گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- محمد نوروزی، لایحه بودجه ۱۴۰۱ توسط رئیس جمهور به مجلس شورای اسلامی تقدیم شد. سند مالی سال آینده که تمامی دخل و خرج‌های کشور و دولت در آن آمده است. هر چند در حال حاضر به صورت دقیق نمی‌توان درباره کارآمدی و واقعی بودن بودجه براساس درآمد‌های حاصله نظر قطعی داد و باید منتظر نظر نمایندگان مجلس بود، اما برخی از کارشناسان اقتصادی در خصوص جزییات اعلام شده تحلیل‌هایی ارائه داده اند که به نظر می‌رسد بودجه ۱۴۰۱ از جهاتی شبیه و از جهاتی متفاوت با بودجه سال‌های گذشته است. محمد کهندل؛ اقتصاددان و تحلیلگر مسائل اقتصادی در گفتگو با دانشجو، نگاهی دارد به چند بخش مهم بودجه ۱۴۰۱ که در ادامه تقدیم می‌شود.
تحلیلگر مسائل اقتصادی در خصوص لایحه بودجه ۱۴۰۱ و ویژگی‌های سند بودجه‌ای کشور برای یک سال آینده گفت: از ویژگی‌های مهم بودجه سال ۱۴۰۱ می‌توان به تفاوت‌هایی در اطلاعات آماری و ارقامی که برای بخش درآمدی در نظر گرفته شد به عنوان یک ویژگی اشاره کرد که اطلاعات آمار‌ها و ارقامی که برای بخش درآمدی لحاظ شده، واقعی است یا نزیدیک به واقع می‌باشد.
این استاد دانشگاه افزود: به عنوان مثال درآمد نفت که یکی از مهمترین درآمد‌های بودجه‌ای کشور محسوب می‌شود که متاسفانه در دولت‌های قبلی با توجه به تشدید تحریم‌ها غیر واقعی بسته می‌شد، به طوری که در بودجه امسال که توسط دولت قبلی تدوین شد بیش از ۲ میلیون بشکه در روز در نظر گرفته شده بود که با توجه به تحریم‌ها بعید به نظر می‌رسد این درآمد از طریق فروش نفت تحقق بیابد، از این جهت بخش درآمد‌های نفتی در لایحه بودجه ۱۴۰۱ حائز اهمیت است چرا که در سند ارائه شده به مجلس به یک میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه کاهش داده شده است.
محمد کهندل در ادامه خاطر نشان کرد: تلاش‌های دولت در بودجه برای تک نرخی کردن ارز نیز یکی از مصادیقی است که نشان می‌دهد دولت سیزدهم برای تحولات و تغییرات اساسی در اقتصاد اولین قدم‌ها را برداشته است، بنابراین از این جهت هم بودجه واقعی‌تر و کارآمدتر شده است.
وی در خصوص نگاه دولت به یارانه در بودجه ۱۴۰۱ گفت: نکته دیگری که در رابطه با بودجه سال آینده حائز اهمیت است نوع نگاه دولت به موضوع یارانه هاست. با توجه به ناکارآمدی یارانه‌هایی که به واردات کالا‌های اساسی تخصیص داده می‌شد، دولت آقای رئیسی در نظر گرفته تا با پرداخت نقدی به صورتی که مبالغ به صورت یارانه مستقیم به دست مصرف کننده برسد آن‌ها را مشمول حمایت‌های بیشتر یارانه‌ای قرار دهد.
کهندل در این باره تصریح کرد: ضمن اینکه دهک‌های ضعیف جامعه از یارانه‌های نقدی بیشتری برخوردار می‌شوند، تولید کننده نیز از این موضوع بهره مند می‌شود که باز در نهایت به نفع تولید کننده و مشتری نهایی است و دست دلالان و سوء استفاده کنندگان از یارانه‌های دولتی را قطع می‌کند.
محمد کهندل با بیان اینکه با واقعی شدن قیمت‌ها یک قدم به شفافیت بیشتر در اقتصاد نزدیک می‌شویم گفت: وقتی یارانه‌ها به صورت مستقیم به دست دهک‌های کم درآمد برسد و قیمت کالا‌ها واقعی شود آن زمان جایی برای رانت خواری و ویژه خواری باقی نمی‌ماند لذا می‌توان به افزایش رقابت در بازار آزاد و بین تولید کنندگان و کاهش قیمت‌ها امیدوار‌تر شد.
تحلیلگر مسائل اقتصادی ادامه داد: ایجاد شفافیت و توجه به آحاد مردم برای برخورداری‌های بیشتر از اقتصاد قطعا به نفع اقتصاد کشور است. آنچه در بودجه ۱۴۰۱ می‌توان دید توجه به مزیت‌های نسبی اقتصاد است که می‌تواند زمینه را برای سرمایه گذاری بخش خصوصی و مشارکت مردمی در اقتصاد افزایش دهد تا متعاقب این موضوع صادرات غیر نفتی کشور افزایش بیابد.
محمد کهندل گفت: به شکلی باید قدردان حرکت بزرگ دولت در تدوین بودجه انقباضی ۱۴۰۱ باشیم. با توجه به شرایط اقتصادی کشور تصمیمات خوبی برای بودجه ریزی بخش‌های مختلف گرفته شده است. ضمن اینکه این بودجه در ارتباط با تحریم‌ها همچنان که آقای رئیسی به این موضوع اشاره کردند که اقتصاد و بودجه کشور به موضوع مذاکرات و تحریم گره نمی‌خورد، به گونه‌ای تدوین شده تا برنامه ریزی در حوزه اقتصاد کشور را به نتیجه برجام و مذاکرات متصل نکنند؛ بنابراین می‌توان گفت توجه دولتمردان و بودجه نویسان به این موضوع حرکت بزرگی است که در این بودجه اتفاق افتاده است.