آل اسحاق: دولت نرخ ارز بازار آزاد را کنترل کند/ مهار تورم پیش نیاز تک نرخی کردن ارز

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، اصلاحات اقتصادی دولت سیزدهم که با حذف ارز ترجیحی آغاز شد امید به آینده و اصلاح ساختار‌های غلط اقتصادی را افزایش داده است. یکی از مسائلی که بعد از این موضوع در افکار عمومی به ویژه فعالان اقتصادی ایجاد شده تک نرخی کردن ارز و عبور از ارز‌های دولتی مثل ارز نیمایی است. دانشجو در گفتگو با رئیس اتاق بازرگانی ایران وعراق این موضوع را بررسی کرده که آیا زمان مناسب برای حذف ارز نیمایی فرا رسیده است؟

یحیی آل اسحاق؛ رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق و فعال اقتصادی در گفتگو با دانشجو در پاسخ به این سوال که آیا زمان لازم برای تک نرخی شدن ارز فرا نرسیده و تفاوت قیمت بین ارز نیمایی و بازار آزاد منجر به توزیع رانت نمی‌شود، گفت: واقعیت این است که چند نرخی بودن ارز یکی از مشکلات عمده اقتصاد ایران است، چرا که ارز چند نرخی فساد زا و برهم زننده تعادل اقتصادی است. وجود ارز چند نرخی همه‌ی ارکان نظام اقتصادی را دچار اشکال می‌کند به گونه‌ای که منجر به افزایش ابهام، رانت، فساد می‌شود و چالش‌های مختلفی بر سر راه نظام کنترلی به وجود می‌آورد.

وی در این باره افزود: تک نرخی شدن ارز به نفع اقتصاد است به طوری که براساس گزارش‌ها در معدود کشور‌های دنیا دو یا چند نرخ ارز گزارش شده است. در این موضوع شکی وجود ندارد که ارز باید تک نرخی شود، منتهی اینکه در ایران ارز چه زمانی تک نرخی شود و این موضوع مهم چه زمانی باید عملیاتی شود، محل بحث است.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق خاطر نشان کرد: دولت سیزدهم با شجاعت موضوع حذف ارز ترجیحی را کلید زد. به جرات می‌توان گفت دولت فعلی با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی اقدام نسبتا سختی را شروع کرد که بازتاب‌ها وعوارض متعدد آن همچنان محل بحث است و در بخش‌های مختلف اقتصاد دیده می‌شود. به بیان بهتر، جراحی اقتصادی دولت بر بخش‌های مختلفی اثر می‌گذارد، از بخش‌های تولید تا توزیع، واردات، صادرات حتی بخش خدمات نیز از اصلاحات اقتصادی متاثر می‌شوند و به تبع آن مسائل اجتماعی و سیاسی نیز رقم می‌خورد.

یحیی آل اسحاق در این باره تصریح کرد: هر حرکت اقتصادی که شکل می‌گیرد مجموعه‌ای از مسائل مختلفی که به ظاهر مربوط یا نامربوط به خود است را متحول می‌کند. حذف ارز ترجیحی که یکی از سخت‌ترین فعالیت‌های اصلاحی اقتصادی است و تا کنون بازتاب‌ها و اثار مثبت فراوان و در عین حال مشکلاتی به دنبال داشته که رفع مشکلات نیازمند تمرکز بر کار و برنامه ریزی‌هایی است که بتواند اقتصاد را بعد از این مرحله ساماندهی کند، بنابراین تا زمانی که این موضوع به وضعیت ایده آل نرسیده و اقتصاد ایران با معضل تورم دست به گریبان است نباید به سراغ حذف ارز نیمایی برویم.

آل اسحاق دلیل خود برای عدم حذف ارز نیمایی در وضعیت کنونی اقتصاد کشور را بیان کرد و در این باره افزود: تورم اصلی‌ترین مساله اقتصاد ایران است. تورم موضوعی است که سایر بخش‌ها و شاخص‌ها را اعم از اقتصادی تا اجتماعی و حتی سیاسی از خود متاثر می‌کند بنابراین در چنین وضعیتی نباید به صورت شتابزده پیشنهاد تک نرخی شدن ارز و عبور از ارز نیمایی را داد چرا که اقتصاد ایران همچنان در حال پس دادن تکانه‌های حذف ارز ترجیحی است، لذا تا زمانی که آثار مطلوب این اصلاح در اقتصاد مشاهده نشود نباید به سراغ درمان ارز نیمایی رفت، به این دلیل که همزمان نمی‌توان چند موضوع مختلف و حاد اقتصادی را با هم اصلاح کرد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق با تاکید به اینکه تک نرخی شدن ارز در زمان مناسب باید در دستور کار دولت قرار بگیرد، گفت: تک نرخی شدن ارز سخن و مطالبه کامل درستی در اقتصاد است، اما در اقتصاد ایران تحقق این موضوع وابسته به زمان و موقعیت مناسب است، یعنی وضعیت کنونی زمان خوبی برای تک نرخی شدن ارز نیست، بلکه زمانی می‌توان ارز را تک نرخی کرد که بخش عمده‌ای از معضلات اقتصادی مثل تورم حل شده باشد.

وی در خصوص تمرکز دولت بر حل چالش‌های اقتصادی گفت: خوشبختانه به نظر می‌رسد دولت سیزدهم قاطعیت و جسارت لازم برای اصلاحات اقتصادی را داراست، اما همچنان نوسانات و پس لرزه‌های حذف ارز ترجیحی یعنی تورم به قوت خود باقیست، تورمی که اصلی‌ترین مشکل اقتصاد است. هر حرکت اصلاحی در حوزه ارز با وجود تورم بالا مشکلات جدیدی ایجاد می‌کند که باید از آن دوری کرد، ضمن اینکه در حال حاضر دولت در زمینه عرضه ارز نیمایی به وارد کنندگان مشکلی ندارد.

رئیس اتاق بازرگانی ایران و عراق خاطر نشان کرد: خوشبختانه واحد‌های اقتصادی و تولیدی که با ارز نیمایی صادرات و واردات می‌کنند به خوبی فعالیت‌های خود را با ارز نیمایی هماهنگ کرده اند. مدیریت درست دولت در وضعیت کنونی باید ناظر به برنامه ریزی برای عدم افزایش نرخ ارز بازار آزاد باشد تا فاصله قیمتی ارز نیمایی با بازار آزاد افزایش نیابد و شکاف قیمتی بیشتر نشود. عملکرد درست دولت در این موضوع منجر به فعالیت بهتر بخش تولید می‌شود. موضوع مهم درباره ارز نیمایی در حال حاضر این است که حذف ارز نیمایی فعلا خطرناک است، هر چند تک نرخی شدن ارز کار درستی است، اما این جراحی مهم باید در وقت خود انجام شود.