در لبنان هستیم، بهطوریکه تعداد زیادی از بحرانها در همافزایی یکدیگر انرژیشان افزایش مییابد؛ بحران مشروعیت، بحران ناکارآمدی، بحران اقتصادی، بحران انسجام اجتماعی، بحران کرونا، بحران مداخله خارجی و از همه مهمتر بحران ادراکی که از طریق جنگ شناختی و عملیات روانی در حال اتفاق افتادن است.
زارعان در بخش دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به جایگاه مقاومت در لبنان، اضافه کرد: اگر واقع بینانه و به دور از دیدگاه توهم توطئه بخواهیم مسائل را تحلیل کنیم، با قاطعیت میتوانیم بگوییم که اوضاع فعلی لبنان اتفاقی نیست و در قالب یک پروژه مشخص تعریف میشود که هدف آن کاهش قدرت و خلع سلاح مقاومت میباشد؛ پروژهای از چندین سال پیش، یعنی حداقل از سال ٢٠٠٠ که اسرائیل از جنوب لبنان خارج شد، در دست اجرا قرار گرفته است.
این کارشناس مسائل بینالملل ضمن تببین نظام سیاسی لبنان، گفت: نظام سیاسی لبنان بر پایه دموکراسی سهمیهای و توافقی است و برای هرکدام از طوایف لبنان تعیین سهم شده است. دولت جدید اگر قرار باشد از درون این دمکراسی بیرون بیاید باید حتما ملاحضات طوایفی را رعایت کند و رعایت این ملاحضات و سهمیهبندی طوایف و احزاب داخل پارلمان نیز فرآیند بسیار پیچیدهای است. با توجه به وضعیتی که الان لبنان گرفتار آن شده، چشم انداز روشنی پیش روی لبنان وجود ندارد که از این وضعیت خارج شود.
مدیر مرکز مطالعات منطقهای و بینالملل دانشگاه جامع امام حسین (ع) افزود: بزرگترین تهدید برای حزب الله لبنان این است که قاعده اجتماعی حزب الله را از آن بگیرند، قاعدهای که متاثر از عملکرد مثبت حزب الله در این سالها بوده است. در واقع حزب الله حفظ امنیت لبنان را وظیفه خود میداند و عملکرد و فعالیتهای خود را بر اساس منافع ملی تعریف کرده نه بر اساس منافع طایفهای و شیعی.
این استاد دانشگاه ادامه داد: در حال حاضر در لبنان فروپاشی اقتصادی و سیاسی رخ داده است و این یک قاعده است که بحرانها تمایل دارند تا همیشه سطح خودشان را بالا ببرند.
وی افزود: هم اکنون هم این نگرانی وجود دارد تا بحرانهای حال حاضر وارد سطح امنیتی شود و گروههایی که سلاح دارند در مقابل هم قرار بگیرند یا اینکه یک بازیگر خارجی مداخله نظامی بکند، البته طرف مقابل هم این ادراک را دارد که اگر شرایط ناامن شود، این ناامنی علیه همه هست و آنجا همه آسیب میبینند و این نشاندهنده خویشتنداری مردم و طرفهای لبنانی است که به هر حال نگران هستند، زیرا در گذشته تجربه جنگ داخلی را داشتند و همزیستی با همدیگر را برخلاف خیلی از کشورهای عربی به خوبی آموختهاند.
زارعان در پایان سخنان خود، درباره نقش جمهوری اسلامی در تحولات لبنان، گفت: ورود جمهوری اسلامی ایران به لبنان جهت حل بحرانها و برای جلوگیری از سخت شدن شرایط، شدنی است و امکان صادرات سوخت از ایران وجود دارد؛ حتی اگر بنزین صادر کنیم و با قیمت آنجا به فروش برسانیم، سود هم خواهیم کرد. البته در این گونه بحثها نمیتوان فقط از بخشی از نظام انتظار داشت، بلکه باید کل نظام پای کار بیایند و در عین استفاده از ظرفیتهای منطقه، جریان کلی مقاومت را تقویت کنند.