کلانتری: دانشجو و استاد باید ادراک تمدنی داشته باشند

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، عبدالحسین کلانتری، معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در آیین پایانی نخستین دوره آموزشی فرهنگی دانشجویان بین الملل که به همت سازمان امور دانشجویان وزارت علوم و میزبانی دانشگاه علامه طباطبائی برگزار شد، ضمن قدردانی از همه کسانی که در برگزاری این دوره سهیم بودند، گفت: با مرور سطح تحلیل‌هایی که در خصوص فرآیند‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاسی در جهان صورت گرفته، به طور قاطع می‌شود گفت در آغاز شکل‌گیری مدرنیته بسیاری از تحلیل‌ها در جهان غرب، تحلیل تمدنی بوده است. تحلیل تمدنی عالی‌ترین سطح تحلیلی است که می‌شود به آن اتکا کرد.

وی ادامه داد: واحد تحلیل، تمدن‌ها هستند. تمدن‌های مختلف با هم مناسبات، نزاع، گفتگو و جدال دارند، ولی در هر صورت واحد تحلیل، تحلیل تمدنی بوده است. غرب جدید در آغاز شکل گیری بسیار تلاش کرد برای تعریف غیر خود، از این تحلیل‌ها استفاده کند. این تحلیل‌ها در آغازین روز‌ها و دوره‌های شکل گیری تمدن جدید غرب به کرات دیده می‌شود، یعنی هیمنه رقیب خود را در قامت یک تمدن فرموله و تقابل خود را مشخص می‌کند و سامان می‌دهد.

کلانتری بیان کرد: به تدریج با سیطره تمدن جدید و با گسترش سرمایه داری در جهان، دیگری به یک معنا وجود نداشت یا حداقل تلقی غرب این بود که دیگری وجود ندارد و به صورت مرموزانه‌ای سطح تحلیل تمدنی از فضای علوم انسانی رخت بر کشید و از قضا ما، افرادی که با طبقه بندی جهانی غرب جز جهان سوم محسوب می‌شویم، آشنایی با غیر خود نداشتیم. غیری که بسیاری از کشور‌ها را استثمار کرده بود و هویت، قوا و قدرت خود را مرهون استفاده از این فرآیند‌های استعماری و مدیون این تقابل با دنیای قدیم بود.

وی با بیان اینکه این سطح تحلیل به فراموشی سپرده شد، افزود: انقلاب اسلامی از این منظر یک انقلاب کاملا سیاسی نبود بلکه یک انقلاب تمدنی بود و داعیه تمدنی داشت. انقلابی که می‌خواست مسیر تاریخ را عوض کند و ریل‌ها را دگرگون کند. انقلابی که به نام الله صورت گرفت. انقلابی که طرفدار معنویت، انسانیت و ظلم ستیزی بود. ضد استثمار و استعمار و خواهان استقلال و حفظ دین و تاریخ کشور‌ها بود. خواهان رابطه برابر با تمام جهانیان از جمله با جهان اسلام بود. انقلابی که به رهبری امام خمینی (ره) سعی کرد همه تفرقه‌ها و نزاع‌هایی که در میان امت اسلامی به وجود آمده بود را کنار بگذارد و آن چیزی که برایش مهم بود امت اسلامی فرای از رنگ، نژاد، قبیله و هرگونه تعلق بود.

معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ادامه داد: حتی در سطح بالاتر، انقلاب خواهان اتحاد جبهه مستضعفان عالم بود. آن‌هایی که در این جهان جدید مستعمره شده بودند، آن‌هایی که به استضعاف کشیده شده بودند و آن‌هایی که مانع پیشرفتشان شده بودند. این سطح تحلیلی بود که با انقلاب اسلامی باز شد و امروز ما باید با هم این سطح تحلیل را ادامه دهیم. تحلیلی که امروز جامعه ما و جامعه جهانی به آن نیاز دارد. فراتر از اتفاقات ریز و روزمره که در نقاط مختلف جهان می‌افتد، یک ادراک تمدنی توسط شما دانشجویان و شبکه سازی پیرامون این تمدن می‌تواند برای تحولات عظیم در جهان امروز ذخیره‌ای باشد و این افقی است که ما باید ترسیم کنیم و چشم اندازی است که باید داشته باشیم.

وی تاکید کرد: دانشجو باید به یک کنشگر تمدنی تبدیل شود. کنشگری که در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی گام برمی‌دارد. دانشجویی که نقش خود را فراتر از بسیاری از اختلاف‌های جزئی (اختلاف‌هایی که جریان استعمار و استثمار و فرعونیه مدرن بر آن سوار می‌شود تا آن‌ها را زیاد کند) ادراک می‌کند، دست به اقدام و عمل می‌زند. اگر در چنین افقی ما کنش کنیم و گام برداریم امروز و فردا می‌توانیم نوید دهنده جهانی صلح آمیز، به دور از خشونت، به دور از جنگ، به دور از استثمار و به دور از استضعاف باشیم. در چنین افقی است که ما می‌توانیم شبکه جهانی مسلمانان عالم را شکل دهیم و در مقابل جریان‌های استکباری بایستیم.

کلانتری اظهار کرد: اکنون در شرایطی هستیم که به دلیل همین تفرقه و واگرایی ما، جریان استثمار و جریان استعمار از فضای پیش آمده به نفع خود سو استفاده کرده و با استفاده از فرصت‌هایی که در شبکه‌های اجتماعی به دست گرفته، اختلاف‌ها و نزاع‌ها را دامن زده و در این فضا سیطره خود را بیشتر کرده است.

وی گفت: دانشجو و استاد ما باید ادراک تمدنی از خود داشته باشد و با توجه به این ادراک تمدنی دست به کنش بزنند و کنشگری کنند. در این افق است که می‌شود به این آینده‌ای که برای شما تصویر کردم امیدوار بود. به یقین آینده متعلق به ما است، چون خداوند وعده داده که آینده از آن مستضعفان عالم است.