گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، جواد شریفینیا؛* افت شدید فشارگاز در خراسان جنوبی باعث شد تا مسئولان از همان روز اول ستاد مدیریت بحران را در استان تشکیل و با اقدامات پیشگیرانه در کنار دعوت مردم به صرفه جویی در مصرف گاز، روزهای سرد زمستان ۱۴۰۱ را که در دو دهه اخیر در خراسان جنوبی بی سابقه بوده است، تا این لحظه به خوبی مدیریت کنند.
تعطیلی ادارات و مراکز دولتی و خصوصی، غیر حضوری شدن مدارس، الزام گلخانهها و مراکز مختلف به رفتن به سمت سوخت جایگزین گاز از دیگر اقدامات مهم در راستای عدم قطعی گاز خانگی مردم بوده است.
خراسان جنوبی با بیش از ۱۵۱ هزار کیلومتر مربع وسعت، سومین استان پهناور و وسیع کشور است و شهرستان طبس نیز با ۵۵،۴۱۲ کیلومتر مربع مساحت، پهناورترین شهرستان خاورمیانه محسوب میشود. درصد گازشهری و خانگی در این استان قبل از انقلاب، صفر بوده و مردم بیشتر با نفت و هیزم منازل خود را گرم نگه میداشتند و گازرسانی به این استان بعد از انقلاب و در اوایل دولت نهم آغاز شد و امسال جشن تکمیل صددرصدی گازرسانی به شهرها و روستاهای استان گرفته شد و حالا در دورترین روستاهای مرزی استان نیز مردم از نعمت گازلوله کشی بهرهمند هستند.
یکی از مصوبات دور اول سفر رئیس جمهور به خراسان جنوبی تکمیل روستاهای بدون گاز بود که در کمتر از یکسال این مهم محقق شد و ۴۰۰ روستای فاقد گازشهری به شبکه ملی گاز متصل شد و حالا به گفته رئیس شرکت گاز خراسان جنوبی، شرکت گاز استان بدنبال مشتری برای نصب انشعاب جدید است.
نکته قابل توجه در این روندخدمت رسانی دولت به مردم در روستاهای دوردست، گازرسانی به روستاهایی با جمعیت حتی کمتر از انگشتان یک دست است، روستاهایی که کمتر از ۱۰ خانوار جمعیت داشتند و با وجود دوری از شهر و شبکه گاز، اما کیلومترها خط انتقال رفته تا این روستائیان نیز از گرمای پایداری برخوردار باشند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی در جمع خبرنگاران در این رابطه به پوشش ۹۸ درصد جمعیت کشور از گاز طبیعی اشاره کرده و گفته است که خراسان جنوبی هم اکنون تمام جمعیت استان از نعمت گاز لوله کشی برخوردار هستند.
اما امسال سرمای بی سابقهای تقریبا تمام استانهای کشور را در برگرفت، سرما و برودت هوایی که برخی مناطق استان خراسان جنوبی گرمسیر و خشک را تا منفی ۲۲ درجه هم برد و شرایط را برای مردم سخت کرد، اما با تلاش شبانه روزی و جهادی کارگران شرکت گاز، همدلی مردم استان در رعایت مصرف و همچنین مدیریت خوب مدیران استان باعث شد تا مردم قطعی کامل نداشته باشند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی با بیان اینکه از ابتدای دولت سیزدهم تاکنون ۴۰۰ روستای خراسان جنوبی به شبکه متصل شدند و هم اکنون میتوان گفت تمام جمعیت استان تحت پوشش شبکه گازرسانی قرار دارند، اظهارداشت: امروز دورترین و صعب العبورترین روستاهای استان گازخانگی دارند و خراسان جنوبی از نظر تامین انرژی جشن پایان گازرسانی را گرفت.
دولت سیزدهم در حالی خراسان جنوبی را به عنوان استان سبز کشور از نظر گاز رسانی به ۱۰۰ درصد مناطق شهری و روستایی اعلام کرد که فقط در کمتر از یکسال ۴۰۰ روستای دورافتاده که حتی برخی از این روستاها آب لوله کشی و برق ندارند، به شبکه گاز وصل شدند و همان هفت و یا هشت خانوار این روستاها نیز از گرمای این نعمت خدادادی بهرهمند شدند.
یکی از اهالی روستای مرزی مشوکی سربیشه با اشاره به اینکه تمامی اهالی این منطقه امروز از گاز شهری برخوردار هستند، میگوید: فاصله این روستا تا مرز افغانستان کمتر از ۲۰ کیلومتر است، پشت کوههایی روبروی روستا قرار دارد نوار مرزی است، اینجا حدود ۲۰۰ کیلومتر با مرکز استان فاصله دارد و امروز بیشتر امکاناتی که در شهرها وجود دارد، اینجا نیز آمده است.
او با بیان اینکه اهالی این منطقه هر چه دارند از برکات نظام و انقلاب است، میافزاید: پیش از انقلاب مردم این مناطق هیچ سهمی از بیت المال نداشتند، نه مدرسه ای، نه آبی، نه برقی، نه خانه بهداشت و هیچی نبود، فقط یک مدرسه در یک روستا مرکز بود که باید برای درس خواندن به آنجا میرفتیم که از ۱۰ نفر یکی نمیرفت.
وی پایداری در مرز و امنیت را یکی از بهترین نعمتها در این منطقه میداند و میگوید: روزگاری بود (پیش از انقلاب) که از آن طرف مرز میآمدند و اهالی روستاها را در خود همین روستاها میزدند و میکشتند و اجناس آنها را غارت میکردند، اما کسی جرات نداشت با آنها در بیفتد، هیچ آرامش و آسایشی نبود، چوپان صبح به با گله به صحرا میرفت، عصر ربوده میشد و برنمی گشت، بعد از چند روز پیام دادند که چه میزان پول بدهید تا آزادش کنیم، بعد از انقلاب و به خصوص از دهه هشتاد به این طرف دیگر پرنده در اینجا پر نمیزند، مردم در هر ساعت شبانه روز که بخواهند بین روستاها رفت و آمد دارند و هیچ مشکلی وجود ندارد.
خراسان جنوبی جزو استانهای مرزی کشور است که سه شهرستان سربیشه، درمیان و زیرکوه با کشور افغانستان مرز مشترک دارند که تمامی روستاها و شهرهای این مناطق زیر پوشش شبکه گاز شهری است و در روزهای گذشته که دمای هوا در برخی مناطق مانند سربیشه و درمیان و حتی زیرکوه به منفی ۲۳ و ۲۴ منفی درجه رسید، با همراهی خوب مردم در صرفه جویی در مصرف و مدیریت مسئولان در استان، هیچ خاموشی صورت نگرفت.
افت شدید فشار گاز که بر اثر افزایش مصرف در کشور در استانهای انتهای خط لوله انتقال گاز مانند خراسان جنوبی و رضوی صورت گرفت، به حدی پایین بود که با کوچکترین خطا و یا سهل انگاری میتوانست یک شهر و حتی شهرستان را از مدار گازی خارج و حداقل برای ۲۴ الی ۴۸ ساعت به طور کامل به خاموشی ببرد.
علیرضا عباس زاده معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار خراسان جنوبی در همین رابطه در نشست با جمعی از خبرنگاران استان با بیان اینکه یکی از بدترین کارهایی که در دولت قبل صورت گرفت، حذف شرکت ذخیره سازی گاز بود، گفت: چنانچه این شرکتها حذف نمیشدند امروز شاهد کاهش فشار گاز در کشور نبودیم.
وی با اشاره به اینکه امروز با یک کار جهادی و شبانه روزی شبکههای گاز در استان مدیریت میشود تا مردم با مشکل مواجه نشوند، گفت: فشار گاز در استان در برخی نقاط وشهرستانها به کمتر ۵۰ تا ۷۰ رسیده است و این در حالی است که در شرایط عادی، فشار زیر ۲۵۰ یعنی قطع کامل شبکه، اما با کار جهادی شرکت گاز استان، تلاش میشود تا مردم در دورترین نقاط حتی با قطعی مواجه نشوند.
افت شدید فشار گاز در چند استان انتهای خط گازی در حالی رقم خورد که جمهوری اسلامی ایران جزو معدود کشورهایی در دنیا است که بیش از ۹۸ درصد مناطق شهری و روستایی آن تحت پوشش شبکه گاز شهری باشند، کشور روسیه که خود قطب تولید گاز در جهان محسوب میشود تاکنون توانسته ۷۰ درصد مناطق خود را گازرسانی کند و مابقی مناطق مردم از سوخت فسیلی و جایگزین استفاده میکنند.
مع الوصف با توجه به اینکه خراسان جنوبی در انتهای خط لوله گازی قرار دارد و ممکن است سالهای آینده نیز با افت فشار گاز دچار تنشهای شدیدی در این زمینه بشود، پیش بینی تدابیر رفع این مشکل جدی به نظر میرسد.
جواد قناعت، استاندار خراسان جنوبی اجرای خط انتقال گاز از سه راهی دشتک زابل سیستان و بلوچستان به نهبندان خراسان جنوبی در راستای پایداری شبکه را راه حل این مشکل میداند و میگوید: این کار یک اقدام زیربنایی در مدیریت هرچه بهتر بحرانهای مختلف برای خراسان جنوبی است که موجب پایداری شبکه گاز استان در مواقع بحران میشود.
خط انتقال گاز از دشتک زابل به نهبندان به طول ۱۷۱ کیلومتر هم اکنون در مرحله مطالعالی قرار دارد و انتظار میرود که عملیات اجرایی این خط انتقال، با توجه به مشکلات پیش آمده در زمستان امسال و افت شدید فشار گاز در خراسان جنوبی، بزودی آغاز شود.