به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری دانشجو، در سیزدهمین نشست نقد و بررسی کتاب با عنوان طعم کتاب که 15 شهریور ماه برگزار شد، حسین زحمتکش زنجانی نویسنده رمان «رومی روم» همراه با طاهره مشایخ و ابراهیم اکبری دیزگاه به عنوان منتقدان اثر، درباره داستان این کتاب صحبت کردند.
جایگاه مؤثر رمان میان مردم
حسین زحمتکش، محقق و نویسنده کتاب «رومی روم»، با توجه به اهمیت تأثیرگذاری رمان در میان مردم گفت: به‌شخصه بیشترین فعالیت را در زمینه پژوهش انجام دادم؛ اما قالب رمان و ادبیات جایگاه مؤثرتری بین عوام دارد و به‌راحتی می‌توانند با آن ارتباط بگیرند. داستان کتاب «رومی روم» مربوط به شخصیت حاج ارسلان، رزمنده دوران دفاع مقدس است که تصمیم می‌گیرد برای برآورده کردن نذرش، عازم راهپیمایی اربعین شود. از دیگر سو کهنه‌سربازی عراقی به اسم برزان الخزرجی، از رزمندگان رژیم بعث عراق که اکنون توبه کرده و به خدمت زوار امام حسین (ع) درآمده‌است نیز شخصیت محوری دوم کتاب است که از زمان جنگ با هم درگیری‌هایی داشتند و بعد از سال‌ها در راهپیمایی اربعین به هم می‌رسند.
قصه‌ای در بستر پیاده‌روی اربعین
زحمتکش با اشاره به درآمیختگی چند موضوع و قرار گرفتن بر محور مراسم اربعین گفت: رمان «رومی روم» از تلفیق چند موضوع به ثمر نشسته که درباره عملیات مرصاد و نقش گروه منافقین [گروه مجاهدین خلق به رهبری مسعود رجوی و همسرش]و موضوعات پیاده‌روی اربعین و دفاع مقدس است. من در این کتاب سعی کردم به سراغ بزنگاه‌ها بروم. یک موضوع عاشقانه هم در کتاب هست که مربوط به شخصیت برزان است و فکر می‌کنم این موضوع هم جای کار زیادی دارد. موضوع عاشقانه در کتاب هم یک بزنگاه است که ختم به حرم امام حسین (ع) می‌شود. همه این چند موضوع به یک نقطه مشترک می‌رسند که این نقطه، نقطه رهایی، پاکی و سعادت همان پیاده‌روی اربعین برای امام حسین (ع) است که بستر اصلی رمان این‌ها را به هم وصل می‌کند.
نویسنده کتاب «رومی روم» خاطر نشان کرد: پیاده‌روی اربعین می‌تواند دل‌ها را جمع کند و امام حسین (ع) شیعیان را جمع کرده است. در رمان سعی کردم سراغ گرانیگاه‌ها بروم؛ موضوعاتی که کمتر به آن پرداخته شده همانند دفاع مقدس، پیاده‌روی اربعین و زوج عراقی. اگر به پیاده‌روی اربعین از نظر سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نگاه شود، یک موضوع فراتر از ابعاد سیاسی- فرهنگی است. ما ایرانیان رابطه سیاسی با خیلی‌ها داریم؛ اما ارتباطمان با عراق از جنس دیگری است که این موضوع را می‌توانیم در پیاده‌روی اربعین نگاه کنیم. دو شخصیت محوری کتاب از نسبت میزبان- مهمانی استفاده می‌کنند. میزبان و مهمانی که از هم کینه به دل دارند و این چالش داستان است.
کتابی با افتتاحیه باشکوه
در ادامه نشست طاهره مشایخ، منتقد کتاب «رومی روم»، با تمجید از گیرایی بالای اول داستان گفت: اگر بخواهم از ویژگی‌های مثبت کتاب بگویم، بعد از مدت‌ها بود کتابی خواندم که قلاب اثر توانست من را بگیرد. رمان «رومی روم» فکرم را نیز مشغول کرد. عنوان کتاب و جلد آن مخاطب را به طرف خود جلب می‌کند. در جلد کتاب عناصری همچون استکان دیده می‌شود که نماد روضه و موکب است و گلوله دیده می‌شود که یادآور موضوع دفاع مقدس است. خواننده با مطالعه بخش اول کتاب می‌فهمد با داستانی پرچالش مواجه است. اصطلاحات و عباراتی که در ابتدای کتاب به کار رفته، با اینکه افتتاحیه کتاب باشکوه است، همراه با بار معنایی منفی است. این‌ها مخاطب را می‌گیرد و نشان می‌دهد با یک داستان پرچالش درباره ارسلان ایرانی و برزان عراقی مواجه هستیم.
مشایخ عقب‌گرد برخی موضوعات و اتفاقات رمان را در بستر زمان حال یکی از نکات ویژه رمان توصیف کرد و گفت: نثر داستان و کشش داستانی هم باعث می‌شود با ادامه داستان همراه شویم. اگر فصل هفتم کتاب حذف می‌شد، خللی به داستان وارد نبود. در فصل هشتم کتاب به موضوع داعش می‌رسیم. با مطالعه کتاب دیدم مطالب آن آشناست و متوجه شدم محتوای این بخش را در داستانی در جشنواره خاتم مطالعه کرده‌ام. این نشان از هنر نویسنده است که بخشی از محتوای این رمان را در قالب فصل جدا به شکل داستان هم منتشر کرده است.
متن درستی درباره اربعین نداریم
ابراهیم اکبری دیزگاه، دیگر منتقد حاضر در این نشست طعم کتاب، در ادامه با بیان اینکه کتاب دو موضوع اصلی دارد و بقیه ذیل آن دو موضوع است، افزود: البته فکر می‌کنم یک موضوع اصلی فقط در کتاب وجود دارد و آن «جنگ» است. در بخش اصلی رمان، اهمیت مناسک پیاده‌روی اربعین به شکل بین‌المللی به چشم می‌خورد که باعث همدلی مسلمانان شده و علاوه بر شیعیان، باعث حضور مذاهب مختلف شده است.
ارسال نظرات