گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، در یک شنبه هفتهای که گذشت خبر برکناری عمران خان از مقام نخست وزیری پاکستان، سر و صدای زیادی در این کشور و کشورهای همسایه به پا کرد.
در حقیقت به دنبال احیای مجدد پارلمان ملی پاکستان با حکم دیوان عالی این کشور، رای گیری برای طرح عدم اعتماد به نخست وزیر برگزار شد و عمران خان با اکثریت آراء احزاب مخالف دولت از سمت خود برکنار شد. سپس اسد قیصر رئیس مجلس ملی پاکستان به همراه نایب رئیس مجلس این کشور، هنگام برگزاری نشست رای عدم اعتماد به نخست وزیر از سمت خود استعفا کرد.
با تصویب رای عدم اعتماد مجلس به «عمران خان» تمامی اعضای کابینه دولت هم از سمت خود برکنار شدند.عمران خان که مقصر برکناری خود را آمریکا و طرفداران آن در کشور خود میدانست در پاسخ به برکناری خود از مقام نخست وزیری از طرفداران خود خواست به خیابانهای بیایند و اعتراض خود را نسبت به دخالتهای خارجی اعلام کنند.
التهاب در فضای سیاسی پاکستان
برکناری عمران خان، نخست وزیر پاکستان با رای عدم اعتماد پارلمان به او، فضای سیاسی این کشور را ملتهب کرد به طوری که از یک سو هواداران او خیابانهای پاکستان را تسخیر کردند و از طرف دیگر نیز مخالفان او خود را مهیای انتصاب یک نخست وزیر جدید کردند و به رقص و پایکوبی پرداختند.
دهها هزار نفر از طرفداران عمران خان در شهرهای مختلف پاکستان روز یکشنبه با پرچمهای حزب او به خیابانها آمدند که اکثریت آنها را جوانان تشکیل میداد. بیش از ۲۰ هزار نفر در شهر بندری کراچی در حمایت از آقای خان شعار دادند و خواستار بازگشت او به قدرت شدند. اسلامآباد، پایتخت پاکستان، نیز صحنه تجمع هزاران نفر از حامیان عمران خان بود که شمع در دست آسمان شب را روشن کردند.
در ادامه نخست وزیر برکنار شده پاکستان در مصاحبه با گروهی از خبرنگاران خارجی در دفترش گفت: «چگونه می توانم نتایج این رای اعتماد را بپذیرم در حالی که تمامی این روند بی اعتبار است؟ دموکراسی برپایه اختیاراتِ اخلاقی عمل می کند. پس از این همدستی چه اختیارات اخلاقی باقی می ماند؟»
وی در ادامه افزود: «حرکتی که برای برکناری من آغاز شده مداخله آشکار آمریکا در سیاست های داخلی پاکستان و تلاشی برای تغییر حکومت در این کشور است.»
عمران خان درحالی آمریکا را مقصر برکناری خود دانست که ساعاتی پیش از سخنانِ او، ژنرال «قمر جاوید باجوا» رئیس ارتش اعلام کرد پاکستان خواستار گسترش روابط با آمریکاست. او در کنفرانس امنیت در اسلام آباد اضافه کرد: «ما تاریخ طولانی از روابط خوب و استراتژیک را با آمریکا در کارنامه داریم.»
منافی، کارشناس مسائل پاکستان در گفتگو با دانشجو پیرامون دلایل برکناری عمران خان ر پارلمان این کشور میگوید: عملکرد ضعیف عمران خان در تحقق شعار انتخاباتی خود یعنی پاکستانی نو باعث شد تا مردم پادگان و جوانان این کشور از او ناامید شوند.اختلافات بین دولت و ارتش پاکستان به خصوص در ماههای اخیر دلیل دوم برکناری عمران خان بود و ارتش پاکستان در این کشور حرف اول را میزند و مهرهها را جا به جا میکند.
این کارشناس در ادامه به نقش آمریکا و ارتش پاکستان در برکناری عمران خان اشاره میکند و میگوید: عمران خان درست یک روز قبل از حمله روسیه به اوکراین، به اوکراین رفت و در آنجا موافقت ضمنی خود را برای حمله روسیه اعلام کرد و این کار به مزاج ارتش پاکستان و آمریکا خوش نیامد.عمران خان ادعا کرد که امریکا باعث برکناری او شده است.
وی اظهار کرد: در بین سه حزب فعال در پاکستان برجسته ترین شخص که بیشترین شانس را برای نخست وزیری دارد شهباز شریف بود.حزب مردم پاکستان نیز از شهباز شریف حمایت کرد.
آیا دست آمریکا در کار است؟
نگاهی به رویکرد دولت واشنگتن در قبال ادعای عمران خان نشان میدهد مقامات آمریکایی تاکنون اظهارات عمران خان را رد نکردهاند و این مساله گمانه زنی در خصوص نقش واشنگتن در تحولات پاکستان را پررنگ تر از قبل می کند. عمران خان تلاش میکرد که سیاستی مستقل از قدرتهای جهانی مخصوصا آمریکا اتخاذ کند. کشته شدن ۷۰ هزار پاکستانی در جریان اشغال ۲۰ ساله افغانستان از سوی آمریکا در این نگرش بی تاثیر نبود.عمران خان یک مهره عادی در سپهر سیاسی پاکستان نبود. او در سیاست داخلی منافع شخصی افراد صاحب قدرت را به چالش کشید.
عمران خان سیستم دو حزبی که برای چندین دهه بر پاکستان مسلط بود را کنار زد و با شعار مبارزه با فساد در انتخابات پاکستان پیروز شد.مضاف بر این، عمران خان یک سیاست خارجی نوین و مستقل را بنیان نهاد.خان برخلاف اسلاف خود، نفوذ سعودی در پاکستان را کاهش داد و روابط با کشورهای بزرگ جهان اسلام نظیر ایران و مالزی را در دستور کار خود قرار داد و روابط با قدرتهای شرقی نظیر چین را گسترش داد.
در همین راستا بود که دولت عمران خان با درخواست واشنگتن مبنی بر استقرار ارتش آمریکا در پاکستان پس از خروج ناتو از افغانستان مخالفت کرد. «خان» تیر ۱۴۰۰ در جریان خروج آمریکا از افغانستان گفت: «اسلام آباد قطعا به C.I.A اجازه نخواهد داد که از خاک این کشور برای عملیات ضدتروریستی پس از خروج از افغانستان استفاده کند.»
نخست وزیر جدید پاکستان کیست؟
در نهایت «شهباز شریف» برادر «نواز شریف» نخست وزیر سابق پاکستان روز دوشنبه از سوی پارلمان این کشور به عنوان جانشین «عمران خان» انتخاب شد.
وی اکنون میتواند به عنوان نخستوزیر تا اکتبر ۲۰۲۳ که قرار است انتخابات عمومی آتی در این کشور برگزار شود، در این پُست بماند.
پس از استیضاح عمران خان و برکناری وی از قدرت، «شهباز شریف» رهبر مخالفان در پارلمان پاکستان مدارک خود را برای نامزدی در پست نخست وزیری ارائه کرد. پارلمان پاکستان نیز امروز دوشنبه انتخاب نخست وزیر جدید این کشور آسیای جنوبی را به انجام رساند.
شهباز شریف، برادر کوچک نواز شریف است که ۳ دوره نخستوزیر پاکستان بود. نواز شریف در سال ۲۰۱۷ به اتهام فساد از قدرت برکنار و زندانی شد؛ اما در ۲ سال اخیر به دلیل بیماری از زندان آزاد شد و اکنون در انگلیس به سر میبرد.
او ۷۰ سال دارد و ۳ بار به عنوان وزیر ارشد پرجمعیتترین ایالت پاکستان یعنی ایالت پنجاب به ایفای نقش پرداخت؛ لذا این ایالت پایگاه قدرت خانوادگی او به شمار میآید. وی اکنون ریاست حزب مسلم لیگ- شاخه نواز را برعهده دارد. وی کارزار مخالفان در پارلمان پاکستان برای سرنگونی عمران خان را رهبری کرد
شهباز که بیشتر به عنوان یک مدیر در داخل پاکستان شناخته شده است تا یک سیاستمدار، از سال ۲۰۱۷ و در پی محکومیت و تبعید نواز شریف، رهبری و هدایت حزب مسلم لیگ نواز را بر عهده گرفت. شریف در خانوادهای ثروتمند در لاهور پاکستان به دنیا آمد و در دانشگاه دولتی همان شهر در رشته علوم انسانی تا مقطع کارشناسی تحصیل کرد. پس از آن وارد تجارت خانوادگی شد. او مالک املاکی در داخل و خارج از پاکستان است.
«شهباز شریف» روابط دوستانهای با دولت کشور چین دارد و در عین حال حامی سرسخت حفظ و ارتقای روابط حسنه با آمریکاست. او هفته گذشته در مصاحبهای گفت که روابط خوب با ایالات متحده برای پاکستان بسیار مهم است و وی امیدوار است بتواند با حمایت دیگر حزب مطرح و قدرتمند پاکستان یعنی «حزب مردم» به نخست وزیری کشورش برسد.
سرکنسول چین در لاهور هم سال گذشته در زمان پایان وظیفه خود در نامهای به شهباز شریف از او به عنوان «دوست قدیمی چین» تقدیر و از اجرای سریع پروژههای کریدور اقتصادی چین- پاکستان تمجید کرد.
انتهای پیام/